Stress trong thi cử có thể trở thành điều tích cực?

Theo dõi VGT trên

Các chuyên gia cho biết, những căng thẳng sẽ trở nên tích cực nếu nhận thức được vai trò và nắm vững cơ chế của chúng.

Rối loạn liên quan stress gia tăng đáng kể trong mùa thi

Một nghiên cứu năm 2011 cho thấy, khoảng 26,1% học sinh lớp 11, 12 có căng thẳng (stress). Trong số những nguyên nhân chủ yếu gây nên tình trạng này, thi cử được xếp ở vị trí thứ 2.

Sự căng thẳng trong thi cử thường đến từ yếu tố ngoại cảnh (kỳ vọng của thầy cô, cha mẹ) hoặc đến từ chính áp lực của học sinh như tự kỳ vọng, tự đặt mục tiêu lớn cho bản thân.

Thống kê từ Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, từ tháng 6 đến tháng 10 hàng năm – khoảng thời gian có liên quan tới thi cử, lượng bệnh nhân dưới 25 tuổi tới khám và điều trị do các rối loạn liên quan tới stress có sự gia tăng đáng kể.

Theo PGS.TS.BS. Nguyễn Văn Tuấn, Trưởng Bộ môn Tâm thần, Đại học Y Hà Nội, Phó viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần, khi gặp stress, cơ thể thường phải huy động toàn bộ năng lượng tâm thần để tỉnh táo, tập trung xử lý vấn đề một cách tốt nhất.

Về thể chất, stress làm cho hormone cortisol trong cơ thể tăng, khiến nhịp tim nhanh, huyết áp và chuyển hóa oxy tăng. Toàn bộ cơ bắp cũng sẽ căng cứng khi người bệnh gặp căng thẳng, từ đó tiêu tốn rất nhiều năng lượng.

Nếu người bệnh không thể vượt qua stress, tâm thần luôn trong trạng thái căng thẳng, sự mệt mỏi sẽ trở thành “vòng xoáy” khiến bệnh nhân thường xuyên mất ngủ, lo âu, ngộp thở, xung huyết dạ dày,… Nặng nhất, nhiều bệnh nhân trở nên thất vọng, tự ti, có những ý nghĩ tiêu cực.

PGS Tuấn cho biết, trên thực tế điều trị, một số gia đình nhận thức được các triệu chứng bất thường của con là do stress nên đưa trẻ tới khám sớm.

Tuy nhiên, nhiều trường hợp đến viện để điều trị các chứng mất ngủ, mệt mỏi, huyết áp thay đổi thất thường, nhịp tim nhanh, trào ngược dạ dày, mót tiểu,… Sau khi được đánh giá nhân cách, trạng thái tâm thần, gia đình mới biết con mắc rối loạn liên quan đến stress, nguyên nhân do áp lực thi cử.

Với những trường hợp này, bác sĩ thường tư vấn để giảm nhẹ hoặc làm mất đi sự căng thẳng của người bệnh, một số trường hợp nặng có thể sử dụng trị liệu tâm lý và dùng thuốc.

Stress trong thi cử có thể trở thành điều tích cực? - Hình 1

Video đang HOT

Thi cử là một trong những nguyên nhân chính gây nên các rối loạn stress ở học sinh

Stress thi cử có thể trở thành điều tích cực

Ths. BS Bùi Văn San, Bộ môn Tâm thần, Đại học Y Hà Nội cho biết, những căng thẳng sẽ trở nên tích cực nếu nhận thức được vai trò và nắm vững cơ chế của chúng.

Theo đó, stress gia tăng rõ nhất khi thay đổi diễn ra nhanh chóng, trong khi thi cử lại được xem là giai đoạn có sự thay đổi rất nhanh và lớn. Chỉ một khoảng thời gian nhất định, học sinh phải ôn tập, tham gia kỳ thi với những áp lực từ sự kỳ vọng. “Việc stress, căng thẳng trong mùa thi bởi thế là điều không thể tránh khỏi”, bác sĩ San nhấn mạnh.

Tuy nhiên, nếu thích ứng được với kỳ thi, tức đủ năng lực để đáp ứng mục tiêu, stress sẽ nhanh chóng mất đi sau khi thi cử kết thúc. Sự căng thẳng lúc này chỉ là yếu tố giúp trẻ tập trung hơn để vượt qua thử thách, tức là stress tích cực.

Bên cạnh đó, khi thoát khỏi giai đoạn căng thẳng nói trên, cơ thể sẽ hình thành sự “miễn dịch” với những stress mức độ tương tự trong tương lai.

Ngược lại, nếu để sự kỳ vọng quá cao so với năng lực và chuẩn bị của bản thân, khi trẻ không đạt được mục tiêu, stress sẽ không thể hóa giải. Lúc này, căng thẳng trở thành tiêu cực, các em sẽ luôn trong trạng thái mệt mỏi, dẫn đến những hệ quả xấu về sức khỏe như đã nói.

Để stress mùa thi trở thành tích cực, theo Ths. BS Bùi Văn San, trước nhất, học sinh cần đánh giá đúng năng lực của bản thân, từ đó lựa chọn những mục tiêu phù hợp với năng lực ấy. Bên cạnh đó, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trước kỳ thi khi đã có kỳ vọng.

“Với các bậc phụ huynh, trong trường hợp phát hiện con có những biểu hiện bất thường như mất ngủ, mệt mỏi, nghỉ ngơi nhưng không hồi phục, các vấn đề về dạ dày, tăng huyết áp,… sau kỳ thi, nên đưa con tới các cơ sở y tế chuyên khoa tâm thần để được tư vấn, điều trị kịp thời”, bác sĩ San khuyến cáo.

Kỳ thi lần này, các con đã quá lo lắng, xin đừng làm con căng thẳng thêm

Kỳ thi lần này diễn ra khi dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp khiến không chỉ thí sinh mà cả phụ huynh lo lắng. GS.TS tâm lý Huỳnh Văn Sơn - phó hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, trao đổi về vấn đề này.

Kỳ thi lần này, các con đã quá lo lắng, xin đừng làm con căng thẳng thêm - Hình 1

Phụ huynh đưa con đi thi và mệt mỏi chờ đợi bên lề đường - Ảnh: MINH ANH

Chia sẻ với Tuổi Trẻ, GS.TS tâm lý HUỲNH VĂN SƠN - phó hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TP.HCM - nói: "Cần nhìn nhận rằng đây là mùa thi có nhiều thách thức và khó khăn. Vấn đề là cần thông cảm cho nhau và đối diện với sự thật không thể thay đổi.

Tôi nghĩ các địa phương cũng đã cam kết chuẩn bị đầy đủ các điều kiện, phương tiện phục vụ khâu phòng chống dịch trong kỳ thi này".

* Đây là kỳ thi quan trọng nhất nên nhiều thí sinh đang lo lắng. Các bạn cần làm gì để bớt lo âu, thưa ông?

- Lo lắng là tất nhiên bởi tâm lý học và thi. Nếu nhìn tích cực, chúng ta sẽ nhận ra nếu vượt được kỳ thi là lúc ta hiểu về chính mình, xác định năng lực của chính mình và tạo ra những cảm xúc nhất định sau kỳ thi.

Hằng năm vẫn có kỳ thi này dành cho thí sinh tự do, trong đó có nhiều thí sinh chưa thi đỗ năm trước hay vài năm trước. Nói thế để khẳng định rằng chúng ta cho mình cơ hội, thể hiện bản thân mình và hết lòng với kỳ thi bằng trách nhiệm và cả sự quyết tâm của bản thân là có thể tạo ra sự thoải mái và cân bằng cần có về tâm lý, tinh thần.

* Mặc dù các địa phương đã cam kết chuẩn bị đầy đủ các điều kiện, phương tiện phục vụ khâu phòng chống dịch trong kỳ thi này nhưng vẫn có phụ huynh không yên tâm cho con đi thi. Theo ông, có nên vậy không?

- Hơn ai hết cha mẹ mong muốn bảo vệ con mình, đảm bảo an toàn của con bởi đó là sự bao la trong tình yêu, trong sự che chở và quan tâm con cái. Thế nhưng cũng cần nhìn nhận một tồn tại thực tế của cuộc sống: tình hình dịch bệnh là vấn đề không thể giải quyết ngày một ngày hai.

Những khó khăn và thách thức không chỉ xảy ra với con mình mà nhiều bộ phận khác cùng chung sức, chung lòng để có kỳ thi an toàn tuyệt đối.

Mặt khác cũng cần lắng nghe và có niềm tin vào một chủ thể 18 tuổi với những kỹ năng sống để vào đời. Hơn thế nữa, tùy từng thời điểm để có cách ứng xử thấu tình đạt lý.

Nếu lo lắng, hãy đồng hành cùng con cái để đảm bảo sự an toàn cho con như trao tay nước rửa tay khô, chuẩn bị khẩu trang đúng chuẩn, nhắc nhở con cái cách sử dụng khẩu trang an toàn, chia sẻ và tạo nguồn lực động viên để con cái vững tin trong mùa thi bằng những nụ cười, bằng lời nói có hạt nhân niềm tin, gắn kết với con cái bằng sự gieo hạt mầm của ý chí, để con cái có thêm sức mạnh.

Kỳ thi lần này, các con đã quá lo lắng, xin đừng làm con căng thẳng thêm - Hình 2

GS.TS tâm lý HUỲNH VĂN SƠN

"Kỳ thi đã đến, thí sinh cần cố gắng cân bằng tâm lý, sức khỏe bằng cách ngủ đủ giấc, ăn uống hợp lý, tập thể dục... Nỗ lực hết mình trong kỳ thi sắp tới và vững tin để gặp lại nhau dẫu ở ngưỡng cửa nào cũng đáng quý. Quan trọng là ta đã hài lòng vì ta đã hết lòng, hết sức.

GS.TS HUỲNH VĂN SƠN

* Cũng có một hình ảnh khác là rất nhiều phụ huynh "đi thi cùng con", xin nghỉ làm để đưa con đến điểm thi và ngồi chờ đợi trước cổng trường... Phụ huynh cần làm gì để "lên dây cót" tinh thần cho con em mình khi đi thi trong dịch?

- Với nhiều bậc cha mẹ, việc thương yêu sẽ được diễn ra theo suy nghĩ đưa đón, học bài cùng con, kiểm tra bài, dò bài... và thậm chí là khảo sát kết quả thi. Tất cả những điều này có thể tạo ra hai mặt của một vấn đề: kỳ vọng và áp lực; thương yêu và yêu cầu cao; gần gũi và kiểm soát...

Thực ra không ai có quyền trách phụ huynh nhưng kinh nghiệm cho thấy ở nhiều học sinh, sự quan tâm vừa phải, sự động viên đúng lúc, kịp thời sẽ làm cho học sinh đúng điểm rơi phong độ, tạo ra xúc cảm tích cực và hứng thú để đạt kết quả như mong đợi.

Việc một số bậc cha mẹ biểu hiện "đậm quá" trong sự quan tâm đến kỳ thi của con cũng có thể làm cho con cái căng thẳng mà bản thân chúng ta không nhận ra...

Đơn cử ở một vài tỉnh thành khác nhau tôi đã từng tham gia các hoạt động có liên quan đến kỳ thi, phụ huynh có biểu hiện rất khác nhau. Cụ thể phụ huynh ở TP Tân An (Long An), Vũng Tàu... rất quan tâm đến con nhưng không quá mức chăm chút, đưa đón.

Sự quan tâm diễn ra nên theo chiều kích vừa phải, lắng nghe con cái, tìm hiểu cảm xúc, sự mong đợi và thoải mái về cảm xúc để con cái có nguồn động lực quan trọng mà không bị áp lực quá mức.

Kỳ vọng có thể trở thành áp lực

Không phủ nhận hình mẫu thành công là phải trở thành sinh viên đại học, vào đời vào nghề với học vị cử nhân hay hơn thế nữa... làm cho học sinh có thể bị áp lực. Kỳ vọng này ở gia đình, ở xã hội có thể trở thành áp lực với không ít học sinh. Điều quan trọng là học sinh phải thành công và song hành với đó là hạnh phúc.

Hành trình đi tìm hạnh phúc của mỗi học sinh cần dựa vào nỗ lực, sự quyết tâm của chính các em nhưng phải hướng đến những gì các em muốn và khao khát. Có như thế, các em học sinh không những tỉnh táo hơn, biết chọn lọc hơn, thích ứng hơn trong cuộc sống.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

5 loại thực phẩm 'ngăn cản' cơ thể hấp thụ canxi
20:25:20 06/11/2024
Những cái kết thương tâm do bệnh dại đến từ sự chủ quan
20:46:30 07/11/2024
Ung thư và những căn nguyên cần biết
10:12:30 06/11/2024
Hai thứ đơn giản đến không ngờ có thể giúp ngừa 15 loại ung thư
10:14:40 06/11/2024
Lá bàng có tác dụng gì?
21:35:46 07/11/2024
Mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh và sơ sinh
20:46:07 06/11/2024
TP Hồ Chí Minh: Số ca mắc sốt xuất huyết gia tăng
05:01:41 08/11/2024
Trẻ 2-3 tuổi cong vẹo cột sống vì xem điện thoại thường xuyên
10:34:17 06/11/2024

Tin đang nóng

Nóng nhất Weibo: Huỳnh Hiểu Minh bị bạn gái hot girl "chia tay đòi quà" 980 tỷ
22:03:55 07/11/2024
Gửi mẹ ở viện dưỡng lão, con gái xem camera phát hiện nam điều dưỡng làm 1 việc ngoài sức tưởng tượng
22:00:32 07/11/2024
Lời "tiên tri" của B Ray về HIEUTHUHAI
22:51:26 07/11/2024
Bức ảnh bóng lưng nam thần cao hơn 2m gây sốt, lời kể của người chụp cũng siêu kịch tính
21:51:38 07/11/2024
Chồng đưa vợ xem bức ảnh 20 năm trước, zoom kỹ thì run rẩy khi phát hiện sự thật về bé gái ngồi phía sau
21:55:20 07/11/2024
Nghệ sĩ bình luận sau chiến thắng bầu cử của ông Donald Trump
23:14:23 07/11/2024
Sao nam đóng phim 20 năm không ai biết, ăn mặc như "trò cười" cả nước hay
23:03:47 07/11/2024
Diễn viên Ngọc Lan sau giải nghệ: Nỗ lực giảm 8kg, không có thời gian yêu đương
21:41:41 07/11/2024

Tin mới nhất

Tăng cường giám sát các trường hợp mắc sốt xuất huyết

04:56:03 08/11/2024
Khi có triệu chứng sốt, nghi ngờ sốt xuất huyết, người dân phải đến ngay cơ sở y tế để khám, điều trị và không tự ý điều trị tại nhà , bà Nguyễn Quế Phương cho biết thêm.

Đái dầm ở trẻ có cần điều trị?

04:55:13 08/11/2024
Khi dừng thuốc có thể tái phát, cần giảm liều từ từ để hạn chế tái phát. Ngoài ra, tùy trường hợp cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số thuốc phối hợp khác.

Bài tập cho người mắc hội chứng truyền máu song thai

21:30:14 07/11/2024
Thai nhi cho thường nhận ít máu hơn và có nguy cơ thiếu máu. Trong khi thai nhi nhận có thể bị thừa máu, dẫn đến suy tim và các vấn đề sức khỏe khác.

Nâng cao vai trò của người cao tuổi trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá

21:24:10 07/11/2024
Có thể nói, người cao tuổi có vai trò quan trọng trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá. Sự gương mẫu của người cao tuổi đã giúp con, cháu cùng các thành viên trong gia đình không hút thuốc, tránh xa khói thuốc.

Hội chứng DiGeorge có cách điều trị?

20:12:00 07/11/2024
Các dấu hiệu khác của hội chứng DiGeorge là các khuyết tật tim bẩm sinh, bất thường ở vòm miệng và đặc điểm trên khuôn mặt, sự chậm phát triển và các rối loạn tâm thần, cùng nhiều dấu hiệu khác.

Bất ngờ với công dụng của trái thù lù, trước mọc dại giờ là vị thuốc quý được

19:58:05 07/11/2024
Ngoài phòng ngừa ung thư, chiết xuất từ quả thù lù tươi và khô được phát hiện có thể kéo dài tuổi thọ của tế bào đồng thời ngăn ngừa sự hình thành các hợp chất gây tổn thương oxy hóa.

Ăn bao nhiêu đường một ngày là đủ?

19:43:32 07/11/2024
Chuyên gia khuyến khích mỗi người sử dụng mật ong hoặc socola đen thay cho đường trong nước uống, thức ăn. Theo thống kê, một muỗng cà phê mật ong có 5 gram đường trong khi socola đen loại 86% cacao có 3 gram.

Dấu hiệu cơ thể đang thiếu Omega-3

19:40:23 07/11/2024
Nghiên cứu của Đại học Oxford cho thấy, những người tiêu thụ nhiều Omega-3 sẽ ngủ ngon hơn. Nếu thiếu axit béo này cơ thể sẽ khó đi vào giấc ngủ, thậm chí là thường xuyên mất ngủ.

Bệnh nhân ung thư vú tử vong vì ngộ độc thuốc nam không rõ nguồn gốc

19:07:31 07/11/2024
Sau 1 thời gian điều trị tại Trung tâm Chống độc, bệnh nhân đã tỉnh. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn đang phải điều trị tích cực để hồi sức gan bằng các phương pháp lọc máu, thay huyết tương, dùng thuốc giải độc.

118 trường hợp điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV

19:01:09 07/11/2024
PrEP là điều trị dự phòng trước phơi nhiễm với HIV cho những người nguy cơ nhiễm HIV cao, là một trong những can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV được đánh giá hiệu quả hiện nay.

Tin mừng cho người thích ăn chuối

14:12:05 07/11/2024
Chuối có thể được ăn trực tiếp, ăn cùng bánh mì, bánh kếp hay sinh tố. Loại trái cây này không chỉ ngon miệng mà còn bổ dưỡng, giúp cơ thể người thay đổi theo hướng tích cực.

Ứng dụng của gừng trong chăm sóc sức khỏe và những thắc mắc thường gặp

13:03:57 07/11/2024
Tinh dầu gừng có thể được sử dụng bằng cách pha loãng 3 đến 5 giọt tinh dầu trong 1 muỗng canh dầu thực vật (dầu ô liu, dừa hoặc hạnh nhân) và thoa lên da, xoa bóp để điều trị đau cơ hoặc đau thấp khớp.

Có thể bạn quan tâm

Thung Nham: Bức tranh thiên nhiên sống động trong lòng Tràng An

Du lịch

06:49:22 08/11/2024
Với vị trí giữa vùng lõi của Di sản thế giới Tràng An (Ninh Bình), Thung Nham mang đến cho du khách những trải nghiệm thú vị và khác biệt.

Khởi tố đối tượng người nước ngoài mua bán trái phép hoá đơn

Pháp luật

06:42:15 08/11/2024
Thông tin về vụ án trên, ngày 7/11, Công an tỉnh Hải Dương cho biết,Cơ quan CSĐT Công an huyện Cẩm Giàng đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt bị can để tạm giam đối tượng Zhong Dong Liang về tội "Mua bán trái phép ...

Dũng "kính" của phim Độc đạo khoe ảnh bên vợ đẹp, con xinh

Hậu trường phim

06:41:28 08/11/2024
Trước khi kết thúc vai Dũng kính trong phim Độc đạo Nguyễn Mạnh Cường đã thực hiện bộ ảnh đặc biệt cùng vợ con để làm kỷ niệm.

Cô bạn thân "như hình với bóng" của con gái Donald Trump: Mỹ nhân gợi cảm đình đám với khối tài sản gần 40.000 tỷ

Sao âu mỹ

06:38:30 08/11/2024
Ngay sau khi Donald Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ, nhưng thông tin bên lề liên quan tới cuộc sống cũng như gia đình ông được truyền thông khai thác triệt để.

Hà Thanh Xuân đáp trả tin yêu Quang Lê, nói thẳng về biến cố đổ vỡ

Sao việt

06:35:02 08/11/2024
Xuất hiện tại buổi họp báo giới thiệu chương trình đại nhạc hội Người tình và Quê hương của Như Quỳnh, Hà Thanh Xuân thu hút nhiều sự chú ý.

Nữ NSND là mỹ nhân sân khấu: "Cả TP.HCM dậy sóng vì tôi"

Tv show

06:29:37 08/11/2024
Thời gian đó, cả TP.HCM dậy sóng vì tôi, vì nhân vật tôi đóng. Họ nói tôi đóng vai phản diện nhưng người ta thích quá , NSND Kim Xuân nói.

Điện Kremlin nhắc lại lời hứa của ông Trump về vấn đề hoà bình ở Ukraine

Thế giới

06:10:11 08/11/2024
Theo ông Lavrov, mặc dù mối quan hệ của giữa Liên bang Nga và Mỹ đang trải qua một cuộc khủng hoảng sâu sắc, nhưng Washington vẫn chưa cắt đứt hoàn toàn quan hệ.

Nhà còn ít bột mì, đem nấu thế này được ngay món ăn sáng vừa ngon lại chất lượng

Ẩm thực

05:58:23 08/11/2024
Chỉ vài phút là bạn đã có bữa sáng thơm nức mũi, nóng hổi này để thưởng thức rồi. Hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây nhé!

7 chi tiết ẩn ít ai biết của bom tấn The Substance: Chiếc đầm cuối phim hé lộ kết cục của nữ chính

Phim âu mỹ

05:56:32 08/11/2024
Trứng phục sinh hay những chi tiết ẩn ý được cài cắm vào siêu phẩm kinh dị The Substance đang khiến netizen rần rần.

Trận cuối của Ruud van Nistelrooy

Sao thể thao

23:24:03 07/11/2024
Ruud van Nistelrooy có trận đấu cuối trong vai trò HLV tạm quyền của Manchester United vào rạng sáng 8-12, khi Quỷ đỏ đón tiếp đội bóng Hy Lạp PAOK tại sân nhà Old Trafford trong khuôn khổ Europa League.

Sự nghiệp thăng hoa của nữ ca sĩ đắt show nhất hiện nay, từng bước tiến đến danh xưng "Diva thế hệ mới" nhạc Việt

Nhạc việt

22:48:09 07/11/2024
Trải qua 14 năm, Uyên Linh chưa lần nào khiến người hâm mộ quên đi cái tên này khi cô vẫn đang ngày ngày tìm kiếm và mang đến những trải nghiệm âm nhạc mới mẻ cho khán giả.