Sa Lung – Dòng sông thương nhớ

Theo dõi VGT trên

Sông chủ của mảnh đất Vĩnh Linh luôn được biết đến là dòng Bến Hải. Con sông của một thuở đôi miền thương nhớ, của 21 năm ròng rã chia cắt Bắc – Nam Việt Nam, của vĩ tuyến 17 huyền thoại…

Dòng sông ấy được tạo thành bởi 2 chi lưu: Bến Hải và Sa Lung. Điểm hợp lưu là ngã ba mênh mông ở làng Hiền Lương (xã Vĩnh Thành cũ), nơi có Quốc lộ 1A vắt qua.

Sa Lung - Dòng sông thương nhớ - Hình 1

Nhánh sông Sa Lung (Ảnh: Bình Nguyên)

So với dòng chủ lưu Bến Hải, nhánh sông Sa Lung ngắn và hẹp hơn, nhưng dòng nước này lại mang trong mình những giai thoại, câu chuyện kỳ thú, đặc sắc. Nếu như “Bến Hải” đơn thuần chỉ là tên gọi xuất phát từ một bến sông phía thượng nguồn – bến đò ông Hải – thì cái tên “Sa Lung” lại mang âm hưởng của huyền thoại. Sa Lung là cách đọc trại của từ “Sa Long”, tức “rồng sa, rồng rơi”, gắn liền với câu chuyện huyễn hoặc được truyền tụng trong dân gian: Thuở hồng hoang, khi đất trời vừa mới hình thành, có Long mẫu (rồng cái) từ Đông Hải bay về đại ngàn tìm nơi sinh nỡ. Ngang qua đất này thì chuyển dạ, nên “sa” xuống. Trong cơn đớn đau, thân xác rồng chìm vào lòng đất tạo nên một dòng nước uốn lượn. Tứ chi rồng cào cấu đất đai xung quanh tạo nên vô số đầm, lạch, bàu, hói, khe suối quanh vùng…

Vì mang dáng hình rồng nên Sa Lung uốn lượn thật mềm mại. Trên cao nhìn xuống, sông như dải lụa xanh khổng lồ mà ai đó vô tình thả xuống giữa mênh mông làng mạc, ruộng đồng. Từ thượng nguồn, sông chắt nước các khe suối nhỏ tạo nên dáng hình, chảy qua Bến Quan, rồi êm đềm trôi giữa đồng bằng Vĩnh Thủy, bất chợt gấp mình chảy qua Vĩnh Long, dùng dằng xuôi về phía Vĩnh Lâm và chan nước hợp dòng với Bến Hải ở làng Hiền Lương. Giai thoại rồng sa còn kể rằng, thuở mới hình thành, nước sông có màu đỏ, bởi đó là máu, xương, thịt rồng hóa thành, theo thời gian cứ phai nhạt dần… Giờ đứng trước Sa Lung, chỉ một màu xanh trong, không còn một vết cổ tích, nhưng sự huyễn hoặc kỳ bí ấy cùng với những miếu thờ dựng hai bên bờ, khói hương bảng lảng, cứ gợn lên trong đầu du khách một cảm giác mơ hồ thật khó tả.

Dòng nước hiền hòa chảy lững lờ giữa các làng quê bình yên, tưới tắm cho mênh mông đồng lúa mướt xanh thì con gái. Từ nguyên thủy đến hôm nay, Sa Lung luôn một hình ảnh vậy; cũng bên lở bên bồi, cũng triều lên nước xuống. Kẹp lấy dòng nước thân thương ấy là một bờ tây ken dày lũy tre kẻo kẹt, một bờ đông là những hàng bần già cỗi, xù xì cắm rễ trong bùn đất phù sa, mùa hè trổ những triền hoa trắng. Những con thuyền nan xuôi ngược, tiếng gõ thuyền chài lóc cóc, cánh cò trắng chao nghiêng, những vó lưới giăng mắc, vươn cánh tay khẳng khiu gầy giữa dòng xanh…

Đã hàng bao thế kỷ đi qua, sông bồi đắp phù sa màu mỡ làm nên những “bờ xôi ruộng mật” vựa thóc của Vĩnh Linh. Uống nước dòng sông và tắm mát bởi dòng sông, con người nơi đây cũng tự đắp xây, hun đúc nên một bản sắc văn hóa đặc sắc riêng có của mình. Những làng mạc quấn quýt hai bờ dòng nước luôn mang những cái tên quấn quýt với tên sông: Sa Bắc, Sa Nam, Sa Trung, Gia Lâm, Phúc Lâm, Vĩnh Long, Vĩnh Lâm… Con trai tráng kiện, vạm vỡ, thạo việc đồng áng, chài lưới, tính tình phóng khoáng, thường có năng khiếu về nghệ thuật thơ ca, đàn hát. Con gái nổi tiếng đẹp người đẹp nết. Ở Vĩnh Linh luôn có câu truyền tụng “gái Vĩnh Lâm như trầm loại 1″ – là một sự đúc kết chính xác, khó ai tranh cãi.

Bởi mang chất “rồng” nên khí đất này vượng. Theo “Ô châu cận lục” (Dương Văn An), vào thời hậu Lê (1555), vua Lê có chỉ dụ đưa dân vào vùng Thuận, Hóa để khẩn hoang, lập ấp, mở mang cương vực lãnh thổ Đại Việt. Bà Vương phi họ Lê (Lê Quý Phi) đã dẫn đoàn tùy tùng Nam tiến. Khi đến nơi này, thấy sơn thủy hữu tình, non sông cẩm tú… thì dừng lại sinh cơ lập nghiệp. Làng mạc đầu tiên hình thành mang chính cái tên sông – làng Sa Long. Nhờ công sức của tiền nhân và thiên thời địa lợi nhân hòa, chẳng bao lâu Sa Long trở thành một ngôi làng trù phú, có cuộc sống ấm no, đủ đầy. Câu ca “Nhớ thời Thái tổ, Thái tông/Thóc lúa đầy đồng, chim chẵng buồn ăn” đủ để nói lên sự thịnh vượng của một vùng quê vốn trước đó là miền “ô châu ác địa”. Khi bà chết, dân trong vùng lập miếu thờ tưởng nhớ công ơn. “Đi đâu cũng nhớ tháng ba/Hai bảy giỗ Bà, tảo mộ vui xuân…”. Miếu thờ bà Vương phi họ Lê (miếu Bà Chúa) trở thành một nơi linh thiêng và huyền bí, một địa chỉ du lịch tâm linh hấp dẫn, hàng năm đón hàng ngàn lượt du khách gần xa đến thăm, viếng.

Và, nói về sông quê Sa Lung không thể không nói đến thứ đặc biệt mà dòng nước này tạo ra: con nuốt. Sinh vật phù du trong veo này, dưới bàn tay chế biến của người dân nơi này với món “gỏi nuốt hoa bần” thuộc dạng hiếm có khó tìm, đang đứng đầu bảng đặc sản ẩm thực ở Vĩnh Linh hiện nay. Hãy thử một lần đến với dãy quán hàng thuộc các làng Gia Lâm, Phúc Lâm nằm bên tả ngạn dòng Sa Lung, bạn sẽ chứng kiến và thưởng thức một thứ đặc sản nhớ đời. Một làng quê bình yên giờ đang rộn ràng xe ngựa, trên bến dưới thuyền nườm nượp đón những đoàn khách gần xa.

Sa Lung - Dòng sông thương nhớ - Hình 2

Gỏi nuốt hoa bần (Ảnh: Bình Nguyên)

…”Quê tôi ai cũng có một dòng sông bên nhà/Con sông quê gắn bó với tuổi thơ đời tôi…”. Nghe câu hát da diết ấy là nhớ dòng Sa Lung thân thương. Con nước hiền hòa, nhỏ nhoi, dài chỉ mươi cây số thôi mà lạ lùng, luôn cứ hằn sâu trong cảm xúc, trong nhớ nhung. Ở bên này phố xá, hướng tầm mắt về phía tây, nơi có dóng dáng lũy tre ken dày là có thể hình dung được dòng nước. Nhưng, cũng có khi tâm thức hối thúc, vậy là vượt đồng, vi vu chạy trên con đường Nam Bộ rộng thênh để được chạm mặt Sa Lung. Mắt nhìn xuôi ngược, tay vốc một bụm nước, tay bẻ một nhánh bần lúc lắc nụ hoa đang hé mắt cười… Vậy thôi mà quay về, là thỏa nỗi nhớ mong thao thiết…

Sa Lung – dòng sông nhớ thương!

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tiêu điểm

Mùa phượng tím 'ế' khách Việt của Côn Minh, Trung QuốcMùa phượng tím 'ế' khách Việt của Côn Minh, Trung Quốc
10:05:12 27/03/2025
Hai ngọn núi chở che cho thành phố Hà GiangHai ngọn núi chở che cho thành phố Hà Giang
09:09:03 27/03/2025
'Vén màn' bí ẩn chè cổ núi Tam Đảo thuộc địa phận Thái Nguyên - Kỳ 1: Hành trình vượt núi'Vén màn' bí ẩn chè cổ núi Tam Đảo thuộc địa phận Thái Nguyên - Kỳ 1: Hành trình vượt núi
06:50:13 28/03/2025
Khánh Hòa: Khám phá đảo yến Hòn Nội giữa vịnh Nha TrangKhánh Hòa: Khám phá đảo yến Hòn Nội giữa vịnh Nha Trang
15:43:33 28/03/2025
Tốn gần 1 chỉ vàng để bay đến địa danh hot nhất nhì Việt Nam, du khách dịp lễ chỉ biết "lặng lẽ nuốt nước mắt"Tốn gần 1 chỉ vàng để bay đến địa danh hot nhất nhì Việt Nam, du khách dịp lễ chỉ biết "lặng lẽ nuốt nước mắt"
10:21:03 27/03/2025
Metro số 1 vào danh sách 100 điểm đến tuyệt nhất thế giới 2025Metro số 1 vào danh sách 100 điểm đến tuyệt nhất thế giới 2025
09:19:51 27/03/2025
Việt Nam vươn lên thành điểm đến du lịch phát triển nhanh nhất Đông Nam ÁViệt Nam vươn lên thành điểm đến du lịch phát triển nhanh nhất Đông Nam Á
06:39:06 28/03/2025
Ghé thăm Lào Cai mùa hoa sưa trắngGhé thăm Lào Cai mùa hoa sưa trắng
07:08:28 28/03/2025

Tin đang nóng

Động đất xảy ra, phú bà sống ở tầng 36 Landmark 81 mặc luôn đồ ngủ chạy xuống, không quên xách theo túi hiệuĐộng đất xảy ra, phú bà sống ở tầng 36 Landmark 81 mặc luôn đồ ngủ chạy xuống, không quên xách theo túi hiệu
20:40:50 28/03/2025
Cô gái giống Chu Thanh Huyền trong clip ở quán karaoke chính thức lên tiếng, liệu vợ Quang Hải có được minh oan?Cô gái giống Chu Thanh Huyền trong clip ở quán karaoke chính thức lên tiếng, liệu vợ Quang Hải có được minh oan?
18:53:28 28/03/2025
Vì sao trận động đất lớn chưa từng có ở Myanmar lại khiến nhà cao tầng ở Hà Nội, TPHCM rung lắc mạnh?Vì sao trận động đất lớn chưa từng có ở Myanmar lại khiến nhà cao tầng ở Hà Nội, TPHCM rung lắc mạnh?
20:39:34 28/03/2025
Danh ca Khánh Ly bị đột quỵ ở tuổi 80, dừng biểu diễnDanh ca Khánh Ly bị đột quỵ ở tuổi 80, dừng biểu diễn
19:39:46 28/03/2025
Cực choáng: Gần 1,5 triệu người xem Pháo chất vấn ViruSs chuyện ngoại tình trực tiếp giữa đêmCực choáng: Gần 1,5 triệu người xem Pháo chất vấn ViruSs chuyện ngoại tình trực tiếp giữa đêm
23:37:19 28/03/2025
Duy Mạnh tuyên bố: "Tôi không hợp tác với Tuấn Hưng nữa"Duy Mạnh tuyên bố: "Tôi không hợp tác với Tuấn Hưng nữa"
19:13:42 28/03/2025
Ngày cưới, mẹ chồng cho tôi 2 chỉ vàng, sau 3 năm bà "đòi" tôi trả lại 9 chỉNgày cưới, mẹ chồng cho tôi 2 chỉ vàng, sau 3 năm bà "đòi" tôi trả lại 9 chỉ
19:25:00 28/03/2025
Bức hình "ngập mùi tiền" flex độ giàu có của diễn viên Vbiz ở nhà 300 tỷ rộng 1.500m2Bức hình "ngập mùi tiền" flex độ giàu có của diễn viên Vbiz ở nhà 300 tỷ rộng 1.500m2
21:20:47 28/03/2025

Tin mới nhất

An Giang: Về "nóc nhà miền Tây" săn mây, tắm suối

An Giang: Về "nóc nhà miền Tây" săn mây, tắm suối

15:46:58 28/03/2025
Đến núi Cấm (tỉnh An Giang) vào thời điểm này, du khách sẽ có những trải nghiệm thú vị như săn mây, tắm suối.. hòa mình vào thiên nhiên xanh mát.
Mục sở thị mùa rêu xanh trên đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi)

Mục sở thị mùa rêu xanh trên đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi)

15:40:01 28/03/2025
Đầu Xuân, khi tiết trời trở nên ấm áp cũng là lúc những bãi đá ở đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi) xanh mướt màu rêu. Rêu mọc lên dày đặc trên những bãi đá nham thạch triệu năm tuổi.
Tỉnh duy nhất của Việt Nam được tạp chí Anh chọn vào Top điểm đến đẹp nhất thế giới: Sở hữu tới 177 danh thắng cực hút khách

Tỉnh duy nhất của Việt Nam được tạp chí Anh chọn vào Top điểm đến đẹp nhất thế giới: Sở hữu tới 177 danh thắng cực hút khách

07:20:09 28/03/2025
Đây là đại diện duy nhất của Việt Nam xuất hiện trong danh sách do tạp chí du lịch danh tiếng Condé Nast Traveller (CNTraveller) công bố.
Việt Nam có 1 địa phương nhận tới 70 giải thưởng du lịch danh giá chỉ trong 1 năm: World Travel Awards gọi tên liên tục, vừa có biển vừa có núi

Việt Nam có 1 địa phương nhận tới 70 giải thưởng du lịch danh giá chỉ trong 1 năm: World Travel Awards gọi tên liên tục, vừa có biển vừa có núi

07:16:25 28/03/2025
Tổng số lượt khách tham quan, lưu trú ước đạt 8 triệu, tăng 14% so với năm 2023 và vượt 6% so với kế hoạch đề ra. Trong đó, lượng khách quốc tế đạt khoảng 5,5 triệu lượt, tăng 20% so với năm trước và vượt 8% so với kế hoạch.
Khoảng 1,85 triệu lượt khách quốc tế đến Hà Nội trong 3 tháng đầu năm

Khoảng 1,85 triệu lượt khách quốc tế đến Hà Nội trong 3 tháng đầu năm

07:06:21 28/03/2025
Theo Sở Du lịch Hà Nội, trong 3 tháng đầu năm 2025, khách quốc tế đến Thủ đô ước đạt 1,85 triệu lượt (tăng 17,4%), khách nội địa đạt 5,45 triệu lượt (tăng 6%)
Sóc Trăng tổ chức đoàn khảo sát kết nối du lịch

Sóc Trăng tổ chức đoàn khảo sát kết nối du lịch

07:04:27 28/03/2025
Chiều 27.3, Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch Sóc Trăng tổ chức đoàn Famtrip khảo sát, kết nối khai thác phát triển sản phẩm du lịch giữa Sóc Trăng với TP.HCM và các tỉnh thành ĐBSCL.
Du lịch trải nghiệm thiên nhiên thu hút đông du khách đến Ninh Thuận

Du lịch trải nghiệm thiên nhiên thu hút đông du khách đến Ninh Thuận

07:02:15 28/03/2025
Ninh Thuận - vùng đất của nắng và gió không chỉ nổi tiếng với những cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ, có biển, rừng và bán sa mạc mà còn là thiên đường check-in với vô vàn góc chụp độc đáo.
Miền Tây nâng cấp hạ tầng, hứa hẹn du lịch sôi động dịp lễ 30/4

Miền Tây nâng cấp hạ tầng, hứa hẹn du lịch sôi động dịp lễ 30/4

07:00:17 28/03/2025
Còn hơn 1 tháng nữa là đến ngày kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), nhiều điểm du lịch tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) rộn ràng chuẩn bị chỉnh trang cảnh quan
Nghệ An: du lịch biển Cửa Lò hứa hẹn là điểm đến thân thiện, văn minh

Nghệ An: du lịch biển Cửa Lò hứa hẹn là điểm đến thân thiện, văn minh

06:58:01 28/03/2025
Điểm đến du lịch biển Cửa Lò năm nay được đánh giá có nhiều thay đổi, không chỉ là điểm nhấn về văn hóa, ẩm thực ấn tượng trong lòng du khách, còn có sự chỉnh trang
Đưa vùng biển Cổ Thạch thành điểm đến du lịch xanh

Đưa vùng biển Cổ Thạch thành điểm đến du lịch xanh

06:56:06 28/03/2025
Khu du lịch Cổ Thạch - Bình Thạnh (Bình Thuận) có quy mô hơn 1.000 ha, bờ biển dài khoảng 17 km, với bãi biển thoai thoải, cát mịn, sạch và hoang sơ; là trung tâm tuyến du lịch ven biển Phan Thiết - Nha Trang.
Thú vị các hoạt động tham quan, du lịch vịnh Bái Tử Long

Thú vị các hoạt động tham quan, du lịch vịnh Bái Tử Long

06:54:07 28/03/2025
Hội nghị phát triển du lịch vịnh Bái Tử Long năm 2025 và khai trương các hành trình tham quan, du lịch vịnh Bái Tử Long tỉnh Quảng Ninh sẽ được tỉnh Quảng Ninh tổ chức tại huyện Vân Đồn vào ngày 29/3.
Tour nước ngoài hút khách dịp lễ 30/4 và 1/5

Tour nước ngoài hút khách dịp lễ 30/4 và 1/5

06:52:08 28/03/2025
Kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 năm nay kéo dài 5 ngày, giá tour trong nước và nước ngoài không chênh nhau nhiều, đó là những lý do khiến du lịch quốc tế trở thành điểm nhấn với lượng lớn tour tuyến được quan tâm.

Có thể bạn quan tâm

Bệnh viện Myanmar "vỡ trận" sau động đất

Bệnh viện Myanmar "vỡ trận" sau động đất

Thế giới

00:28:53 29/03/2025
Hàng dài người bị thương nằm bên ngoài khoa cấp cứu của bệnh viện 1.000 giường tại thủ đô Naypyidaw của Myanmar sau trận động đất 7,7 độ.
Cứu người đàn ông nước ngoài nhảy từ tầng 5 chung cư Bắc Linh Đàm

Cứu người đàn ông nước ngoài nhảy từ tầng 5 chung cư Bắc Linh Đàm

Tin nổi bật

23:55:52 28/03/2025
Lực lượng chức năng ở Hà Nội vừa cứu một người đàn ông nước ngoài nhảy từ tầng 5 xuống tầng 2 chung cư Bắc Linh Đàm và bị gãy chân.
Bắt Phó giám đốc đổ thải sten đồng gây ô nhiễm

Bắt Phó giám đốc đổ thải sten đồng gây ô nhiễm

Pháp luật

23:49:45 28/03/2025
Từ ngày 12 đến ngày 22/4/2022, Hưng với vai trò Phó giám đốc doanh nghiệp tư nhân Cao Bắc, đã đổ thải xỉ sten đồng khi chưa đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường với tổng khối lượng 162.320kg.
Diễn viên Phương Oanh mặt mộc vẫn xinh, Ngọc Sơn U60 cực phong độ

Diễn viên Phương Oanh mặt mộc vẫn xinh, Ngọc Sơn U60 cực phong độ

Sao việt

23:44:49 28/03/2025
Diễn viên Phương Oanh đăng ảnh selfie mặt mộc gây chú ý. Ngọc Sơn U60 vẫn phong độ khi gặp con nuôi - ca sĩ Quách Tuấn Du.
Bùng nổ MXH Threads: Fan Anh Trai phẫn nộ vì ekip liên tục làm sai, gây ảnh hưởng đến thần tượng!

Bùng nổ MXH Threads: Fan Anh Trai phẫn nộ vì ekip liên tục làm sai, gây ảnh hưởng đến thần tượng!

Nhạc việt

23:42:18 28/03/2025
Sự nổi tiếng của các Anh Trai đang không tỉ lệ thuận với độ chuyên nghiệp của ekip, vô tình tạo nên những rắc rối không đáng có.
Động đất diện rộng ở Thái Lan, 1 toà nhà đổ sập trong tích tắc, 43 người mắc kẹt

Động đất diện rộng ở Thái Lan, 1 toà nhà đổ sập trong tích tắc, 43 người mắc kẹt

Netizen

22:43:21 28/03/2025
Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS) cho biết một trận động đất mạnh 7,7 độ richter đã xảy ra ở miền trung Myanmar vào trưa ngày 28/3. Trung tâm Khoa học Địa chất GFZ của Đức cho biết trận động đất có độ sâu 10 km,
Oprah Winfrey bị 'réo tên' trong một vụ án hiếp dâm

Oprah Winfrey bị 'réo tên' trong một vụ án hiếp dâm

Sao âu mỹ

22:30:43 28/03/2025
Tỉ phú truyền thông Oprah Winfrey mới đây đã bất ngờ bị réo tên trong vụ kiện hiếp dâm gây xôn xao dư luận của huyền thoại nhạc hip hop Russell Simmons.
8 năm hôn nhân của Kim Tae Hee: Người ta cạnh tranh để tăng lương, còn Bi Rain phấn đấu làm chồng kiểu mẫu

8 năm hôn nhân của Kim Tae Hee: Người ta cạnh tranh để tăng lương, còn Bi Rain phấn đấu làm chồng kiểu mẫu

Sao châu á

22:25:19 28/03/2025
Bi Rain, siêu sao Hàn Quốc từng khuynh đảo châu Á, vừa khiến khán giả ngỡ ngàng khi tiết lộ bị Kim Tae Hee từ chối tới 5 lần trước khi cầu hôn thành công.
4 con giáp bứt phá vận mệnh trong tháng 4, mở kho tài lộc cả năm: Gió thuận buồm căng, phú quý đầy nhà

4 con giáp bứt phá vận mệnh trong tháng 4, mở kho tài lộc cả năm: Gió thuận buồm căng, phú quý đầy nhà

Trắc nghiệm

21:58:23 28/03/2025
Bánh xe định mệnh đang âm thầm chuyển động sang tháng 4. Với một số người, đây sẽ là thời khắc đánh dấu bước ngoặt lớn lao trong cuộc đời.
Lý do bí ẩn khiến Ronaldo chia tay Irina Shayk

Lý do bí ẩn khiến Ronaldo chia tay Irina Shayk

Sao thể thao

21:54:13 28/03/2025
Câu chuyện về mối tình giữa Cristiano Ronaldo và siêu mẫu Nga Irina Shayk từng làm tốn không ít giấy mực và gây sự chú ý đến đông đảo người hâm mộ thế giới.
Anti vắc-xin: Từ niềm tin mù quáng đến thảm họa sức khỏe

Anti vắc-xin: Từ niềm tin mù quáng đến thảm họa sức khỏe

Sức khỏe

21:10:47 28/03/2025
Tình trạng do dự vắc-xin càng trở nên nghiêm trọng khi Việt Nam đang đối mặt với chu kỳ bùng phát dịch bệnh mỗi 5 năm. Những dịch bệnh như sởi, ho gà, bạch hầu có thể dễ dàng tái bùng phát nếu tỷ lệ tiêm chủng không đạt đủ mức cần thiết...