Su-24 rơi xuống, IS hưởng lợi!
Chiến đấu cơ Su-24 của Nga rơi xuống, chiến trường Syria càng hỗn loạn, cơn ác mộng chiến tranh tràn khỏi biên giới Syria càng cao. Chỉ có một bên hưởng lợi tất cả: IS.
Mỹ tích cực trang bị đạn dược cho lực lượng nổi dậy người Kurd ở Syria để “nhờ” đán.h IS – Ảnh: Reuters
Mỹ – Thổ Nhĩ Kỳ hằn học nhau
Chiến trường Syria đang bị xâu xé bởi quá nhiều thế lực từ bên ngoài, cả trên không và dưới đất: Nga, Mỹ, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ kèm một loạt đồng minh của Mỹ. Bầu trời Syria đã chứng kiến máy bay của 11 nước qua lại cả thảy! Trong khi đó, nội bộ Syria là cuộc tranh giành quyền lực của hàng loạt nhóm nổi dậy khác nhau, được các chính quyền khác nhau hậu thuẫn – nói chính xác hơn là bị các chính quyền khác nhau mượn tay, mượn cả má.u, cho lợi ích khác nhau của họ.
Đơn cử, ngay trong liên minh chống IS ở Syria, “anh cả” Mỹ tích cực chi tiề.n và trang bị cho các nhóm nổi dậy người Kurd – đồng minh quan trọng nhất của Washington trên mặt đất Syria để chống IS. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ thì cưng chiều lực lượng nổi dậy người Turkmen (người gốc Thổ) mong tạo một vùng đệm an toàn trên đất Syria, khu vực giáp nước này. Mỹ bực dọc với ưu tiên của Thổ, Ankara nổi đóa với hành động của Washington.
Còn nhớ chỉ mới hồi tháng trước, chính quyền Ankara đã triệu tập đại sứ Mỹ để trút nỗi bực dọc sau vụ máy bay Mỹ thả 50 tấn đạn dược xuống cho một liên minh Ả Rập – người Kurd để “nhờ” phá một căn cứ của IS ở miền bắc Syria. Cũng trong tháng 10, Thổ Nhĩ Kỳ triệu đại sứ Nga đến than phiền về chuyện hậu thuẫn cho người Kurd, theo tờ The New York Times. Nga và Mỹ – 2 đối thủ sừng sỏ nhất thế giới này dường như đang tranh giành sự ủng hộ của người Kurd – kẻ thù của Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara sợ rằng người Kurd ở Syria bắt tay với người Kurd trên đất Thổ âm mưu phá chính quyền.
Các chiến binh người Turkmen ở biên giới Syria, giáp với Thổ Nhĩ Kỳ – Ảnh: AFP
Phương Tây ‘chung tay’ xoa dịu Putin
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm 25.11 đã gọi điện thoại cho người đồng cấp Nga Sergey Lavrov kêu gọi “đừng để cho chuyện này (chiến đấu cơ Su-24 b.ị bắ.n) leo thang.”
Video đang HOT
Tại Đức, Tổng thống Pháp Francois Hollande nói trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Angela Merkel rằng “chúng ta phải làm tất cả để hạ nhiệt và nối lại đối thoại” khi đề cập đến vụ Su-24.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, trong khi đó, chỉ trích hành động của Thổ Nhĩ Kỳ là “sự khiêu khích có kế hoạch từ trước”. Và Nga nhanh chóng tăng cường triển khai các loại khí tài, hỏa lực mạnh mẽ nhất, tối tân nhất đến căn cứ ở Syria, tăng cường dội bom ở nơi máy bay Nga b.ị bắ.n rơi.
Nhà phân tích quân sự ở Mỹ Omar Lamrani nhận xét: “Khả năng tính toán sai lầm là rất lớn và trong bối cảnh như thế này, tính sai có thể bùng phát thành leo thang, dẫn đến viễn cảnh tồi tệ nhất”. Theo nhận xét của ông thì Mỹ đang tìm mọi cách để ngăn việc biến cuộc chiến ở Syria thành cuộc chiến Mỹ-Nga nhưng Mỹ buộc phải tính tới viễn cảnh chiến tranh khu vực.
Nhưng tất cả những chuyện này thì liên quan gì tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS)?
IS hốt trọn
Mỹ không muốn cuộc chiến Syria trở thành cuộc chiến Nga – Mỹ – Ảnh: AFP
Cục diện căng thẳng trong quan hệ Nga – Thổ sau vụ máy bay Nga b.ị bắ.n rơi đậ.p tan hy vọng mong manh là sau vụ khủn.g b.ố Paris, nước Pháp có thể kéo các bên xích lại với nhau một tí để đoàn kết chống IS. Ngược lại, giữa “mối tơ vò” ở Syria, trong bối cảnh tất cả các bên đều tăng cường phòng thủ như hiện nay, người ta ngày càng lo sợ nguy cơ chiến tranh lan rộng, tràn khỏi biên giới Syria.
Tổng thống Putin, sau vụ rơi Su-24, đã t.ố cá.o Thổ Nhĩ Kỳ là đồng lõa với khủn.g b.ố. Trên thực tế, nhà phân tích Lamrani nói rằng không ít “diễn viên” trên mặt đất Syria vừa đán.h lại IS, vừa thỏa hiệp với tổ chức này để đạt những mục tiêu của riêng mình, trong đó có cả Thổ Nhĩ Kỳ, Syria và nhiều nhóm phiến quân.
Cuối cùng, giữa một chiến trường hỗn loạn, lắm bè phái, lắm mục tiêu, lắm lợi ích riêng như thế, chỉ có một bên duy nhất được hưởng lợi tất cả, dẫu đó là bên mà tất cả những thế lực còn lại trên chiến trường đó đều hô to là họ chống lại: IS.
Kiều Oanh
Theo Thanhnien
Mất máy bay nhưng còn hợp tác
Sau khi Thổ Nhĩ Kỳ bắ.n rơi máy bay Su-24, Nga cảnh báo sẽ có hành động đáp trả. Nhưng liệu Nga có mạnh dạn từ bỏ những lợi ích từ sự hợp tác năng lượng với Thổ Nhĩ Kỳ?
Sự hợp tác về năng lượng giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ nhiều khả năng sẽ được duy trì - Ảnh: Reuters
"Cú đâ.m từ sau lưng"
Vụ bắ.n rơi máy bay chiến đấu của Nga ngày 24.11 có thể được coi là hệ quả tất yếu của một thời gian dài căng thẳng và xung đột giữa 2 nước. Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên tích cực nhất của khối NATO phản đối chính quyền Bashar al-Assad tại Syria, trong khi đó Nga lại ủng hộ Tổng thống Syria. Và trong thời gian Nga thực hiện chiến dịch không kích IS tại Syria, Thổ Nhĩ Kỳ luôn lớn tiếng tuyên bố sẽ bắ.n hạ bất cứ máy bay Nga nào vượt qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong vụ việc ngày 24.11, Ankara đã trình bày với Liên Hiệp Quốc rằng đã hơn 10 lần cảnh báo 2 máy bay né.m bo.m Nga trong 5 phút trước khi bắ.n hạ một chiếc. Một phi công trên chiếc Su-24 sau khi nhảy dù ra ngoài được cho là đã bị các tay sún.g nổi dậy Turkmen tại miền bắc Syria bắ.n chế.t; người còn lại đã được giải cứu và trở về căn cứ không quân Nga tại Syria.
Tổng thống Nga Vladimir Putin lập tức lên tiếng, coi hành động của Thổ Nhĩ Kỳ là "cú đâ.m sau lưng" và hàm ý rằng Ankara ủng hộ cho IS. "Từ lâu chúng tôi đã theo dõi thấy một lượng lớn dầu mỏ và các sản phẩm liên quan chuyển đến Thổ Nhĩ Kỳ từ lãnh thổ mà IS xâm chiếm được. Điều này là bằng chứng cho thấy nguồn gốc của một nguồn tiề.n lớn mà khủn.g b.ố đang nhận được", đài RT dẫn lời Tổng thống Putin nói ngày 24.11.
Chuyên san Foreign Policy ngày 24.11 dẫn lời cố vấn cấp cao Emre Tuncalp của hãng đán.h giá rủi ro Sidar Global Advisors cho rằng lời lẽ của tổng thống Nga thực sự là một đòn đau đối với Thổ Nhĩ Kỳ, và do đó, dự án đường ống khí đốt mà 2 nước đang thực hiện có nguy cơ bị ảnh hưởng, ít nhất là trong ngắn hạn.
Đối tác khó bỏ
Tổng thống Putin đã nói rằng hành động của Ankara sẽ để lại những hậu quả nghiêm trọng, dù một năm trước đó, chính ông Putin đến Thổ Nhĩ Kỳ để bàn về triển vọng 2 nước trở thành đối tác chiến lược.
Tuy nhiên, sau những tuyên bố mạnh mẽ của tổng thống Nga, nhiều khả năng hai nước sẽ vẫn giữ mối quan hệ làm ăn với nhau, dù giấc mơ về việc trở thành đối tác chiến lược có thể đã bị tiêu tan cùng chiếc máy bay bị rơi ngày 24.11.
Khoảng 60% nguồn cung khí đốt của Thổ Nhĩ Kỳ đến từ Nga - Ảnh: Reuters
60% lượng khí đốt Thổ Nhĩ Kỳ nhập khẩu là từ Nga và Moscow không thể dễ dàng từ bỏ thị trường béo bở này, đặc biệt giữa lúc giá dầu thấp đã ảnh hưởng đến nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu của nước này.
Hơn nữa, Thổ Nhĩ Kỳ có thể cũng là mục tiêu chiến lược mà Nga nhắm đến. Tháng 12.2014, Nga quyết định từ bỏ dự án South Stream trị giá 40 tỉ USD, cung cấp khí đốt cho châu Âu qua ngả Bulgaria. Thay vào đó, Nga tiến hành đàm phán để xây dựng đường ống trị giá 12 tỉ USD cung cấp khí đốt cho Thổ Nhĩ Kỳ rồi dẫn sang châu Âu. Vậy nên không dễ gì Moscow chấp nhận quay lưng với Ankara.
Foreign Policy dẫn lời chuyên gia Sijbren de Jong, phụ trách các vấn đề về mối quan hệ châu Âu-Nga tại Trung tâm Hague về nghiên cứu chiến lược (Hà Lan), nhận định ngoài Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ là địa điểm chiến lược duy nhất mà Nga đang hướng đến. Chuyên gia này không cho rằng Nga sẽ bỏ đi mối quan hệ hợp tác về năng lượng này.
Về phía Thổ Nhĩ Kỳ, nước này thật sự không có lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục làm ăn với Nga, dù mới tháng trước, Ankara đ.e dọ.a "nghỉ chơi" với Nga vì nước này tiến hành không kích phe nổi dậy tại Syria và xâm phạm không phận của họ. Nhu cầu khí đốt của Thổ Nhĩ Kỳ đang tăng và Nga là một trong vài nước có thể đáp ứng, ít nhất là trong ngắn hạn. Hơn nữa, Nga cũng đang tài trợ và giúp xây dựng nhà máy điện hạt nhân 20 tỉ USD tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Bộ trưởng Năng lượng Thổ Nhĩ Kỳ Berat Albayrak ngày 24.11 nói rằng, sự hợp tác về năng lượng giữa 2 nước sẽ không bị đ.e dọ.a sau vụ bắ.n rơi máy bay.
Bảo Vinh
Theo Thanhnien
Thổ Nhĩ Kỳ mạo hiểm trong mối quan hệ với Nga Ankara và Moscow từng xảy ra nhiều bất đồng nhưng điều này không có nghĩa Thổ Nhĩ Kỳ mong muốn căng thẳng trong quan hệ hai nước trở nên trầm trọng hơn khi bắ.n rơi máy bay Nga. Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) hôm 23/9 tiếp người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tại Điện Kremlin. Ảnh: PPIO Thổ Nhĩ...