Sống thấp thỏm bên bờ sông Gianh sạt lở
Người dân các xã Phong Hóa và Đức Hóa (Tuyên Hóa, Quảng Bình) đang rất lo lắng trước tình trạng sạt lở bờ sông Gianh nghiêm trọng. Trong khi chính quyền địa phương cho rằng, sạt lở là do ảnh hưởng từ cơn lũ lịch sử năm 2016 thì người dân khẳng định, nguyên nhân là do nạn khai thác cát quá mức…
Đêm không dám ngủ vì sợ sông “nuốt” nhà
Trước thông tin phản ánh của người dân về tình trạng sạt lở nghiêm trọng, uy h.iếp tài sản, tính mạng của nhiều người dân, phóng viên NTNN đã có chuyến ghi nhận dọc đôi bờ sông Gianh, đoạn qua huyện Tuyên Hóa. Dọc bờ sông có nhiều điểm sạt lở, nhưng nghiêm trọng nhất là 2 đoạn ở thôn Yên Tố, xã Phong Hóa và thôn Đồng Lâm, xã Đức Hóa.
Bờ sông Gianh đã “ăn” vào đến mép đường ở thôn Đồng Lâm, xã Đức Hóa,
uy h.iếp con đường và người dân qua lại. Ảnh: Phan Phương
Ở thôn Yên Tố, xã Phong Hóa, vết sạt lở trượt dài gần 30m, ăn sâu hơn 10m vào mép đường trải bê tông. Mặt đường bị r.ạn n.ứt, lở từng mảng xuống sông. Người dân địa phương cho biết, trước đây con đường này rộng 2,5m nhưng nay chỉ còn chừng 0,5m, không ai dám đi lại.
Ông Mai Văn Thái (thôn Yên Tố) cho biết, vài tháng trước, bờ sông cách khu vườn nhà ông vài chục mét nhưng nay chỉ còn cách móng nhà hơn 1m. “Ban đêm, gia đình tôi không ngủ được, trời mưa gió là phải bật dậy đi lánh nạn vì sợ nhà đổ ụp xuống sông…” – ông Thái lo âu.
Bà Hồ Thị Bích Hà – Chủ tịch UBND xã Phong Hóa cho biết, tình hình sạt lở không chỉ ở thôn Yên Tố, các thôn khác của xã Phong Hóa như: Minh Cầm Nội, Minh Cầm Ngoại… bờ sông Gianh bị sạt lở với tổng chiều dài trên 200m, lấy mất đất canh tác và uy h.iếp trực tiếp đến cuộc sống người dân nơi đây…
Trong khi đó, tại thôn Đồng Lâm, xã Đức Hóa, những năm trước sông Gianh đã “nuốt” mất con đường giao thông bê tông liên thôn và cuốn trôi luôn 1 trạm bơm xuống lòng sông. Sau đó, chính quyền địa phương và người dân phải mở một con đường mới nhưng bờ sông Gianh vẫn liên tục sạt lở nghiêm trọng và hiện đã uy h.iếp trực tiếp đến con đường này.
Video đang HOT
Một trạm bơm ở xã Đức Hóa đã bị sông Gianh “nuốt”. Ảnh: Phan Phương
Sạt lở do đâu?
Trao đổi với phóng viên NTNN, bà Hồ Thị Bích Hà cho biết, trước tình hình sạt lở gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân, xã đã kiến nghị các ban, ngành chức năng. Sau đó, các đoàn đã về kiểm tra, khảo sát, thăm dò địa chất, xác định nguyên nhân ban đầu là do lòng sông Gianh rộng với độ dốc cao tạo nên dòng chảy mạnh gây áp lực. Vì thế, khi lũ tràn về bị ảnh hưởng trực tiếp, gây xói mòn, sạt lở bờ sông. Đoàn khảo sát đ.ánh giá việc khai thác cát trên sông “không ảnh hưởng” đến tình trạng sạt lở?!
Trong khi đó, phản ánh với phóng viên, nhiều người dân địa phương khẳng định, ngoài việc ảnh hưởng của thiên tai lũ lụt, sông Gianh bị sạt lở nghiêm trọng còn do nạn khai thác cát, sạn quá mức. “Ban ngày thì họ (tàu hút cát) hút ở khu vực được cấp mỏ nhưng ban đêm, họ lại kéo nhau đến những chỗ không được cấp phép để hút cho có cát. Kể cả những chỗ sạt lở nghiêm trọng như ở Đồng Lâm thì nhiều tàu vẫn lén lút hút cát trong đêm…” – ông Đoàn Xuân Niệm, một người dân ở xã Đức Hóa phản ánh.
Những hôm có mặt trên sông Gianh đoạn chảy qua xã Phong Hóa, Đức Hóa… chúng tôi cũng chứng kiến nhiều tàu thuyền hút cát vẫn miệt mài làm việc. Trên tàu, từng dàn máy với ống hút cỡ lớn cắm sâu xuống lòng sông. Tiếng máy nổ vang inh ỏi cả một khúc sông, trong khi cách đó không xa là vùng sạt lở.
Ông Cao Xuân Tín – Phó Chủ tịch UBND huyện Tuyên Hóa cho biết, hiện trên sông Gianh chảy qua địa bàn huyện có hơn 10 đơn vị được cấp mỏ khai thác. Về tình trạng khai thác cát lậu trên sông Gianh, ông Tín thừa nhận vẫn còn tồn tại. “Thời gian gần đây chúng tôi liên tục tuần tra, kiểm soát và xử lý nên bây giờ họ không còn hoạt động công khai như trước đây mà chuyển qua lén lút làm vào ban đêm. Có đêm chúng tôi bắt được 1 đến 2 thuyền…” – ông Tín nói.
Mới đây, qua công tác tuần tra, kiểm soát việc khai thác cát lậu trên sông Gianh, Tổ công tác của Phòng Cảnh sát môi trường, Công an tỉnh Quảng Bình đã bắt quả tang 3 thuyền của Mai Văn Dương (sinh năm 1974), Nguyễn Thị Tâm (1978, cùng trú tại xã Châu Hóa, huyện Tuyên Hóa) và Hoàng Ngọc Sơn (1972, trú tại xã Phong Hóa, huyện Tuyên Hóa) đang hút cát trái phép trên sông Gianh thuộc địa phận thôn Thanh Châu, xã Châu Hóa, huyện Tuyên Hóa.
Theo Danviet
“Chỉ múc cát lên lấy t.iền, có điều kiện tôi cũng múc”
"Giá cát liên tục tăng mạnh, tạo ra lợi ích kinh khủng. Chỉ múc cát lên lấy t.iền, nói thật tôi có điều kiện tôi cũng đi múc" - Phó trưởng Ban Dân nguyện của UB Thường vụ Quốc hội Đỗ Văn Đương phát biểu tại Hội nghị trực tuyến triển khai nhiệm vụ, giải pháp tăng cường quản lý khai thác, kinh doanh tài nguyên cát, sỏi của Chính phủ sáng 6/7.
Hội nghị của Chính phủ được tổ chức trực tuyến với các địa phương.
"Cát tặc" dùng bạo lực, người dân lập chốt chặn
Báo cáo về tình tình khai thác cát, sỏi, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Qúy Vương cho biết, thống kê của các tỉnh thành đến tháng 5/2017 có 824 mỏ cát, sỏi được cấp phép. Các sai phạm tại các mỏ cát thường gặp là khai thác vượt khối lượng và số lượng phương tiện cho phép, không xuất hóa đơn, chứng từ không đúng quy định...
Một số địa phương thiếu quản lý chặt chẽ dẫn đến một số mỏ vi phạm pháp luật dẫn tới bức xúc, khiếu kiện như ở Phú Thọ, Bắc Giang, Đồng Nai...
Đối với các dự án nạo vét luồng đường thủy nội địa tận thu sản phẩm thường vi phạm khai thác ngoài phạm vi dự án, khai thác vượt độ sâu, vượt số tàu cho phép, không xuất hóa đơn, chứng từ theo quy định, lợi dụng chủ trương khai thác cát trái phép...
Thời gian gần đây, hoạt động khai thác cát trái phép tuy giảm nhưng vẫn còn tình trạng lén lút hoạt động ở một số tuyến sông Hồng, sông Lam, sông Lô, sông Đồng Nai, Sài Gòn... Một số nơi dân lập chốt ngăn chặn, chống lại cát tặc.
"Có nơi cát tặc dùng bạo lực đe dọa, tranh giành địa bàn, phương tiện để khai thác cát và đối phó với cơ quan chức năng" - Thứ trưởng Bộ Công an cảnh báo, hiện nay nổi lên tình trạng sát lở hai bên bờ sông, nghiêm trọng nhất là các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long.
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công cho biết, hiện bộ này quản lý, khai thác 42 tuyến luồng hàng hải và các khu chuyển tải trong vùng nước cảng biển với chiều dài hơn 885km.
Đây là tuyến giao thông hàng hải huyết mạch nên hàng năm nhà nước có trách nhiệm nạo vét, duy tu theo chuẩn tắc thiết kế để bảo đảm giao thông hàng hải với kinh phí dự kiến trên 1.000 tỷ đồng. Tuy nhiên do ngân sách chỉ bố trí được khoảng 600 - 700 tỷ đồng để thực hiện nạo vét từ 12 - 16 tuyến luồng quan trọng, không có kinh phí nạo vét các tuyến luồng khác.
"Do nguồn ngân sách còn hạn chế do đó chủ trương xã hội hóa theo hình thức nạo vét thông luồng, kết hợp tận thu sản phẩm nạo vét, không sử dụng ngân sách là cần thiết", ông Công nhấn mạnh.
Nói về việc cấp phép, Thứ trưởng GTVT cho hay, tính đến tháng 6/2017, bộ đang tạm dừng thi công 9 dự án; chấm dứt thu hồi 16 dự án; đang xem xét thủ tục 12 dự án luồng tuyến hàng hải. Còn các dự án luồng tuyến đường thủy nội địa đã chấm dứt, thu hồi 48 dự án; đang xem xét thủ tục 2 dự án.
Làm 1 tuyến đường mất hàng chục triệu m3 cát, 1 khu đô thị ngốn 7 triệu m3
Ông Đỗ Văn Đương: "Việc giá cát tăng mạnh đang tạo ra những lợi ích khủng".
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Phạm Khánh cho biết, chỉ một tuyến Quốc lộ 5, việc thi công đã dùng mấy chục triệu m3 cát để san lấp. Bộ Xây dựng đề nghị không dùng cát cho san lấp mà chỉ dùng cho xây dựng.
Đề nghị này được Thượng tướng Lê Quý Vương ủng hộ vì dùng cát cho san lấp sẽ rất lãng phí và gây cạn kiệt tài nguyên. Ông dẫn chứng, một khu đô thị ở Đà Nẵng phải sử dụng 7 triệu m3 cát để san lấp.
"Với số lượng lớn như vậy, cả khu vực Miền Trung lấy đâu ra? Nên họ mới đi mua lung tung. Phải rất suy nghĩ điều này", Tướng Vương lưu ý.
Liên quan đến vấn đề này, Bộ TN&MT kiến nghị Chính phủ giao Bộ Xây dựng chủ trì, nghiên cứu sản xuất vật liệu thay thế cát, sỏi dùng cho xây dựng, san lấp, không xuất khẩu cát kể cả cát nhiễm mặn.
Phó trưởng Ban Dân nguyện của UB Thường vụ Quốc hội Đỗ Văn Đương nhận định, tình trạng khai thác cát diễn ra tràn lan, gây mất nhà, mất đất của dân, quốc gia thì mất khoáng sản.
Trước việc giá cát tăng mạnh, tạo ra lợi ích khủng, ông Đương đề nghị cần kiểm soát, giám sát chặt chẽ hơn. "Múc cát lên lấy t.iền, nói thật tôi có điều kiện tôi cũng đi múc" - ông Đương nhấn mạnh.
Nói về tình trạng khai thác cát sỏi quá mức, nhà nước lỏng tay quản lý dẫn đến thất thoát tài nguyên, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết, Chính phủ đã chỉ đạo chấn chỉnh công tác khai thác cát, sỏi, cùng với đó các địa phương vào cuộc rất mạnh. Tuy nhiên do nhu cầu lớn nên giá cát, sỏi tăng mạnh do đó phải xem xét toàn diện, tạo điều kiện để đảm bảo nguồn cung, đồng thời vừa bảo vệ môi trường, vừa tránh thiệt hại người dân và nhà nước.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, cần có giải pháp đảm bảo đủ nguồn cung cát, sỏi hoặc các vật liệu tương đương cát đáp ứng nhu cầu xây dựng, phát triển kinh tế của các địa phương đồng thời đảm bảo bờ biển, bờ sông, lòng sông, không ảnh hưởng xấu đến môi trường, sức khỏe, tính mạng, đời sống của người dân...
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, các Bộ, ngành, địa phương rà soát lại các quy hoạch, giấy phép về thăm dò, khai thác cát, sỏi gắn với đảm bảo chống sạt lở bờ sông, bờ biển; gắn với nhu cầu của thị trường, nhu cầu đầu tư xây dựng ở các địa phương.
P.Thảo
Theo Dantri
“Móc” tài nguyên đi bán, bị xử phạt gần 160 triệu đồng UBND huyện Quan Hóa (Thanh Hóa) vừa có quyết định xử phạt những trường hợp vi phạm trong việc khai thác, tập kết, vận chuyển cát, sỏi trái phép trên địa bàn, tổng số t.iền phạt gần 160 triệu đồng. Theo báo cáo của UBND huyện Quan Hóa, thời gian qua trên sông, suối qua địa bàn của địa phương này diễn ra...
