Suy đa tạng do sốt mò
Bệnh nhân nam, 26 tuổi, nhập viện trong tình trạng tụt huyết áp, suy chức năng gan, sốt cao liên tục, rét run, đau đầu, buồn nôn.
Bác sĩ Hoàng Công Tình, Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình, cho biết bệnh nhân trước đó khỏe mạnh, đi làm nương rẫy bình thường. Cách vào viện một tuần, bệnh nhân xuất hiện sốt cao liên tục, rét run, đau đầu, đau mỏi khắp người, được điều trị bằng kháng sinh, hạ sốt nhưng tình trạng bệnh ngày càng nặng hơn.\
Bệnh nhân được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Khi nhập viện, bác sĩ phát hiện một vết thương nghi do mò đốt ở vùng mông bên phải của bệnh nhân. Vết thương không gây đau, không rõ xuất hiện thời điểm nào. Dựa vào dấu hiệu lâm sàng, yếu tố dịch tễ, bệnh nhân được chẩn đoán bị sốt mò.
Bác sĩ Tình nhận định bệnh ở giai đoạn nặng với tình trạng suy đa phủ tạng, có viêm phổi, tràn dịch màng phổi 2 bên gây suy hô hấp, phải hỗ trợ bằng thở máy không xâm nhập. Ngoài ra bệnh nhân có tình trạng tụt huyết áp, suy chức năng gan, sốt cao liên tục, rét run, đau đầu, buồn nôn.
Video đang HOT
Bệnh nhân được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Bệnh nhân được điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu. Sau hai ngày, hiện tình trạng sốt được kiểm soát, các tạng suy có dấu hiệu hồi phục.
Bác sĩ Tình cho biết, sốt mò là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn Rickettsia orientalis (Orientia tsutsugamushi) gây nên, tỷ lệ tử vong cao. Bệnh có biểu hiện đa dạng, rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác, không có xét nghiệm đặc hiệu để chẩn đoán.
Mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh nhưng hay gặp ở lứa tuổi lao động. Bệnh có thể gặp rải rác trong năm, hay gặp chủ yếu về mùa mưa và nắng nóng.
Sốt mò có thời gian ủ bệnh trên người từ 6 đến 21 ngày. Bệnh nhân thường sốt cao liên tục, kèm theo rét run, đau đầu, đau mỏi người. Vết loét ngoài da do mò đốt lúc đầu là nốt phỏng tiến triển thành hình bầu dục trên nền sẩn đỏ, sau 4-5 ngày vỡ ra thành một nốt kích thước 0,5-2 cm, có vẩy đen, bong vẩy sẽ để lộ nốt loét đáy nông, hồng nhạt, không có mủ, không tiết dịch, bờ viền hồng đỏ hoặc đen tùy thuộc vào giai đoạn tiến triển của bệnh. Vết loét không đau nên dễ bỏ sót.
Sốt mò nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kháng sinh đặc hiệu thì dễ dẫn đến suy đa tạng và tử vong. Tổn thương các tạng thường gặp nhất ở bệnh là phổi với tình trạng viêm phổi, tràn dịch màng phổi gây suy hô hấp cấp phải hỗ trợ bằng thở máy, tiếp đến là gan với tình trạng tổn thương tế bào gan phải hỗ trợ bằng lọc máu liên tục và thay huyết tương. Tình trạng tụt huyết áp và viêm cơ tim phải dùng thuốc vận mạch để nâng huyết áp; tình trạng viêm não, viêm màng não…
Bác sĩ khuyến cáo để tránh ấu trùng mò đốt, khi đi vào nương rẫy, đồi núi, cần mặc quần áo kín, quần áo có tẩm hóa chất chống côn trùng như benzyl benzoate, bôi hóa chất xua côn trùng lên các vùng da hở. Tránh ngồi, nằm, phơi quần áo, đặt balô trên bãi cỏ, gần bờ bụi, gốc cây.
Vết đốt ở bệnh nhân sốt mò.
Trẻ sốt cao do mò đốt dễ nguy hiểm đến tính mạng
Trẻ bị sốt cao do mò đốt nếu không được điều trị kháng sinh sớm và thích hợp có thể tiến triển nặng dẫn tới biến chứng suy đa tạng trong đó có suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy gan, suy thận, rối loạn đông máu và tử vong.
Vết mò đốt trên cơ thể bệnh nhân T. Ảnh do bệnh viện cung cấp.
Trường hợp trẻ N.H.T (10 tuổi), nhập viện trong tình trạng bệnh diễn biến 10 ngày nay, trẻ sốt từng cơn, đã uống thuốc kháng sinh không đỡ được gia đình cho nhập viện.
Qua thăm khám bác sĩ phát hiện một vết loét đóng vảy đen điển hình do ấu trùng mò đốt ở vùng nách, kích thước 5x10mm. Qua hội chẩn chuyên khoa các bác sĩ chẩn đoán trẻ bị nhiễm khuẩn huyết.
Bác sĩ Dương Văn Linh (Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh) cho biết, sốt do mò đốt là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Rickettsia tsutsugamushi gây ra qua vật trung gian là ấu trùng mò.
Mò thường sống ở các bụi cây, bụi cỏ ẩm, nơi có bóng râm hoặc trong hang đá. Ấu trùng mò thường chọn đốt vào những vùng da mềm, ẩm như bộ phận sinh dục, hậu môn, bẹn, nách, cổ, rốn, mi mắt...
Do vết đốt không đau nên người bệnh thường không chú ý. Sau khi bị đốt từ 6-12 ngày, bệnh nhân bắt đầu phát bệnh. Người bệnh có biểu hiện sốt cao liên tục, đau đầu, đau mỏi cơ, mệt mỏi, da và mắt thường xung huyết, có thể có ban đỏ trên da. Lúc đầu, tại nơi ấu trùng mò đốt có một nốt phỏng nước bằng hạt đỗ, sau đó vết đốt đóng vảy đen và khi bong vảy tạo thành vết loét nhỏ lõm như đáy giếng.
Sốt do mò đốt có các triệu chứng gần giống như cảm cúm, sốt phát ban, sốt xuất huyết rất khó phân biệt với các bệnh sốt khác, do đó, thường bị chẩn đoán nhầm là bệnh sốt rét, thương hàn, nhiễm trùng huyết hoặc sốt kéo dài không rõ nguyên nhân...
Nếu không được điều trị kháng sinh sớm và thích hợp, bệnh sốt mò có thể tiến triển nặng dẫn tới biến chứng suy đa tạng trong đó có suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy gan, suy thận, rối loạn đông máu và tử vong.
Bác sĩ khuyến cáo bệnh sốt do mò đốt chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như chưa có vắc xin phòng bệnh. Để phòng tránh bệnh, người dân hạn chế đi vào vùng bụi rậm, cỏ thấp, vùng đất ẩm, vách núi, hang động. Khi đi vào những khu vực nghi có nhiều ấu trùng mò nên mặc quần áo dài, buộc kín gấu quần, mang tất tay, tất chân, ủng.
Nếu bị các nốt đốt lạ và sốt cao, không rõ nguyên nhân, cần kiểm tra kỹ tất cả bề mặt da trên cơ thể tìm các vết đốt, sau đó cần đưa đến các cơ sở y tế sớm để được các bác sỹ khám bệnh, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Sốt cao 10 ngày, người đàn ông suýt chết vì ấu trùng mò đốt ở vùng kín Bệnh nhân được chuyển đến trong tình trạng ý thức lơ mơ, sốt cao liên tục, huyết áp tụt. Qua thăm khám, bác sĩ phát hiện một vết loét điển hình do ấu trùng mò đốt ở vùng kín. Mới đây, Khoa Bệnh lây đường hô hấp và hồi sức, Viện Lâm sàng các bệnh Truyền nhiễm, Bệnh viện Trung ương Quân đội...