Sa mạc có hàng nghìn hồ nước ở Brazil

Lenóis Maranhenses (đông bắc Brazil) là nơi cát trắng và hồ nước ngọt cùng hiện hữu, tạo nên một sa mạc khác thường, nơi khái niệm khô cằn phải định nghĩa lại.

Lenóis Maranhenses là vùng cát trắng đan xen hồ nước ngọt xanh biếc, liên tục thay đổi theo mùa mưa và gió, tạo nên cảnh quan độc nhất vô nhị, không bức ảnh nào có thể lặp lại. Ảnh: Dmitryarkhipov.

Trong khi thế giới hình dung sa mạc là vùng đất cằn cỗi, đầy nắng nóng và thiếu nước, Lenóis Maranhenses lại là ngoại lệ duy nhất.

Nằm ven Đại Tây Dương, thuộc bang Maranhão của Brazil, vùng đất này là sự kết hợp hiếm thấy giữa những cồn cát trắng mịn và hàng nghìn hồ nước tự nhiên hình thành theo mùa. Mỗi năm, vào mùa mưa (từ tháng 1 đến tháng 6), cát và nước cùng tạo nên khung cảnh sa mạc ngập nước.

Với lượng mưa trung bình 1.600 mm/năm – con số hoàn toàn không tưởng với một sa mạc – Lenóis Maranhenses trở thành một hiện tượng địa chất độc đáo, theo The Week.

Nước mưa không thể thấm qua lớp đất sét bên dưới lớp cát, khiến nước đọng lại giữa các thung lũng cát và tạo thành những hồ nước trong vắt như pha lê. Nhờ hiện tượng này, Lenóis Maranhenses được gọi bằng cái tên khó tin: “Sa mạc Nghìn Hồ”.

Vào những ngày nắng đẹp, du khách có thể bơi trong các hồ giữa sa mạc, nơi mặt nước phản chiếu mây trời như bơi giữa bầu trời. Mỗi thời điểm trong ngày, sa mạc lại đổi màu – khi rực vàng dưới nắng, lúc xanh mát dưới bóng mây – tạo nên trải nghiệm thị giác không lặp lại.

Khi mùa khô tới (từ tháng 7 đến tháng 12), mặt nước trong các hồ dần rút cạn, trả lại vẻ hoang sơ cho vùng cát. Gió đông bắc thổi mạnh, di chuyển cát vào sâu trong đất liền, khiến sa mạc “lớn lên” mỗi năm vài chục cm.

Lenóis Maranhenses lại nhận lượng mưa trung bình hàng năm lên tới 1.600 mm, cao gấp nhiều lần các sa mạc thông thường, tạo nên những hồ nước ngọt tự nhiên. Ảnh: dmitryarkhipov.

Điều làm tăng thêm sự độc đáo của nơi đây là hệ sinh thái tồn tại giữa lòng sa mạc. Cá, tôm, rùa và chim nước xuất hiện theo mùa trong các hồ. Loài cá phổi Nam Mỹ có khả năng “ngủ đông” trong lớp bùn suốt mùa khô, chờ đến mùa mưa để hồi sinh và sinh sản. Dòng đời khép kín đó diễn ra mỗi năm, giữ cho hệ sinh thái giữa sa mạc luôn sống động.

Hành trình khám phá Lenóis Maranhenses không dễ dàng. Từ São Paulo, du khách phải bay đến Jericoacoara, rồi tiếp tục di chuyển nhiều ngày bằng xe 4 bánh đến làng chài Santo Amaro – điểm khởi đầu để băng qua công viên.

Dọc đường là rừng ngập mặn, kênh rạch, bãi biển và những ngôi làng hẻo lánh, nơi cuộc sống của người dân gắn bó mật thiết với thiên nhiên. Một số khách sạn nhỏ và homestay đã bắt đầu xuất hiện tại các làng như Atins hay Santo Amaro, phục vụ nhóm khách tìm kiếm trải nghiệm sâu sắc thay vì du lịch đại trà.

Tuy nhiên, Lenóis Maranhenses đang đối diện với nhiều thách thức. Biến đổi khí hậu khiến lượng mưa giảm sút, kéo theo sự khan hiếm nước ngầm, đe dọa đời sống các loài sinh vật phụ thuộc vào nước mưa. Cạnh đó, nông nghiệp mở rộng và phát triển du lịch thiếu kiểm soát cũng gây áp lực không nhỏ lên hệ sinh thái mong manh nơi đây.

Dẫu vậy, vào mùa mưa, khi hồ nước lại đầy lên và sự sống trở lại, Lenóis Maranhenses vẫn tiếp tục là nơi khiến du khách choáng ngợp. Đứng giữa vùng đất tưởng như bất khả thi, nhiều người nhận ra sa mạc không chỉ là cát và nước không chỉ có ở sông hồ, mà còn có thể hiện hữu đầy sức sống, giữa lòng cát trắng trải dài vô tận.