Sông băng Steenstrup đang tan với tốc độ nhanh nhất
Lượng băng mất đi hàng năm của sông băng Steenstrup thuộc Greenland đã tăng gấp đôi chỉ sau vài năm do nước biển ấm lên.
Trong nhiều thập kỷ, sông băng Steenstrup là một trong những dòng sông băng ổn định nhất của Greenland. Đến năm 2018, lượng băng của Steenstrup đột ngột giảm. Đến năm 2021, tốc độ băng tan đã tăng gấp bốn lần và lượng băng mà nó đổ ra đại dương đã tăng lên gấp hai lần.
Đó là một trong những gia tốc băng tan nhanh nhất mà các nhà khoa học từng quan sát được từ sông băng Greenland. Và nó có thể là một dấu hiệu cảnh báo cho tương lai.
Một nghiên cứu mới cho thấy nguyên nhân khiến băng ở Steenstrup tan nhanh có thể là do dòng nước biển sâu, ấm áp tràn vào. Các vùng nước sâu xung quanh Greenland đang nóng lên theo thời gian, có nghĩa là việc băng tan nhanh sẽ xuất hiện thường xuyên hơn trong tương lai.
Video đang HOT
Greenland hiện mất khoảng 250 tỷ tấn băng mỗi năm. Khi các sông băng rút đi với tốc độ nhanh hơn, chúng sẽ đổ thêm băng vào đại dương, làm tăng thêm tốc độ dâng cao của mực nước biển. Sự tan băng ở Steenstrup làm dấy lên mối lo ngại về cách các sông băng ổn định có thể phản ứng với sự nóng lên trong tương lai. Tác giả chính của nghiên cứu – Thomas Chudley – nhà nghiên cứu tại Đại học Durham, Vương quốc Anh, cho biết: “Thực tế là tốc độ tan băng đã tăng gấp bốn lần chỉ sau vài năm đặt ra những câu hỏi mới về việc các khối băng lớn có thể thực sự phản ứng nhanh như thế nào với biến đổi khí hậu”.
Nghiên cứu mới xem xét sự mất ổn định đột ngột của Steenstrup. Trước năm 2018, dòng sông băng hầu như không có thay đổi nào trong nhiều thập kỷ. Nhưng từ năm 2018 đến năm 2021, nó đã lùi vào đất liền gần 4,5 dặm.
Trong thời gian này, lượng băng từ sông băng đổ ra đại dương tăng gấp đôi. Đến năm 2021, nó đã mất hơn 6 tỷ tấn băng mỗi năm, đưa nó vào danh sách 10% sông băng mất băng hàng đầu ở Greenland.
Một số sông băng khác ở khu vực phía đông nam của Greenland, nơi Steenstrup tọa lạc, đã trải qua tốc độ rút gia tăng kể từ năm 2016. Các nhà khoa học tin rằng một trong những nguyên nhân là do nhiệt độ không khí cao làm nóng nước biển gần bề mặt biển và những vùng nước này có thể làm tăng sự tan chảy của sông băng.
Steenstrup được bao quanh bởi vùng nước nông trong một khu vực thường không dễ bị ảnh hưởng bởi các dòng hải lưu sâu. Nhưng dữ liệu và mô phỏng mô hình cho thấy khu vực này đã trải qua một đợt xâm nhập lớn của nước sâu, ấm vào năm 2018, và nó dường như đã nhanh chóng làm mất đi sự ổn định sông băng. Điều này mở ra những câu hỏi mới cho các nhà khoa học về cách biến đổi khí hậu có thể ảnh hưởng đến các sông băng mà trước đây họ coi là ổn định hoặc an toàn.
Steenstrup tương đối bị cô lập khỏi ảnh hưởng của không khí ấm áp và nhiệt độ nước mặt tăng cao trong nhiều thập kỷ – nhưng một dòng nước ấm, sâu bất ngờ tràn vào cũng đủ để đưa nó vào “vùng nguy hiểm”. Và đương nhiên những dòng sông băng cũng có thể bị như Steenstrup, đặc biệt là khi vùng nước xung quanh Greenland tiếp tục ấm lên.
“Steenstrup đã chỉ ra rằng sự ổn định của sông băng rất khó dự đoán bằng kiến thức hiện tại của chúng ta. Các quan sát thực tế về khu vực sẽ giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng đến các sông băng của Greenland. Và những điều này có thể giúp các nhà khoa học đưa ra dự đoán về băng ở những nơi khác trên thế giới, bao gồm cả những khu vực dễ bị tổn thương ở Nam Cực”, các nhà nghiên cứu lưu ý.
Sông băng Greenland tan chảy nhanh gấp 100 lần so với ước tính
Tốc độ băng tan của Greenland khiến các nhà khoa học bất ngờ. Theo một mô hình mới, các sông băng ở Greenland đang tan chảy nhanh gấp 100 lần so với tính toán trước đây.
Trước đây, các nhà khoa học đã sử dụng các mô hình phát triển ở Nam Cực tại nơi các lưỡi băng nổi trên mặt nước biển. Kirstin Schulz, Viện Khoa học và Kỹ thuật Tính toán Oden tại Đại học Texas ở Austin cho biết: "Trong nhiều năm, người ta đã lấy mô hình tốc độ tan chảy cho các sông băng nổi ở Nam Cực và áp dụng cho các mặt tiền sông băng thẳng đứng của Greenland. Nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy phương pháp truyền thống tạo ra tỷ lệ tan chảy quá thấp ở mặt trước sông băng của Greenland".
Các nhà nghiên cứu biết rằng sự hiểu biết về các sông băng ở Bắc Cực dựa trên Nam Cực không phải là một kết hợp hoàn hảo. Nhưng rất khó để đến gần rìa các sông băng của Greenland, vì chúng nằm ở cuối các vịnh hẹp, những cửa nước biển dài và hẹp bao quanh là những vách đá cao.
Theo các nhà nghiên cứu, tại khu vực này, những khối băng có kích thước bằng tòa nhà đổ xuống nước mà không có dấu hiệu báo trước, tạo ra những cơn sóng thần nhỏ.
Rebecca Jackson của Đại học Rutgers đứng đầu nghiên cứu cho biết nhóm đã sử dụng thuyền robot để đến gần vách đá băng nguy hiểm và thực hiện các phép đo. Các phép đo của Jackon cho thấy rằng mô hình dựa trên Nam Cực đã đánh giá thấp quá trình tan băng ở Bắc Cực. Ví dụ như tại LeConte băng đang biến mất nhanh hơn 100 lần so với dự đoán của các mô hình.
Dải băng Greenland cũng rất quan trọng đối với mực nước biển dâng. Mô hình mới sử dụng dữ liệu mới nhất kết hợp với sự hiểu biết thực tế hơn về tác động của các bề mặt dốc đến sự mất băng.
Kết quả phù hợp với phát hiện của Jackson và cho thấy độ tan chảy gấp 100 lần so với dự đoán của các mô hình cũ. Kết quả khiến các nhà khoa học vô cùng bất ngờ.
Nguy cơ sông băng đồng loạt tan chảy, phóng thích nhiều tấn vi khuẩn vào sông suối Chuyên san N ature Communications Earth and Environment đăng cảnh báo nguy cơ các mầm bệnh và hàng ngàn vi khuẩn gây hại có thể rò rỉ vào sông suối và hồ trong quá trình các sông băng tan chảy vì biến đổi khí hậu. Các nhà nghiên cứu thu thập mẫu băng ở rìa tây của mảng băng Greenland ĐẠI HỌC ABERYSTWYTH...