Sao cô chỉ ăn bánh khọt

Theo dõi VGT trên

Ăn bánh khọt thì chẳng có gì lạ. Duy có điều tôi không hiểu tại sao cô giáo của mình có thể ăn bánh khọt suốt bao nhiêu năm.

Cô giáo tôi đến từ miệt vườn, cách xứ tôi hàng trăm cây số. Cũng không nghe cô kể về quê mình, vì cô ít nói lắm, lặng lẽ, dịu hiền. Tôi đọc sách, thấy nói quê cô người ta làm vườn là chính, trái cây rất nhiều, và có tiếng trong cả nước.

Cô dạy và ở suốt tại trường, chỉ có hè cô mới về quê. Bây giờ nghĩ lại, có lẽ do lương bổng khi ấy quá ít ỏi chăng? Là học trò cưng của cô, tôi coi cô như thần tượng, như cách mà bọn trẻ bây giờ sùng bái các danh ca Hàn Quốc vậy! Tôi (và có lẽ nhiều bạn nữa) thần tượng cô giáo vì cô giản dị, cần kiệm, mực thước, khiêm tốn và tất nhiên, cả dịu dàng… Cô và hầu hết thầy cô trong trường lúc ấy sống rất kham khổ.

Cô tôi cứ chiều chiều lại lặng lẽ đi bộ một đỗi ra chợ, cách đâu hai ba trăm mét. Ở đấy, có một chỗ người ta bán bánh khọt trên vỉa hè, nơi có những chiếc ghế gỗ be bé. Ăn bánh khọt thì chẳng có gì lạ. Duy có điều tôi không hiểu tại sao cô giáo của mình có thể ăn bánh khọt suốt bao nhiêu năm. Cứ chiều chiều, công việc xong, cô lại lặng lẽ ra chỗ bán bánh khọt, cứ như dùng bữa thay cơm vậy. Đấy là một dấu hỏi trong đầu tôi.

Video đang HOT

Sao cô chỉ ăn bánh khọt - Hình 1

Bánh khọt có nhân làm bằng tép băm cộng thêm rau gia vị

Sau này, tôi có nhiều lần ăn món bánh quê, thậm chí còn có ý quan sát cách người ta làm bánh. Một cái khuôn đất đen ngòm, người ta đổ bột vào trên những cái lỗ tròn trĩnh, đậy nắp lại và đặt lên bếp, tức là nướng. Bánh chín, người ta rắc nhân, làm bằng tép băm cộng thêm rau gia vị, bỏ vào dĩa, cho nước mắm đã chế biến vào, xong. Ăn được, nhanh và như đã mô tả, dễ làm. Tôi không phát hiện được điều lạ gì trong món bánh này.

Mãi đến sau này, khi cuộc sống khá lên, được đi nhiều và thưởng thức nhiều món ăn, bánh trái, tôi mới vỡ ra một điều nghi vấn về món bánh khọt khoái khẩu của cô giáo: đúng rồi, cô ăn bánh khọt thường như thế, chẳng phải vì nó ngon đâu, chắc là vì nó rẻ thôi! Dĩa bánh khọt hợp với túi tiền một giáo viên nghèo, đấy là điều có thể hiểu. Ăn một thứ bánh bao nhiều năm, ai mà không ngán…

Nghĩ đến đấy, tôi thấy chạnh lòng. Thầy cô giáo đã vượt qua những giai đoạn gian khó để trồng người, âm thầm lặng lẽ hy sinh… Học trò nhỏ làm sao có thể hiểu và nghĩ tới cô giáo mình bao nhiều năm ăn một thứ bánh đơn giản chỉ vì nó rẻ tiền…

Cô giáo ơi!

Theo 24h

Bánh khọt quyến rũ tuổi thơ

Không hiểu sao bánh khọt lại có sức quyến rũ tuổi thơ tôi đến vậy.

Cho tới bây giờ tôi vẫn thầm hỏi, không biết sao bánh khọt lại có sức quyến rũ tuổi thơ tôi đến vậy. Đó là lúc tôi còn nhỏ, ở quê nhà, lâu lâu tôi thấy má tôi "lôi" cái khuôn bánh khọt ra chùi rửa cẩn thận.
Tôi biết má sẽ đổ bánh khọt trong chốc lát và tôi sẽ có dịp thỏa mãn cái dạ dày bé tẹo nhưng háu ăn của tôi. Khấp khởi mừng trong bụng, tôi xớ rớ bên má xem có giúp được gì không. Nhưng thực ra tôi chỉ giúp má trong việc "hoàn thành công đoạn cuối cùng" của những cái bánh khọt má làm!
Để hoàn thành bánh khọt, mỗi người trong nhà tôi đảm trách một việc. Chị dâu tôi nhanh tay lặt mớ rau thơm. Còn anh trai tôi thì ngồi trên cái bàn nạo dừa, thoăn thoắt tay đưa khiến những "đám mây" trắng xóa như bọt biển từ nửa trái dừa rám đang bị bàn nạo dừa ăn rột rột trào rơi xuống cái thau nhôm bên dưới.
Riêng má tôi thì lấy mớ bột gạo bà "thủ sẵn" trong thùng thiếc từ bấy lâu cho vào chiếc thau nhôm. Má tôi hòa nước nghệ với nước cốt dừa, đậu xanh nguyên vỏ nấu nhừ, muối, đường, bột ngọt, hột gà đánh nhuyễn cùng mớ hành lá xắt nhỏ, một ít tiêu bột, nêm vừa ăn, trộn đều.
Công việc chị Hai tôi nhẹ nhàng hơn là cắt râu những con tép mòng (tép sen), rửa sạch làm nhân bánh.

Bánh khọt quyến rũ tuổi thơ - Hình 1

Những chiếc bánh màu vàng nghệ, lấm tấm điểm màu xanh những chiếc lá hẹ bằm nhỏ cùng mớ hành lá xắt nhỏ, với hơi nóng tỏa ra, như gọi mời

Tất cả đâu vào đấy, lúc nào cũng vậy, má tôi là người "cầm chịch" trong việc đổ bánh. Bà bắc khuôn bánh bằng đất đặt lên bếp lửa. Lửa cháy phừng phừng, trong chốc lát khuôn bánh ướt nước khô rang, phơi màu đỏ đất nung. Má tôi bớt lửa, tay cầm que tre một đầu quấn lớp vải sạch nhúng vào âu mỡ, thoa đều vào những cái ô nhỏ xinh trong khuôn bánh.
Rồi má khoắng bột trong thau nhôm cho thật đều, múc từng vá bột trút đầy vào các ô trong khuôn bánh trước khi rắc mấy con tép mòng lên. Cuối cùng, má tôi đậy những chiếc nắp vung nhỏ xinh lên các ô đã đổ đầy bột.
Chưa kịp ngơi tay, má tôi giở những chiếc nắp vung ra, tay cầm que tre một đầu chuốt mỏng thấm đẫm mỡ nạy quanh từng chiếc bánh, nhẹ nhàng đưa chúng đặt lên dĩa. Những chiếc bánh màu vàng nghệ, lấm tấm điểm màu xanh những chiếc lá hẹ bằm nhỏ cùng mớ hành lá xắt nhỏ, với hơi nóng tỏa ra, như gọi mời.
Càng hấp dẫn hơn là dĩa rau thơm xanh mướt nằm cạnh chén nước mắm giấm tỏi ớt quyến rũ với cái màu vàng đỏ trắng của những sợi cà rốt, củ cải trắng. Má chưa kịp kêu, tôi đã nhanh tay bóc mớ rau xanh sắp đều trong lòng bàn tay, tay kia cầm đũa "nhón" một cái bánh nhúng vào chén nước mắm, đặt vào, gói gọn trước khi cho vào miệng, cắn nhai một cách thích thú.
Không thích thú sao được khi từ trong cuốn bánh ấy tỏa đầy vòm họng tôi mùi thơm của rau xanh, vị ngọt béo của tinh bột, của nước cốt dừa, của những hột đậu xanh mềm mụp trong răng, của con tép mòng mặn mà hương vị sông nước miền Tây. Chỉ có vậy mà tôi "lùa" hết chiếc bánh này tới chiếc bánh khác cho đến khi cái bụng no phình, má kêu thôi, vẫn còn thòm thèm, tiếc nuối.
Những cái bánh khọt được chế biến cầu kỳ và công phu ấy lúc nào cũng khiến tôi bồi hồi... nhưng nhớ, nhất là khi tôi lên tỉnh. Đi học xa, những dịp về nhà, má tôi biết ý, đều chịu khó đổ bánh cho tôi ăn. Ngày nay, bánh khọt không chỉ nằm "trong xó bếp" từng nhà như xưa, nó đã trở thành món ăn khá thông dụng, có mặt trên lề đường cho tới tận các nhà hàng. Cho nên, những khi thèm bánh, tôi thường ghé các nơi này, ăn một bụng no nê rồi khoan khoái ra về.

Theo 24h

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Chả ức gà trứng muối cuộn rong biển lạ miệng nhưng cực ngon, để ăn cơm hay nhâm nhi đều thích hợpChả ức gà trứng muối cuộn rong biển lạ miệng nhưng cực ngon, để ăn cơm hay nhâm nhi đều thích hợp
11:08:26 15/03/2025
Cách làm gỏi gà măng cụt giải nhiệt tại nhàCách làm gỏi gà măng cụt giải nhiệt tại nhà
23:21:40 15/03/2025
Về miền nắng gió Bình Thuận, khám phá những món ngon hấp dẫnVề miền nắng gió Bình Thuận, khám phá những món ngon hấp dẫn
06:02:38 15/03/2025
Phụ nữ hãy thường xuyên nấu món này: Hương vị nước sốt ngon đậm đà, ăn rất hợp với cơm lại chứa đầy collagenPhụ nữ hãy thường xuyên nấu món này: Hương vị nước sốt ngon đậm đà, ăn rất hợp với cơm lại chứa đầy collagen
11:02:49 16/03/2025
Thêm một cách làm món đậu phụ cực thơm ngon lại giúp chống lão hóa, nhất định bạn không nên bỏ lỡThêm một cách làm món đậu phụ cực thơm ngon lại giúp chống lão hóa, nhất định bạn không nên bỏ lỡ
06:04:26 15/03/2025
Loại cây đầy gai không ai nghĩ ăn được, đem nấu canh được món ngon mê mẩnLoại cây đầy gai không ai nghĩ ăn được, đem nấu canh được món ngon mê mẩn
06:05:38 15/03/2025
Những cách làm món chân gà chua ngọt ai ăn một lần cũng mêNhững cách làm món chân gà chua ngọt ai ăn một lần cũng mê
23:12:35 15/03/2025
7 mẹo làm dưa muối giòn ngon, không bị váng hay khú7 mẹo làm dưa muối giòn ngon, không bị váng hay khú
22:27:59 16/03/2025

Tin đang nóng

Vụ tìm ân nhân cho vay 8 chỉ vàng: Đã tìm thấy nhau sau 17 năm, "chủ nợ" nói lý do không đi tìmVụ tìm ân nhân cho vay 8 chỉ vàng: Đã tìm thấy nhau sau 17 năm, "chủ nợ" nói lý do không đi tìm
20:20:00 16/03/2025
Bác sĩ chuyển giới được ví như "thần tiên tỷ tỷ" lộ nhan sắc thật trên sóng truyền hình, liên tục gây tranh cãiBác sĩ chuyển giới được ví như "thần tiên tỷ tỷ" lộ nhan sắc thật trên sóng truyền hình, liên tục gây tranh cãi
20:39:43 16/03/2025
Nóng: Gia đình Kim Sae Ron tuyên bố khởi kiện, họp báo diễn ra vào sáng mai!Nóng: Gia đình Kim Sae Ron tuyên bố khởi kiện, họp báo diễn ra vào sáng mai!
19:51:26 16/03/2025
Dân mạng hết lời khen màn tậu xế hộp bạc tỷ của Văn Quyết: Hoá ra đây là cách người giàu thực lực tiêu tiềnDân mạng hết lời khen màn tậu xế hộp bạc tỷ của Văn Quyết: Hoá ra đây là cách người giàu thực lực tiêu tiền
18:08:10 16/03/2025
Quý tử sao Cbiz gây choáng vì đánh giáo viên, ở tù 10 năm vì tội tình dụcQuý tử sao Cbiz gây choáng vì đánh giáo viên, ở tù 10 năm vì tội tình dục
18:31:27 16/03/2025
1 nam thần thế thân cho Han Ji Min khỏi tai nạn xe hơi nghiêm trọng, 20 năm sau vẫn phải chịu di chứng1 nam thần thế thân cho Han Ji Min khỏi tai nạn xe hơi nghiêm trọng, 20 năm sau vẫn phải chịu di chứng
21:11:22 16/03/2025
Gương mặt lạ lẫm, mũi nhọn hoắt như "chọc thủng vạn vật" gây sốc của mỹ nhân "4.000 năm có 1"Gương mặt lạ lẫm, mũi nhọn hoắt như "chọc thủng vạn vật" gây sốc của mỹ nhân "4.000 năm có 1"
18:34:36 16/03/2025
Nữ tài xế lái ô tô Mercedes tông 10 xe máy ở TPHCMNữ tài xế lái ô tô Mercedes tông 10 xe máy ở TPHCM
18:25:56 16/03/2025

Tin mới nhất

7 mẹo làm pate béo ngậy, thơm ngon như ngoài hàng

7 mẹo làm pate béo ngậy, thơm ngon như ngoài hàng

22:26:07 16/03/2025
Pate là món ăn quen thuộc, thường được dùng kèm với bánh mì, xôi hoặc các món bún, phở. Một miếng pate ngon cần có độ béo ngậy, mềm mịn và dậy mùi thơm hấp dẫn.
6 mẹo làm món xào giòn ngon, không bị ra nước

6 mẹo làm món xào giòn ngon, không bị ra nước

22:20:54 16/03/2025
Món xào là một trong những cách chế biến phổ biến và được yêu thích trong ẩm thực. Tuy nhiên, nếu không biết bí quyết, món xào dễ bị mềm nhũn, ra nhiều nước và mất đi độ giòn ngon.
Ngày nắng lên, hướng dẫn cách làm trà chanh giã tay thơm ngon, nhanh gọn, chuẩn vị tại nhà

Ngày nắng lên, hướng dẫn cách làm trà chanh giã tay thơm ngon, nhanh gọn, chuẩn vị tại nhà

22:18:39 16/03/2025
Nếu bạn là một tín đồ của trà chanh giã tay thì hãy tự làm một ly trà chanh thơm ngon, mát lạnh cho gia đình nhờ công thức trong bài viết dưới đây.
Mực ống đang vào mùa tươi ngon nhất, hãy làm luôn những món ăn này

Mực ống đang vào mùa tươi ngon nhất, hãy làm luôn những món ăn này

06:15:21 16/03/2025
Mực ống tươi có thể chế biến thành nhiều món ngon hấp dẫn như: mực chiên giòn, mực nhồi thịt, mực nướng sa tế, mực xào rau củ...
3 loại thực phẩm đặc biệt tốt cho phổi: Nấu 3 món ngon, ăn nhiều vào mùa xuân để nuôi dưỡng và giữ ẩm phổi, giảm ho

3 loại thực phẩm đặc biệt tốt cho phổi: Nấu 3 món ngon, ăn nhiều vào mùa xuân để nuôi dưỡng và giữ ẩm phổi, giảm ho

06:13:48 16/03/2025
Đây là 3 loại thực phẩm bổ phổi thích hợp sử dụng trong mùa xuân và các công thức chế biến dễ thực hiện giúp bạn kết hợp để bảo vệ sức khỏe hô hấp.
Mùa xuân là "thời kỳ vàng để thanh lọc cơ thể": Ăn ngay 3 loại thực phẩm này để giảm đờm, tăng sức đề kháng

Mùa xuân là "thời kỳ vàng để thanh lọc cơ thể": Ăn ngay 3 loại thực phẩm này để giảm đờm, tăng sức đề kháng

06:13:16 16/03/2025
Hãy cùng khám phá 3 loại thực phẩm mà bạn nên bổ sung ngay vào chế độ ăn, vừa đơn giản, tự nhiên, lại giúp cơ thể nhẹ nhàng, tràn đầy sức sống!
Tạm quên món trứng ngâm tương đi: Hãy ngâm trứng gà theo cách này vừa lạ miệng lại siêu ngon, ai ăn cũng thích

Tạm quên món trứng ngâm tương đi: Hãy ngâm trứng gà theo cách này vừa lạ miệng lại siêu ngon, ai ăn cũng thích

06:12:45 16/03/2025
Món trứng ngâm theo cách này không chỉ ngon mà còn bổ dưỡng, là lựa chọn lý tưởng khi ăn cùng cơm trong các bữa chính hoặc dùng vào bữa sáng kèm ly sữa.
Ba chỉ lắc xoài tắc thơm ngon, lạ miệng để nhâm nhi cuối tuần

Ba chỉ lắc xoài tắc thơm ngon, lạ miệng để nhâm nhi cuối tuần

06:09:01 15/03/2025
Thịt ba chỉ lắc xoài tắc là sự hòa trộn giữa thịt ba chỉ chiên giòn với các gia vị tắc, xoài, ớt, lá chanh... thơm lừng, đủ vị chua, cay, mặn, ngọt cực kỳ bắt miệng.
Hôm nay nấu gì: Bữa tối có món đặc sản từ núi rừng

Hôm nay nấu gì: Bữa tối có món đặc sản từ núi rừng

16:46:43 14/03/2025
Thực đơn bữa tối có món đặc sản từ núi rừng. Hương vị của bữa cơm này khiến ai thưởng thức cũng phải khen hết lời.
Một số cách làm chân gà chiên giòn rụm, thơm ngon, mẹo chiên gà giòn không sợ bỏng, không bắn dầu

Một số cách làm chân gà chiên giòn rụm, thơm ngon, mẹo chiên gà giòn không sợ bỏng, không bắn dầu

09:41:23 14/03/2025
Hãy khám phá ngay một số công thức biến tấu chân gà chiên giòn trong bài viết dưới đây để trổ tài với gia đình và bạn bè.
Phụ nữ nên ăn món này thường xuyên: Làm dễ, càng nhai càng ngon lại giúp dưỡng ẩm, bổ khí huyết, da trắng hồng

Phụ nữ nên ăn món này thường xuyên: Làm dễ, càng nhai càng ngon lại giúp dưỡng ẩm, bổ khí huyết, da trắng hồng

06:05:56 14/03/2025
Sự kết hợp hoàn hảo 5 nguyên liệu không chỉ làm cho món ăn trở nên giòn ngon mà còn có tác dụng dưỡng ẩm, bổ khí huyết, da hồng hào, thậm chí còn làm cho tóc đen bóng.
Mùa xuân, nếu không ăn 3 loại rau này thì quả là thiếu sót: Có tác dụng thanh nhiệt, sáng mắt, vừa bổ tỳ lại dưỡng dạ dày

Mùa xuân, nếu không ăn 3 loại rau này thì quả là thiếu sót: Có tác dụng thanh nhiệt, sáng mắt, vừa bổ tỳ lại dưỡng dạ dày

06:04:16 14/03/2025
Trong tiết trời ấm áp, dịu nhẹ của mùa xuân, có 3 loại rau không chỉ mang hương vị tươi ngon mà còn là thần dược cho sức khỏe: Thanh nhiệt, sáng mắt, bổ tỳ, dưỡng dạ dày.

Có thể bạn quan tâm

Deva Cassel - Sao nhí con nhà nòi gia nhập làng phim ảnh

Deva Cassel - Sao nhí con nhà nòi gia nhập làng phim ảnh

Hậu trường phim

23:51:32 16/03/2025
Netflix vừa ra mắt loạt phim The Leopard (Con báo), lấy bối cảnh về xã hội Sicily thế kỷ 19. Dù gây tranh cãi, phim vẫn thu hút nhờ nhan sắc ma mị, cuốn hút của con gái nữ minh tinh Monica Bellucci.
Iran đáp trả cứng rắn cảnh báo của Tổng thống Trump

Iran đáp trả cứng rắn cảnh báo của Tổng thống Trump

Thế giới

23:51:16 16/03/2025
Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IGRC) ngày 16/3 đã đáp trả cứng rắn trước lời cảnh báo của Tổng thống Mỹ Donald Trump liên quan đến lực lượng Houthi ở Yemen.
Liên quan vụ 2 băng nhóm hỗn chiến: Công an TP.HCM truy nã Dũng 'AK'

Liên quan vụ 2 băng nhóm hỗn chiến: Công an TP.HCM truy nã Dũng 'AK'

Pháp luật

23:40:28 16/03/2025
Liên quan vụ hai băng nhóm đánh nhau tại một trung tâm hội nghị tiệc cưới ở Q.Phú Nhuận (TP.HCM), Công an TP.HCM đang truy nã Dũng AK .
Gặp nhau cuối tuần gây tranh cãi vì tình tiết học thêm ở quán karaoke, nhà nghỉ

Gặp nhau cuối tuần gây tranh cãi vì tình tiết học thêm ở quán karaoke, nhà nghỉ

Tv show

23:40:00 16/03/2025
Tập mới nhất của chương trình Gặp nhau cuối tuần bị cho là xúc phạm nghề giáo khi xây dựng tình huống học sinh đến quán karaoke và nhà nghỉ để học thêm.
Loạt thành tích khủng của bom tấn nghìn tỷ đỉnh nhất hiện tại: Gây bão toàn cầu, cặp chính hot vượt mặt hội siêu sao

Loạt thành tích khủng của bom tấn nghìn tỷ đỉnh nhất hiện tại: Gây bão toàn cầu, cặp chính hot vượt mặt hội siêu sao

Phim châu á

23:37:05 16/03/2025
Bộ phim truyền hình này được khán giả gọi là kiệt tác của màn ảnh Hàn, chất lượng hoàn hảo xứng tầm với kinh phí đầu tư.
Vương Anh Tú - Myra Trần nói gì về tin đồn "bí mật đính hôn"?

Vương Anh Tú - Myra Trần nói gì về tin đồn "bí mật đính hôn"?

Nhạc việt

23:25:10 16/03/2025
Tối 15/3, trên mạng xã hội xuất hiện rất nhiều clip ghi lại cảnh Vương Anh Tú và Myra Trần song ca tình tứ ca khúc Ngày Hai Đứa Chung Nhà trên sân khấu được trang trí như lễ đường đám cưới.
1 nàng hậu tuyên bố rời Sen Vàng, thái độ của vợ chồng "bà trùm hoa hậu" gây chú ý

1 nàng hậu tuyên bố rời Sen Vàng, thái độ của vợ chồng "bà trùm hoa hậu" gây chú ý

Sao việt

23:17:29 16/03/2025
Thái độ của vợ chồng bà trùm hoa hậu trước thông báo rời công ty Sen Vàng của nàng hậu này khiến nhiều người tò mò, thắc mắc.
Người phúc mỏng phận bạc về già dễ cô độc nghèo khổ thường có 3 điểm này trên bàn tay: Đó là gì?

Người phúc mỏng phận bạc về già dễ cô độc nghèo khổ thường có 3 điểm này trên bàn tay: Đó là gì?

Trắc nghiệm

22:11:21 16/03/2025
Trong phong thủy người có đặc điểm này trên bàn tay thường gặp nghèo khổ, khó khăn trong cuộc sống. 5 cách bắt Wifi chùa cực dễ, đi đến đâu cũng thoải mái dùng mạng
Nạn nhân bị xe Mercedes tông ở TPHCM: "Không tin mình còn sống"

Nạn nhân bị xe Mercedes tông ở TPHCM: "Không tin mình còn sống"

Tin nổi bật

21:58:59 16/03/2025
Tôi và vợ đang chờ đèn đỏ, còn mấy giây nữa là chuyển qua đèn xanh. Bất ngờ nghe rầm rồi tôi và vợ bay lên cao, khoảng vài giây thì rơi xuống đất. Tôi vẫn không tin là mình còn sống , ông Tính kể.
Họ hàng bỗng có thái độ khác lạ, tôi nhục nhã ê chề khi biết được lý do

Họ hàng bỗng có thái độ khác lạ, tôi nhục nhã ê chề khi biết được lý do

Góc tâm tình

21:50:49 16/03/2025
Tôi thực sự không còn mặt mũi nào để về nhà mẹ đẻ. Suốt thời gian qua, tôi cứ thắc mắc vì sao mỗi lần về quê ăn cỗ, mọi người lại nhìn tôi với ánh mắt ái ngại, thậm chí có người còn xì xào sau lưng.
Vì sao không có động vật nào ngày nay khổng lồ như khủng long?

Vì sao không có động vật nào ngày nay khổng lồ như khủng long?

Lạ vui

21:40:14 16/03/2025
Nếu muốn chứng kiến những sinh vật khổng lồ tương tự trong tương lai, có lẽ chúng ta nên hướng sự chú ý tới thế giới bò sát, hơn là động vật có vú.