Sơn La: Nước sông Đà đột ngột rút mạnh, dân nuôi cá lo sốt vó
Hơn một tháng nay, nhiều hộ dân nuôi cá lồng dọc sông Đà đoạn chảy qua địa phận huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La đang chật vật ứng phó với tình trạng nước sông xuống thấp. Năm nay, nước rút mạnh khiến nhiều khúc sông biến thành bãi bùn lầy, nước sông trở nên đục ngầu khiến hàng trăm hộ nuôi cá lồng nơi đây rơi vào khó khăn.
Đi dọc đôi bờ sông Đà những ngày đầu tháng 6, dưới cái nắng cháy da cháy thịt, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước cảnh dòng sông Đà vốn rộng mênh mông, nước trong xanh và tĩnh lặng ngày nào, giờ trở thành con sông cạn, nước đục ngầu.
Khu vực ven sông biến thành bãi bùn lầy phẳng lỳ, nứt vỡ vì nắng khô, trông chẳng khác gì bãi cát ven biển khi thủy chiều rút. Nước sông xuống thấp đang khiến hàng trăm hộ nuôi cá lồng ruột gan như lửa đốt vì lo cá chết. Không chỉ vậy rất nhiều thuyền, bè và lưới đánh cá của người dân chài ven sông đành bỏ lại trên bãi đất khô vì bất lực.
Sông Đà mùa nước cạn.
Được người dân chở ra tiếp cận các lồng nuôi cá dọc bờ sông, gặp ai mặt cũng buồn rầu và lo lắng. Ông Nguyễn Văn Huy, một chủ nuôi cá lồng từ tỉnh Phú Thọ lên nuôi cá lồng tại địa phận xã Tường Thượng (Phù Yên) hơn 4 năm nay.
Ngồi trong chiếc chòi gỗ nổi chòng chành giữa mặt nước bên lồng cá, ông Huy trải lòng: 4 năm nuôi cá ở đây tôi chưa thấy năm nào nước sông Đà xuống thấp như năm nay, hiện người nông dân nuôi cá chúng tôi đang đứng trước nguy cơ mất trắng.
Mực nước xuống thấp, ai cũng lo lắng “ăn không ngon, ngủ không yên” vì cả đống cá nuôi trong lồng đang nổi lềnh bềnh giữa vùng nước đục ngầu, chưa biết sống chết ra sao.
Người nuôi cá lồng đang lo lắng vì lồng cá đang nằm giữa vùng nước đục ngầu.
“Cách đây vài ngày, gia đình tôi mới bị chết vài yến cá do nước đục. Trời mưa cuốn theo bùn đất từ trên các đỉnh đồi, bãi bồi, đổ xuống lòng sông, khiến nước sông đục ngầu. Cứ đà này chẳng cá nào sống được, giờ chúng tôi chỉ còn cách tranh thủ vớt vát đem ra chợ bán đề phòng cá chết và mong bù lại ít vốn, trước khi đợi nước sông dâng cao trở lại”, ông Huy chia sẻ.
Nước sông đục đã làm cá nuôi của nhiều gia đình bị chết.
Tiếp tục câu chuyện, ông Huy nói bảo: Nuôi cá lồng ở đây rất vất vả, năm nào cũng phải di chuyển lồng cá chạy theo mực nước rút đi hàng chục cây số để tránh lồng cá mắc cạn. Tuy chúng tôi đã quen với công việc này nhưng chưa năm nào nước rút mạnh và mực nước xuống thấp như năm nay. Khoảng cách từ vị trí nuôi ban đầu đến chỗ hiện tại là hơn 10 km chặng đường phải di chuyển.
Video đang HOT
Vợ chồng ông Nguyễn Văn Huy ngụ trong chiếc chòi gỗ canh cá phòng nước tiếp tục xuống thấp.
“Cách đây một tuần, tôi kéo lồng cá xuống cái eo nước gần một con suối, khi đó mực nước còn sâu hơn 2 mét, vì chủ quan nghĩ vài hôm nữa nước mới rút tiếp. Ngày hôm đó, trời mưa như trút nước từ chiều đến nửa đêm, đến khoảng 2 giờ sáng, ngoài trời tối om, bỗng nghe một tiếng dầm bên tai, tôi liền cầm chiếc đèn pin từ trong chòi chui ra xem đã thấy mực nước xuống sát mép lồng cá, xung quanh màu nước toàn bùn đất, đục ngầu.
Đàn cá trong lồng nhao lên ngắc ngoải. Tôi cuống cuồng chạy bờ nhổ neo, nổ thuyền máy kéo lồng cá ra khỏi vũng nước cạn. May lồng cá không mắc cạn nhưng một số cá trong lồng đã bị chết vì nước đục và thiếu ôxi, toàn cá to từ 3 – 4kg/con. Sáng ra, vợ chồng tôi phải vớt đem ra chợ bán gấp”, ông Huy chia sẻ.
Nỗi lo cá chết vì nước sông tiếp tục xuống thấp.
Cùng cảnh với ông Huy, rất nhiều hộ gia đình nuôi cá trên sông Đà thuộc địa phận huyện Phù Yên đang rơi vào cảnh khốn đốn vì mực nước sông xuống thấp và nước đục. Trong những hộ nuôi cá, thiệt hại nhiều nhất phải kể đến gia đình ông Nguyễn Khánh Vinh, nuôi gần 10 lồng cá, mất trắng hơn 1 tấn cá lăng, cá nheo do cá sặc bùn và thiếu ôxi, ước tính thiệt hại hàng chục triệu đồng.
Một số thuyền, bè, phương tiện đánh bắt cá của người dân bị mắt cạn do nước rút.
Nghề nuôi cá lồng trên sông Đà ở Phù Yên đang phát triển và mang lại nguồn thu nhập khá cho nhiều người nông dân. Tuy nhiên, do nước lên xuống bất thường khiến các hộ nuôi cá lồng gặp không ít khó khăn.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Phù Yên có hàng trăm lồng cá nằm rải rác dọc sông Đà thuộc vùng lòng hồ thủy điện Hòa Bình. Trong đó, tập trung nhiều nhất ở các xã Tường Thượng, Tường Tiến, Tường Phong và xã Tân Phong…
Do ảnh hưởng của nước sông xuống thấp, để đảm bảo an toàn các hộ dân nuôi cá phải chật vật di chuyển lồng cá đến chỗ vùng nước trũng tránh mắc cạn.
Tuy nhiên, do nước sông tại những khu vực này đang tiếp tục xuống thấp cộng thêm dòng nước bị đục, đã khiến cho không chỉ cá nuôi và cả cá ngoài tự nhiên cũng bị chết do thiếu ôxi, khiến cho nhiều người nuôi cá lồng nơi đây thiệt hại về kinh tế.
Theo Danviet
Dân Sơn La nuôi cá đặc sản thả túi vôi và tỏi vào lồng để làm gì?
Từ ngày gắn bó với nghề nuôi cá lồng, đến nay kinh tế gia đình của anh Là Văn Đoán, ở bản Ban (xã Chiềng Bằng, huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La) khấm khá hẳn lên. Chỉ với 10 lồng cá nhưng mỗi năm đem thu nhập về cho gia đình anh cả trăm triệu đồng.
Nhiều người cứ băn khoăn hỏi, những người nuôi cá như anh Đoán thả túi vôi và tỏi vào lồng cá để làm gì?
Bén duyên với nuôi cá lồng
Anh Đoán bắt đầu với nghề nuôi cá lồng từ năm 2015, từ hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn, giờ gia đình anh khấm khá hẳn lên nhờ nuôi cá lồng. Đến nay, trung bình mỗi lồng anh nuôi từ 5 tạ - 1 tấn cá, ước tính mỗi năm anh xuất bán từ 3 - 4 tấn cá, giá bán dao động từ 70.000 - 100.000 đồng/kg, trừ chi phí mỗi năm anh lãi hơn 100 triệu đồng.
Mô hình nuôi cá lồng của anh Là Văn Đoán.
Anh Đoán cho biết: Là hộ thuộc diện di dân tái định cư vùng lòng hồ thủy điện Sơn La, năm 2005 "vì dòng điện ngày mai của Tổ quốc" tôi đã cùng bà con dân bản chuyển đến nơi ở mới tại bản Bó Ban (xã Chiềng Bằng). Theo quy định của Nhà nước mỗi nhân khẩu được chia 3.000 m2 đất sản xuất, thời điểm đó gia đình tôi có 4 nhân khẩu, tổng cộng được chia 1,2 ha.
Từ nuôi cá lồng mỗi năm đem lại thu nhập cho gia đình anh Đoán hàng chục triệu đồng.
Từng đó đất gia đình tập trung trồng ngô, sắn, cứ nghĩ rằng cần cù chăm chỉ làm ăn là kinh tế gia đình sẽ khá lên, thế mà sau nhiều năm canh tác đất ngày càng trở nên bạc màu, năng suất mỗi năm một thấp đi, kinh tế gia đình anh Đoán cứ thế giậm chân tại chỗ. Lúc bấy giờ, phong trào nuôi cá lồng trên địa bàn xã Chiềng Bằng đang lên cao, từ nuôi cá một số hộ đã được thoát nghèo, "ăn nên làm ra" có của ăn của để. Thấy vậy, năm 2015, anh quyết định chuyển hướng làm kinh tế, bỏ trồng ngô, sắn sang nuôi cá lồng.
Sản phẩm cá lồng của gia đình anh Đoán khi xuất bán đều được các tư thương đến tận nơi thu mua.
Khó khăn nối tiếp khó khăn khi thiếu vốn đầu tư khiến anh nhiều đêm trằn trọc mất ngủ. May mắn đến với anh khi được mọi người giới thiệu qua tổ tiết kiệm của Hội Nông dân xã với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vay vốn được 50 triệu đồng. Niềm vui khôn tả khi có vốn trong tay, ngay lập tức anh đầu tư mua vật liệu, trang thiết bị làm 10 chiếc lồng cá và mua con giống.
Vừa nuôi vừa học hỏi kinh nghiệm từ các hộ dân nuôi cá lồng trong vùng và trực tiếp tham gia các lớp tập huấn nuôi thủy sản ở huyện, vì thế kinh nghiệm ngày càng nâng lên. Có kiến thức, kinh nghiệm nên nuôi cá ngày càng hiệu quả. Cá của anh được nhiều nhà hàng, quán ăn trên địa bàn tìm đến mua. Sau hai năm nuôi cá anh đã hoàn trả được số vốn vay từ ngân hàng.
Để phòng bệnh cho cá, anh Đoán dùng vôi và tỏi mỗi loại bọc chặt vào một túi vải nhỏ to khoảng nắm tay người lớn, rồi treo vào giữa lồng cá.
Theo anh Đoán, so với trồng ngô, sắn thì nuôi cá lồng nhàn hơn nhiều, một người có thể chăm được cả chục lồng thay vì làm nương rẫy phải hô cả nhà làm mới kịp mùa vụ. Từ khi nuôi cá lồng kinh tế gia đình ngày càng ổn định. Thu nhập từ nuôi cá cũng cao hơn nhiều lần so với trồng ngô, sắn.
Theo anh Đoán, mỗi lồng cá có mực nước sâu khoảng 3 mét, nên treo túi vôi, tỏi ở mực nước 1,5 mét là phù hợp.
Chia sẻ kinh nghiệm.
Để nuôi cá lồng phát triển tốt, việc quan trọng nhất là phải chú ý đến thức ăn và cách phòng bệnh cho cá. Thông thường mỗi ngày cho cá ăn 2 lần buổi sáng và chiều, để cá ngon thịt không nên lạm dụng thức ăn công nghiệp. Bởi phần lớn thức ăn cho cá đều có thể lấy từ tự nhiên như: Cây chuối, cỏ voi, sắn nhà tự trồng, lấy về băm nhỏ làm thức ăn cho cá chép, cá trắm, cá rô; còn cá lăng, cá nheo cho ăn tép sông, tép dầu, tôm, loại thức ăn này sẵn có dưới sông được đánh bắt bằng vó bè. Chính vì thế cá của anh Đoán luôn được nhiều khách hàng trong và ngoài huyện ưu chuộng, vì nuôi tự nhiên.
Anh Đoán chia sẻ thêm: Sau một đến hai tuần nên thay vôi, tỏi một lần.
Theo anh Đoán: Việc phòng bệnh cho cá rất quan trọng, cá nuôi lồng thường mắc các bệnh nấm da, bong vảy, mắt lồi... Nguyên nhân chủ yếu là do môi trường nước bị ô nhiễm làm một số vi khuẩn, ký sinh trùng bệnh bám vào lồng cá làm cho cá bị bệnh.
Đối với cá lồng thì "phòng hơn chữa", nếu cá đã bị bệnh rồi thì rất khó chữa, có chữa được thì cũng ảnh hưởng đến sức sinh trưởng của cá. Theo kinh nghiệm của anh Đoán, cách phòng bệnh tốt nhất là dùng vôi, tỏi, lá xoan. Cụ thể, mỗi tuần dùng 1 túi vôi, 1 túi tỏi to bằng nắm tay người lớn, bọc kín, treo vào trong lồng cá, ở mực nước từ 1m - 1,5m hoặc cũng có thể dùng 1 nắm lá xoan trộn với ít vôi bột bọc kín lại và treo vào trong lồng cá.
Nhờ cách phòng bệnh bằng vôi, tỏi, lá xoan mà đàn cá của anh Đoán luôn phát triển tốt, lớn nhanh, chưa lần nào xảy ra bệnh dịch.
Cách làm này của anh Đoán rất hiệu quả, đã 4 năm nuôi cá lồng nhưng chưa lần nào đàn cá của anh xảy ra dịch bệnh hay bị chết. Việc nuôi cá lồng của anh đang phát triển tốt, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình.
Khu vực nuôi cá lồng của gia đình anh Đoán trên vùng lòng hồ sông Đà.
Theo Danviet
Xuống hồ thủy điện "làm ruộng", thành triệu phú cá lồng Đó là anh Lềm Văn Sơn, dân tộc Thái, ở bản Bung (xã Chiềng Bằng, huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La), một chi hội trưởng nông dân năng động, nhiệt tình, gương mẫu đi đầu trong mọi phong trào. Tích cực vận động hội viên tăng gia sản xuất, phát triển kinh tế với mô hình nuôi cá lồng, giúp nhiều hội viên...