Tại sao chim gõ kiến gõ mãi mà không bị… nhức đầu?
Các nhà khoa học đã khám phá ra bí quyết tại sao chim gõ kiến có thể gõ vào thân cây tới 12.000 lần mỗi ngày mà không hề cảm nhận sự đau đớn.
Chim gõ kiến
Để thể hiện tình cảm, chim gõ kiến phải thực hiện hơn 12.000 cú gõ mỗi ngày. Điều đặc biệt là chúng vẫn duy trì sự tỉnh táo để ghi điểm với đối tác của mình.
Giáo sư Ivan Schwab, một người ở trường Đại học California Davis, là nhà khoa học đã khám phá lời giải thú vị này, vinh dự được trao giải Ig Nobel – giải thưởng danh giá dành cho những nghiên cứu hấp dẫn và gây cười.
Theo nghiên cứu của Giáo sư Schwab, chim gõ kiến thực hiện khoảng 20 cú gõ mỗi giây, mỗi cú với lực gấp 1.200 lần trọng lực mà không hề gây ra bất kỳ chấn động nào. Võng mạc không bị tổn thương, não bộ không gặp khó khăn gì.
Schwab chia sẻ: “Nếu ta gặp va đập mạnh vào đầu, những mạch máu phía sau tròng mắt có thể vỡ, và cả dây thần kinh cũng có thể bị tổn thương. Vì vậy, tôi đã bắt đầu tìm hiểu tại sao chim gõ kiến lại không bị ảnh hưởng như vậy sau khi thực hiện các cú gõ mạnh”.
Chim gõ kiến sử dụng cú gõ thẳng, không gây chấn động lên đầu, nhờ vào cơ thể được thiết kế đặc biệt để giảm thiểu tác động tiêu cực. Trước khi thực hiện cú gõ, cơ cổ của chim co lại và mí mắt nhắm chặt, tạo điều kiện cho sự giải tỏa lực vào cổ, bảo vệ hộp sọ.
Ngoài ra, xương ở sọ tạo thành một lớp đệm bảo vệ và mí mắt cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ mắt khỏi các vật thể ngoại lai.
Schwab nhấn mạnh: “Mí mắt giống như dây an toàn trên xe ô tô, giữ mắt không bị bắn ra khỏi mặt. Nếu không, lực tác động có thể gây tổn thương võng mạc”.
Điều này chứng minh sự tối ưu hóa của bản thiết kế sinh học của chim gõ kiến.
Não của chim gõ kiến cũng được cấu trúc chắc chắn, đảm bảo đối mặt với hàng nghìn cú gõ mà không hề bị ảnh hưởng như bộ não của con người. Khi gặp chấn thương, não của con người sẽ bị va đập và lắc lư trong lớp chất lỏng tủy não, tuy nhiên, chim gõ kiến không có chất lỏng này, giảm nguy cơ tổn thương.
Ngoài ra, đuôi của chim gõ kiến cũng được trang bị những gai nhọn để cắm chặt vào thân cây khi đu bám, giúp tăng thêm thăng bằng và đảm bảo cơ thể ổn định trong quá trình hoạt động.
Nghiên cứu đoạt giải Ig Nobel: dụng cụ kẹp kiểu nhện, bồn cầu nhận diện người dùng
Giải thưởng khoa học vui Ig Nobel lần thứ 33 tiếp tục khiến mọi người bất ngờ về những nghiên cứu và phát minh bất thường.
Chuyên gia Seung-min Park tại Đại học Stanford (Mỹ) với chiếc bồn cầu giúp đoạt giải Ig Nobel. Ảnh NMR
Tạp chí khoa học vui Annals of Improbable Researchtối 14.9 tổ chức trực tuyến lễ trao giải Ig Nobel lần thứ 33 dành cho những khám phá khoa học vui thuộc nhiều thể loại, từ kỹ thuật cơ khí, hóa học cho đến dinh dưỡng và chăm sóc sức khỏe.
Không giống như giải Nobel chính thức dự kiến công bố vào tháng tới, giải Ig Nobel vinh danh những lĩnh vực nghiên cứu bất thường "khiến mọi người cười bò rồi mới suy nghĩ".
Giải thưởng Ig Nobel trong lĩnh vực kỹ thuật cơ khí năm nay được trao cho nhóm của Te Faye Yap và Daniel Preston tại Đại học Rice ở Mỹ về nghiên cứu hồi sinh những con nhện chết để sử dụng làm công cụ kẹp cơ học.
"Khi sắp xếp phòng thí nghiệm, chúng tôi phát hiện một con nhện đã chết và co rúm. Chúng tôi phát hiện rằng nhện chỉ có các cơ gấp kéo chân vào trong và dựa vào áp lực thủy lực để duỗi chân ra ngoài", theo cô Yap.
Dựa trên nguyên tắc đó, nhóm tạo một dụng cụ có thể kẹp những vật có hình dáng bất thường. "Hơn nữa, dụng cụ này có thể là thiết bị cầm tay và ngụy trang trong môi trường ngoài trời", theo các tác giả.
Giải thưởng Ig Nobel hóa học và địa chất học năm nay được trao cho tác giả Jan Zalasiewicz tại Đại học Southampton (Anh) của nghiên cứu giải thích vì sao nhiều nhà khoa học thích liếm đá.
Ông cho biết rằng trong khi nhà địa chất học người Ý Giovanni Arduino vào thế kỷ 18 đã nếm để phân biệt các loại đá và khoáng chất, giới địa chất học ngày này thường dùng lưỡi để làm ướt đá, giúp dễ xác định qua bề mặt.
"Làm ướt bề mặt cho phép các kết cấu hóa thạch và khoáng chất nổi bật rõ ràng thay vì bị mất đi trong vệt mờ của các phản xạ vi mô và khúc xạ vi mô giao nhau phát ra từ bề mặt khô", theo ông Zalasiewicz.
Giải Ig Nobel dinh dưỡng năm nay được trao cho 2 nhà nghiên cứu Homei Miyashita tại Đại học Meiji và Hiromi Nakamura tại Đại học Tokyo nhờ nghiên cứu về đũa và ống hút điện.
"Mùi vị của thực phẩm có thể được thay đổi ngay lập tức và đảo ngược bằng kích thích điện, và đây là điều khó đạt được với các nguyên liệu thông thường như gia vị", theo cô Nakamura. Tác giả này cho rằng việc dùng điện kích thích lưỡi có thể tăng cường vị giác.
Giải Ig Nobel trong lĩnh vực y tế công cộng được trao cho nhóm tác giả phát triển bồn cầu thông minh, sử dụng nhiều công nghệ để quan sát dấu hiệu bệnh tật thông qua chất thải, cũng như cảm biến để nhận biết người dùng. Nhóm chuyên gia được dẫn đầu bởi ông Seung-min Park tại Đại học Stanford (Mỹ).
Giải thưởng về y học thuộc về các nhà nghiên cứu sử dụng xác chết để khám phá xem mỗi lỗ mũi của một người có chứa số lượng lông bằng nhau hay không, trong khi giải thưởng truyền thông thuộc về các nhà khoa học đã tiến hành điều tra, bao gồm cả phân tích hình ảnh thần kinh, đối với những người có khả năng nói ngược.
Giải thưởng văn học thuộc về các nhà nghiên cứu khám phá ra cảm giác đặc biệt có thể nảy sinh khi cùng một từ được viết đi lặp lại.
Giải thưởng vật lý thuộc về các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng hoạt động giao phối của cá cơm tụ tập vào ban đêm ngoài khơi bờ biển Galicia để sinh sản có thể tạo ra những xoáy nước nhỏ trộn lẫn các lớp nước khác nhau trong đại dương.
Tại sao gà trống luôn gáy đúng giờ mỗi ngày? Những con gà trống dù ngày hay đêm vẫn gáy đúng các canh giờ; tại sao gà trống gáy đúng giờ mỗi ngày? Gà trống thường cất tiếng gáy trước lúc bình minh và nhiều người thắc mắc tại sao gà trống luôn gáy đúng giờ mỗi ngày như vậy. Làm thế nào chúng biết thời gian chính xác để "gọi mặt trời"...