Số ca Covid-19 tăng kỷ lục, hệ thống y tế Myanmar “nguy kịch”

Myanmar ghi nhận số ca Covid-19 tăng kỷ lục kể từ sau cuộc đảo chính 4 tháng trước, khiến hệ thống y tế có nguy cơ sụp đổ, làm dấy lên lo ngại về một cuộc khủng hoảng nhân đạo.

Các tình nguyện viên chuẩn bị hỏa thiêu một nạn nhân Covid-19 ở thị trấn Cikha, bang Chin (Ảnh: Reuters).

Truyền thông nhà nước Myanmar đưa tin, nước này hôm 19/6 ghi nhận 546 ca Covid-19 mới và 7 người tử vong, mức tăng cao nhất kể từ cuộc đảo chính quân sự hôm 1/2. Chưa rõ bao nhiêu xét nghiệm đã được tiền hành hoặc bao nhiêu người Myanmar đã tiêm vắc xin tính tới lúc này.

Kể từ sau khi quân đội giành quyền điều hành đất nước từ chính phủ dân sự, nỗ lực chống Covid-19 của Myanmar đã “rơi vào tình trạng hỗn loạn”, theo Guardian .

Theo truyền thông địa phương, các bệnh viện nhà nước gần như không hoạt động, trong khi Liên Hợp Quốc cảnh báo về viễn cảnh khủng hoảng nhân đạo tại một số khu vực. Ví dụ, tại bang Kayah, xung đột giữa quân đội với một nhóm vũ trang dân tộc thiểu số phản đối đảo chính, đã khiến 100.000 người phải tháo chạy khỏi nơi ở giữa lúc dịch bệnh.

Giới quan sát lo ngại một làn sóng lây nhiễm Covid-19 mới có thể bùng phát trong những tháng gần đây, khi các biến chủng nguy hiểm hơn có thể đã xâm nhập Myanmar từ các nước láng giềng như Ấn Độ và Thái Lan. Trong đợt bùng dịch đầu tiên, hơn 3.000 người Myanmar đã chết vì đại dịch.

Joy Singhal, trưởng phái đoàn Myanmar tại Liên đoàn Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế, mô tả số ca Covid-19 tăng hôm 19/6 là đáng báo động. Ông Singhal nói: “Điều này khẳng định những lo lắng của chúng tôi rằng virus đang loang ra nhanh chóng khi các biến thể dễ lây lan và nguy hiểm hơn đang được xác định ở nhiều vùng khác nhau của đất nước”.

Hệ thống y tế “run rẩy” trước dịch bệnh, đảo chính

Các bệnh viện và toàn bộ hệ thống y tế Myanmar đang bị ảnh hưởng từ chính biến, trong bối cảnh chính phủ quân sự hiện vẫn đối phó với phong trào biểu tình phản đối đảo chính và các cuộc xung đột với các nhóm vũ trang dân tộc thiểu số ở biên giới.

Ông Singhal kêu gọi Myanmar phải tăng tốc điều trị, xét nghiệm và thực hiện các biện pháp ngăn chặn để tránh “lặp lại bi kịch mà một số quốc gia Nam Á đã gặp phải trong thời gian qua”.

Y tế Myanmar đang đối mặt với hàng loạt thách thức. Tuần trước, truyền thông nhà nước cho biết, cựu lãnh đạo chương trình tiêm chủng Covid-19 Myanmar Htar Htar Lin đã bị bắt vì cáo buộc phản quốc do hợp tác với các chính trị gia phe đối lập. Hàng trăm nhân viên y tế bị bắt hoặc truy nã vì cáo buộc kích động bạo loạn khi tham gia vào phong trào bất tuân dân sự phản đối đảo chính. Các cuộc đình công diễn ra tại nhiều thành phố trên cả nước.

Chính quyền quân sự Myanmar đã đưa việc chống Covid-19 lên làm ưu tiên hàng đầu. Họ đã kêu gọi các bác sĩ quay trở lại làm việc, nhưng có rất ít người ủng hộ thông điệp này.

Myanmar hiện ghi nhận 148.000 ca Covid-19 và 3.262 người chết, nhưng giới chuyên gia cho rằng, con số này có thể không phản ánh đúng thực tế vì hoạt động chống dịch ở Myanmar đã gần như bị đình trệ sau đảo chính.

Sandra Mon, nhà nghiên cứu dịch tễ học cấp cao tại Trung tâm Y tế Công cộng và Nhân quyền thuộc Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg (Mỹ), cho biết, bà vẫn chưa rõ chính quyền quân sự có kế hoạch dập dịch như thế nào.

Bà Mon cho rằng, phương án đưa bên thứ 3 vào quản lý hoạt động tiêm chủng ở Myanmar đáng để cân nhắc. Nhiều nhân viên y tế và dân thường không tham gia chương trình tiêm chủng của chính quyền quân sự, do căng thẳng dâng cao trong những tháng qua.