Tại sao thông đột ngột chết hàng loạt khắp TQ vào những năm 1970?
Công nghệ giải mã trình tự gen đã giúp giải đáp câu hỏi hóc búa trong suốt 50 năm đối với các nhà khoa học, đồng thời cải thiện các chương trình về cây trồng ở Trung Quốc.
Các nhà thực vật học Trung Quốc nói rằng họ đã có thể lý giải cho cái chết hàng loạt của cây thông trên khắp đất nước, điều gây trở ngại cho các nhà khoa học trong suốt 50 năm. Câu trả lời là có thể các cây thông chết do gen.
Loài thông Pinus armandii, hay cây thông núi Hua, là một loài có nguồn gốc từ Trung Quốc, và có thể sống sót trong điều kiện khắc nghiệt như vách núi. Cây thông trắng cũng là một biểu tượng của sự trường tồn trong văn hóa Trung Hoa – Thần Đạo trường thọ luôn được nhìn thấy trong các bức tranh với một cây thông núi Hua làm nền.
Tuy nhiên, vào những năm 1970, các cây thông đã chết trên diện rộng khi được trồng lại ở nhiều tỉnh. Và nguyên nhân của cái chết này suốt thời gian dài là một dấu hỏi lớn.
Câu hỏi được giải đáp
Giờ đây, các nhà khoa học tại Viện thực vật học Côn Minh ở tỉnh Vân Nam nói rằng họ có thể có câu trả lời. Dẫn đầu bởi nhà thực vật học Liu Jie, nhóm nghiên cứu đã thu thập các mẫu cây từ những vùng trồng thông trên khắp Trung Quốc để xây dựng cơ sở dữ liệu thông tin về loài thông lớn nhất cả nước.
Thông qua phân tích di truyền, họ tìm thấy rằng thông có ba chi – và những khác biệt về gen này nghĩa là chúng không phù hợp để sống trong cùng một điều kiện.
Điều đó giải thích tại sao những cây được trồng trong chiến dịch trồng rừng lại không thể sống sót – bởi chúng không được trồng trong môi trường tự nhiên của chúng, các nhà khoa học cho biết trong một bài báo được công bố trên tạp chí hồi tháng 7.
Cây thông núi Hua. Ảnh: Getty Images.
Họ cũng nói rằng đó có thể là lý do từ đó đến nay không có đợt các cây thông chết nào tương tự.
Công nghiệp hóa quy mô lớn bắt đầu ở Trung Quốc vào những năm 1950. Chưa đầy 2 thập kỷ sau, những ngọn núi với các khu rừng rậm rạp một thời đã trơ trụi bởi khai thác gỗ, hay chặt rừng lấy chỗ để xây dựng đường sắt, nhà máy và các khu dân cư.
Video đang HOT
Vấn đề phá rừng gây tác động nghiêm trọng, chính phủ Trung Quốc đã phát động một chiến dịch trồng cây vào cuối những năm 1960.
Tuy nhiên, chiến dịch không có kế hoạch hay hướng dẫn cụ thể. Các cây thông chủ yếu được trồng ở những khu vực mà những giống cây tương tự đã từng sống. Cây non được bảo vệ và chăm sóc bởi các cơ quan lâm nghiệp địa phương.
Chúng trông có vẻ giống như những cây thông núi Hua khác mọc tự nhiên gần đó, nhưng trình tự di truyền của chúng cho thấy rằng ngay cả trong cùng một dãy núi, chúng cũng có thể khác loài nhau.
Họ ước tính rằng chi thông đầu tiên xuất hiện khoảng 9 triệu năm trước khi một dãy núi lớn hình thành trên khắp trung tâm Trung Quốc. Một số loài cây không thể thích nghi với sự thay đổi mạnh mẽ của môi trường và bị diệt vong, nhưng cây thông núi Hua vẫn sống sót và phát triển mạnh.
Theo nghiên cứu, ba chi của thông có một bộ gen riêng biệt thích nghi với các môi trường khác nhau và có rất ít trao đổi gen giữa chúng.
Trồng cây không thích hợp
Tuy nhiên, những người trồng cây cách đây 50 năm không nhận thức được sự khác biệt về gen này. Họ trồng những cây thông hợp với khu vực có độ cao thấp và ngược lại.
Một vài năm sau, nhiều cây thông trong số đó đột nhiên bắt đầu chết dần.
Các nhà thực vật trong nhiều năm đã đưa ra một số lý thuyết giải thích cho điều này, bao gồm mưa axit và một loại nấm gây bệnh, nhưng tất cả được chứng minh là sai sau đó.
Cũng không có bằng chứng nào về nguyên nhân cái chết là do ô nhiễm môi trường, bệnh tật hoặc biến đổi khí hậu.
Và cũng chưa có lời giải thích nào cho việc những hiện tượng tương tự không xảy ra lần nữa. Ngày nay, gần như tất cả những ngọn núi bị ảnh hưởng đều đã được trồng lại cây thông núi Hua, và phân tích di truyền cho thấy sự phân bố của chúng tuân theo một mô hình tự nhiên.
Các nhà khoa học cho biết có rất ít dấu hiệu ảnh hưởng của con người đối với sự phân bố của các loài thông khác nhau, thứ có xu hướng chiếm đa số trong các khu vực mà chúng phù hợp.
Nông dân và giới chức trách cơ quan lâm nghiệp trong những năm 1980 không được tiếp cận với công nghệ giải trình tự gen, như khi họ trồng lại thông, họ đã sử dụng hạt giống từ những cây mọc tự nhiên gần đó. Do đó, không có cái chết hàng loạt nào từ đó đến nay.
“Họ đã tuân thủ nguyên tắc phù hợp với địa hình của loài [chọn một loài phù hợp với địa điểm đó] và giữ cho sự ảnh hưởng của con người đối với cảnh quan thiên nhiên đến mức tối thiểu”, các nhà nghiên cứu khẳng định.
Công nghệ phân tích gen di truyền
Xu Bo, một nhà nghiên cứu của Viên Thực vật hoạc ở Bắc Kinh, dù không tham gia vào nghiên cứu, cho biết những phát hiện này sẽ giúp cải thiện chương trình trồng cây lớn nhất thế giới của Trung Quốc.
Ông cũng lưu ý rằng “những đặc điểm quan trọng của một loài thực vật không thể được nhìn thấy qua vẻ bề ngoài”. Nhà nghiên cứu này cho biết việc phân loại truyền thống theo loài có nghĩa là sự thích nghi của loài thực vật với các môi trường khác nhau có thể bị bỏ qua.
Trình tự di truyền đã được thực hiện trên các cây trồng quan trọng như lúa, lúa mì và ngô, những gen của hầu hết thực vật vẫn chưa được giải đáp.
“Chúng ta đang trong thời đại khám phá”, nhà nghiên cứu Xu cho biết.
Tại sao trong tấm ảnh Mặt Trời của NASA chụp lại có một hình vuông đen ngòm như thế này?
Trí tưởng tượng của con người vẫn cứ phong phú vô cùng.
Công nghệ hiện đại hơn, đồng nghĩa với việc ảnh ta chụp sắc nét hơn trước; Mặt Trời chưa bao giờ hiện ra đẹp đến thế. Biết rằng để chụp hình lò hợp hạch khổng lồ phát ra bức xạ chết người chẳng dễ dàng gì, khoa học vẫn có thể chụp bức ảnh gần Mặt Trời nhất cũng như bức ảnh Mặt Trời chi tiết nhất từ trước tới nay, mà hai thành tựu trên đều được thực hiện nội trong năm nay.
Bức ảnh chụp gần Mặt Trời nhất từ trước tới nay.
Những nỗ lực này nối tiếp những thành công của những dự án quan sát Mặt Trời bắt đầu từ năm thập niên 90, đây là nỗ lực hợp tác của Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Hoa Kỳ (NASA) và Cơ quan Vũ trụ Châu ÂU (ESA). Một trong số đó là dự án Đài quan sát Mặt Trời và Nhật Quyển (SOHO), một vệ tinh nghiên cứu Mặt Trời từ hồi 1995.
Quan sát bức ảnh mới nhất mà SOHO chụp về, bạn sẽ thấy một hình chữ vuông màu đen hiện hữu trước Mặt Trời, được nhiều bên "giật tít" là vật thể bay không xác định, với kích cỡ lớn gấp chục lần Trái Đất, bay ngang Mặt Trời với mục đích không rõ.
Vật thể bay không xác định?
Bernhard Fleck, nhà khoa học và cũng là trưởng dự án SOHO, chỉ nói đơn giản thế này thôi: " Hiển nhiên những nhận định kia hoàn toàn vô lý. Hình vuông màu đen này xuất hiện do một phần dữ liệu của phép đo đạc Mặt Trời từ xa bị lỗi".
Nói một cách đơn giản: ảnh chụp Mặt Trời bị hỏng khi tín hiệu được truyền từ SOHO về Trái Đất. Vệ tinh cách Trái Đất đến 1,5 triệu km, thỉnh thoảng ảnh vẫn bị mất vài pixel khi di chuyển quãng đường xa, điều này chẳng có gì mới với các nhà khoa học thuộc dự án SOHO. Ngay cả khi NASA công bố những tấm ảnh mới chụp được, họ cũng khẳng định ảnh chỉ để ngắm, chứ chẳng phải để phân tích hay mang lại giá trị về mặt khoa học.
" Tôi có thể gửi cho bạn vài chục, nếu không muốn nói là vài trăm tấm ảnh tương tự, với những 'UFO' còn to hơn thế kia", ông Fleck nói. " Khối bị mất là tổ hợp của 32x32 pixel, là đơn vị đo nhỏ nhất của một khối hình ảnh tạo nên bởi kỹ thuật đo đạc từ xa. Thậm chí chỉ một byte dữ liệu bị lỗi, cả khối 32x32 cũng sẽ biến thành màu đen".
Mảng màu đen kia chỉ là ảnh lỗi, không hơn không kém.
Trong một bài đăng năm 2003 có tên "Cách thức tạo nên một UFO của riêng bạn" nói về việc người xem thường xuyên nhầm những hiện tượng tự nhiên trong ảnh thành vật thể bay không xác định, NASA nói như thế này: " Kể từ ngày phóng, có rất nhiều người khẳng định mình nhìn thấy đĩa bay hay vật thể huyền bí trong ảnh SOHO gửi về. Dù việc chụp được UFO kỳ thú lắm, nhưng lần phân tích nào các chuyên gia lão luyện của dự án SOHO cũng cho thấy chúng là sự việc bình thường".
NASA mô tả các bước biến một hiện tượng tự nhiên thành UFO.
Ông Fleck nói thêm rằng những người nêu thuyết âm mưu sẽ chẳng ai tin dù được nghe giải thích thế nào nữa, bởi hành động tin vào sự vật kỳ bí vẫn cứ thú vị hơn ngồi nghe giảng đạo và tiếp thu sự thật khô khan.
Nhưng dù thiên hạ có nói gì đi nữa, không ai bác bỏ được sự thật: ảnh SOHO gửi về đẹp mê hồn luôn. Bạn có thể xem cả album theo đường link này.
Khám phá ra tại sao con người nổi da gà Tại sao chúng ta lại nổi da gà? Trong một nghiên cứu mới, các nhà khoa học của Đại học Harvard, Mỹ đã phát hiện ra rằng, các loại tế bào gây ra nổi da gà cũng chịu trách nhiệm điều chỉnh các tế bào gốc tái tạo nang tóc và tóc. Các nhà khoa học Harvard phát hiện ra các loại tế...