Sơn Tùng M-TP và công ty trách nhiệm… một mình anh làm hết

Chỉ riêng cái tên Sơn Tùng M-TP đã là tấm vé bảo chứng truyền thông đắt giá, điều quan trọng ở đây là việc định hướng sản phẩm, lường trước và xử lý khủng hoảng… Tất cả không thể phụ thuộc vào một mình Sơn Tùng M-TP.

Khi “There’s No One At All” chỉ có Sơn Tùng M-TP quyết định toàn bộ chiến lược hoạt động cho một cái tên nổi tiếng và vô cùng nhạy cảm… là chính anh, những sai lầm không đáng có liên tục xuất hiện.

Một tay Sơn Tùng M-TP gánh cả giang sơn

Ngoài việc thông điệp trong MV khiến dư luận xôn xao và rồi phẫn nộ, ca khúc hoàn toàn bằng tiếng Anh nhận được nhiều ý kiến khen chê, một điều đáng lưu tâm và cũng đáng ngạc nhiên trong dự án “There’s No One At All” của Sơn Tùng M-TP chính là việc tên của anh xuất hiện trên hàng loạt vị trí: sáng tác, sản xuất âm nhạc, điều hành dự án, thậm chí là phục trang. Có thể thấy rằng, sản phẩm mang đậm bản sắc của Sơn Tùng M-TP dù có hơi “ý trên mặt chữ” và nhồi nhét quá nhiều chủ đề nóng để thể hiện mục đích, nhưng cách thể hiện non tay đã khiến thông điệp được truyền tải một cách u tối và tiêu cực.

Xuất thân là một nghệ sĩ underground, việc tự sản xuất âm nhạc là điều Sơn Tùng M-TP đã làm hơn một thập kỷ. Đa số những bài hát do nam ca sĩ ra mắt đều trở thành siêu hit, rất nhiều cú bắt tay quốc tế là đầu tiên và đến hiện tại là duy nhất, sự nhạy bén trong âm nhạc của Sơn Tùng M-TP là điều đã được chứng minh bằng bề dày sản phẩm và thời gian hoạt động khá dài.

Tuy nhiên, việc một tay lo liệu sản xuất toàn bộ âm nhạc và còn cầm trịch cả MV lẫn truyền thông khiến cho mọi việc trở nên ngoài tầm kiểm soát.

Nghệ sĩ lớn không đứng một mình

Việc tự sản xuất sản phẩm âm nhạc từ A-Z có thể là phương án tối ưu khi nghệ sĩ vẫn còn hoạt động underground. Thế nhưng với một tệp khán giả rất lớn – mà trong trường hợp của Sơn Tùng M-TP thì là độ phủ sóng ở tầm cả nước, thì dù chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể khiến toàn bộ sự nghiệp lao dốc như điều mà nam ca sĩ đang trải qua lúc này.

Từ trước đến nay, Sơn Tùng M-TP luôn chọn im lặng làm cách đáp trả tất cả mọi scandal. Với triết lý tập trung vào sản phẩm, nam ca sĩ đã thành công khi sản phẩm của anh đạt được nhiều thành tích và fandom Sky cũng là fandom hùng hậu bậc nhất Vpop. Tuy nhiên, im lặng dường như chỉ là thuốc chữa cho những scandal nhỏ lẻ. Sau một quãng thời gian rất dài gặp lùm xùm tình ái với nữ ca sĩ Thiều Bảo Trâm và tân binh Hải Tú, sự im lặng của Sơn Tùng M-TP vô hình chung đã đổ thêm dầu vào lửa, đẩy cả ba cái tên trên vào tâm điểm của sự chú ý, chỉ trích và dĩ nhiên, cả những fake-news trở thành tin chính thức khi người trong cuộc không hé một lời.

Vốn dĩ đây đã là thời điểm mà Sơn Tùng M-TP phải có chiến lược truyền thông khác hơn là quan điểm “thanh giả tự thanh”. Nhưng không, nam ca sĩ vẫn duy trì im lặng và tiếp tục cho ra mắt “There’s No One At All” sau một thời gian dài im lặng. “There’s No One At All” và trước đó là “Chúng Ta Của Hiện Tại”, ra mắt mà không có một kế hoạch truyền thông cụ thể, hoặc kế hoạch chính thức của MTP Entertainment là… không có kế hoạch gì. Với tên tuổi của Sơn Tùng M-TP, Fanpage hơn 14 triệu người theo dõi và kênh Youtube gần 10 triệu subscribe, chúng ta đang không nói đến chuyện làm sao để tuyên truyền sản phẩm.Chỉ riêng cái tên Sơn Tùng M-TP đã là tấm vé bảo chứng truyền thông đắt giá, điều quan trọng ở đây là việc định hướng sản phẩm, lường trước và xử lý khủng hoảng… tất cả không thể phụ thuộc vào chỉ một đầu não của Sơn Tùng M-TP.

Bản năng nghệ sĩ không thích bị điều khiển, đây là điều đã rõ mười mươi. Không phải tự nhiên mà truyền thông phương Tây lại gọi ngành công nghiệp Kpop là “nhà máy sản xuất búp bê”, khi hầu như tất cả mọi thần tượng đều được gọt giũa và đưa vào những chiếc khuôn xác định. Không tự sản xuất âm nhạc, không làm chủ concept, thậm chí còn được xây dựng phong cách, tính cách…, rất nhiều thần tượng Kpop chỉ được đặt vào bàn ăn đã dọn sẵn, đằng sau họ là một bộ máy khổng lồ. Địa vị của thần tượng cũng vì thế mà nằm ở chiếu dưới, nhưng bù lại, họ có một sự nghiệp an toàn cho đến phút chót: thất bại trong âm nhạc không do họ, thành công cũng không hoàn toàn là nhờ họ.

Thế nhưng, hoạt động đơn thương độc mã chưa bao giờ là phương pháp tốt. Một nghệ sĩ không thể đánh giá được hết những nguy cơ và thời cơ khi tung ra sản phẩm như một chuyên gia truyền thông có kinh nghiệm. Tương tự, một nghệ sĩ có thể xem nhiều sản phẩm âm nhạc, biết đầy đủ mọi khâu sản xuất ra một MV, nhưng làm sao gia giảm nội dung để vừa tầm thưởng thức của khán giả, vừa đủ ý tứ chứ không chồng chất ngồn ngộn thông điệp là điều một nhà sản xuất cứng cựa dễ dàng đọc vị hơn người không chuyên.

Và lỡ như có xảy ra scandal – dù là nhỏ nhất, nhỏ hơn việc bị lên án trên tất cả các phương tiện thông tin đại chúng và buộc gỡ MV, có chuyên gia xử lý cũng sẽ tốt hơn việc im lặng chờ nó qua đi.

Không ai dám nói G-Dragon là một nghệ sĩ không có cá tính mạnh mẽ, nhưng đằng sau sự thành công của nam ca sĩ vẫn là hậu thuẫn của YG. BTS tham gia vào hầu hết mọi ca khúc trong gia tài âm nhạc khổng lồ, nhưng thế giới quan và tầm nhìn phát triển, nỗ lực truyền thông chắc chắn phải ghi công Bighit. Cái bắt tay giữa Taylor Swift và đạo diễn đình đám Joseph Kahn được chính người trong cuộc định danh là “mối quan hệ lý tưởng”. Đó chính là cách mà những nghệ sĩ lớn trên thế giới tồn tại và phát triển. Hiểu biết về mọi lĩnh vực là một điều tốt, nhưng sẽ tốt hơn nếu ca sĩ chỉ tập trung nỗ lực vào âm nhạc, và để phần còn lại cho những chuyên gia trong lĩnh vực của họ, những người cũng đã nỗ lực không khác gì cách Sơn Tùng M-TP làm nhạc để tạo dựng vị trí cho mình.

Sơn Tùng M-TP có 10 năm hoặc lâu hơn thế nữa để trau dồi tài năng, thì đâu đó cũng sẽ có một chuyên gia truyền thông hoạt động trong giới giải trí 10 năm, một đạo diễn hình ảnh tầm sư học đạo lâu hơn thế. Tổng cộng ba mươi năm kinh nghiệm của 3 người không thể tệ hơn thành quả của việc nam ca sĩ tự mình bươn chải và cầm trịch mọi thứ . Và sự thật nhãn tiền, “There’s No One At All” với tên của Sơn Tùng M-TP nằm dày đặc trên credit đã là nốt trầm có nguy cơ xô đổ vị trí ngôi sao cấp S hiếm hoi đã tồn tại hơn nửa thập kỷ vừa qua.

Những cuộc bắt tay với các ông bầu trước đây của Sơn Tùng M-TP (nhạc sĩ Huy Tuấn, nhạc sĩ Quang Huy) đều kết thúc một cách khá êm đẹp, nhưng cuối cùng nam ca sĩ vẫn lựa chọn thành lập MTP Entertainment. “Lạc Trôi” chứng minh rằng quyết định đứng độc lập trên đôi chân mình của Sơn Tùng M-TP là đúng đắn, khi giai điệu lẫn hình ảnh của ca khúc đều hoàn toàn lột xác khỏi ám ảnh “đạo nhạc” hay là thương hiệu MV Drama nổi tiếng của Wepro.

Tuy nhiên, sự thay đổi nhanh chóng của các hình thức tiếp cận giải trí của khán giả Việt, trình độ sản xuất của các nhà sản xuất trong nước dần dần được nâng cao, khả năng chịu chi của tầng lớp nghệ sĩ sau này cũng “không phải dạng vừa đâu” khiến cho cái tên Sơn Tùng MTP – vốn đã hiếm hoi mới ra mắt một sản phẩm – không còn quá nhiều khoảng cách với phần còn lại của Vpop. Và khi mạng xã hội đã trở thành một “đình làng” của thời đại mới, việc kiểm soát dư luận đã không còn dễ dàng như thời điểm “Lạc Trôi” ra đời. Thương hiệu Sơn Tùng M-TP, cùng lúc đó, cũng đã lớn lên với nhiều kỉ lục được thiết lập, những lần hợp tác quốc tế đình đám, và cũng dễ tổn thương hơn rất nhiều khi một bộ phận công chúng luôn ra sức đào bới riêng tư của nghệ sĩ để thoả mãn tính tò mò.

Từ những lần đi sự kiện kín như bưng, những lần trải lòng trên mặt báo đếm trên đầu ngón tay và đỉnh điểm là thời gian gần đây, khi scandal và sản phẩm ra mắt đều không có người phụ trách truyền thông, không hề khó nhận ra rằng Sơn Tùng M-TP có thể đã không đặt lòng tin vào ai khác ngoài chính bản thân mình. Cũng có thể thấy rằng, mức độ nổi tiếng, khả năng công phá Vpop bằng sản phẩm và bằng… scandal của Sơn Tùng M-TP là chưa từng có tiền lệ, nên việc lựa chọn đối tác của nam ca sĩ trở nên khó khăn hơn.

Tuy nhiên, thiệt hại của sự kiện “There’s No One At All” chắc chắn sẽ bớt đi một phần nào đó nếu như sau khi cơn bão dư luận xảy ra, báo chí có thể có một đầu mối để liên hệ với MTP Entertainment mà không phải là trực tiếp liên hệ đến CEO. Thậm chí, nếu có sự tham gia của một chuyên gia truyền thông nhạy bén, có thể rắc rối xung quanh MV này đã được chặn đứng ngay từ đầu với việc chỉnh sửa MV, lên kế hoạch cho phần tiếp theo để tạo thành trilogy hoặc lùi thời gian phát hành.

Mối quan hệ giữa nghệ sĩ, nhà sản xuất và truyền thông trong giới giải trí từ xưa đến nay luôn là mối quan hệ cộng sinh. Dĩ nhiên một ca sĩ như Sơn Tùng M-TP có thể sống và làm việc cho thoả đam mê mà không cần đến hai yếu tố còn lại, nhưng đó là điều phù hợp với Sơn Tùng M-TP của 10 năm trước . Còn ở vị trí của nam ca sĩ lúc này, khi đã cách quá xa mặt đất và càng xa rời giới underground, để có thể – như Suga (BTS) nói – hạ cánh an toàn mà không làm tổn thương bất cứ ai, việc bỏ ngỏ vị trí truyền thông, đóng cửa với báo giới và tự mình vận hành “công ty trách nhiệm hữu hạn… một mình anh lo hết” là hết sức nguy hiểm, bởi những sự kiện như… cái bánh kem và cả “There’s No One At All” có thể lặp lại bất cứ lúc nào.

Người đi đầu sẽ luôn phải gánh trên vai những trách nhiệm nặng nề. Đôi khi, việc đó khiến họ trở nên thu mình lại và chỉ tin vào những quyết định của bản thân. Họ có thể một mình trèo lên đỉnh cao của hiện tại, nhưng đỉnh cao đấy sẽ mãi mãi là cực hạn của họ, nếu họ không học cách san sẻ và đặt niềm tin vào cộng sự. Những người đồng hành sẽ là thứ giúp họ chinh phục những đỉnh cao tiếp theo chứ không chỉ mãi đứng một chỗ và tưởng rằng mình đã có cả thế giới trong tay.