‘Sống mòn’ bên nhà máy giấy

Người dân thị trấn Lam Sơn, huyện Thọ Xuân (Thanh Hoá) đang phải ngày đêm hứng chịu ô nhiễm từ chất thải, nước thải và khói bụi từ nhà máy giấy Mục Sơn gây ra.

Nước thải chảy từ kênh thoát nước có màu đen kịt, bốc mùi hôi thối.

Điều đáng nói, doanh nghiệp này hoạt động đã hơn 15 năm, nằm giữa lòng khu dân cư, nhưng đến nay vẫn đang xả thải bức tử môi trường.

Được biết, nhà máy giấy Mục Sơn thuộc Công ty CP Giấy Mục Sơn (NMG Mục Sơn) có địa chỉ tại khu 3, thị trấn Lam Sơn (huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa). Nhà máy có 2 dây chuyền xeo giấy với công suất 10.000 tấn giấy kraf/năm, 1 dây chuyền sản xuất nhựa hạt từ nhựa phế liệu với công suất khoảng 200 tấn/năm, nguyên liệu sản xuất giấy là giấy lề phế liệu nhập khẩu và thu mua trong nước.

Theo phản ánh của người dân thị trấn Lam Sơn, trong nhiều năm nay họ phải sống chung với ô nhiễm không khí từ ống khói, bãi tập kết phế liệu và mùi hôi thối bốc ra từ ống xả thải của NMG Mục Sơn. Người dân ở đây cho biết, tình trạng ô nhiễm đã diễn ra từ nhiều năm, bắt đầu từ lúc nhà máy đi vào hoạt động. Đến nay, tình trạng ô nhiễm vẫn không hề được cải thiện.

Ghi nhận thực tế, bãi tập kết phế thải để chế tạo nhựa của NMG Mục Sơn được chất cao như núi, nằm ngay sát khu dân cư, không được che đậy, mỗi khi trời trở nắng là mùi hôi thối lại xông lên nồng nặc, khiến người dân không thể chịu nổi. Vì nằm ngay sát nhà máy, nên 66 hộ dân của khu 3, thị trấn Lam Sơn chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

“Tôi sống ở đây gần 40 năm rồi, từ lúc nhà máy này đi vào hoạt động đã gây ô nhiễm, mùa mưa thì nước thải chảy lênh láng vào vườn, mùa nắng thì bãi phế thải với nguồn nước bốc mùi hôi thối kinh khủng. Ở đây thanh niên trai tráng còn không chịu nổi huống chi người già chúng tôi”, ông Lê Đức Lâm, 80 tuổi, người dân khu 3 thị trấn Lam Sơn cho biết.

Tại kênh xả thải của NMG Mục Sơn, nước thải chảy ra có màu đen ngòm, sủi bọt trắng xóa. Trong lòng kênh, rác từ bãi tập kết tràn xuống, gây tắc nghẽn khiến nước bị ứ đọng. Qua quan sát, nước thải từ kênh trong khuôn viên nhà máy sẽ chạy theo con suối nhỏ rồi đổ thẳng ra sông Con. Từ đây, những dòng nước đen ngòm sẽ hòa lẫn cùng nước sông và chảy vào ruộng lúa, ao cá của người dân khu vực lân cận. Đứng gần kênh xả thải này, mùi thối sực lên mạnh hơn hẳn, đủ để khiến đầu óc choáng váng, thậm chí là nôn nao, khó chịu.

Không chỉ có nước thải và bãi tập kết, ống xả khói của nhà máy cũng gây ô nhiễm nghiêm trọng. Tại hiện trường, chúng tôi nhìn thấy những làn khói đen bốc lên ngùn ngụt từ 2 ống xả thải của nhà máy giấy khiến bụi khắp nơi, từ nhà dân cho tới trường tiểu học, THCS Lam Sơn… Mùi xả thải của nhà máy khét, hôi, hắc khiến nhiều người hít phải cảm thấy khó thở và ho.

Bà Nguyễn Thị Vi, 81 tuổi, người dân khu 5, thị trấn Lam Sơn cho biết, gia đình con trai bà trước có nuôi cá lồng trên sông Con. Tuy nhiên, sau khi nước thải từ nhà máy đổ ra khiến cá chết, nguồn nước ô nhiễm nên giờ không nuôi được nữa. “Mùa nước lũ họ xả thải ra hòa với nước sông còn đỡ, chứ mùa hè sông ít nước họ xả thải ra, thối lắm”, bà Vi thở dài nói.

Được biết, sông Con là nguồn cung cấp nước chính để phục vụ sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy hải sản của người dân khu vực này. Tuy nhiên, những năm gần đây cây lúa bị còi cọc, gốc rễ bị xơ hóa, còn tại nhiều ao, cá bỗng chết bất thường không rõ nguyên do. Trước kia, người dân sinh hoạt bằng nước giếng, nhưng từ khi nhà máy về họ không dám dùng nữa.

Tại các buổi tiếp xúc cử tri, bà con đã nhiều lần có ý kiến lên thôn, xã nhưng bao năm nay không thấy chuyển biến được gì. Từ khi nhà máy giấy đi vào hoạt động, nhiều hộ dân đã phải bán nhà đi nơi khác, số còn lại thì cửa đóng im lìm suốt ngày đêm.

Người dân nơi đây cho rằng, khu vực sinh sống của họ đã trở thành một “làng ung thư” khi mà trong những năm gần đây, tại địa phương xuất hiện rất nhiều trường hợp ung thư phổi, ung thư vòm họng… còn trẻ em thì mắc các bệnh ngoài da, viêm đường hô hấp.

Qua tìm hiểu, tại Kết luận số 277/TB-STNMT ngày 16/7/2020 của Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa khẳng định: Nội dung phản ánh của người dân thị trấn Lam Sơn về bụi, mùi cháy khét vào ngày 10/6/2020 là đúng. Nguyên nhân là do sự cố lò hơi, hệ thống xử lý bụi bị hỏng. NMG Mục Sơn nhận thấy sai sót và khắc phục tồn tại. Tuy nhiên, thời điểm chúng tôi có mặt đầu tháng 8, những làn khói đen từ 2 ống xả vẫn bay lên bầu trời.

Ông Trịnh Hữu Thảo, Chủ tịch UBND thị trấn Lam Sơn khẳng định: “Chúng tôi đã làm việc với NMG Mục Sơn và đã có tờ trình gửi lên UBND huyện. Sau đó huyện cùng Sở TNMT và Cảnh sát môi trường đã đến lấy mẫu nước thải đưa đi kiểm nghiệm”.

Về vấn đề trên, ông Lê Ngọc Quân, Trưởng phòng TNMT thuộc UBND huyện Thọ Xuân cho biết, ông chưa nắm được tình hình cũng như phản ánh của người dân về việc NMG Mục Sơn gây ô nhiễm. “Phòng sẽ cho anh em về kiểm tra cụ thể” – ông Quân nói.