Sau âm mưu á.m sá.t Thủ tướng Netanyahu, Israel tấ.n côn.g cả Beirut và Gaza
Sau khi Hezbollah phóng thiết bị bay không người lái vào dinh thự của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, Israel đã tấ.n côn.g các cơ sở vũ khí của Hezbollah ở miền Nam Beirut và tấ.n côn.g cả Dải Gaza ngày 19/10.
Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel xuống thủ đô Beirut, Liban. Ảnh: THX/TTXVN
Theo hãng tin Reuters, tại các vùng ngoại ô phía Nam Beirut, Israel đã thực hiện các cuộc không kích dữ dội vào một số địa điểm, khiến khói đen dày đặc bao trùm thành phố đến tận chiều tối. Các cuộc không kích nhằm vào một số cơ sở lưu trữ vũ khí của Hezbollah và một trung tâm chỉ huy tình báo của Hezbollah.
Theo mô tả của quân đội Israel, các cơ sở trên của Hezbollah đều nằm dưới một đường hầm. Quân đội Israel cũng tìm thấy tìm thấy hàng chục vũ khí và thiết bị thuộc về Hezbollah ngay cạnh đường hầm này. Quân đội Israel cho biết thêm, họ phát hiện ra hơn 50 đường hầm và 3 đường hầm lớn khác đã bị các công binh thuộc Sư đoàn 91 ở miền Nam Liban cho nổ tung. Quân đội Israel đã sử dụng hơn 100 tấn thuố.c nổ để phá hủy 4 đường hầm nêu trên.
Theo truyền thông nhà nước Liban, Israel đã không kích hàng chục địa điểm ở miền Nam Liban trong đêm 19/10. Thành phố Nabatiyeh bị tấ.n côn.g 7 lần, trong đó có một tòa nhà dân cư.
Hơn 50 thị trấn và làng mạc bị không kích, bao gồm các làng biên giới Kfarshuba, Bint Jbeil và Khiam. Tại làng Mais al-Jabal, quân đội Israel đã cho nổ tung một khu phố bằng mìn.
Theo số liệu của Bộ Y tế Liban, cuộc xung đột leo thang từ cuối tháng trước giữa Israel và phong trào Hezbollah đã khiến ít nhất 1.454 người Liban chế.t.
Tại Gaza, ngày 19/10, máy bay Israel đã thả tờ rơi xuống miền Nam dải đất này, trong đó in hình ảnh của ông Sinwar và thông điệp: “Hamas sẽ không còn cai trị Gaza nữa”.
Sau đó, Israel không kích vào một tòa nhà nhiều tầng ở thị trấn Beit Lahiya, miền Bắc Gaza, khiến ít nhất 73 người chế.t và hàng chục người bị thương. Con số trên do cơ quan y tế ở Dải Gaza cung cấp.
Khói bốc lên sau cuộc tấ.n côn.g của Israel tại thị trấn Beit Lahia, miền Bắc Dải Gaza. Ảnh: IRNA/TTXVN
Video đang HOT
Quân đội Israel đang kiểm tra thông tin thương vong này và một quan chức cho biết đán.h giá sơ bộ cho thấy các con số trên đã bị phóng đại và không phù hợp với thông tin mà họ nhận được.
Cả Israel và Hamas lẫn Hezbollah đều tuyên bố sẽ tiếp tục chiến đấu, làm nguội lạnh hy vọng rằng cái chế.t của thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar ngày 16/10 có thể dẫn đến các thỏa thuận ngừng bắ.n ở Gaza và Liban, đồng thời ngăn chặn leo thang thêm ở Trung Đông.
Khi cuộc bầu cử ở Mỹ đang đến gần, Israel đang tìm cách sử dụng các hoạt động quân sự tăng cường để bảo vệ biên giới và đảm bảo rằng đối thủ của mình không thể tập hợp lại.
Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho biết Mỹ muốn Israel giảm bớt một số cuộc không kích ở trong và xung quanh Beirut. Phát biểu trước các phóng viên bên lề Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) khai mạc ngày 19/10 tại thành phố Naples của Italy, ông Austin nói: “Số thương vong dân sự đã ở mức quá cao. Chúng tôi muốn thấy Israel thu hẹp quy mô một số cuộc tấ.n côn.g mà nước này đang thực hiện, đặc biệt là trong và xung quanh thủ đô Beirut. Chúng tôi cũng muốn thấy mọi thứ chuyển sang một hình thức đàm phán nào đó để cho phép dân thường ở cả hai bên biên giới trở về nhà”.
Liên quan vụ dinh thự của ông Netanyahu bị tấ.n côn.g, ngày 19/10, Văn phòng của ông xác nhận thông tin này và cho biết vụ việc không gây thương vong. Ông Netanyahu mô tả đây là một âm mưu á.m sá.t của lực lượng Hezbollah thân Iran và gọi đó là sai lầm nghiêm trọng khi Israel chuẩn bị trả đũa cuộc tấ.n côn.g bằng tên lửa của Iran vào đầu tháng này.
Chiến lược mới của Mỹ trong xung đột ở Liban
Sau nhiều tuần ngoại giao căng thẳng nhằm đạt được lệnh ngừng bắ.n giữa Israel và các tay sún.g Hezbollah, Mỹ đã chọn một hướng tiếp cận hoàn toàn khác: để cho xung đột ở Liban tự diễn ra.
Cảnh đổ nát sau cuộc không kích của Israel tại Beirut, Liban, ngày 11/10/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Tờ Strait Times ngày 12/10 dẫn các nguồn tin phương Tây cho biết, mới hai tuần trước, Mỹ và Pháp đã yêu cầu ngừng bắ.n ngay lập tức trong 21 ngày để ngăn chặn cuộc tấ.n côn.g của Israel vào Liban. Nỗ lực này đã bị gián đoạn khi Israel á.m sá.t lãnh đạo Hezbollah là ông Syed Hassan Nasrallah, mở cuộc tấ.n côn.g trên bộ ở miền Nam Liban ngày 1/10 và các cuộc không kích của Israel đã xóa sổ phần lớn ban lãnh đạo của nhóm này.
Hiện nay, các quan chức Mỹ đã ngừng đưa ra yêu cầu ngừng bắ.n, cho rằng tình hình đã thay đổi. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói trong cuộc họp báo hồi đầu tuần: "Chúng tôi ủng hộ Israel thực hiện các cuộc tấ.n côn.g trên bộ này để làm suy yếu cơ sở hạ tầng của Hezbollah, từ đó cuối cùng chúng ta có thể đạt được giải pháp ngoại giao".
Thay đổi này phản ánh các mục tiêu mâu thuẫn của Mỹ: vừa muốn kiềm chế cuộc xung đột ngày càng lan rộng ở Trung Đông, vừa muốn làm suy yếu đáng kể Hezbollah. Cách tiếp cận mới này vừa thực tế vừa mạo hiểm.
Mỹ và Israel sẽ có lợi nếu tiê.u diệ.t được kẻ thù chung là Hezbollah - lực lượng gây ra mối nguy hiểm cho biên giới phía Bắc của Israel. Tuy nhiên, nếu Mỹ khuyến khích chiến dịch quân sự ngày càng mở rộng của Israel thì có nguy cơ dẫn đến cuộc xung đột không thể kiểm soát.
Ông Jon Alterman, cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ, cho rằng Mỹ muốn Hezbollah suy yếu nhưng cũng phải cân nhắc rủi ro tạo ra một khoảng trống ở Liban hoặc kích động một cuộc chiến tranh khu vực. Ông bình luận: "Nếu không thể thay đổi cách tiếp cận của Israel, có lẽ nên cố gắng điều chỉnh theo hướng có lợi".
Tận dụng cơ hội
Cuộc chiến mới nhất của Israel với Hezbollah bắt đầu khi nhóm này bắ.n tên lửa vào các vị trí của Israel ngay sau vụ Hamas tấ.n côn.g Israel ngày 7/10/2023, khơi mào cho cuộc chiến ở Dải Gaza. Từ đó đến nay, Hezbollah và Israel đã liên tục nã đạn vào nhau.
Khi các cuộc đàm phán ngừng bắ.n gián tiếp giữa Israel và Hamas trong nhiều tháng không mang lại kết quả, vào tháng 9, Israel đã bắt đầu tăng cường né.m bo.m Hezbollah và giáng những đòn mạnh vào nhóm này, bao gồm việc kích nổ từ xa các máy nhắn tin và bộ đàm của Hezbollah, khiến hàng ngàn thành viên của nhóm bị thương.
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại Nhà Trắng. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Sau cái chế.t của Thủ lĩnh Nasrallah, Tổng thống Mỹ Joe Biden một lần nữa kêu gọi ngừng bắ.n dọc biên giới Israel - Liban. Tuy nhiên, chính phủ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vẫn tiến hành cuộc tấ.n côn.g trên bộ và chỉ sau vài ngày, Mỹ đã từ bỏ lời kêu gọi ngừng bắ.n và bày tỏ ủng hộ cho chiến dịch của Israel.
Ông Aaron David Miller, cựu nhà đàm phán của Mỹ tại Trung Đông, cho rằng Mỹ ít hy vọng kiềm chế được Israel và nhận thấy tiềm năng lợi ích từ chiến dịch này. Ông nói: "Chiến dịch này chắc chắn đã tạo ra đà mà chính quyền Mỹ cho rằng có thể tận dụng để làm điều có lợi". Ông Miller nói thêm rằng các quan chức Mỹ cũng có khả năng đang giữ lại đòn bẩy để cố gắng kiềm chế Israel trả đũa vụ tấ.n côn.g tên lửa đạn đạo mà Tehran đã thực hiện vào tuần trước.
Theo các nguồn tin châu Âu quen thuộc với vấn đề này, hiện không có cuộc đàm phán ngừng bắ.n đáng kể nào đang diễn ra và Israel có thể tiếp tục chiến dịch ở Liban trong nhiều tuần nếu không muốn nói là nhiều tháng nữa.
Đối với Mỹ, chiến dịch của Israel có thể mang lại ít nhất hai lợi ích. Thứ nhất, làm suy yếu Hezbollah - nhóm tay sún.g mạnh nhất thân Iran, từ đó hạn chế ảnh hưởng của Tehran trong khu vực và giảm mối đ.e dọ.a đối với Israel và các lực lượng Mỹ.
Ngoài ra, Mỹ cũng cho rằng áp lực quân sự có thể buộc Hezbollah phải hạ vũ khí, mở đường cho cuộc bầu cử chính phủ mới ở Liban mà chính phủ này sẽ loại bỏ phong trào Hezbollah vốn đã là một thế lực đáng kể ở Liban trong nhiều thập kỷ.
Tuy nhiên, ông Jonathan Lord tại Trung tâm An ninh Mỹ mới nhận định điều này sẽ khó đạt được. Ông nói: "Một mặt, nhiều người dân Liban cảm thấy bất mãn trước hiện diện của Hezbollah ở Liban. Nhưng nếu thay đổi, Liban sẽ phải trả qua chiến dịch rất bạo lực".
Chiến lược rủi ro
Lực lượng lâm thời của Liên hợp quốc tại Liban (UNIFIL) tuần tra tại biên giới Liban - Israel ở Marjayoun. Ảnh: THX/TTXVN
Theo các quan chức Mỹ, mục tiêu cuối cùng là thực thi nghị quyết 1701 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Nghị quyết này ủy nhiệm cho một sứ mệnh gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc (gọi tắt là UNIFIL) để giúp quân đội Liban đảm bảo khu vực biên giới phía Nam với Israel không có vũ khí hoặc không có ai được vũ trang ngoài lực lượng của nhà nước Liban.
Các cuộc thảo luận với các bên nhằm đạt được những mục tiêu này có thể diễn ra trong khi chiến sự vẫn tiếp diễn, mặc dù các nhà phân tích cảnh báo cuộc xung đột làm tăng đáng kể nguy cơ xảy ra chiến tranh quy mô lớn, đặc biệt khi khu vực đang chờ đợi phản ứng của Israel sau vụ bị Iran tấ.n côn.g bằng tên lửa.
Ngoài nguy cơ xảy ra một cuộc chiến có thể lôi kéo Mỹ tham gia, còn có nỗi lo Liban sẽ trở thành một Gaza. Một năm hoạt động quân sự của Israel đã biến vùng đất Gaza thành một hoang mạc và giế.t chế.t ít nhất 42.000 người. Các quan chức Mỹ đã công khai cảnh báo rằng chiến dịch tấ.n côn.g của Israel ở Liban không được giống với Dải Gaza.
Bất chấp những nguy cơ đó, chuyên gia Alterman cho rằng ngoại giao khó có thể ngăn chặn các cuộc giao tranh trong thời gian tới. Ông nói: "Ông Netanyahu thấy tất cả những canh bạc của mình đang thành công và có vẻ như đây là thời điểm khó để Israel cảm thấy nên dừng lại và ngừng lợi dụng ưu thế của mình".
Trong khi đó, ngày 12/10, Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Baqer Qalibaf đã có chuyến thăm Liban, khẳng định Tehran sẽ luôn ủng hộ Beirut bằng tất cả sức mạnh. Phát biểu họp báo sau cuộc hội đàm tại Beirut với người đồng cấp nước chủ nhà Nabih Berri, Chủ tịch Quốc hội Iran Qalibaf nhấn mạnh Tehran sẽ luôn ủng hộ những quyết định của chính phủ, người dân và phong trào Hezbollah. Theo đó, Iran sẵn sàng hỗ trợ những người dân Liban phải di dời và bị ảnh hưởng bởi xung đột dưới sự giám sát của chính phủ và mở một cầu hàng không nhân đạo để tạo điều kiện cho sự hỗ trợ này.
Lý do Israel chọn thời điểm này để kích nổ hàng loạt thiết bị của Hezbollah Sau khi Israel tiến hành một chiến dịch phức tạp nhằm kích nổ số thuố.c nổ được cài trong hàng nghìn máy nhắn tin và các thiết bị khác trên khắp Liban, có một số giả thuyết về lý do tại sao cuộc tấ.n côn.g này lại được tiến hành vào thời điểm này. Người dân tập trung bên ngoài Trung tâm y...