Sài Gòn đang lún
Đài khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ cho rằng khu vực TP.HCM bị ngập nặng sáng qua là do tổ hợp bất lợi: mưa lớn xảy ra cùng lúc với triều cường. Tuy nhiên, một nghiên cứu khoa học trước đó đã phát hiện đang có hiện tượng lún mặt đất rất nhanh.
Xe chế.t máy hàng loạt trên đường Nguyễn Hữu Cảnh, Q.Bình Thạnh – Ảnh: Trần Phong
Ông Nguyễn Minh Giám, Phó giám đốc Đài khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ giải thích, đỉnh triều sáng 7.11 nếu không có mưa cũng ở mức rất cao (1,55 m). Nhưng do hoàn lưu vùng áp thấp kết hợp với nhiễu động trong đới gió đông trên cao đã gây mưa to đến rất to trên địa bàn TP.HCM và các tỉnh lân cận, đẩy đỉnh triều lên 1,64 m, chỉ thấp hơn 4 cm so với đỉnh triều lịch sử xảy ra hơn 2 tuần trước. Ngoài sông, rạch mực nước dâng cao khiến nước mưa trên các tuyến đường và khu dân cư không có nơi thoát, đã gây ngập lụt rất nghiêm trọng trên nhiều quận: 2, 4, 6, 7, 8, Bình Thạnh, Thủ Đức…
Lún gấp 3 lần tốc độ nước biển dâng
Trong khi đó, một nghiên cứu bằng phương pháp khảo sát, quan trắc lún tự nhiên ở khu vực ĐBSCL và Đông Nam bộ của TS Lê Xuân Thuyên, Trường ĐH Khoa học tự nhiên (ĐHQG TP.HCM), thực hiện cho thấy có hiện tượng lún mặt đất. Đặc biệt tại TP.HCM, lún xảy ra càng nghiêm trọng hơn vì chịu tác động của quá trình đô thị hóa và khai thác nước ngầm tràn lan.
Cụ thể, theo kết quả nghiên cứu của dự án “Quan trắc biến dạng mặt đất khu vực TP.HCM bằng kỹ thuật Insar vi phân” do Trung tâm địa tin học (ĐHQG TP.HCM) chủ trì, nhiều khu vực có tốc độ lún trung bình trên 10 mm/năm. Như ở Q.6 tốc độ lún trung bình từ 5 – 20 cm/năm, thị trấn An Lạc (Q.Bình Tân) 12 cm/năm; nhiều khu vực của các quận 2, 6, 7, 8, 9, 12, Tân Phú, Bình Thạnh, Thủ Đức và các huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Nhà Bè cũng có tốc độ lún trung bình trên 15 mm/năm.
Nhiều nơi đang lún với tốc độ nhanh, từ 1,5 – 2 cm/năm, có nơi lên tới 3 cm/năm. Tốc độ này gấp 3 lần tốc độ dâng của mực nước biển. Kết quả nghiên cứu từ năm 1996 đến nay cho thấy, có nơi đã lún khoảng 40 cm, thậm chí ở đường Nguyễn Hữu Cảnh (Q.Bình Thạnh) chỉ trong vài năm qua đã lún đến 70 – 80 cm
Còn theo nhận định của Sở TN-MT TP.HCM, ngoài nguyên nhân khách quan là địa chất yếu, mặt đất đang bị biến dạng mạnh là do mực nước ở các tầng khai thác bị giảm, do quá trình phát triển đô thị… Vì vậy, dự báo đến năm 2020, nhiều khu vực ở TP tiếp tục lún thêm 12 – 22 cm.
PGS-TS Hồ Long Phi, Giám đốc Trung tâm quản lý nước và biến đổi khí hậu TP.HCM cũng nhìn nhận nhiều nơi đang lún với tốc độ mạnh, từ 1,5 – 2 cm/năm, có nơi lên tới 3 cm/năm. Tốc độ này gấp 3 lần tốc độ dâng của mực nước biển. Kết quả nghiên cứu từ năm 1996 đến nay cho thấy, có nơi đã lún khoảng 40 cm, thậm chí ở đường Nguyễn Hữu Cảnh (Q.Bình Thạnh) chỉ trong vài năm qua đã lún đến 70 – 80 cm. Điều đáng lo là phạm vi lún ngày càng rộng hơn và tốc độ lún có thể sẽ gia tăng hơn nữa. Hậu quả sẽ khiến hệ thống thoát nước bị tê liệt, đê bao chống ngập do triều cường không phát huy tác dụng. Triều cường ngày càng lớn là biểu hiện của mực nước biển ngày càng dâng cao, trong khi đó Sài Gòn lại ngày càng lún.
Khai thác nước ngầm tràn lan
Video đang HOT
Theo các chuyên gia môi trường, hiện tượng sụt lún mặt đất gia tăng một phần quan trọng do không kiểm soát được nạn khai thác giếng ngầm tràn lan, đặc biệt là các giếng khoan công nghiệp. Số liệu thống kê của Sở TN-MT cho biết, TP hiện có hơn 200.000 giếng khoan với tổng công suất khai thác trên 1 triệu m3/ngày đêm, gấp 5 lần so với quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt. TS Tô Văn Trường, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học thủy lợi miền Nam, xác nhận năm 1999 TP.HCM mới có gần 96.000 giếng khai thác nước ngầm, mật độ trung bình 46 giếng/km2. Chỉ hơn 10 năm đã có thêm hơn 100.000 giếng, chứng tỏ tình trạng lạm dụng khai thác nước ngầm đã đến mức báo động, khiến mực nước ngầm bị hạ thấp nhanh chóng, tăng sụt lún ở nhiều nơi.
Cụ thể hơn, PGS-TS Nguyễn Việt Kỳ (ĐH Bách khoa TP.HCM) phân tích, mặt đất có 7 tầng chứa nước, trong đó 3 tầng đang được tập trung khai thác khiến mực nước suy giảm mạnh, nguy cơ cạn kiệt và sụt lún bề mặt nghiêm trọng, ranh giới mặn tiến sâu vào đất liền. Chỉ tính riêng tầng Pliocen trên (1 trong 3 tầng nước ngầm đang được tập trung khai thác), hệ số sử dụng nước ngầm năm 2000 là 0,3 đã tăng lên 0,36 vào năm 2006. “Đây là hệ số sử dụng rất lớn và tiềm ẩn nhiều nguy cơ cạn kiệt và suy thoái tầng chứa nước này”, PGS-TS Nguyễn Việt Kỳ chỉ rõ.
Còn theo Tổng công ty cấp nước Sài Gòn (Sawaco), con số giếng khoan trên thực tế có thể lớn hơn nhiều so với hơn 200.000 giếng đã công bố vì nhiều khu vực đã có nước máy nhưng người dân vẫn khai thác nước ngầm sử dụng. Có thể kể đến như khu vực P.Bình Hưng Hòa (Bình Tân), Q.8, H.Bình Chánh…
Các chuyên gia cho rằng nếu ngưng khai thác nước ngầm từ bây giờ thì hy vọng vài chục năm nữa tình trạng lún sẽ giảm. Trường hợp của Bangkok (Thái Lan) là bài học mà VN cần phải nghiên cứu. Họ đã ngưng khai thác nước ngầm gần 20 năm qua nên hiện nay mức độ lún đã ổn định và đang đi ngang.
TS Lê Văn Trung, Giám đốc Trung tâm địa tin học, từng kiến nghị UBND TP.HCM khẩn trương có biện pháp cấm và hạn chế khai thác nước ngầm, lập bản đồ phân vùng cấm, xác định lại chuẩn cốt nền để phục vụ các công trình xây dựng trước thực trạng biến đổi khí hậu. Các chuyên gia cũng cho rằng cần có những giải pháp công trình như hồ điều tiết nước, các công trình tích trữ nước mưa, nước mặt dưới dạng hồ chứa, kênh đào… để từ đó cho nước thấm trở lại vào các tầng nước
Theo TNO
Người TP.HCM "điên đảo" vì triều cường
18h ngày 21/10 triều cường tại Tp.HCM đã đạt mức kỷ lục 1,65m, gây ngập nhiều tuyến đường. Thay vì dùng cơm chiều, người dân phải hì hục chống ngập.
Trung tâm điều hành chương trình chống ngập nước TP.HCM cho biết hơn 16 tuyến đường trên địa bàn TP đã bị ngập, trên các tuyến đường Huỳnh Tấn Phát, Lê Văn Lương, Lâm Văn Bền, Trần Xuân Soạn - quận 7; Bình Đông - quận 8; Bến Phú Định - quận 6; Lương Định Của - quận 2... nước ngập sâu 0,5m đến gần 1m.
Hiện đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ đang tìm hiểu nguyên nhân vì sao đỉnh triều lại tăng cao bất thường như vậy, dù hồ Dầu Tiếng không xả nước, thủy triều trên biển Vũng Tàu thấp. Bản tin dự báo diễn biến thủy triều phát vào ngày 21/10 của đài này cho biết "đỉnh triều cường trên các sông và kênh rạch tại TP.HCM đạt mức rất cao (vượt báo động III từ 0,10 - 0,15 m) và sẽ duy trì trong một hai ngày nữa, sau đó sẽ xuống lại theo triều".
Anh Thanh, sống tại hẻm số 719/26/5c đường Huỳnh Tấn Phát, quận 7 cho biết:. "Mấy hôm nay, ngày nào tôi cũng đi làm trễ, con thì phải nghỉ học vì sáng dắt xe máy ra là nước ngập lênh láng, chạy ra tới đầu hẻm là xe tắt máy. 16h chiều, cả gia đình đã phải ăn cơm trước để chuẩn bị chống ngập, hôm nào nấu ăn trễ thì phải đứng ăn".
Nhà anh Nguyễn Văn Thanh tại số 719/26/5c đường Huỳnh Tấn Phát, quận 7, phải xây một bức tườngbao chống ngập ở khoảng sân phía trước nhà, ngoài ra anh còn lắp thêm máy bơm nước để bơm nước tràn vào nhà ra ngoài.
Nhà bếp nhà anh cũng phải ngăn vách để cản nước.
Nhà bếp và phòng tắm của gia đình anh nước đã ngập đến đầu gối, sinh hoạt vô cùng khó khăn.
18h15 cả khu phố 1, phường Tân Thuận Đông, Q7 nháo nhào chống triều cường.
Phụ huynh đón con đi học về phải dắt bộ hàng cây số vì xe chế.t máy. Ảnh chụp lúc 19h tại đường Huỳnh Tấn Phát, quận 7, nơi triều cường cao nhất TPHCM
Một khu trọ công nhân lênh láng nước (hẻm 719 Huỳnh Tấn Phát, Q7)
Phòng trọ bị ngập hơn nửa mét, mọi thứ đều phải kê lên cao (ảnh chụp tại hẻm 719 Huỳnh Tấn Phát, Q.7)
Chị Nguyễn Thị Lệ Thủy, phường 15, quận 8 đứng trước nhà nhìn dòng nước đang lên và lắc đầu ngao ngán. "Ở Sài Gòn mà suốt ngày sống chung với nước giống như ở miền Trung đang bị bão lũ vậy. Hôm qua nước lên, gia đình tôi không kịp dọn đồ đạc nên ướt hết". Biết thủy triều sẽ lên cao, chị Thủy và chồng xin nghỉ làm sớm hơn mọi ngày để về lo chống lụt. Người đi đón con, người làm bao cát để ngăn lụt vào nhà.
Nước lên, mọi sinh hoạt hàng ngày cũng thay đổi theo. Các chợ tạm hẩm hiu hơn. Người bán, người mua đều tranh thủ bán nhanh, mua vội để về nhà. Nhưng nhiều gia đình đi làm về muộn đành ăn tạm mì gói, tô hủ tiếu...cho qua bữa. Ngồi tát nước, chị Vân (ở phường 15, quận 8) than thở: "Hôm nay đi làm về muộn, gia đình phải ăn mì gói cho đỡ đói. Nhìn chồng và các con đứng trong dòng nước, khua vội chén mì, vừa thương vừa buồn cười".
Triều cường kỷ lục cũng khiến người dân TPHCM khổ sở với việc vệ sinh và nghỉ ngơi. Nước lênh láng, bồn cầu cũng không sử dụng được. Muốn đi vệ sinh thì chỉ còn cách chờ nước rút.
Nước dâng vào nhà anh Tú, địa chỉ 134 Mể Cốc, phường 15, quận 8
Nhiều nhà phải đóng cửa, đến ở nhờ nhà người thân, bạn bè.
Theo Khampha
Người Sài Gòn sống chung với ngập Đợt triều cường đang diễn ra ở nhiều nơi tại TP.HCM khiến người dân phải khổ sở chống chọi với ngập nước. Đồ đạc nhà bà Hoa đều phải kê gạch lên nhưng vẫn ngập mỗi lần triều cường dâng Chống chọi với triều cường Chúng tôi trở lại khu vực Thanh Đa, Bình Qưới (Q.Bình Thạnh), vùng ngập nặng do triều cường,...