Ta.i nạ.n máy bay V-22 Osprey: Phi công quên bật ‘công tắc nguồn’
Ngày 14/11, Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản (GSDF) công bố kết quả điều tra vụ ta.i nạ.n liên quan đến máy bay vận tải V-22 Osprey, xảy ra hồi cuối tháng 10.
Kết luận chính thức chỉ ra rằng nguyên nhân là lỗi của phi công, khi không kích hoạt một công tắc quan trọng trước khi cất cánh.
Một máy bay V-22 Osprey đang trên đường đến Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản (JGSDF) có trụ sở tại Trại Kisarazu, khởi hành từ Căn cứ Không quân Thủy quân Lục chiến (MCAS) Iwakuni, Nhật Bản, ngày 10/7/2020. (Nguồn: Thủy quân Lục chiến Mỹ)
Ngày 27/10, trong cuộc tập trận tại đảo Yonaguni, Okinawa, chiếc V-22 Osprey gặp sự cố khi đang cất cánh, cánh trái của máy bay va chạm với mặt đất, gây hư hỏng nghiêm trọng.
May mắn thay, tất cả 16 người trên máy bay, bao gồm 3 lính Thủy quân Lục chiến Mỹ, đều an toàn.
Cuộc điều tra sau đó của GSDF xác định rằng phi công đã quên kích hoạt “công tắc nguồn tạm thời”. Đây là thiết bị đóng vai trò quan trọng, giúp tăng công suất động cơ nhằm đảm bảo máy bay đạt được lực nâng cần thiết để cất cánh an toàn.
Việc không tuân thủ quy trình này khiến máy bay không đủ sức mạnh để bay lên, dẫn đến va chạm. Ngoài ra, phi công cũng bị đán.h giá là điều khiển không đúng kỹ thuật khi máy bay ở gần mặt đất, gây ra tình trạng rung lắc mạnh.
Video đang HOT
Sự cố càng thêm nghiêm trọng khi số lượng người trên máy bay tăng đột ngột ngay trước khi cất cánh. Điều chỉnh khẩn cấp để đáp ứng tải trọng mới đã làm tăng áp lực cho phi công, dẫn đến sai lầm nghiêm trọng trong thao tác.
Ngay sau sự cố, GSDF đã tạm thời đình chỉ hoạt động đội bay Osprey, gồm 17 chiếc, để tiến hành đán.h giá và cải tiến quy trình vận hành. Một trong những giải pháp đầu tiên là bổ sung các dấu hiệu nhắc nhở trực quan quanh công tắc nguồn, giúp phi công dễ dàng nhận biết và thao tác.
Ngoài ra, chương trình đào tạo cho phi công và phó phi công cũng được nâng cao. GSDF đặc biệt chú trọng vào các khóa học thực hành và mô phỏng tình huống khẩn cấp, nhằm tăng khả năng ứng phó trong những điều kiện tương tự.
Đồng thời, quy trình lập kế hoạch và thực hiện bay cũng được chỉnh sửa để đảm bảo mọi bước đều được giám sát chặt chẽ bởi sĩ quan chỉ huy, giảm thiểu tối đa nguy cơ sai sót.
Lịch sử tai tiếng của V-22 Osprey
Là dòng máy bay cánh quạt nghiêng độc đáo, V-22 Osprey kết hợp khả năng cất cánh thẳng đứng của trực thăng với tốc độ và tầm bay vượt trội của máy bay cánh cố định.
Dù mang lại nhiều ưu thế trong nhiệm vụ quân sự, loại máy bay này lại gắn liền với hàng loạt ta.i nạ.n nghiêm trọng.
Chỉ tính riêng từ tháng 3/2022, đã có ít nhất 20 quân nhân thiệ.t mạn.g trong các vụ ta.i nạ.n liên quan đến Osprey.
Gần đây nhất, tháng 11/2022, một chiếc Osprey của Lực lượng đặc nhiệm Không quân Mỹ đã rơi ngoài khơi Yakushima, khiến 8 người thiệ.t mạn.g. Những sự cố liên tiếp này khiến Osprey bị gắn với biệt danh “kẻ giế.t góa phụ”.
Vấn đề kỹ thuật, đặc biệt ở hệ thống hộp số, là nguyên nhân chính dẫn đến các ta.i nạ.n. Sự cố mới nhất tại Nhật Bản càng làm dấy lên lo ngại về độ tin cậy của dòng máy bay này, không chỉ trong quân đội Mỹ mà còn cả trong lực lượng phòng vệ Nhật Bản.
Dù hiện nay, quân đội Mỹ sở hữu hàng trăm chiếc V-22 Osprey và Thủy quân Lục chiến quản lý khoảng 350 chiếc, câu hỏi về mức độ an toàn của dòng máy bay này vẫn là mối bận tâm lớn, nhất là khi nó tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong các chiến dịch quân sự toàn cầu.
Lo lắng bủa vây những chiếc máy bay V-22 Osprey của Mỹ sau loạt ta.i nạ.n chết người
Vào ngày 6/12, Mỹ tuyên bố đình chỉ toàn bộ phi đội V-22 Osprey sau vụ rơi máy bay quân sự này ngoài khơi Nhật Bản vào cuối tháng 11 vừa qua, khiến cả 8 thành viên phi hành đoàn tử nạn.
Một máy bay Osprey của Mỹ chuẩn bị hạ cánh xuống căn cứ Futenma ở Okinawa, Nhật Bản ngày 1/12. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Bộ Tư lệnh Các Chiến dịch Đặc biệt của Không quân Mỹ (AFSOC) cho biết: "Thông tin điều tra sơ bộ cho thấy trục trặc về thiết bị có thể đã gây ra sự cố. Nhưng nguyên nhân cơ bản vẫn chưa được xác định ở thời điểm này".
AFSOC bổ sung: "Việc ngừng hoạt động sẽ cung cấp thời gian và không gian cho một cuộc điều tra kỹ lưỡng nhằm xác định các nguyên nhân và đưa ra khuyến nghị nhằm đảm bảo phi đội CV-22 Osprey của Không quân quay trở lại hoạt động".
Theo tổ chức phi lợi nhuận Flight Safety Foundation trụ sở tại Mỹ, có khoảng 50 người đã thiệ.t mạn.g trong các vụ ta.i nạ.n khi vận hành hoặc thử nghiệm Osprey. Hơn 20 trong số đó t.ử von.g sau khi V-22 được đưa vào sử dụng năm 2007.
Vào tháng 8, ba lính thủy quân lục chiến Mỹ đã t.ử von.g trong vụ ta.i nạ.n với Osprey ở ngoài khơi bờ biển phía Bắc Australia khi đang vận chuyển binh sĩ trong tập trận thường kỳ. Năm 2022, 4 quân nhân Mỹ thiệ.t mạn.g khi một chiếc Osprey bị rơi ở vùng hẻo lánh phía Bắc Na Uy trong một cuộc tập trận của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Trong khi Lầu Năm Góc vẫn chưa xác định nguyên nhân chính thức gây ra vụ ta.i nạ.n với CV-22 Osprey ở Nhật Bản, một loạt sự cố trước đó đã khiến quân đội Mỹ bày tỏ lo ngại về khó khăn trong việc bảo trì chiếc máy bay phức tạp này.
Những chiếc Osprey của quân đội Mỹ tại Afghanistan. Ảnh: Getty Image
Được ra mắt lần đầu tiên vào năm 2007, V-22 Osprey là máy bay cánh quạt có khả năng xoay. Đài BBC (Anh) cho biết V-22 Osprey cất cánh và hạ cánh tương tự như một chiếc trực thăng, nhưng có thể quay cánh quạt về phía trước và bay như một phi cơ, tạo điều kiện để nó di chuyển nhanh hơn và xa hơn.
Thủy quân lục chiến, Hải quân và Bộ Tư lệnh Tác chiến đặc biệt của Không quân Mỹ đang vận hành hàng trăm chiếc Osprey. Nhật Bản là quốc gia duy nhất ngoài Mỹ vận hành Osprey.
Osprey đã tham gia nhiều hoạt động quân sự của Mỹ, bao gồm các nhiệm vụ chiến đấu ở Iraq, Afghanistan và Libya. Nhưng máy bay quân sự này cũng liên quan đến một loạt rủi ro, trong đó có một số vụ dẫn đến cái chế.t của các quân nhân, làm dấy lên lo ngại về an toàn.
Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Hirokazu Matsuno từng nói rằng Tokyo đã chính thức yêu cầu ngừng bay phi đội Osprey của Mỹ đang hoạt động tại nước này.
Năm 2019, Đại tá Dave White, người giám sát chương trình Osprey của Không quân Mỹ, nói rằng ông mất ngủ hàng đêm bởi khả năng sẵn sàng của CV-22 Osprey. Ông nói thêm: "Đó là một nền tảng khó duy trì".
Bất chấp những vụ ta.i nạ.n nghiêm trọng, số liệu thống kê cho thấy việc vận hành Osprey không nguy hiểm hơn những chiếc khác trong quân đội Mỹ. Một phát ngôn viên của Thủy quân lục chiến vào năm 2022 với tờ Marine Corps Times cho biết những chiếc Osprey của lực lượng này có tỷ lệ rủi ro trên 100.000 giờ bay thấp hơn ba chiến đấu cơ Harrier, F/A18 Super Hornet và F-35.
Khi được BBC hỏi về các biện pháp phòng ngừa an toàn sau vụ ta.i nạ.n gần đây nhất ở Nhật Bản, Lầu Năm Góc cho biết "tất cả các máy bay V-22 Osprey ở Nhật Bản chỉ hoạt động sau khi được bảo trì và đảm bảo an toàn kỹ lưỡng".
Liên kết Thủy quân lục chiến Mỹ - Hàn đi về đâu? Những thay đổi trong cơ cấu quân đội Mỹ có tác động mạnh đến Hàn Quốc do hai nước đang duy trì quan hệ đồng minh quân sự và Hàn Quốc đang phụ thuộc vào Mỹ trong nhiều hoạt động tác chiến chiến lược. Việc Mỹ cơ cấu lại lực lượng thủy quân lục chiến sẽ dẫn đến những thay đổi trong tổ...