Số phận hai điệp viên Triều Tiên sập bẫy ở Ukraine

Hai điệp viên Triều Tiên bị giam ở Ukraine vì âm mưu lấy trộm bí mật không háo hức về việc hồi hương.

Ri Tae-gil, gián điệp Triều Tiên bị bắt ở Ukraine. Ảnh: NYTimes.

Tháng 7/2011, điệp viên Triều Tiên, người đóng giả làm thành viên phái đoàn thương mại của nước này ở Belarus, nghĩ rằng ông đang chụp hình một báo cáo khoa học bí mật về công nghệ tên lửa trong một gara ở thành phố Dnipro của Ukraine, theo NYTimes.

Tuy nhiên, tài liệu mà ông chụp là giả, chúng là một cái bẫy do cơ quan an ninh Ukraine lập ra để ngăn chặn rò rỉ bí mật tên lửa. Ri Tae-gil, 56 tuổi, đang ngồi tù vì tội gián điệp. Ông bị giam ở nhà tù số 8 ở Zhytomy, ở chung buồng với 8 tù nhân Ukraine, 4 người trong số đó bị kết tội giết người.

Ri trước đó đã móc nối với V.A. Plekhanov, một nhân viên văn phòng thiết kế Yuzhnoye của Dnipro và hối lộ người này 1.000 USD với hy vọng lấy được bí mật. Tuy nhiên, Plekhanov đã báo cho tình báo Ukraine và họ đã giăng bẫy để bắt quả tang hai người Triều Tiên.

Ri và cộng sự là Ryu Song-chol, 46 tuổi, bị bắt chỉ vài ngày trước khi nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il tuyên bố trong chuyến thăm Nga rằng Bình Nhưỡng đang cân nhắc việc đình chỉ sản xuất tên lửa và thử nghiệm vũ khí hạt nhân. Việc đó không trở thành hiện thực. Sau khi ông Kim Jong-il qua đời vào tháng 12/2011 và con trai ông là Kim Jong-un kế nhiệm, Bình Nhưỡng đã tăng tốc chương trình hạt nhân và tên lửa.

Tuy biết tiếng Nga, ngôn ngữ được dùng nhiều ở Ukraine, ông Ri không nói chuyện nhiều, các bạn tù cho biết. Nhưng ông xem nhiều TV, đặc biệt là các bản tin về tiến bộ trong chương trình tên lửa của Triều Tiên. Khi được hỏi trong một cuộc phỏng vấn liệu ông có cảm thấy tự hào về những thành công của Triều Tiên hay không, Ri trả lời rằng ông không muốn nói về tên lửa.

Nhưng dường như muốn phản pháo suy nghĩ của nhiều người rằng Triều Tiên tiến bộ nhanh chóng vì ăn trộm công nghệ nước ngoài, ông nói rằng nước ông “đã có những tên lửa tốt trong hơn 20 năm” và cũng có những kỹ sư rất giỏi.

Buồng giam của Ri Tae-gil. Ảnh: NYTimes.

Thứ trưởng Tư pháp Ukraine Denys Chernyshov mô tả Ri và Ryu là “được đào tạo rất tốt”. “Họ là những gián điệp thực thụ”, ông nói. Ông nhấn mạnh rằng mặc dù đã bị giam 6 năm, họ chưa bao giờ viết thư hay nhận được thư từ gia đình hoặc bạn bè.

Sau một loạt vụ thử tên lửa tầm trung Musudan thất bại, Triều Tiên năm ngoái đột ngột đạt được nhiều thành công. Tháng 9 năm ngoái họ sản xuất một loại tên lửa mới có thể bay xa hơn. Tháng 7 năm nay Bình Nhưỡng tuyên bố thử thành công tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.

Để giải thích thành công bí ẩn của Triều Tiên, một số chuyên gia cho rằng nguyên nhân nằm ở Ukraine, đặc biệt là nhà máy tên lửa Yuzhmash và phòng thiết kế Yuzhnoye ở Dnipro, nơi Ri và Ryu bị bắt.

Ukraine đã bác bỏ việc bị rò rỉ công nghệ tên lửa, chỉ ra rằng việc bắt giữ và kết án hai gián điệp là bằng chứng cho thấy nước này có khả năng ngăn chặn các âm mưu ăn trộm bí mật. Oleksandr Turchynov, người đứng đầu hội đồng bảo an và phòng thủ của Ukraine, nói rằng Triều Tiên hoàn toàn không thể lấy được động cơ tên lửa hoặc thiết kế từ Ukraine.

Cơ quan tình báo nội địa Ukraine cho biết họ đã theo dõi những âm mưu ăn trộm công nghệ trong nhiều năm. Ngoài việc bắt giữ Ri và Ryu, Ukraine đã trục xuất hai nhà ngoại giao Triều Tiên bị cáo buộc cố gắng lấy bí mật của Ukraine.

Ri và Ryu sắp hết hạn tù, họ dự kiến được thả vào tháng 9 năm sau. Theo các bạn tù và quan chức nhà giam, cả hai đều không tỏ ra háo hức về việc quay lại Triều Tiên do lo sợ những gì họ và gia đình có thể đối mặt. Các quan chức Ukraine tin rằng họ có thể xin tị nạn chính trị ở Ukraine hoặc một quốc gia khác sau khi được thả, mặc dù họ vẫn chưa yêu cầu được ở lại.

Cơ sở cải tạo số 4 tại Zhytomyr, nơi Ryu Song-chol bị giam. Ảnh: NYTimes.

Khi Ryu, người bị giữ trong một cơ sở cải tạo bên cạnh nhà tù của Ri ở Zhytomyr, được dẫn vào phòng thăm viếng để phỏng vấn, ông nhanh chóng che mặt và cố gắng chạy trốn. “Tôi không có gì để nói. Tránh xa tôi ra”, ông hét lên. “Tôi muốn sống an toàn”.

Ông Ri bình tĩnh hơn nhưng cũng từ chối trả lời, trừ một vài câu hỏi cơ bản. Anatoli Gabitov, phó giám đốc nhà tù, mô tả Ri là một “tù nhân có hành vi rất tốt”, không bao giờ gây rắc rối. “Tôi ước tất cả tù nhân đều giống như ông ấy”, Gabitov nói.

Phương Vũ

Theo VNE