Sắc lệnh của Tổng thống Trump tước quyền ’sinh ở Mỹ có quốc tịch Mỹ’ bị chặn

Hôm 23.1, một thẩm phán liên bang đã tạm thời chặn sắc lệnh hành pháp của chính quyền Tổng thống Donald Trump, theo đó tước quyền nơi sinh của một người chào đời trên lãnh thổ Mỹ.

Thẩm phán liên bang John Coughenour ở thành phố Seattle (bang Washington) ra phán quyết tạm thời ngừng thi hành sắc lệnh hành pháp về quyền nơi sinh theo yêu cầu của 4 tiểu bang do đảng Dân chủ dẫn đầu là Washington, Arizona, Illinois và Oregon, theo Reuters hôm 24.1.

Ông Trump ký sắc lệnh này vào ngày 20.1, ngày đầu tiên quay lại Nhà Trắng. Thẩm phán Coughenour cho rằng sắc lệnh trên “vi hiến một cách trắng trợn”.

Thẩm phán Mỹ chặn sắc lệnh của ông Trump hạn chế quyền công dân theo nơi sinh

Thẩm phán Coughenour, được bổ nhiệm dưới thời cựu Tổng thống đảng Cộng hòa Ronald Reagan, đã thụ lý và có quyết định pháp lý đầu tiên chống lại chính sách cứng rắn về di trú vốn là trung tâm của nhiệm kỳ Tổng thống Trump.

“Rõ ràng chúng tôi sẽ kháng cáo”, Tổng thống Trump cho biết sau phán quyết của thẩm phán Coughenour.

Tổng thống Donald Trump và một sắc lệnh hành pháp trong những ngày đầu tiên của nhiệm kỳ. ẢNH: AP

Sắc lệnh hành pháp gây tranh cãi của ông Trump ra lệnh cho các cơ quan Mỹ từ chối công nhận quyền công dân Mỹ của trẻ sinh ra trên đất nước này nếu cả mẹ lẫn cha đều không phải công dân Mỹ hay thường trú nhân hợp pháp ở Mỹ.

“Tôi không thể hiểu tại sao một luật sư lại có thể đường hoàng cho rằng sắc lệnh trên là thuận theo hiến pháp”, Reuters dẫn lời thẩm phán nói với một luật sư của Bộ Tư pháp bảo vệ sắc lệnh của ông Trump.

Nhóm tiểu bang phản đối cho rằng sắc lệnh của ông Trump vi phạm quyền công dân được thể hiện trong Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ, theo đó nêu rõ bất kỳ người nào sinh ra trên lãnh thổ đều là công dân nước này.

“Tôi xử án suốt 40 năm qua. Tôi chưa từng nhớ có trường hợp nào khác mà câu hỏi được thể hiện rõ ràng như thế này. Đây là sắc lệnh vi hiến một cách trắng trợn”, theo thẩm phán.

Nhà thờ, trường học Mỹ không còn là nơi ẩn náu an toàn cho di dân trái phép dưới thời Tổng thống Trump

Phán quyết của thẩm phán Coughenour ngăn chặn việc thi hành sắc lệnh của ông Trump trên toàn quốc trong vòng 14 ngày. Trong thời gian này, vị thẩm phán sẽ cân nhắc khả năng có nên ban hành lệnh cấm sơ bộ với hiệu lực lâu dài hay không.

Thẩm phán sẽ dự phiên tòa nghe các bên trình bày về khả năng vào ngày 6.2.

Theo sắc lệnh của ông Trump, bất kỳ tr.ẻ e.m nào sinh ra trên đất Mỹ sau ngày 19.2 mà cha mẹ không phải là công dân hay thường trú nhân hợp pháp sẽ bị trục xuất, không được cấp số An sinh xã hội hay được hưởng những lợi ích khác và không được làm việc hợp pháp ở Mỹ khi trưởng thành.