Síp có thể giúp châu Âu thay thế khí đốt tự nhiên của Nga?

Châu Âu chạy đua để thay thế khí đốt tự nhiên của Nga và Síp đang tìm cách trợ giúp.

Síp được cho là có trữ lượng khí đốt lớn ở ngoài khơi chưa được khai thác. Ảnh: AP

Việc Liên minh châu Âu vội vàng thay thế khí đốt tự nhiên của Nga bằng nhiều nguồn đã thu hút sự chú ý của những nhà sản xuất khí đốt khác nhau ở cả các khu vực sản xuất truyền thống và mới nổi.

Do đó tại Síp, nước này đã coi việc thăm dò khí đốt trở thành một ưu tiên chiến lược. Đảo quốc nhỏ bé ở Địa Trung Hải là một quốc gia mới trong lĩnh vực khí đốt, với việc phát hiện ra khí đốt ở mỏ ngoài khơi Aphrodite năm 2011, ước tính chứa khoảng 1.300 tỷ mét khối khí.

Được điều hành bởi Chevron và Shell, cùng với một công ty của Israel, NewMed Energy, mỏ Aphrodite sẽ sớm được thăm dò mở rộng và vào cuối năm nay, Chevron sẽ đưa ra kế hoạch phát triển mới nhất trong lĩnh vực này cho Chính phủ Síp.

Bộ trưởng Năng lượng Síp Natasa Pilides nói với Bloomberg trong một cuộc phỏng vấn tuần này rằng châu Âu là điểm đến tự nhiên cho nguồn khí đốt vẫn chưa được khai thác của nước này. Mặc dù hiện nước này tiêu thụ nhiều khí đốt hơn so với lý thuyết có thể sản xuất, nhưng châu Âu là thị trường gần nhất của họ và là một thị trường đang có nhu cầu rất lớn.

“Châu Âu là một khách hàng tiềm năng tốt đối với khí đốt của Síp vì EU đã xác nhận rằng khí đốt tự nhiên sẽ vẫn là nhiên liệu trung gian cho đến năm 2049 như một phần của quá trình chuyển đổi xanh, do đó các công ty hiện có thể thoải mái đảm bảo các hợp đồng dài hạn”, bà Pilides cho biết.

Quan chức này cũng lưu ý về ý định của Liên minh châu Âu trong việc giảm sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga, điều chắc chắn sẽ thúc đẩy một môi trường thuận lợi cho các nhà cung cấp khí đốt không phải từ Moskva cho lục địa này.

Aphrodite không phải là mỏ khí đốt duy nhất của Síp. Vào tháng 5, công ty Eni của Italy và TotalEnergies của Pháp đã bắt đầu khoan thăm dò một giếng khí đốt tự nhiên khác ngoài khơi bờ biển Síp.

Một phát hiện lớn thứ ba gần đây ở Síp là mỏ Calypso, với nguồn khí đốt dồi dào cũng được phát hiện bởi Eni và TotalEnergies. Nhưng quá trình chuyển đổi của Síp thành một trung tâm khí đốt lớn của khu vực đã bị tụt hậu so với kỳ vọng.

Theo báo cáo của Reuters, từ năm 2020, việc phát triển mỏ Aphrodite đã bị trì hoãn do các đối tác vận hành mỏ này đang đàm phán lại thỏa thuận chia sẻ sản lượng của họ với Chính phủ Síp. Hiện mọi thứ đã thay đổi trong bối cảnh nhu cầu của EU đối với bất kỳ loại khí đốt nào không đến từ Nga đã tăng đột biến, đang có tác động lớn đến lĩnh vực khí đốt của Síp.

Tuy nhiên, những thách thức vẫn còn. Thổ Nhĩ Kỳ chắc chắn sẽ không hài lòng với việc Síp phát triển các nguồn khí đốt ở những nơi mà Ankara cho là đang tranh chấp. Tranh chấp lãnh thổ kéo dài giữa Síp và Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu vẫn là một vấn đề “đau đầu” đối với Síp.

Một thách thức khác là về cơ sở hạ tầng xuất khẩu. Hiện tại, công ty Energean đang có ý tưởng xây dựng một đường ống dẫn từ các mỏ ngoài khơi của Israel đến Síp, và sau đó kết nối đường ống này với một tàu sản xuất khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) nổi, sử dụng cả khí đốt của Israel và Síp.

Tóm lại, Síp sẽ cần vài năm nữa trước khi bắt đầu sản xuất khí đốt từ tất cả những phát hiện quan trọng trên. Ví dụ, lượng khí đốt đầu tiên từ mỏ Aphrodite dự kiến ​​sẽ tham gia thị trường vào năm 2027 trong khi đường ống Energean có thể được hoàn thành vào năm 2026. Cho đến lúc đó, châu Âu sẽ phải tìm kiếm nguồn cung ở nơi khác.