Siêu mẫu da đen đầu tiên là ai?

Là người mẫu da đen đầu tiên xuất hiện trên trang bìa của nhiều tạp chí cũ, Donyale Luna đã biết đến di sản của mình trong một bộ phim tài liệu mới của HBO.

Trước khi có Beverly Johnson, đã có Donyale Luna.

Tên cô ấy có lẽ không quen tai với chúng ta? Ngay cả trong số những “cô gái thời trang” tự xưng thì tên của cô vẫn có vẻ xa lạ. Tuy nhiên, với giới trẻ ngày nay, thì vài cái tên như Naomi Campbell, Tyra Banks, Cindy Crawford hoặc Kate Moss, thì hầu hết (cả trong và ngoài thế giới thời trang) đều không rành về các siêu mẫu ngày xưa.

Nhưng điều chưa biết không đồng nghĩa với việc không đáng biết – ít nhất, đó chắc chắn là trường hợp của Luna. Nói một cách đơn giản, nếu không có cô ấy, những cánh cửa đã cho phép những người mẫu yêu thích của chúng ta – như Campbell, Banks, Johnson, Karen Alexander và thậm chí cả những người mẫu da đen ngày nay như Anok Yai, Adut Akech và Winnie Harlow – bước vào nghề người mẫu thế giới sẽ không bao giờ được mở ra ngay từ đầu.

Mặc dù không thể quay ngược thời gian để khắc phục tình trạng của Luna, nhưng vẫn còn thời gian để thu hẹp khoảng cách kiến ​​​​thức cho những người sành thời trang trong tương lai – một dự án mạo hiểm mà HBO Max đã thực hiện với bộ phim tài liệu mới của họ xoay quanh người mẫu tiên phong. Tuy nhiên, đối với những người chưa xem phim tài liệu hoặc đang ngơ ngác khi nhìn vào tên của Luna, điều này sẽ để lại câu hỏi: Donyale Luna là ai?

Luna – tên thật là Peggy Ann Freeman – sinh năm 1945 tại Detroit. Với chiều cao hơn 1m80, đôi chân dài và những đường nét tuyệt đẹp, cô bắt đầu hành trình làm người mẫu từ năm 18 tuổi. Cô được nhiếp ảnh gia thời trang David McCabe tìm kiếm vào năm 1963, người đã thuyết phục cô chuyển đến Thành phố New York chưa đầy một năm sau đó. Chấp nhận rủi ro, sự nghiệp của Luna gần như thành công ngay lập tức.

Vào tháng 1 năm 1965, cô là người mẫu da đen đầu tiên xuất hiện trên trang bìa của Harper’s Bazaar dưới dạng một bức tranh minh họa, vì bức vẽ cực kỳ mơ hồ về chủng tộc vì không nhận được phản ứng dữ dội từ các nhà tài trợ và người đăng ký vì đứng trước một phụ nữ da đen. Mặc dù hình mẫu của cô ấy là tối cao nhưng ngay cả Luna cũng không thể thoát khỏi sự phân biệt chủng tộc ở Mỹ, thậm chí còn hơn thế nữa trong bối cảnh Phong trào Dân quyền đang diễn ra.

Cô ấy bay tới Châu Âu, nơi cô dành phần lớn sự nghiệp của mình. Tháng 3 năm 1966, cô tiếp tục phá bỏ mọi rào cản, trở thành người mẫu da đen đầu tiên lên trang bìa tạp chí Vogue Anh. Tuy nhiên, ngay cả ở bên kia đại dương, các nước châu Âu cũng phải đối mặt với tình trạng hỗn loạn chủng tộc và một phần trong cách Luna điều hướng nó là mang một tính cách khác. Tự cho mình là người kỳ lạ và không rõ ràng về chủng tộc, cô ấy thể hiện như một sinh vật thanh tao: giọng nói hấp dẫn, chuyển động linh hoạt, sự huyền bí có chủ ý, đeo kính áp tròng mắt xanh trên nền màu nâu tự nhiên – tất cả những lựa chọn mà cô ấy đưa ra để khiến mình trở nên đẹp nhất có thể.

Cố nhiếp ảnh gia thời trang Bill Cunningham từng bày tỏ về Luna: “Cơ thể cô ấy chuyển động như một con báo, cánh tay, đôi cánh của một loài chim kỳ lạ…Khán giả đáp lại bằng những tràng pháo tay vang dội – vì màn trình diễn của người mẫu chứ không phải quần áo của nhà thiết kế. Đó là sự ra đời của một kỷ nguyên thời trang mới – kỷ nguyên của buổi biểu diễn ngoạn mục sánh ngang với bất kỳ buổi biểu diễn nào trên sân khấu Broadway”.

Cuộc sống của cô là một mạng lưới và dòng chảy hấp dẫn. Một mặt là sự quyến rũ của tất cả, chẳng hạn như vòng tròn xã hội bên trong của cô ấy, chụp ảnh cho các nhiếp ảnh gia thời trang nổi tiếng bao gồm Richard Avedon, Helmut Newton và David Bailey, và cuộc đời cô ấy trải dài khắp London, Paris và Rome. Luna cuối cùng cũng lọt vào mắt xanh của giới nghệ thuật ưu tú, xuất hiện trong các bộ phim do Andy Warhol và Federico Fellini quay và trở thành một trong những nàng thơ của Salvador Dali.

Mặt khác, có những trở ngại không được thừa nhận về chủng tộc mà cô phải đối mặt, từ việc bị từ chối tham gia casting cho đến nhận được sự ghét bỏ từ ban lãnh đạo các nhà xuất bản tạp chí (và không nhận được sự hỗ trợ từ chính những biên tập viên đã đưa cô vào tạp chí ngay từ đầu).

Cuộc đời của cô sẽ kết thúc sớm khi cô qua đời vào tháng 5 năm 1979 ở tuổi 33 vì những nguyên nhân liên quan đến ma túy. Người giữ di sản của mình tồn tại là cô con gái duy nhất của cô, Dream Cazzaniga. Cho đến ngày nay, đối với những người biết đến Luna và cánh cửa mà cô ấy đã mở ra cho những người mẫu da đen theo đuổi cô ấy, ảnh hưởng của cô ấy vẫn là không thể vượt qua.