Sa Lung – Dòng sông thương nhớ

Theo dõi VGT trên

Sông chủ của mảnh đất Vĩnh Linh luôn được biết đến là dòng Bến Hải. Con sông của một thuở đôi miền thương nhớ, của 21 năm ròng rã chia cắt Bắc – Nam Việt Nam, của vĩ tuyến 17 huyền thoại…

Dòng sông ấy được tạo thành bởi 2 chi lưu: Bến Hải và Sa Lung. Điểm hợp lưu là ngã ba mênh mông ở làng Hiền Lương (xã Vĩnh Thành cũ), nơi có Quốc lộ 1A vắt qua.

Sa Lung - Dòng sông thương nhớ - Hình 1

Nhánh sông Sa Lung (Ảnh: Bình Nguyên)

So với dòng chủ lưu Bến Hải, nhánh sông Sa Lung ngắn và hẹp hơn, nhưng dòng nước này lại mang trong mình những giai thoại, câu chuyện kỳ thú, đặc sắc. Nếu như “Bến Hải” đơn thuần chỉ là tên gọi xuất phát từ một bến sông phía thượng nguồn – bến đò ông Hải – thì cái tên “Sa Lung” lại mang âm hưởng của huyền thoại. Sa Lung là cách đọc trại của từ “Sa Long”, tức “rồng sa, rồng rơi”, gắn liền với câu chuyện huyễn hoặc được truyền tụng trong dân gian: Thuở hồng hoang, khi đất trời vừa mới hình thành, có Long mẫu (rồng cái) từ Đông Hải bay về đại ngàn tìm nơi sinh nỡ. Ngang qua đất này thì chuyển dạ, nên “sa” xuống. Trong cơn đớn đau, thân xác rồng chìm vào lòng đất tạo nên một dòng nước uốn lượn. Tứ chi rồng cào cấu đất đai xung quanh tạo nên vô số đầm, lạch, bàu, hói, khe suối quanh vùng…

Vì mang dáng hình rồng nên Sa Lung uốn lượn thật mềm mại. Trên cao nhìn xuống, sông như dải lụa xanh khổng lồ mà ai đó vô tình thả xuống giữa mênh mông làng mạc, ruộng đồng. Từ thượng nguồn, sông chắt nước các khe suối nhỏ tạo nên dáng hình, chảy qua Bến Quan, rồi êm đềm trôi giữa đồng bằng Vĩnh Thủy, bất chợt gấp mình chảy qua Vĩnh Long, dùng dằng xuôi về phía Vĩnh Lâm và chan nước hợp dòng với Bến Hải ở làng Hiền Lương. Giai thoại rồng sa còn kể rằng, thuở mới hình thành, nước sông có màu đỏ, bởi đó là máu, xương, thịt rồng hóa thành, theo thời gian cứ phai nhạt dần… Giờ đứng trước Sa Lung, chỉ một màu xanh trong, không còn một vết cổ tích, nhưng sự huyễn hoặc kỳ bí ấy cùng với những miếu thờ dựng hai bên bờ, khói hương bảng lảng, cứ gợn lên trong đầu du khách một cảm giác mơ hồ thật khó tả.

Dòng nước hiền hòa chảy lững lờ giữa các làng quê bình yên, tưới tắm cho mênh mông đồng lúa mướt xanh thì con gái. Từ nguyên thủy đến hôm nay, Sa Lung luôn một hình ảnh vậy; cũng bên lở bên bồi, cũng triều lên nước xuống. Kẹp lấy dòng nước thân thương ấy là một bờ tây ken dày lũy tre kẻo kẹt, một bờ đông là những hàng bần già cỗi, xù xì cắm rễ trong bùn đất phù sa, mùa hè trổ những triền hoa trắng. Những con thuyền nan xuôi ngược, tiếng gõ thuyền chài lóc cóc, cánh cò trắng chao nghiêng, những vó lưới giăng mắc, vươn cánh tay khẳng khiu gầy giữa dòng xanh…

Đã hàng bao thế kỷ đi qua, sông bồi đắp phù sa màu mỡ làm nên những “bờ xôi ruộng mật” vựa thóc của Vĩnh Linh. Uống nước dòng sông và tắm mát bởi dòng sông, con người nơi đây cũng tự đắp xây, hun đúc nên một bản sắc văn hóa đặc sắc riêng có của mình. Những làng mạc quấn quýt hai bờ dòng nước luôn mang những cái tên quấn quýt với tên sông: Sa Bắc, Sa Nam, Sa Trung, Gia Lâm, Phúc Lâm, Vĩnh Long, Vĩnh Lâm… Con trai tráng kiện, vạm vỡ, thạo việc đồng áng, chài lưới, tính tình phóng khoáng, thường có năng khiếu về nghệ thuật thơ ca, đàn hát. Con gái nổi tiếng đẹp người đẹp nết. Ở Vĩnh Linh luôn có câu truyền tụng “gái Vĩnh Lâm như trầm loại 1″ – là một sự đúc kết chính xác, khó ai tranh cãi.

Bởi mang chất “rồng” nên khí đất này vượng. Theo “Ô châu cận lục” (Dương Văn An), vào thời hậu Lê (1555), vua Lê có chỉ dụ đưa dân vào vùng Thuận, Hóa để khẩn hoang, lập ấp, mở mang cương vực lãnh thổ Đại Việt. Bà Vương phi họ Lê (Lê Quý Phi) đã dẫn đoàn tùy tùng Nam tiến. Khi đến nơi này, thấy sơn thủy hữu tình, non sông cẩm tú… thì dừng lại sinh cơ lập nghiệp. Làng mạc đầu tiên hình thành mang chính cái tên sông – làng Sa Long. Nhờ công sức của tiền nhân và thiên thời địa lợi nhân hòa, chẳng bao lâu Sa Long trở thành một ngôi làng trù phú, có cuộc sống ấm no, đủ đầy. Câu ca “Nhớ thời Thái tổ, Thái tông/Thóc lúa đầy đồng, chim chẵng buồn ăn” đủ để nói lên sự thịnh vượng của một vùng quê vốn trước đó là miền “ô châu ác địa”. Khi bà chết, dân trong vùng lập miếu thờ tưởng nhớ công ơn. “Đi đâu cũng nhớ tháng ba/Hai bảy giỗ Bà, tảo mộ vui xuân…”. Miếu thờ bà Vương phi họ Lê (miếu Bà Chúa) trở thành một nơi linh thiêng và huyền bí, một địa chỉ du lịch tâm linh hấp dẫn, hàng năm đón hàng ngàn lượt du khách gần xa đến thăm, viếng.

Và, nói về sông quê Sa Lung không thể không nói đến thứ đặc biệt mà dòng nước này tạo ra: con nuốt. Sinh vật phù du trong veo này, dưới bàn tay chế biến của người dân nơi này với món “gỏi nuốt hoa bần” thuộc dạng hiếm có khó tìm, đang đứng đầu bảng đặc sản ẩm thực ở Vĩnh Linh hiện nay. Hãy thử một lần đến với dãy quán hàng thuộc các làng Gia Lâm, Phúc Lâm nằm bên tả ngạn dòng Sa Lung, bạn sẽ chứng kiến và thưởng thức một thứ đặc sản nhớ đời. Một làng quê bình yên giờ đang rộn ràng xe ngựa, trên bến dưới thuyền nườm nượp đón những đoàn khách gần xa.

Sa Lung - Dòng sông thương nhớ - Hình 2

Gỏi nuốt hoa bần (Ảnh: Bình Nguyên)

…”Quê tôi ai cũng có một dòng sông bên nhà/Con sông quê gắn bó với tuổi thơ đời tôi…”. Nghe câu hát da diết ấy là nhớ dòng Sa Lung thân thương. Con nước hiền hòa, nhỏ nhoi, dài chỉ mươi cây số thôi mà lạ lùng, luôn cứ hằn sâu trong cảm xúc, trong nhớ nhung. Ở bên này phố xá, hướng tầm mắt về phía tây, nơi có dóng dáng lũy tre ken dày là có thể hình dung được dòng nước. Nhưng, cũng có khi tâm thức hối thúc, vậy là vượt đồng, vi vu chạy trên con đường Nam Bộ rộng thênh để được chạm mặt Sa Lung. Mắt nhìn xuôi ngược, tay vốc một bụm nước, tay bẻ một nhánh bần lúc lắc nụ hoa đang hé mắt cười… Vậy thôi mà quay về, là thỏa nỗi nhớ mong thao thiết…

Sa Lung – dòng sông nhớ thương!

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tiêu điểm

CLIP: Chiêm ngưỡng kiến trúc ngôi chùa hơn 1.000 năm tuổi ở Trà VinhCLIP: Chiêm ngưỡng kiến trúc ngôi chùa hơn 1.000 năm tuổi ở Trà Vinh
07:45:58 17/03/2025
Đua nhau tới vườn trái cây độc lạ ngay tại TP HCMĐua nhau tới vườn trái cây độc lạ ngay tại TP HCM
07:49:24 17/03/2025
Đồng loạt ngừng các tour cưỡi lạc đà quanh kim tự tháp Ai CậpĐồng loạt ngừng các tour cưỡi lạc đà quanh kim tự tháp Ai Cập
08:23:25 17/03/2025
Hoa sơn tra khoe sắc trắng tinh khôi giữa vùng cao Tây BắcHoa sơn tra khoe sắc trắng tinh khôi giữa vùng cao Tây Bắc
09:48:06 18/03/2025
Điện Biên điểm hẹn văn hóa, lịch sử và lễ hộiĐiện Biên điểm hẹn văn hóa, lịch sử và lễ hội
09:59:36 18/03/2025
Khách sạn kỳ lạ: Ngủ một đêm, trải nghiệm hai quốc giaKhách sạn kỳ lạ: Ngủ một đêm, trải nghiệm hai quốc gia
10:34:16 18/03/2025
Na Hang xứ sở những loài hoaNa Hang xứ sở những loài hoa
09:56:35 18/03/2025
Du lịch Bình Hưng trọn gói tại Phê Travel - Lựa chọn cho tín đồ mê 'xê dịch'Du lịch Bình Hưng trọn gói tại Phê Travel - Lựa chọn cho tín đồ mê 'xê dịch'
10:01:20 18/03/2025

Tin đang nóng

Cuốc xe 71.000 đồng, người phụ nữ ở Vũng Tàu chuyển nhầm 71 triệuCuốc xe 71.000 đồng, người phụ nữ ở Vũng Tàu chuyển nhầm 71 triệu
15:42:44 18/03/2025
Phía Kim Soo Hyun lật kèo, tố cáo gia đình cố diễn viên bịa chuyện: "Kim Soo Hyun chưa từng đến nhà Kim Sae Ron dù chỉ 1 lần"Phía Kim Soo Hyun lật kèo, tố cáo gia đình cố diễn viên bịa chuyện: "Kim Soo Hyun chưa từng đến nhà Kim Sae Ron dù chỉ 1 lần"
16:40:22 18/03/2025
Khởi tố, bắt tạm giam nữ tài xế ô tô Mercedes gây tai nạn liên hoànKhởi tố, bắt tạm giam nữ tài xế ô tô Mercedes gây tai nạn liên hoàn
14:53:39 18/03/2025
12 trang văn bản phía Kim Soo Hyun phản bác nóng: Tố nhà Kim Sae Ron nói dối về đám tang, làm rõ bức ảnh đến nhà cố diễn viên và việc lợi dụng Seo Ye Ji12 trang văn bản phía Kim Soo Hyun phản bác nóng: Tố nhà Kim Sae Ron nói dối về đám tang, làm rõ bức ảnh đến nhà cố diễn viên và việc lợi dụng Seo Ye Ji
14:46:49 18/03/2025
Công khai 3 tin nhắn nghi Kim Sae Ron gửi Kim Soo Hyun, lộ 1 điểm bất thườngCông khai 3 tin nhắn nghi Kim Sae Ron gửi Kim Soo Hyun, lộ 1 điểm bất thường
16:42:53 18/03/2025
Vụ đoàn siêu xe của thẩm mỹ viện vượt đèn đỏ ở Đà Nẵng: Phạt 167 triệu đồng, tạm giữ 11 GPLXVụ đoàn siêu xe của thẩm mỹ viện vượt đèn đỏ ở Đà Nẵng: Phạt 167 triệu đồng, tạm giữ 11 GPLX
18:03:49 18/03/2025
Kim Soo Hyun có đến dự đám tang Kim Sae Ron hay không?Kim Soo Hyun có đến dự đám tang Kim Sae Ron hay không?
15:52:16 18/03/2025
Cứu bé trai 2 tuổi khỏi đám cháy, người phụ nữ nhận trái ngọt sau 18 nămCứu bé trai 2 tuổi khỏi đám cháy, người phụ nữ nhận trái ngọt sau 18 năm
14:59:28 18/03/2025

Tin mới nhất

Ngắm vịnh Hạ Long từ đỉnh núi Bài Thơ

Ngắm vịnh Hạ Long từ đỉnh núi Bài Thơ

12:49:26 18/03/2025
Từ đỉnh núi Bài Thơ, nơi du khách có thể ngắm toàn cảnh thành phố thơ mộng và một phần vịnh Hạ Long huyền ảo. Thông tin chính quyền TP.Hạ Long đầu tư đường lên núi Bài Thơ khiến người dân địa phương và du khách đứng ngồi không yên .
Chiêm ngưỡng thác nước 3 tầng giữa đại ngàn Trường Sơn

Chiêm ngưỡng thác nước 3 tầng giữa đại ngàn Trường Sơn

12:44:22 18/03/2025
Nép mình giữa dãy Trường Sơn hùng vĩ, từ lâu, thác nước A Nôr đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng nơi vùng cao A Lưới, Thừa Thiên-Huế.
15 điều du khách quốc tế nhất định phải làm ở Việt Nam

15 điều du khách quốc tế nhất định phải làm ở Việt Nam

12:40:36 18/03/2025
Quyết định khó khăn đối với du khách không phải là liệu họ có nên đến thăm Việt Nam hay không mà là cách chọn những việc cần làm trước rất nhiều lựa chọn đáng kinh ngạc.
Check-in vườn hoa tam giác mạch Quảng Nam, ngỡ 'lạc' đến Hà Giang

Check-in vườn hoa tam giác mạch Quảng Nam, ngỡ 'lạc' đến Hà Giang

12:36:04 18/03/2025
Vườn hoa tam giác mạch mới trình làng tại thành phố Tam Kỳ (Quảng Nam) thu hút hàng trăm người đến tham quan mỗi ngày.
Thiên đường kỳ lạ

Thiên đường kỳ lạ

12:32:24 18/03/2025
Thiên đường không có sẵn, ít nhất là đối với Maldives. Thiên đường của đất nước này được tạo dựng bởi bàn tay con người từ những khắc nghiệt của thiên nhiên.
Khám phá những điểm đến nổi tiếng hút khách Việt tại Fukushima

Khám phá những điểm đến nổi tiếng hút khách Việt tại Fukushima

12:29:18 18/03/2025
Khu vực Nakadori và Aizu ở Fukushima tập trung nhiều điểm du lịch được du khách Việt yêu thích nhất, trong đó phải kể đến: thành Tsuruga, hồ ngũ sắc, hồ Inawashiro, làng cổ Ouchijuku...
Kinh nghiệm vi vu cung đèo Hà Giang từ A - Z

Kinh nghiệm vi vu cung đèo Hà Giang từ A - Z

12:20:29 18/03/2025
Hà Giang mùa thu được cho là thời điểm thích hợp nhất để khám phá vùng đất cực Bắc của Tổ quốc, khi hoa tam giác mạch bung nở dưới bầu trời xanh thăm thẳm...
Du lịch chờ 'bùng nổ' dịp 30/4

Du lịch chờ 'bùng nổ' dịp 30/4

12:04:32 18/03/2025
Mặc dù còn hơn một tháng nữa mới tới dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 nhưng hiện các tour du lịch dành cho hành khách phía Nam, với trọng tâm là TP Hồ Chí Minh đã rất nhộn nhịp.
Du khách mê mẩn sắc trắng hoa lê ở huyện miền núi Lào Cai

Du khách mê mẩn sắc trắng hoa lê ở huyện miền núi Lào Cai

11:59:33 18/03/2025
Lễ hội hoa lê trắng lần thứ 4 diễn ra tại thôn Seo Cán Hồ, xã Quan Hồ Thẩn, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai thu hút hơn 5.000 người dân và du khách đến chiêm ngưỡng.
Khánh Hòa tưng bừng đón khách Nga trở lại sau đại dịch

Khánh Hòa tưng bừng đón khách Nga trở lại sau đại dịch

11:55:24 18/03/2025
Chiều 17/3, chuyến bay ZF2577 của Hãng hàng không Azu Air LLC, khởi hành từ Sân bay quốc tế Irkutsk, Liên bang Nga, đã hạ cánh xuống Sân bay quốc tế Cam Ranh, đưa 231 du khách Nga đến du lịch tại Khánh Hòa.
Hoa Vàng Anh nở rộ bên suối Moọc trong lòng di sản thiên nhiên thế giới

Hoa Vàng Anh nở rộ bên suối Moọc trong lòng di sản thiên nhiên thế giới

10:44:50 18/03/2025
Cứ mỗi độ tháng 3 về, hoa Vàng Anh lại bung nở rợp trời bên Suối Moọc xanh ngắt trong lòng di sản thiên nhiên thế giới Vườn Quốc gia Phong Nha- Kẻ Bàng huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.
Hoa sơn tra nở 'trắng trời' Sơn La

Hoa sơn tra nở 'trắng trời' Sơn La

10:42:25 18/03/2025
Xã Làng Chếu, Ngọc Chiến (nơi có rừng hoa sơn tra lớn nhất Việt Nam) là nơi chứng kiến hoa sơn tra bung nở đẹp nhất Sơn La hiện tại.

Có thể bạn quan tâm

Livestream ồn ào Kim Soo Hyun ngày 18/3: Phẫn nộ hành động câu view, trục lợi trên người đã khuất!

Livestream ồn ào Kim Soo Hyun ngày 18/3: Phẫn nộ hành động câu view, trục lợi trên người đã khuất!

Sao châu á

20:08:54 18/03/2025
Rất đông người bày tỏ sự phẫn nộ khi Viện Garo Sero quyết định công khai những khoảng khắc riêng tư của người đã khuất chỉ để câu view.
Á hậu Vbiz bị nghi mập mờ chuyện đỗ Harvard, từng nhận "gạch đá" vì ủng hộ phụ nữ làm sugar baby

Á hậu Vbiz bị nghi mập mờ chuyện đỗ Harvard, từng nhận "gạch đá" vì ủng hộ phụ nữ làm sugar baby

Sao việt

20:06:21 18/03/2025
Á hậu Vbiz đang gây tranh cãi vì mập mờ chuyện đậu Đại học Harvard từng có nhiều phát ngôn gây dậy sóng trong dư luận.
Phó ban quản lý dự án giữ tiền tỷ của người dân trong tài khoản cá nhân, UBND thị xã phải đi đòi

Phó ban quản lý dự án giữ tiền tỷ của người dân trong tài khoản cá nhân, UBND thị xã phải đi đòi

Tin nổi bật

20:02:06 18/03/2025
Sau gần 1 năm giữ nhiều tỷ đồng của các hộ dân trong tài khoản cá nhân, Phó giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất thị xã Ba Đồn đã phải trả lại tiền gốc.
Nhiều nước EU bất đồng, lưỡng lự về gói viện trợ quân sự 40 tỷ euro cho Ukraine

Nhiều nước EU bất đồng, lưỡng lự về gói viện trợ quân sự 40 tỷ euro cho Ukraine

Thế giới

20:01:22 18/03/2025
Theo người đứng đầu chính sách đối ngoại EU Kaja Kallas, sáng kiến tăng gấp đôi viện trợ quân sự của EU cho Ukraine nhận được sự ủng hộ chính trị rộng rãi từ các quốc gia thành viên.
Phong cách resort wear, định nghĩa mới của thời trang nghỉ dưỡng

Phong cách resort wear, định nghĩa mới của thời trang nghỉ dưỡng

Thời trang

18:37:04 18/03/2025
Tông màu xanh lá, xanh cổ vịt trở nên ăn ý với nhau theo đúng đặc điểm của phong cách nghỉ dưỡng, tập trung vào sự tinh tế, thanh lịch nhưng đảm bảo thoải mái mà vẫn nổi bật
Cha tôi, người ở lại: An tặng quà đặc biệt cho hai anh trước ngày thi

Cha tôi, người ở lại: An tặng quà đặc biệt cho hai anh trước ngày thi

Phim việt

18:20:10 18/03/2025
Nếu hai anh là sĩ tử thì bố Bình, bố Chính và em gái An (Ngọc Huyền đóng) chính là đội tiếp tế tận tâm, sẵn sàng hỗ trợ hết mình, theo phong cách rất riêng,
Ngôi sao được trả lương cao nhất Hàn Quốc là ai?

Ngôi sao được trả lương cao nhất Hàn Quốc là ai?

Hậu trường phim

18:06:12 18/03/2025
Tài tử Lee Jung-jae được cho là kiếm 1 tỷ KRW/tập (hơn 17 tỷ đồng) cho vai diễn của mình trong Squid Game Season 2 .
Greenwood lần thứ hai mâu thuẫn với HLV Marseille, De Zerbi

Greenwood lần thứ hai mâu thuẫn với HLV Marseille, De Zerbi

Sao thể thao

17:59:05 18/03/2025
Tiền đạo Mason Greenwood đã có màn thể hiện tốt kể từ khi rời MU chuyển đến Marseille. Tuy nhiên, ông thầy Roberto De Zerbi vẫn chưa mấy hài lòng về thái độ cũng như nền tảng thể lực của anh.
4 lầm tưởng phổ biến về chăm sóc da

4 lầm tưởng phổ biến về chăm sóc da

Sức khỏe

17:08:20 18/03/2025
Những phản ứng này thường là dấu hiệu của kích ứng hơn là hiệu quả. Các công thức chăm sóc da nên mang lại cảm giác dễ chịu. Nếu tình trạng khó chịu kéo dài, nên ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến chuyên gia da liễu.
Khí chất đại mỹ nhân của nữ thần tượng 2k2 từng bị ví là "bản sao Jennie kém hoàn hảo"

Khí chất đại mỹ nhân của nữ thần tượng 2k2 từng bị ví là "bản sao Jennie kém hoàn hảo"

Nhạc quốc tế

16:59:01 18/03/2025
Kể cả người qua đường cũng đã một lần nhìn thấy bức ảnh màn hình LED thần sầu của nữ thần tượng người Trung Quốc.
Ngay trong đêm, Chagee âm thầm tháo biển hiệu khỏi mặt bằng hot bậc nhất TP.HCM!

Ngay trong đêm, Chagee âm thầm tháo biển hiệu khỏi mặt bằng hot bậc nhất TP.HCM!

Netizen

16:54:40 18/03/2025
Giữa lúc làn sóng tẩy chay vẫn chưa hạ nhiệt, Chagee lại khiến dân tình xôn xao khi lặng lẽ gỡ bỏ biển hiệu tại vị trí đắc địa bậc nhất TP.HCM.