Tại sao IS lại sợ Israel?

Theo giáo sư khoa học chính trị Graham Allison của Đại học Harvard, IS không hề sợ hãi trước Mỹ và phương Tây nhưng lại dè chừng và lo sợ Israel. Lý do là bởi quân đội Israel thực sự có khả năng đe dọa IS và bởi Israel có chính sách răn đe hiệu quả

Israel ở gần lãnh thổ tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đang chiếm giữ hơn so với Mỹ. Dù chưa hành động gì nhưng IS cũng đã tuyên bố sẽ chiếm Israel. Tuy nhiên, Lực lượng phòng vệ (IDF) của đất nước Do Thái này đã bác bỏ việc sẽ chiến đấu trực tiếp với IS. Thay vào vào đó, Israel đã thực hiện một chính sách mà Mỹ chưa từng nghĩ đến. Đó là ngăn cản các cuộc tấn công của IS bằng một chiến lược kiên nhẫn, răn đe và cảnh giác.

Tất nhiên, Mỹ không thể chỉ sử dụng phương pháp đó để đối đầu với IS bởi môi trường an ninh của Mỹ khác với Israel. Tuy nhiên, theo TNI, Washington có thể học hỏi được nhiều từ đất nước Do Thái để tăng cường an ninh quốc gia.

Israel là nước có chiến lược hiệu quả nhất trong việc ngăn chặn IS.

Phương pháp của Israel đối với IS rất đơn giản. Đó là thuyết phục IS không được tấn công đất nước này bằng cách đe dọa sẽ trả đũa. Nếu anh tấn công chúng tôi, chúng tôi sẽ trả lại anh nỗi đau mà anh không thể chịu được. Phương pháp này cần “3 chữ C” để có thể thành công sau khi vạch ra đường giới hạn rõ ràng. Thứ nhất là “communication” – Giao tiếp/ tuyên bố bằng ngôn ngữ mà kẻ thù có thể hiểu được. Thứ hai là “capability” – Có khả năng thực hiện những lời răn đe hay bắt kẻ thù phải trả giá. Thứ ba là “credibility” – Khiến kẻ thù tin rằng Israel sẽ hành động như đã tuyên bố.

Nếu một trong những yếu tố trên bị sụp đổ thì phương pháp đó sẽ thất bại. Vì vậy, theo TNI, một khi Mỹ đã vẽ một đường giới hạn đỏ, nhưng đối phương vượt qua đó, nhưng Mỹ chỉ phản ứng bằng lời nói chứ không có hành động trừng phạt cụ thể thì coi như đã làm mất đi chữ C thứ ba – uy tín. Từ đó, những tuyên bố về sau sẽ có rất ít, thậm chí là vô tác dụng.

Tuy nhiên, giới chức Mỹ cho rằng, thật ngớ ngẩn hay ngây thơ hết sức khi nghĩ rằng có thể răn đe các nhóm khủng bố nguy hiểm và xấu xa như IS. Một số đánh giá, những kẻ khủng bố này chỉ muốn giết. Những người khác khẳng định, khi đối mặt với kẻ thù luôn sẵn sàng chết thì việc đe dọa giết chúng sẽ không có tác dụng. Do đó, cách mà Mỹ chọn là tấn công phủ đầu bằng các cuộc không kích nhằm vào IS ở Syria và Iraq.

Châu Âu liên tục bị tấn công khủng bố thời gian gần đây.

Trong khi đó, các chiến lược gia Israel có suy nghĩ khác. Họ cho rằng, mặc dù không phải là biện pháp hoàn hảo, nhưng răn đe vẫn là sự lựa chọn tốt nhất. IDF tin rằng, họ đã ngăn chặn thành công các đối thủ như Iran, Lebanon và Syria, các nhóm vũ trang Hezbollah và Hamas và thậm chí cả các tổ chức khủng bố khét tiếng thế giới như IS, Palestinian Islamic Jihad và Al Qaeda chỉ bằng cách răn đe.

Các chiến lược gia Israel bác bỏ lập luận của Washington rằng, IS là mối đe dọa đáng ngại đối với “toàn bộ thế giới văn minh”. Ngược lại, Israel chỉ coi IS đơn thuần là một nhóm khủng bố như bao nhóm khác. IS thậm chí còn không nằm trong nhóm đầu các mối đe dọa của Israel. Giống như cựu giám đốc tình báo quân sự Amos Yadlin của nước này từng nói: “Cuối ngày hôm nay, chúng tôi thảo luận về hàng ngàn kẻ khủng bố tự do lái xe bán tải và xả súng bằng khẩu Kalashnikovs và súng máy”.

Trước đây, các chiến lược gia Mỹ dường như không để ý đến chiến lược chống khủng bố của Israel, nhưng theo TNI, gần đây có sự thay đổi. Hồi tháng 8/2015, lần đầu tiên trong lịch sử của IDF, Tổng tham mưu trưởng quân đội Israel, Trung tướng Gadi Eizenkot, đã công bố học thuyết quốc phòng IDF. Trung tâm Khoa học và các vấn đề Quốc tế Belfer của Trường Harvard Kennedy đã đăng tải một bản dịch ra tiếng Anh của tài liệu này.

Tài liệu “Chiến lược IDF” thảo luận chi tiết cách thức ngăn chặn các nhóm khủng bố, đặc biệt là Hezbollah và Hamas. IDF gọi họ là “các tổ chức tiểu nhà nước”, có nghĩa là có trụ sở, chiếm lãnh thổ và cai quản dân chúng. Họ dễ bị tổn hại hay có nhiều thứ để mất (giống như một quốc gia). Do đó sẽ bị áp dụng biện pháp kết hợp cả “răn đe chung” và “răn đe cụ thể”.

Răn đe chung là duy trì ưu thế quân sự áp đảo và giữ danh tiếng như của “Bố già”. Theo cách nói của ông Eizenkot, Israel phải được xem là một kẻ thù không thể đoán trước, có thể đáp trả một cách rất khốc liệt và tàn nhẫn.

Răn đe cụ thể được áp dụng linh hoạt với từng đối tượng và từng hành động cụ thể. Nó đòi hỏi phải phân tích liên tục danh tính, các đặc điểm, khả năng, các quy trình ra quyết định của đối phương. Israel tìm cách gây ảnh hưởng đến các tính toán của kẻ thù bằng cách thuyết phục họ về “sự vô ích của việc tiếp tục tấn công” và nhắc họ nhớ về những “hậu quả của cuộc đối đầu trước đó”.

IDF cũng liên tục xác định sức ảnh hưởng của biện pháp răn đe, luôn đảm bảo mọi điều kiện để có thể thành công. Các đường giới hạn luôn rõ ràng, các quan chức cấp cao hàng đầu của Israel liên tục tuyên bố công khai bằng cả tiếng Hebrew (tiếng Do Thái) và tiếng Ả Rập. Khả năng bảo vệ các đường giới hạn luôn được khẳng định bằng việc phô trương quá trình phát triển quân sự. Sự tin cậy được tăng cường bằng các “hành động tấn công hạn chế để cảnh báo” một khi có dấu hiệu xâm phạm của kẻ thù.

Israel coi Hezbollah là “mối đe dọa nghiêm trọng nhất” do Iran hậu thuẫn. Theo Israel, nhóm này đang sở hữu kho vũ khí gồm hơn 100.000 tên lửa và rocket đang nhắm vào Israel. Trong số đó có nhiều tên lửa dẫn đường chính xác có khả năng bắn trúng các mục tiêu quan trọng của Israel, bao gồm trung tâm đầu não quân sự ở Tel Aviv. Tuy vậy, Israel vẫn dùng biện pháp răn đe. Theo tài liệu “Chiến lược IDF”, Israel cũng dùng chiến lược răn đe tương tự đối với IS và cho đến thời điểm này, chiến lược đó vẫn đang thành công.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo Tạp chí National Interest. National Interest được thành lập vào năm 1985. Tạp chí thường tập trung vào vấn đề chính sách đối ngoại và những lợi ích quốc gia của Mỹ.

Theo Infonet