Sông “nuốt” đồng

Hàng chục hecta đất nông nghiệp ven sông Lam thuộc hai xã Hưng Nhân và Hưng Khánh, H.Hưng Nguyên, Nghệ An đã lở xuống sông khiến người dân lo lắng…

“Cách đây khoảng mười năm, cánh đồng ni ra đến tận ngoài xa, rứa mà bây giờ sông đã gặm vào tận đây. Mỗi năm nó còn lở thêm cả chục mét nữa, nếu không làm bờ kè hoặc có cách nào giữ đất thì chỉ ít năm nữa, bầy tui hết đất làm ăn”, bà Nguyễn Thị Nhị, ở xóm 5 xã Hưng Nhân lo lắng.

Dọc bên bờ sông Lam chảy qua khu vực cánh đồng sản xuất hoa màu của người dân hai xã Hưng Khánh và Hưng Nhân, những mảng lở kéo dài với những vết lở còn rất mới. Theo bà Nhị, mấy năm lại đây, cứ mỗi năm, sông lại “gặm” thêm vào một khoảng rất xa khiến đồng ruộng ngày càng bị thu nhỏ lại.

Chỉ tay về phía con đường đi lại của người dân khi làm đồng, chị Hồ Thị Hoàn ở xã Hưng Khánh nói trước đây, ở cách mép sông hiện nay dăm chục mét là con đường, nhưng bây giờ nó đã bị sông nuốt chửng. Người dân phải mở con đường khác để đi nhưng có nhiều đoạn, hiện sông cũng đã “đuổi” đến chân. Thửa ruộng của chị Hoàn nhận khoán từ 5 năm nay ở cánh đồng Lời để trồng lạc cũng bị sông gặm cho mòn mỏi. “Sau mỗi trận lụt lớn ra nhìn ruộng là đứt ruột, đất cứ ầm ầm đổ sập xuống sông”, chị Hoàn nói.

Sông Lam đang đe dọa đồng ruộng của người dân – Ảnh: K.Hoan

Nguyên nhân khiến tình trạng sạt lở ngày càng nghiêm trọng ở đây, theo người dân là do nạn hút cát sạn trái phép. “Đêm mô cũng rứa, hàng chục tàu hút cát nổ máy ầm ầm. Ban đầu họ hút ngoài xa, không thấy ai kiểm tra xử lý, nay họ đưa tàu vô gần bờ để hút vì gần bờ có nhiều cát”, bà Nhị kể.

Sáng 7.3, khi chúng tôi có mặt tại khúc sông này, hai tàu hút cát lớn vẫn đang ngang nhiên hoạt động sát với cánh đồng lở của xã Hưng Nhân nhưng không hề thấy bóng dáng của cơ quan chức năng.

Ông Nguyễn Công Hoan, Chủ tịch UBND xã Hưng Nhân nói, xã đã nhiều lần huy động lực lượng để đuổi những tàu hút cát này ra khỏi khu vực, nhưng làm không xuể. “Chúng tôi rất nóng ruột khi thấy hiện tượng sạt lở ngày càng nghiêm trọng, nhưng lực bất tòng tâm. Xã đã nhiều lần kiến nghị lên UBND huyện để có biện pháp nhưng ngày càng thấy tàu thuyền đến hút cát nhiều hơn”, ông Hoan nói.

Thượng tá Đặng Quang Vinh – Phó trưởng phòng CSGT đường thủy Công an tỉnh Nghệ An cho rằng do chế tài xử phạt còn bất cập nên khi bị phát hiện bắt giữ, chủ tàu chỉ bị nộp phạt hành chính nên họ không sợ. “Khi chúng tôi đi kiểm tra thì họ bỏ chạy, nếu bắt được thì mới xử phạt, nhưng phạt xong họ đưa tàu về và hôm sau lại tiếp tục hút cát”, ông Vinh nói.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nghệ An, việc quản lý “cát tặc” là rất khó vì các chủ tàu không muốn xin cấp phép khai thác mà chỉ thích khai thác lậu. Từ đầu năm 2011, Sở đã phát thông báo cho các đơn vị khai thác cát sạn trên sông Lam làm thủ tục để đăng ký thăm dò, xin cấp phép khai thác nhưng đến nay các chủ tàu khai thác vẫn làm ngơ.

Được biết, một dự án xây dựng bờ kè qua địa bàn sạt lở 2 xã Hưng Nhân và Hưng Khánh cũng đã được phê duyệt với kinh phí hàng chục tỉ đồng. Thế nhưng, theo người dân ở đây, với việc thả nổi khai thác cát sạn trên sông Lam như hiện nay thì bờ kè cũng chưa phải là lá chắn tốt nhất để bảo vệ đồng ruộng cho người dân vì với tình trạng như hiện nay thì bờ kè cũng khó có thể đứng vững khi lòng sông đã bị “móc ruột”.

Theo Thanh Niên