Tại sao “ông trùm” ma túy Mexico sang Mỹ đầu thú?

Mới đây, “ông trùm” ma túy Mexico Dámaso López Serrano đã đi qua cửa khẩu Calexico của bang California rồi bất ngờ đầu thú với nhân viên hải quan Mỹ. Theo Bộ Tư pháp Mỹ, Dámaso, 29 tuổi, bí danh “ Mini Lic”, là thủ lĩnh băng đảng tội phạm đầu sỏ nhất ra hàng ở Mỹ.

Dámaso đứng đầu một chi nhánh của tổ chức tội phạm Sinaloa, lớn nhất Mexico. Anh ta không bao giờ để lộ cho người khác biết mình giàu có và quyền lực đến mức nào. Giống như nhiều “trùm” ma túy thế hệ mới, Dámaso có một đội đặc nhiệm của riêng mình, thích “tự sướng” bằng những bức hình bên vũ khí mạ vàng, đồ trang sức lấp lánh và những “chân dài” xinh đẹp. Tuy nhiên, những ngày tháng hoàng kim đó với Mini Lic đã kết thúc từ hôm 27-7, ngày hắn ra đầu thú cho những tội danh về ma túy vốn đã bị nhà chức trách Mỹ điều tra từ năm 2016.

Tính mạng bị đe dọa

Sau khi “ông trùm” khét tiếng Joaquín “El Chapo” Guzmán bị bắt giữ và dẫn độ sang Mỹ hồi đầu năm nay, băng tội phạm Sinaloa chia rẽ thành nhiều phe phái. Chi nhánh của Dámaso trước đây vốn khá hùng mạnh cũng trở nên lao đao. Cha của Mini Lic, Dámaso López Núez, đã bị cảnh sát Mexico bắt giữ tại một tòa cao ốc ở thành phố Mexico hồi tháng 5-2017.

López Núez, 51 tuổi là nhân vật vốn được “ông trùm” Chapo Guzmán tin cậy kể từ khi giúp ông ta vượt ngục hồi năm 2001. Sau khi Chapo thất thế, López Núez dựng lên một kịch bản nhằm thâu tóm toàn bộ tổ chức tội phạm Sinaloa bằng cách tiếp quản các nhóm yếu thế khác và hòa hoãn với nhóm đối thủ Jalisco New Generation cartel (JNGC), kể cả vụ bắt cóc 2 con trai của Chapo, được gọi là “Los Chapitos”. Tuy nhiên, việc López Núez bị bắt, liên minh với JNGC tan vỡ khiến Mini Lic không đủ lực chống chọi với Chapitos cùng đội quân khét tiếng “El Ántrax” của họ.

Jésus Pérez, nhà phân tích của Công ty An ninh UC Global Security Consulting cho rằng: “Dámaso López Serrano đầu hàng chính quyền Mỹ là một động thái tuyệt vọng. Anh ta đã thua cuộc trong cuộc chiến chống lại gia tộc của Chapo Guzmán. Ngay cả tài sản của anh ta ở Sinaloa cũng bị Chapitos đốt”. Cùng chung quan điểm này, nhà báo Emmanuel Gallardo nhận định rằng, Mini Lic đã chọn đầu hàng bởi vì anh ta biết trò chơi đã kết thúc. “Anh ta sợ bị giết trong khi những đứa con của Chapo thực sự biết cần phải làm gì”, Emmanuel Gallardo nói.

Nhà báo nói trên phân tích, cha con nhà López bước vào thế giới tội phạm khá muộn, thời điểm López Núez giúp “ông trùm” Chapo vượt ngục là lúc ông ta vẫn làm nhân viên bảo vệ trại giam. Trong khi, hai con trai của Chapo – Ivan Archivaldo, 34 tuổi và Jesús Alfredo, 32 tuổi sinh ra và lớn lên trong gia đình “ông trùm”mafia hàng đầu. Điều này cho thấy, 2 con trai của Chapo dễ dàng hất cẳng kẻ mới “chân ướt chân ráo” bước vào cuộc chơi.

Vẫn âm ỉ một cuộc chiến mới

Một khi cảm thấy tính mạng bị đe dọa, Mini Lic quyết định đầu hàng và việc lựa chọn đầu hàng ở Mỹ cũng là dễ hiểu. Các nhà tù ở Mexico không an toàn do chế độ đảm bảo an ninh không theo bất kỳ tiêu chuẩn nào và một tù nhân cao cấp như Mini Lic sẽ là mục tiêu dễ dàng cho những kẻ thù của anh ta. Giáo sư Gustavo Fondevila, một chuyên gia về tội phạm học thuộc Trung tâm Nghiên cứu Mexico của trường Đại học San Diego nói thêm: “Anh ta đã tính toán tại sao lại phải mạo hiểm tính mạng ở nhà tù địa phương trong khi đằng nào cũng bị dẫn độ?”.

Giới phân tích cho rằng, việc Mini Lic đầu hàng có thể liên quan đến thỏa thuận thương lượng từ trước với Cơ quan thực thi pháp luật về ma túy của Mỹ, rằng nếu đứng ra chống lại những ông chủ cũ của mình, anh ta có thể được giảm nhẹ hình phạt, được đảm bảo tính mạng và không truy tố người thân trong gia đình.

Minh chứng cho giả thuyết này là chỉ 4 ngày sau khi đầu thú, kế toán trưởng của Mini Lic cũng bị bắt khi đang ngủ trong căn hộ của mình mà cảnh sát không tốn viên đạn nào. Hơn nữa, Mini Lic không phải là thế hệ cũ khi cho rằng đầu hàng là bước đường cùng, anh ta còn trẻ và còn có những giá trị khác để theo đuổi.

Sau khi hai cha con nhà López vào tù, các con trai của Chapo có thể kết hợp các mạng lưới khác để trở lại với sự thống trị độc quyền của Sinaloa. Nhưng nếu liên minh mới không hình thành, có thể cuộc đấu đá giữa các phe phái sẽ khiến cho năm 2017 trở thành năm đẫm máu nhất trong cuộc chiến giữa các băng đảng ma túy ở Mexico.

Theo Yến Chi

An ninh thủ đô