Sâu muồng, món ăn không dễ quên của buôn làng

Hoàng Minh Sơn19:21 17/12/2020

Sâu muồng là loại sâu có ở cây muồng. Với người Ê Đê ở Đăk Lăk, sâu muồng là một món ăn ngon và bổ dưỡng.

Sâu muồng

Người dân nơi đây thường trồng cây muồng xen trong vườn cà phê, trồng ở bìa rẫy, bờ lô để vừa lấy bóng mát vừa làm trụ cho tiêu leo. Hàng năm, khoảng cuối tháng ba đầu tháng tư, trong cái nắng chang chang của mùa khô Tây Nguyên, từng đàn bướm vàng từ đâu bay đến đậu rợp trên những hàng muồng um tùm. Chúng đẻ trứng ở đấy và chỉ ít ngày sau, trứng nở thành những con sâu bám đầy trên những cành muồng tươi tốt. Mùa sâu muồng, chỉ cần dạo một lát qua những gốc muồng là có cả tô sâu đầy tú hụ.

Đến với buôn làng nhữngngày này, gặp bữa, bao giờ bạn cũng được thưởng thức món sâu muồng. Con sâu muồng nhỏ, da trơn, lưng có mầu nâu vàng, hai bên mình có sọc màu nâu thẫm. Sâu ăn lá muồng nên con nào con nấy nung núc, mập căng. Lần đầu nhìn thấy, nhiều người thấy ghê ghê. Nhưng với người Ê Đê, những người vốn rất gần gũi và am hiểu về thiên nhiên, từ lâu sâu muồng là một loại thực phẩm sạch mà thiên nhiên ban tặng.

Cách làm món sâu muồng rất đơn giản. Sâu bắt về, để chừng nửa buổi cho sâu tiêu hết phân trong ruột rồi rửa qua cho sạch, để ráo nước. Đợi cho chảo nóng già, phi hành mỡ cho thơm rồi cho sâu vào xào, đảo nhẹ tay để tránh sâu bị giập nát. Nêm một chút muối và bột ngọt cho vừa ăn. Nếu muốn, có thể rắc thêm một ít lá chanh thái chỉ và một vài lát ớt tươi. Nhưng với những người đã quen ăn thì không cần thêm gia vị gì cả, cứ xào không như vậy mới giữ được hương vị riêng của món này. Khi xào để nhỏ lửa, thấy mình sâu săn lại là được.

Nhộng sâu muồng

Lần đầu được mời ăn món này, có người cứ e dè, đũa trên tay cứ ngại ngần. Nhưng thấy trong mâm, mọi người ai cũng gật gù, tấm tắc thì đánh bạo gắp một gắp thử xem. Nếm xong đũa thứ nhất lại muốn gắp thêm đũa thứ hai, rồi đũa nữa … Sâu muồng xào, ăn mềm và hơi dai, có vị bùi và ngọt rất đặc trưng. Có thêm vị thơm thơm của lá chanh, vị cay cay của ớt. Tất cả hòa quyện, thật khó có thể cưỡng lại vị ngọt ngon của món ăn này.

Nhộng sâu muồng rang vàng ươm

Ngoài món sâu muồng còn có món nhộng sâu muồng. Nhộng sâu muồng là do những con sâu già lột xác hóa thành, nằm im trong tán lá xanh. Nhộng có hình thoi, nhỏ hơn đầu đũa một chút, màu xanh như cốm non, nhìn loáng qua trông như những hạt ngọc của chuỗi vòng ngọc thạch.

Nhộng sâu muồng có thể luộc chấm muối tiêu nhưng ngon nhất vẫn là nhộng rang mỡ. Nhộng sâu muồng rang chín có màu vàng ươm, thơm như châu chấu rang, vỏ ngoài giòn giòn, ăn ngậy, béo và bùi. Có người bảo nhộng sâu muồng ăn giống như nhộng tằm nhưng thơm hơn và không ngấy.

Video đang HOT

Sâu muồng xào

Bà con dân tộc Ê Đê, những cư dân lâu đời của vùng đất Tây Nguyên, bằng kinh nghiệm sống của mình cho biết, món sâu muồng, nhộng muồng không chỉ ngon miệng mà còn có khả năng phòng chống bệnh sốt rét. Còn với cánh mày râu thì đây vừa là món nhậu khoái khẩu vừa như vị thuốc bổ thận tráng dương. Bởi vậy, sâu muồng, nhộng sâu muồng vốn chỉ là món ăn dân dã của người Ê Đê bây giờ trở thành đặc sản của đất Tây Nguyên, được nhiều người ưa chuộng.

Loạt đặc sản "nhìn thì sợ, ăn thì mê" không phải ai cũng dám thử ở Việt Nam

Dù có vẻ bề ngoài khiến nhiều người e dè, thế nhưng: thịt chuột đồng, lẩu rắn hổ hành, chả rươi... lại được xem là đặc sản ngon khó cưỡng.

Thịt chuột đồng

Là loài gặm nhấm có hình thù đáng sợ thế nhưng chuột đồng lại là đặc sản được nhiều vùng miền ưa chuộng như: làng Canh Nậu (Thạch Thất, Hà Nội), làng Giống (Hải Dương), chuột ở Đình Bảng (Bắc Ninh)...

Dù có vẻ ngoài đáng sợ nhưng chuột đồng được ví như đặc sản ngon khó cưỡng được nhiều người ưa chuộng. Ảnh: Hà Hiền

Chuột đồng sau khi bắt về được chần qua nước sôi ở 70 độ C, sau đó làm sạch lông, rồi để khô mới đem thui rơm. Tiếp đến, châm lửa, quạt liên tục để lửa bùng to thui phần lưng trước, sau đó lật lại và thui nốt phần bụng cho vàng óng.

Những con chuột đồng được thui da vàng óng trong rơm. Ảnh: Hà Hiền

Chuột đồng được chế biến thành các món như: Luộc, hấp sả, nấu giả cầy, xào sả ớt..., nhưng phổ biến nhất là chuột giả cầy hay một số địa phương còn gọi là món rựa mận. Thịt chuột có vị béo ngậy, ngọt thơm khi ăn kèm với gia vị được nhiều người ví là "ngon không gì sánh nổi".

Sá sùng

Sá sùng là loại đặc sản quý hiếm, ở Việt Nam chúng có nhiều ở Vân Đồn hay Quan Lạn (Quảng Ninh). Loài động vật này có nhiều tên gọi khác nhau như: sâu đất, đồn đột, chặt khoai, giun biển...

Sá sùng tươi trông giống như một con giun khổng lồ, thân mềm oặt, màu hồng nhạt. Chúng thường có độ dài khoảng 5-10 cm, cũng có những con có độ dài đến 15-40cm.

Sá sùng là đặc sản quý hiếm và có giá bán đắt đỏ trên thị trường

Sá sùng có thể chế biến nhiều món ăn như: nướng chấm muối ớt vắt chanh, rang khô... Sá sùng vừa giòn, mềm, lại dai dai, có vị béo và ngọt nên càng ăn càng thấy ngon.

Sá sùng có thể chế biến được nhiều món và đều có vị thơm ngọt đặc trưng

Ngoài ra, sá sùng khô còn được ví như "mỳ chính nhà giàu" thường được dùng nấu cháo, nấu nước phở rất thơm ngon, đậm đà. Trước đây, loại đặc sản này thường được dùng để tiến vua, ngày nay chúng cũng được xem là món ăn của nhà giàu vì có giá thành khá đắt đỏ.

Rươi

Đây là đặc sản có nhiều ở tỉnh Hải Dương. Hình dáng của con rươi khiến nhiều người e ngại, thậm chí là sợ nhưng những món ăn chế biến từ loài vật này thì ai cũng phải gật gù thừa nhận "ngon khó cưỡng".

Hình dáng bên ngoài của rươi khiến nhiều thực khác e dè. Ảnh: Hà Hiền

Một năm có hai mùa rươi là từ tháng 4, 5 và tháng 9, 10 âm lịch. Rươi có thể chế biến thành nhiều món nhưng ngon nhất là chả rươi. Rươi sau khi sơ chế được trộn cùng với thịt nạc băm, trứng gà, hành hoa, thìa là, ớt tươi và không thể thiếu là vỏ quýt hôi.

Chả rươi là món ăn hấp dẫn thực khách bởi vị béo bùi đặc trưng. Ảnh: Hà Hiền

Khi hỗn hợp đủ dẻo, người ta sẽ đưa lên chảo rán. Món rươi thành công khi có phần vỏ ngoài vàng ruộm màu cánh gián, ruột mềm ngọt đậm. Khi ăn, thực khách thưởng thức với cơm nóng, ăn kèm với rau thơm, nước mắm pha ớt. Vị béo bùi của rươi, trứng, thịt hòa quyện như tan chảy trong miệng, ăn mãi không biết chán.

Sâu muồng

Sâu muồng là ấu trùng của loài sâu trên cây muồng, có màu xanh như lá cây. Ở vùng miền Trung - Tây Nguyên, cây muồng thường được trồng để cây tiêu bám vào, còn loài sâu này chỉ ăn lá muồng nên nông dân không phun thuốc trừ sâu, chờ đến khi chúng đóng kén thì thu hoạch.

Loại sâu này có vị ngọt béo rất đặc trưng. Ảnh: Văn Tuấn

Sâu muồng có vị bùi béo đặc trưng của các loại ấu trùng sâu, thường người dân đợi cho loài sâu này đóng kén rồi mới thu hoạch, chế biến làm thức ăn.

Cũng giống như nhộng tằm, bạn có thể chiên, xào, lăn bột, luộc hay thậm chí là ăn sống... Loại sâu này có vị ngọt béo rất đặc trưng. Người chưa quen ăn lúc đầu có phần e dè, nhưng khi nếm xong thì khó có thể cưỡng lại sự hấp dẫn của món ăn này.

Lẩu rắn hổ hành

Rắn hổ hành - một loại rắn chuyên ăn ếch, nhái được xem là đặc sản ngon trứ danh ở miền Tây Nam Bộ. Từ khoảng tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, miền Tây vào mùa nước nổi, loài rắn hổ hành không còn nơi trú ngụ nên buộc phải di chuyển ra ngoài. Đây cũng là khoảng thời gian cho các thợ săn đi bắt rắn.

Rắn hổ hành đặc sản của miền Tây sông nước. Ảnh: sieuthicontrung

Rắn hồ hành ngon nhất là những con chừng nửa kg, thịt ngọt mềm. Rắn sau khi bắt về được chặt bỏ đầu, rồi đem hơ rắn trên lửa ngọn hoặc trụng nước sôi.

Rắn sau khi sơ chế xong không cần tẩm ướp, cho thẳng vào nồi cùng sả đập dập, đổ nước vừa ăn và cho lên bếp đun sôi chừng 20 phút. Tiếp đó, bỏ củ cải đã cắt khúc vào nấu thêm 10 phút, nêm nếm gia vị vừa ăn. Mùi thơm của sả sẽ giúp cho rắn loại bỏ được mùi hoi khó chịu.

Gắp một miếng thịt rắn, chấm với nước mắm cốt Phú Quốc, thịt rắn giòn, rai ngọt thấm đều trong từng thớ thịt. Ảnh: Lẩu rắn miền Tây

Lẩu rắn có nước trong, vị ngọt đậm đà của thịt rắn. Khi ăn, thực khách thưởng thức thức cùng rau mồng tơi, mướp thái vát, lá lốt và các loại rau đặc sản của sông nước miền Tây.

Gắp một miếng thịt rắn, chấm với nước mắm cốt Phú Quốc, thịt rắn giòn, rai ngọt thấm đều trong từng thớ thịt. Đặc biệt, các loại rau nhúng với nước lẩu, ăn đến đâu cảm nhận được vị ngọt tan chảy nơi đầu lưỡi đến đó. Món ăn này thường được người miền Tây ăn kèm với bún tươi.

Những món ăn kinh hãi từ sâu bọ ở Việt Nam khiến thực khách giật mình Nền ẩm thực Việt Nam có không ít món ăn kinh dị làm từ sâu bọ khiến thực khách đều nổi da gà khi lần đầu nhìn thấy. Thế nhưng nếu dám thử, chắc chắn bạn sẽ cảm nhận chúng có mùi vị vô cùng thơm ngon. Sâu măng: Đây là món ăn được cho là đặc sản của người Mường Lát (Thanh...