Sẽ chia đối tượng để thu phí ATM
Khách hàng đồng loạt tố chất lượng các cây ATM khi NHNN đang có ý định thu phí dịch vụ. Mặc dù, theo luật thị trường, có sử dụng-có trả phí, nhưng chất lượng dịch vụ ATM còn thua xa mức phí đang được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đề xuất.
Trong khi đó, theo tính toán, mặc dù chưa thu phí nhưng số t.iền “lãi” thu về từ các cây ATM đã rất khổng lồ.
Thu phí mới tốt?
NHNN đang công bố rộng rãi, lấy ý kiến nhân dân về Dự thảo Thông tư quy định phí dịch vụ thẻ ghi nợ nội địa. Nếu dự thảo được thông qua, từ ngày 1.1.2013 tới đây, chủ thẻ ATM sẽ phải “gánh” thêm rất nhiều loại phí.
Theo đó, phí phát hành thẻ từ 0-100.000 đồng/thẻ phí thường niên từ 0- 60.000 đồng/thẻ/năm. Phí in sao kê tài khoản hoặc in chứng từ vấn tin tài khoản nội mạng từ 100-500 đồng/giao dịch ngoại mạng từ 300-800 đồng/giao dịch.
Khách hàng sẽ mất từ 0-1.000 đồng/phí dịch vụ rút t.iền nội mạng, từ 1/3/2013-31/12/2013 từ 0-2.000 đồng/giao dịch áp dụng từ 1/1/2014-31/12/2014 và từ 1/1/2015 trở đi, mức phí này từ 0-3.000 đồng/giao dịch. Phí rút t.iền ngoại mạng tối đa là 3.000 đồng/giao dịch. Phí chuyển khoản tối đa là 15.000 đồng/giao dịch.
Chất lượng dịch vụ ATM ai cũng hiểu (ảnh minh họa)
Khung giá phí này, NHNN xây dựng dựa trên cơ sở đề xuất, kiến nghị dày đặc thời gian gần đây từ phía các NH và Hiệp hội thẻ với lý do: chủ thẻ cần chia sẻ chi phí đầu tư, vận hành cây ATM và để nâng cao chất lượng phục vụ.
Theo thông tin từ một cán bộ một NH lớn, để đầu tư một máy ATM mất từ 20.000- 30.000 USD. Khi vận hành, cây ATM sẽ ngốn “hàng trăm thứ t.iền” như thuê địa điểm, điện, nhân công bảo hành bảo trì….Đây là hoạt động bình thường, không chỉ ở Việt Nam mà các nước khác cũng thu phí loại hình này.
Theo Cố vấn cấp cao Chủ tịch HĐQT NH BIDV Cấn Văn Lực, BIDV sẽ làm theo chỉ đạo của NHNN khi Dự thảo được ban hành. Tuy nhiên, chiến lược của BIDV là sẽ cân nhắc mức phí thích hợp cho từng đối tượng khách hàng. Điều đó có nghĩa là, không phải khách hàng nào cũng chung một mức phí như nhau.
Theo ông Lực, việc thu phí thẻ ATM là một việc cần làm. Cũng theo cam kết của ông Lực: NH đang dần hoàn thiện tiện ích hỗ trợ tốt nhất cho khách hàng, chứ không phải thu phí rồi mới cố “làm tốt”.
Theo lời giải thích từ phía NH này thì việc thu phí để NH cung cấp dịch vụ được tốt hơn. Đơn cử như chuyện in hóa đơn thanh toán trước đây không thu phí, người dân in hóa đơn để nguyên không đọc, hoặc quăng luôn tại chỗ, làm cây ATM như bãi chiến trường. Khi thu phí, hiện tượng này giảm, mọi người chuyển sang xem số trên màn hình, chỉ khi nghi ngờ họ mới in.
Tuy nhiên, với khung phí đang được đề xuất trong dự thảo thì chỉ cần vấn tin trên màn hình, chủ thẻ cũng phải mất 500 đồng/giao dịch nếu là tài khoản ngoại mạng.
Thành viên HĐQT NH An Bình (ABB) Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, việc thu phí là nên làm. Tuy nhiên, các NH không phải chỉ kêu “lỗ”, mà phải biết khẳng định vị trí, thương hiệu của NH mình trên thị trường bằng chất lượng, dịch vụ, cơ sở hạ tầng rồi mới tính đến việc thu phí.
Video đang HOT
Theo tiết lộ từ ông Hiếu, không chỉ ABB mà rất nhiều NH khác cũng đã phải lên kế hoạch tăng phí khi dự thảo này thông qua.
“NH ABB cam kết phục vụ tốt hơn khi thực hiện thu phí, bởi phí đó có nhiệm vụ bảo trì, bảo dưỡng hệ thống giao dịch qua ATM”, ông Hiếu khẳng định.
Có t.iền không được làm chủ
Khi được thắc mắc về chuyện không rút được t.iền ở nhiều cây ATM, các NH thường biện hộ rằng, đó chỉ là hy hữu. Thế nhưng, trên thực tế, từ các vùng quê cho đến thành thị, đâu đâu cũng thấy các cây ATM gặp…trục trặc.
Theo TS. Cao Sĩ Kiêm, nguyên thống đốc NHNN, các NH chưa nên áp dụng thêm các khoản phí cũng như tăng mức phí đối với người sử dụng thẻ ATM như hiện nay. Bởi, tình hình kinh tế hiện nay khá khó khăn nên lượng t.iền “tồn” trong thẻ ATM không phải là nhiều. Hơn nữa, Nhà nước đang khuyến khích người dân nên sử dụng các dịch vụ thanh toán qua thẻ, hạn chế tối đa việc thanh toán bằng t.iền mặt. Những đề xuất trên của NH liệu có đi ngược lại với chủ chương của Chính phủ hay không?
Chị Thu Hằng (TP.Hồ Chí Minh) chủ tài khoản ATM NH T cho biết, thường xuyên không rút được t.iền ở NH này.
Theo lời kể của chị Hằng, có lần đi rút t.iền bị máy báo hết, chị đã vào thẳng NH để rút bằng chứng minh thư. Tuy nhiên, chị đã gặp rắc rối ở khâu xác nhận lại chữ ký.
“Làm thẻ 8 năm rồi, nay bảo mình ký lại giống chữ ký đó mới cho rút t.iền thì nhớ sao nổi?”
Chị Hằng đành ra về tay không sau khi ký đi ký lại đầy 2 mặt giấy A4 nhưng không thể giống chữ ký cũ.
Kinh nghiệm hơn, lần làm thẻ ở một NH khác, chị Hằng ký ngay một dấu ” ” cho “dễ nhớ”.
Anh Nam, chủ tài khoản ATM ở một NHTM cho biết, công ty trả lương qua thẻ ATM nhưng chuông đổ lương từ NH thường vào cuối giờ chiều những ngày cuối tuần. Theo phân tích của anh này, các NH cũng có tính toán trong việc đổ chuông về tài khoản cho khách hàng.
“Khách hàng thường đợi hết giờ làm việc rồi ra rút t.iền. Lúc này, các cây ATM sẽ thường xuyên “hết t.iền” và theo lý giải của các NH, “không phải là ngày làm việc nên chưa chưa cho t.iền v.ào cây”. Đương nhiên, t.iền của khách sẽ được lưu lại qua 2 ngày đêm cuối tuần. Mỗi công ty hàng trăm, nghìn nhân viên thì bảo sao không có biểu lãi suất qua đêm của các NH”, anh Nam bức xúc.
Không “hết t.iền” thì cũng “ngừng hoạt động” (ảnh minh họa)
Xung quanh câu chuyện làm, đổi thẻ cũng gây nhiều bức xúc cho khách hàng. Chị Hoa (Hoàn Kiếm-HN) cho hay, cách đây 3 năm, cơ quan chị được NH này chào mời gói dịch vụ trả lương qua tài khoản cho tất cả nhân viên. Mấy trăm người trong cơ quan chị đều được sở hữu thẻ ATM phát hành miễn phí có ghi rõ thời hạn sử dụng trên thẻ là 5 năm. Tính đến năm 2012 mới chỉ hết 3 năm. Cuối tháng 11 vừa qua, cầm thẻ ra cây ATM rút t.iền, chuyển qua chuyển lại mấy máy, máy nào cũng báo dịch vụ không tồn tại. Không hiểu chuyện gì xảy ra, chị Hoa mang thẻ đến chi nhánh giao dịch của NH thì nhận được câu trả lời: thẻ đã bị hủy.
Nhân viên NH này cho biết, đó là chủ trương của NHNN buộc phải đổi tất cả các loại thẻ. Theo đó, việc đổi sang thẻ mới phải mất 110.000 đồng/năm. Trong khi đó, thẻ của chị Hoa trước đó được báo là dùng miễn phí trong vòng 5 năm.
Tuy các NH đều kêu ca mức chi phí đầu tư cơ sở vật chất và duy trì hoạt động cho các máy ATM quá lớn nhưng theo một công bố mới đây của NHNN và Hiệp hội thẻ, đến cuối tháng 6, toàn hệ thống có khoảng 37,7 triệu tài khoản thanh toán cá nhân bằng thẻ ATM, với trên 90% là thẻ thanh toán nội địa. Tổng số t.iền để trong số lượng thẻ trên là 70.000 tỷ đồng, chỉ được hưởng lãi suất không kỳ hạn 2% một năm. Trong khi đó, mức lãi suất mà các NH huy động cao hơn nhiều.
Tính với mức lãi suất tiết kiệm các NH đang huy động, để có được số t.iền này, mỗi năm các NH phải bỏ ra 4.900 tỷ đồng. Nếu đem chia đều cho 13.920 cây ATM trên cả nước, bình quân mỗi cây ATM thu lợi trên 350 triệu đồng một năm.
Mức phí như dự thảo nếu được thực hiện thì khoản thu về từ các máy ATM cho hệ thống NH còn khổng lồ hơn nhiều.
Theo 24h
Phí ATM nội mạng: “Đè” chủ thẻ ra thu
Không chỉ phí rút t.iền ngoại mạng, theo dự thảo thông tư quy định phí giao dịch ATM, chủ thẻ "gánh" thêm hàng loạt phí khác như phí rút t.iền nội mạng (rút tại chính máy ATM của ngân hàng phát hành thẻ), phí chuyển khoản...
Trong khi đó, các chuyên gia cho rằng thu phí ATM là không thuyết phục, nhất là áp dụng trong thời điểm khó khăn như hiện nay.
Nhiều chuyên gia cho rằng ngân hàng (NH) và doanh nghiệp (DN) là những đơn vị hưởng lợi "kếch sù" từ việc trả lương qua thẻ. Do đó không thể dồn tất cả phí cho người lao động.
3.000 đồng là thêm gánh nặng
Tại Khu chế xuất Tân Thuận (TP.HCM) lúc 21g30 ngày 15/12, từng tốp công nhân tan ca mới ghé vào trụ ATM rút t.iền. Đứng gần nửa giờ ở trụ ATM, chúng tôi thấy phần lớn công nhân chỉ rút 100.000-200.000 đồng/lần. Anh Thạch Son, công nhân Công ty FAPV (Nhật) chuyên sản xuất dây điện cho ôtô, cho biết t.iền lương mỗi tháng khoảng 2,35 triệu đồng nhưng không bao giờ dám rút hết một lần. Thường khi công ty trả lương anh rút một phần để trả t.iền nhà trọ, sau đó mỗi tuần rút 100.000-200.000 đồng để chi tiêu. "Tính ra mỗi tháng tôi rút t.iền đến 4-5 lần, nếu tới đây NH thu phí rút t.iền nội mạng chắc tôi sẽ rút hết một lần. Có thể với người khác 1.000-3.000 đồng là số t.iền nhỏ chứ công nhân chúng tôi lương chỉ đủ sống thì phát sinh một khoản chi phí là thêm gánh nặng. Nhất là hiện nay NH đã thu phí quản lý tài khoản 3.300 đồng/tháng" - anh Thạch Son nói.
Công nhân rút t.iền tại Khu chế xuất Tân Thuận, Q.7, TP.HCM trưa 16-12 - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Chị Vân, công nhân Công ty Eidaikako chuyên sản xuất thảm lót xe hơi, nói đã có quá nhiều loại phí đè lên người dùng thẻ, hiện nay công ty chị phát lương thông qua NH Vietcombank và NH này đã thu phí quản lý tài khoản 3.300 đồng/tháng. Bên cạnh đó theo quy định người dùng thẻ bị giữ lại 50.000 đồng trong tài khoản và NH cũng quy định số t.iền rút tối thiểu một lần là 50.000 đồng. Do vậy nếu số dư trong tài khoản dưới 100.000 đồng thì không thể rút t.iền được. Cuối tháng hết t.iền chị thường phải nhờ bạn chuyển khoản cho đủ số dư rút t.iền. Mỗi lần như vậy đều bị trừ phí 3.300 đồng. Ngoài ra, nếu đăng ký dịch vụ báo số dư qua tin nhắn thì phí 8.800 đồng/tháng. Như vậy nhẩm tính mỗi tháng một người dùng thẻ cũng mất vài chục ngàn đồng t.iền phí.
"Việc thu phí rút t.iền nội mạng nếu có thì DN phải trả thay, bởi họ là một trong những đối tượng hưởng lợi nhiều nhất chứ không phải tất cả đều đổ cho người lao động"
Một chuyên gia kinh tế
Tuy nhiên, bức xúc hơn là thu phí cao nhưng chất lượng dịch vụ không tương xứng. Vào ngày 30 và mồng 10 hằng tháng - thời điểm các DN chi lương - dù có đến hơn 10 máy ATM nhưng thế nào cũng có vài máy hỏng hóc, hết t.iền hoặc chỉ cho phép kiểm tra số dư. Vài chục ngàn công nhân tập trung xếp hàng rồng rắn ở những máy ATM còn hoạt động được. Nhiều khi đành phải chịu đợi 1-2 ngày sau mới rút được t.iền. "Số lượng công nhân tăng từng năm nhưng số máy rút t.iền vẫn vậy" - chị Vân nói.
Không chỉ công nhân, nhiều viên chức văn phòng cũng không vui trước thông tin NH dự kiến thu phí rút t.iền nội mạng từ tháng 3/2013. Chị Liên, nhân viên một trường đại học tại quận 1, TP.HCM, nói nếu được chọn chị vẫn thích nhận lương bằng t.iền mặt vì được lĩnh một lần, không mất phí, lại không lo rút phải t.iền rách. Chưa kể nhiều NH còn giới hạn số t.iền mỗi lần rút 2 hoặc 3 triệu đồng. Như vậy, muốn rút hết t.iền lương phải mất đến hai giao dịch. "NH phải cân nhắc kỹ việc thu phí nội mạng chứ nếu cứ khai thác triệt để người dùng thẻ thế này chúng tôi sẽ vào quầy rút t.iền. Khi đó chính NH sẽ phải tốn t.iền tuyển thêm nhân sự làm việc thủ công này" - chị Liên nói.
Trao đổi với PV, nhiều chuyên gia cho rằng mức phí rút t.iền nội mạng mà NH Nhà nước đề xuất là 1.000 đồng/lần áp dụng cho năm 2013 và sẽ tăng theo từng năm, đến năm 2015 lên mức 3.000 đồng/lần, bằng với mức phí rút t.iền ngoại mạng hiện nay là quá cao và không hợp lý. Chưa kể mức phí chuyển khoản tối đa mà các NH được phép thu lên đến 15.000 đồng/lần trong khi hiện nay mới chỉ chuyển khoản được nội mạng.
Ngân hàng, doanh nghiệp hưởng lợi
Cũng theo các chuyên gia, từ trước đến nay các NH luôn cho rằng trả lương qua tài khoản có lợi cho người lao động, nhưng thực tế người lao động không phải là đối tượng duy nhất hưởng lợi từ việc trả lương qua tài khoản. Giám đốc bán lẻ khu vực phía Nam một NH cổ phần cho rằng không phải tất cả t.iền lương đều bị rút sạch sau khi chủ DN chi trả. Nghiên cứu từ chính NH của mình, ông thấy rằng chỉ một bộ phận người có thu nhập thấp sau khi nhận lương mới phải rút ngay t.iền ra để chi xài, nhưng cũng có quá trình. Thông thường DN trả lương ngày 25 thì phải đến ngày 30 người lao động mới rút hết. Trong năm ngày này, NH chỉ phải trả lãi suất không kỳ hạn từ 1,5-2%/năm, thấp hơn lãi suất huy động vốn dân cư từ 7-7,5%/năm. Như vậy "ngồi không" mà NH tự nhiên có được khoản lãi còn cao hơn cả hoạt động cho vay. Chưa kể những thời điểm lãi suất liên NH sốt nóng, NH còn có thể thu lãi khủng nhờ việc kinh doanh trên số t.iền gửi không kỳ hạn này.
Người dân xếp hàng chờ rút t.iền từ máy ATM ở Khu công nghiệp Long Thành, Đồng Nai - Ảnh: T.T.D.
Với người có thu nhập cao, từ 10-20 triệu đồng/tháng trở lên, số t.iền duy trì trong tài khoản thẻ rất nhiều. Từ đó họ còn sử dụng các dịch vụ gia tăng khác trên máy ATM như chi trả t.iền điện, nước, Internet. NH còn thu được phí trên các dịch vụ gia tăng này.
Tuy nhiên, được hưởng lợi nhiều nhất từ việc trả lương qua thẻ không phải NH mà chính là chủ DN, đặc biệt những DN có số lao động lên đến hàng ngàn hoặc hàng chục ngàn người. Kế toán một DN tại quận Phú Nhuận cho biết trước khi có máy ATM, để trả lương hằng tháng cho người lao động phải chuẩn bị trước vài ngày: lên danh sách lương, in phiếu nhận t.iền của từng người, sau đó phải nhận t.iền từ NH, đổi t.iền lẻ, kiểm đếm rồi chi trả cho từng trường hợp.
Giám đốc trung tâm thẻ một NH lớn tại TP.HCM cho biết với những DN có đến vài ngàn hoặc vài chục ngàn công nhân thì việc trả lương bằng t.iền mặt còn nhiêu khê hơn. Có DN phải thuê mướn đến vài chục người chỉ để phục vụ việc trả lương công nhân, chi phí phải trả hằng năm rất lớn. Chưa kể mỗi khi đến kỳ trả lương từng tốp công nhân phải ngừng việc, tính trung bình một lao động từ khi rời vị trí đến bộ phận nhận lương, kiểm đếm xong rồi trở về, ổn định lại công việc cũng mất đứt nửa giờ. Với DN có hàng chục ngàn lao động thì tính sơ sơ mất đứt mấy ngàn giờ làm việc, nhân với đơn giá t.iền công khoảng vài chục ngàn đồng/giờ tính ra DN thiệt hại ít nhất vài trăm triệu đồng mỗi kỳ trả lương bằng t.iền mặt.
Còn hiện nay trả lương qua tài khoản thì chỉ cần "bấm nút", lập tức t.iền được chuyển đến tài khoản công nhân, việc rút lương chỉ được thực hiện ngoài giờ làm việc, lực lượng làm công tác t.iền lương được tinh gọn tối đa. Chính vì vậy, theo một chuyên gia kinh tế, việc thu phí rút t.iền nội mạng nếu có thì DN phải trả thay, bởi họ là một trong những đối tượng hưởng lợi nhiều nhất chứ không phải tất cả đều "đổ" cho người lao động.
Trả lời câu hỏi vì sao không thu phí DN - đối tượng được hưởng lợi nhiều nhất từ việc trả lương qua thẻ - mà lại thu phí chủ thẻ, vị giám đốc một trung tâm thẻ hé lộ: "Hầu như tất cả NH đều phải chăm chút để lôi kéo DN trả lương qua NH mình. Chẳng hạn dù đơn giá công bố cho việc trả lương là 4.400 đồng/lao động nhưng chẳng bao giờ NH thu đến mức giá này, thậm chí miễn phí luôn do NH cạnh tranh nhau. Vì vậy thu phí người lao động là biện pháp an toàn nhất".
Nên có sự chia sẻ
TS Lê Đăng Doanh, nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương, cho rằng trong thời điểm người lao động vật lộn với hàng loạt chi phí cứ vùn vụt tăng như hiện nay, nên cân nhắc khi đặt thêm các loại phí vào thời điểm này, đồng thời phải xem xét lộ trình tăng phí ATM nội mạng mà NH Nhà nước đưa ra có thuyết phục không, nếu không người lao động sẽ quay lưng với dịch vụ ATM. "Trong việc trả lương qua tài khoản, không chỉ người lao động mà chủ DN và NH cũng có lợi. Do đó nên có sự chia sẻ giữa ba bên, tránh việc tập trung thu phí chủ thẻ" - ông Doanh nói.
Theo 24h
Cây ATM: 1001 kiểu "đày đọa" khách hàng Tiện ích từ ATM có nhiều nhưng những kiểu đày đọa khách hàng của công cụ rút t.iền hiện đại này cũng không thiếu. Hết t.iền là... bệnh kinh niên Cứ mỗi dịp cao điểm như vào ngày nghỉ lễ kéo dài hay tết Nguyên Đán, người dân lại dở khóc dở cười, có t.iền mà không được tiêu chỉ vì ATM... hết...
