Tái hiện lễ hội Bàn Vương của người Dao tại Hà Nội
Lễ hội là dịp người Dao tỏ lòng biết ơn Sư tổ Bàn Vương, người sinh ra 12 tộc họ, đồng thời cầu nguyện cho mưa thuận, gió hòa.
Lễ hội Bàn Vương của dân tộc Dao huyện Hoàng Su Phì (Hà Giang) bày tỏ lòng biết ơn Sư tổ Bàn Vương, người đã sinh ra 12 tộc họ người Dao ngày nay đồng thời cầu nguyện cho mưa thuận, gió hòa, hoa màu tươi tốt cho con cháu đời đời ấm no, hạnh phúc. Trong tất cả các ngành Dao đều có một điểm chung trong tín ngưỡng, đó là tục thờ cúng Bàn Vương. Người Dao coi việc thờ cúng Bàn vương là một việc làm có liên quan đến vận mệnh của mỗi người, mỗi dòng họ.
Sáng 30/4, người Dao ở huyện Hoàng Su Phì tái hiện lễ hội Bàn Vương tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội).
Trước khi cúng 6 thầy mo tập trung phân công thổi tù và, nổi chiêng trống để mở và treo tranh bàn Vương, tranh hàng sư. (gọi là khoáng sính- Nghi lễ treo tranh). Lễ vật làm lễ cúng gồm: một con lợn, gà trống, bánh dày hoặc bánh gói lá chuối buộc từng cặp, gạo một túm bằng vải trắng (sài chiên), giấy bản theo cúng bình thường và bảy siên (chìn shún).
Nhạc cụ cần thiết là tù và, chuông, hai mảnh tre làm phép âm dương, và một nan tre mỏng để các thầy mo cầm trong buổi lễ.
Đầu buổi lễ là nghi thức Cúng gọi Bàn Vương và thân linh thô địa, tuyên bô lý do làm lê.
Video đang HOT
Thầy cúng cho giây, vàng bạc nhơ Bàn Vương và thân linh thô địa phù hô nhân dân, phù hô lê hôi.
Người dân dâng hương, dâng lê tạ ơn Bàn Vương đã phù hô cho ngươi Dao sông yên ôn nghìn đơi.
Tại buổi lễ, thầy cùng nhắc lại câu chuyện, vào năm Dần mão, nạn hạn hán xảy ra, con cháu người Dao rơi vào cảnh thiếu đói, cơ cực nên phải thiên di vượt biển tìm nơi sinh sống. Với sự che chở của Bàn cổ Đại Vương, 12 tộc họ người Dao vượt biển thành công, một số nhóm đã định cư ở phía bắc Việt Nam, trong đó có Hà Giang.
Để lưu truyền cho đời sau, họ đã viết sách “Quá Sơn Bảng Văn” kể lại quá trình thiên di đầy gian khổ, ca ngợi Bàn Vương, đồng thời tổ chức làm lễ trả ơn, trả nguyện Bàn Cổ Đại Vương.
Sau mỗi nghi thức 6 thầy mo đi thành hình tròn, múa gọi nhờ thiên linh thổ địa nghênh đón Bàn Vương và kê sơ lươc tiêu sư, vóc dáng của Bàn Vương tư khi ra đơi.
Vào hôi múa bắt rùa là một phần của nghi lễ.
Màn múa gây thê hiên Bàn Vương, thân linh, thô địa xuống đàn nhận lễ vật.
Kết thúc là lễ tiễn đưa Bàn Vương về trời, cũng là lúc các thầy mo gỡ bỏ trang phục, đồng thời vật chày chung vui, vào hôi ca hát nhảy múa.
Truyền thuyết của người Dao kể rằng Bàn Hồ là Long Khuyển mình dài ba thước, lông đen vằn vàng mượt như nhung, được nhà Vua Bình Vương nhất mực yêu quý. Dưới triều đại của Bình Vương, bách tính bình yên và no ấm.
Một hôm Cao Vương dấy binh xâm lược, khiến cho nhân dân lâm vào cảnh lầm than. Nhà vua đã cử nhiều binh hùng tướng mạnh đi trấn giữ biên ải nhưng không thể đánh đuổi được Cao Vương. Trước sức mạnh như vũ bão của quân giặc, Bàn Hồ liền hiến kế sách giúp nhà vua chiến thắng Cao Vương.
Sau khi dẹp yên quân xâm lược, Bàn Hồ bỗng hóa thành một chàng trai khôi ngô tuấn tú, Vua Bình Vương rất đỗi vui mừng đã gả Tam Công chúa cho nên vợ nên chồng và được phong Vương lấy hiệu là Bàn Vương. Họ sinh được 12 người con, được vua cha Bình Vương ban cho 12 họ lưu truyền đến ngày nay. Sau khi Bàn Vương gặp nạn và qua đời, con cháu đời sau tổ chức cúng tạ để tưởng nhớ vị vua anh hùng trong lòng dân tộc.
Ngắm vẻ thơ mộng và yên bình của Tả Van, Sa Pa
Ngồi bất cứ đâu trong khuôn viên Lá Dao Spa & Coffee House, du khách đều có thể ngắm nhìn các thửa ruộng bậc thang, những áng mây trắng trôi bồng bềnh trên nền trời xanh trong.
Bản Tả Van thuộc thành phốSa Pa, tỉnh Lào Cai nằm dưới thung lũng Mường Hoa, bao bọc là dãy núi Hoàng Liên Sơn. Tả Van được nhiều khách du lịch cả trong nước và nước ngoài yêu mến vì khung cảnh nên thơ, gần gũi với thiên nhiên cùng với thiết kế mang đậm dấu ấn của bà con dân tộc bản địa. Tháng 9 lại là thời điểm tuyệt vời nhất để ngắm lúa vàng ở đây.
Quang cảnh Lá Dao spa & Coffee ở bản Tả Van, thị xã Sa Pa
Cách trung tâm thị xã Sa Pa khoảng 10 km, lối vào bản Tả Van là con đường đất nhỏ hẹp, nằm bên ruộng bậc thang đang vào thời kỳ chín rộ, hương lúa thơm ngào ngạt. Đến giữa bản Tả Van, du khách bất ngờ nhìn thấy một khuôn viên bao quanh là bức tường gạch, hàng dây gai, ngôi nhà lợp gỗ theo kiến trúc nhà truyền thống người Mông ghi chữ Lá Dao spa. Đây là một trong những quán cà phê, homestay ấn tượng ở Sa Pa.
Cả một khoảnh sân rộng là không gian dành cho quán cà phê được thiết kế theo không gian mở. Ngồi bất cứ đâu, du khách cũng có thể ngắm nhìn thỏa thuê các thửa ruộng bậc thang vàng óng như mật, những áng mây trắng trôi bồng bềnh trên nền trời xanh trong.
Theo tiếng dân tộc Mông, Tả Van có nghĩa là vòng cung lớn, lưng dựa vào dãy núi Hoàng Liên Sơn, phía trước là thung lũng Mường Hoa với những ruộng bật thang trải rộng khắp các sườn đồi. Nhấp một tách cà phê, hít hà mùi gió thơm ăm ắp hương lúa đồng, ông Ahmed Bin Al- Nahyan, người Ả rập Xê út, cho biết đây là lần đầu tiên ông đến Sa Pa và chắc chắn ông sẽ còn quay lại nhiều lần nữa: "Tôi đã xem nhiều video về cảnh đẹp ở Sa Pa nên chúng tôi quyết định đến đây. Và đúng thật, ở đây đã đáp ứng những điều chúng tôi mong đợi. Thời tiết tốt. Ngồi ở quán cà phê thư giãn, tôi rất thích nơi này. Người dân ở đây cũng vô cùng thân thiện. Tôi sẽ điện cho bạn tôi và rủ bạn đến đây khám phá".
Ông Ahmed Bin Al-Nahyan kể, ông đã đi bộ quanh ngôi làng, tận hưởng vẻ đẹp tự nhiên của bản làng người dân tộc. Ở đây, ông không chỉ được biết đến nét văn hóa độc đáo của người dân tộc Dao, Giáy mà còn được thưởng thức các món ăn truyền thống ngon miệng tại vùng đất này. Chị Vũ Thị Hồng Tuyến, phụ trách quản lý homestay Lá Dao Spa & Coffee, cho biết, du khách thường xuyên ghé thăm cơ sở của chị vì cảnh quan thiên nhiên đẹp, có suối, có ruộng bậc thang, có làng bản với những nét văn hóa của nhiều dân tộc hòa quyện. Đặc biệt, dịch vụ tắm lá thuốc người Dao ở đây khá độc đáo. Đây là loại nước tắm được kết hợp từ hơn 10 loại thảo dược thiên nhiên, khi ngâm vào bồn nước 15 phút, mọi mệt mỏi, căng thẳng dần tan biến: "Lá thuốc do người đồng bào người Dao đi hái ở trên rừng về. Chúng tôi đều sử dụng lá tươi để đun nước tắm. Ngày trong tuần, cơ sở sử dụng khoảng 50 đến 60 kg, cuối tuần là hơn một tạ. Công dụng của các bài thuốc này là làm giảm căng thẳng, mệt mỏi, đau nhức xương khớp, thải độc, rất tốt cho phụ nữ sau sinh. Cơ sở có 20 bồn tắm, 2 bể sục có thể sục cả nước thuốc nóng. 4 bulgalow mang phong cách truyền thống với vật liệu làm từ tranh tre, bên trong phòng có đầy đủ các trang thiết bị điều hòa hai chiều, khép kín".
Chị Lưu Thị Lý, một hướng dẫn viên địa phương, chuyên dẫn các tour du lịch ở khu vực Sa Pa, cho biết đoàn của chị vừa trải nghiệm trekking Ý Linh Hồ, một cung đường khá mệt và đoàn dừng lại ở Tả Van để nghỉ ngơi. Vừa nhâm nhi cốc trà quế thơm lừng, chị nói đây thực sự là nơi lý tưởng để lấy lại sức sau cả ngày khám phá: "Tôi biết và thích quán Lá Dao vì thứ nhất, khách vào đây được trải nghiệm dịch vụ tắm, xông hơi, massage. Đặc biệt ở đây ngắm cảnh rất đẹp. Thứ hai, tôi cũng đã dẫn cho khách tham quan mô hình homestay, trong dịch vụ của nhà Lá Dao, có đầy đủ tất cả những gì cần cho khách khám phá".
Ông Đinh Hồng Quang, phụ trách hành chính nhân sự, cho biết hơn 30 nhân viên ở đây đa số đều là người bản địa, họ là những người trực tiếp quảng bá bản sắc văn hóa của dân tộc mình đến với du khách: "Qua những câu chuyện cởi mở, các nhân viên bản địa giới thiệu về đặc trưng văn hóa của người Dao, người Giáy. Thông qua đây, du khách hiểu thêm về các phong tục tập quán của người Dao và người Giáy".
Cách biệt với sự ồn ào, náo nhiệt của phố thị, đặc sản ở Tả Van là những ruộng bậc thang quanh co uốn khúc, những dải khói lam chiều lãng đãng bay lên từ mái bếp lợp gỗ pơ mu, hương lúa mới thơm nồng quyện trong gió, lan tỏa trong không gian. Một cảm giác thơ mộng và tĩnh lặng, yên bình lan tỏa trong tâm hồn. Quả đúng khi Sa Pa được mệnh danh là nơi "Đi trăm lần không chán - Đi vạn lần vẫn mê".
"Bỏ túi" 3 địa điểm du lịch gần Hà Nội cho bạn "xả hơi" cuối tuần Nếu bạn muốn có một nơi du lịch hay cắm trại cuối tuần không phải đi xa Hà Nội mà vẫn đem lại cảm giác mới mẻ thì những điểm sau đây là một gợi ý tuyệt vời cho bạn. Núi Trầm Núi Trầm và di tích chùa Trầm đã trở thành một điểm du lịch gần Hà Nội được không ít bạn...