Rước họa do tự ý sử dụng lại toa thuốc
Toa thuốc do bác sĩ kê chỉ có giá trị một lần tại thời điểm kê toa. Tuy nhiên, hiện nhiều người sau khi được bác sĩ chữa khỏi bệnh một thời gian, bệnh tái phát với các triệu chứng giống như trước, đã tự ý dùng lại toa thuốc cũ.
Thậm chí, có người còn sử dụng toa thuốc của người khác khi thấy có tiền sử bệnh giống nhau, thay vì đi khám để được bác sĩ chẩn đoán và chỉ định thuốc. Tình trạng này đã để lại hậu quả khôn lường.
Dược sĩ tư vấn cho người dân sử dụng thuốc an toàn. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Đừng làm thay bác sĩ
Mới đây, Bệnh viện (BV) Da liễu TPHCM tiếp nhận bệnh nhân N.L.A. (47 tuổi, ngụ tỉnh Đắk Lắk) nhập viện trong tình trạng đỏ da tróc vảy toàn thân; các khớp chân, tay, gối sưng to, biến dạng.
Theo lời kể của bệnh nhân, lúc đầu những mảng da bị bong tróc ở tay, nghĩ là bệnh viêm da thông thường như trước nên đã lấy toa thuốc cũ để mua về uống. Khi dùng được một tháng thì bệnh phát nặng hơn, toàn thân sưng đỏ, các khớp sưng to.
Anh A. đến BV Da liễu thì bác sĩ xác định anh bị vảy nến chứ không phải mắc bệnh chàm như trước… BV Da liễu thường xuyên tiếp nhận nhiều trường hợp đến khám viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang, nhưng trước khi đến BV, phần lớn đều đã tự ý mua thuốc bên ngoài và lầm tưởng là bệnh zona.
Theo các chuyên gia y tế, tình trạng tái sử dụng toa thuốc cũng là thói quen thường gặp ở nhiều bậc phụ huynh. Thậm chí nhiều bà mẹ còn tin vào những hội nhóm trên mạng xã hội, tin những “bác sĩ Google” để tìm các bài thuốc chữa bệnh cho con.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng phòng Công tác xã hội, BV Nhi đồng 1, cho biết tỷ lệ phụ huynh tự ý sử dụng kháng sinh cho trẻ tại nhà trước khi đưa tới BV chiếm từ 80% – 90%.
“Việc tự ý sử dụng thuốc có thể đẩy trẻ vào trạng thái nguy hiểm. Rất nhiều bệnh như sởi, sởi cấp tính ở trẻ em, bệnh viêm màng não, viêm cơ tim do virus… có triệu chứng khởi đầu giống bị cảm, nếu không phát hiện kịp thời, sẽ kéo dài thời gian điều trị của bé, thậm chí có nguy cơ tử vong”- bác sĩ Trương Hữu Khanh cho hay.
Theo các chuyên gia y tế, người dân cần cảnh giác và thận trọng trong việc thu thập những thông tin về sức khỏe, bài thuốc, toa thuốc sưu tầm trên các trang mạng xã hội.
Việc tự dùng thuốc, sử dụng toa thuốc của người khác áp dụng cho mình là rất nguy hiểm, có thể làm bệnh nhẹ trở thành nặng hơn vì không được chữa trị bằng thuốc đúng cách. Mỗi toa thuốc chỉ dành cho một cá nhân cụ thể, dùng trong thời điểm cụ thể.
Bác sĩ Nguyễn Khắc Vui, Phó Giám đốc BV Đa khoa Sài Gòn, cho hay thuốc uống dù đúng bệnh, nhưng phải có liều lượng nhất định, sử dụng đúng lứa tuổi, cân nặng, kể cả thuốc bổ.
Nếu uống quá liều lượng sẽ làm trầm trọng bệnh, gây ra bệnh khác. Kể cả thuốc bôi da cũng phải sử dụng theo đúng lứa tuổi. Bởi cùng một bệnh, nhưng đối với trẻ em và người lớn bôi thuốc khác nhau. Hơn nữa, cùng một bệnh, nhưng tùy vào vị trí tổn thương trên cơ thể mà bác sĩ chỉ định các loại thuốc bôi khác nhau.
Video đang HOT
“Để kê toa không phải chuyện đơn giản. Đó là kết quả của quá trình thăm khám – chẩn đoán – đưa ra phác đồ điều trị và phải được thực hiện bởi người có chuyên môn. Chính vì vậy, khi bị bệnh, người dân bắt buộc phải đến các cơ sở y tế để được bác sĩ có chuyên môn khám và chỉ định điều trị cụ thể, tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra”, bác sĩ Nguyễn Khắc Vui khuyến cáo.
Tái diễn tình trạng bán thuốc không toa
Từ tháng 4-2019, ngành y tế TPHCM chính thức thực hiện đề án Tăng cường kiểm soát kê toa thuốc và bán thuốc kê toa. Trong đó, tập trung kiểm tra việc kê toa và bán thuốc kháng sinh không toa. Tuy nhiên, đến nay việc người dân sử dụng toa thuốc cũ hoặc không cần trình toa thuốc để mua vẫn thường xuyên diễn ra ở bất cứ hiệu thuốc nào.
Trong vai phụ huynh có con ốm, phóng viên đã đến một tiệm thuốc trên đường Thống Nhất (quận Gò Vấp). Tại đây, người bán chỉ hỏi khách hàng về triệu chứng bệnh mà không hỏi về việc đã đi khám bệnh và có toa thuốc không.
Chỉ hơn 10 phút, có 8 khách hàng khác đến mua thuốc và hầu hết đều kể triệu chứng để người bán thuốc bắt bệnh, bán thuốc. Thậm chí, cả những bệnh như đái tháo đường, đau bao tử, đau xương khớp, sốt siêu vi… cũng được bán thuốc mà không có toa.
Tại một cửa hàng dược phẩm trên đường Hai Bà Trưng (quận 1), khi phóng viên kể sơ qua tình trạng sức khỏe của mình bị sốt, viêm họng, ho có đờm đã 1 tuần.
Người bán thuốc không cần hỏi toa, nhanh chóng đưa ra mấy loại thuốc đặc trị hạ sốt, chống viêm và 3 vỉ kháng sinh, dù trên hộp thuốc có ghi dòng chữ cảnh báo: “Thuốc bán theo toa”.
Theo bác sĩ Nguyễn Thanh Sử, Trưởng khoa Cấp cứu BV Nhân dân Gia Định, tỷ lệ bệnh nhân vào cấp cứu do tự mua thuốc chữa bệnh khá nhiều, mỗi năm có hàng chục ca. Nhiều ca bị biến chứng, rối loạn nội tiết, giảm sức đề kháng, thậm chí có trường hợp nhiễm trùng nặng, nguy hiểm đến tính mạng.
THÀNH SƠN
Theo SGGP
Mưa nhiều, thận trọng với loại côn trùng có nọc độc gấp 15 lần rắn
Theo các bác sĩ, từ tháng 9 đến tháng 11 dương lịch là thời điểm kiến ba khoang phát triển mạnh và có nguy cơ "tấn công" con người.
Gặp họa vì kiến ba khoang
Vài ngày trước, bé An (3 tuổi, sống tại Hà Đông, Hà Nội) được bố mẹ đưa đến phòng khám da liễu trong tình trạng mặt, cổ, cánh tay, đùi có nhiều vết đỏ. Theo lời chị Hoài - mẹ bé, trong lúc ngồi nghịch đồ chơi ở khu vực sân trước nhà, chị bỗng thấy con gái kêu đau rát rồi liên tục lấy tay gãi lên mặt, cổ và chân tay.
Chị đã dùng khăn sạch để lau cho con nhưng đến tối, các vết gãi bị mẩn đỏ, bề mặt da có bọng nước, bé kêu khóc vì đau. Đưa con đi khám, các bác sĩ cho biết, con chị bị viêm da tiếp xúc do nọc độc của kiến ba khoang.
Tương tự, cách đây một tuần, Quỳnh Trang (21 tuổi, thuê trọ tại Cầu Giấy, Hà Nội) cũng thấy vùng cổ xuất hiện một vệt đỏ đau rát. Nghĩ bị giời leo, Trang vội dùng kem đánh răng thoa vào với hy vọng chúng nhanh dịu lại. Nào ngờ, đến ngày hôm sau, vết mẩn lan rộng và có mủ trắng.
Kiến ba khoang chứa độc tố gấp nhiều lần rắn hổ. Ảnh TL
Ra hiệu thuốc gần nơi trọ, cô sinh viên trẻ cũng được bán cho thuốc bôi và uống để điều trị giời leo (hay còn gọi là zona). Tuy nhiên, càng bôi vết loét càng lan rộng, uống thuốc cũng không khỏi.
Cuối cùng, Trang đành đi khám thì được chẩn đoán viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang đốt. Các loại thuốc uống và bôi trước đó đều không có tác dụng điều trị bệnh này mà còn khiến vết thương trầm trọng thêm.
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), kiến ba khoang là loại côn trùng có chứa độc tố Pederin, độc tính mạnh gấp 12 - 15 lần nọc của rắn hổ nhưng do lượng tiếp xúc nhỏ và chỉ ở ngoài da nên không đủ gây chết người như nọc rắn.
Kiến ba khoang thường sống ở các ruộng lúa, cỏ mục, vườn cây, bãi rác thải, công trình đang xây dựng... Chúng xuất hiện nhiều vào mùa mưa, khi độ ẩm cao, thuận lợi cho kiến phát triển.
Theo đó, từ tháng 9 đến tháng 11 dương lịch là thời điểm kiến ba khoang phát triển mạnh và có nguy cơ "tấn công" con người. Hàng năm, tại các bệnh viện, thời điểm này, lượng bệnh nhân đến khám và điều trị viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang cũng tăng lên.
Các bác sĩ Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết, thời gian gần đây, trung bình mỗi ngày, bệnh viện tiếp nhận vài chục bệnh nhân bị viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang gây ra. Trong đó, bệnh nhân rải rác ở mọi lứa tuổi.
Nhiều người dễ nhầm với bệnh zona
BS Quách Thị Hà Giang, Phó Trưởng Khoa Khám bệnh (Bệnh viện Da liễu Trung ương) cho biết, thông thường, khi tiếp xúc với dịch độc của kiến ba khoang, nếu tổn thương nhẹ, người bệnh có thể ổn định sau 5-7 ngày.
Viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang thường gây bỏng rát theo vệt. Ảnh: TL
Tuy nhiên, nếu người bệnh điều trị không đúng (dùng sai thuốc, đắp các loại lá cây vào vết thương) sẽ khiến vùng da bị tổn thương có nguy cơ bị nhiễm trùng, loét, lan rộng sang các vị trí khác, đặc biệt nguy hiểm khi vết thương ở những vùng như mắt, bộ phận sinh dục...
Theo BS Giang, rất nhiều trường hợp bị viêm da do kiến ba khoang nhưng lại nhầm lẫn với triệu chứng của bệnh zona, dẫn đến điều trị sai cách và gây nguy hại đến sức khỏe.
Về dấu hiệu phân biệt giữa hai bệnh, BS Giang cho biết, đối với bệnh viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang, tổn thương đầu tiên người bệnh dễ thấy là cảm giác nóng rát, sau đó hình thành các vệt đỏ (bên trên bề mặt có thể có mụn nước). Nếu bệnh nhân gãi, chà xát, tổn thương sẽ lan sang các vùng khác.
Còn với bệnh zona, điển hình là các mụn nước sẽ mọc theo từng chùm, khu trú ở nhiều vị trí trên cơ thể. Trước đó, bệnh nhân có thể bị sốt, nhức đầu, đau nhức cơ thể. Bệnh hay gặp ở những người có sức khỏe yếu, bị suy nhược cơ thể, sức đề khác kém...
" Người bệnh bị viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang sẽ thấy nóng rát tại vị trí tổn thương hơn là cảm giác đau nhức của bệnh zona", BS Giang thông tin.
Làm gì khi bị kiến ba khoang đốt?
Theo BS Giang, nếu chẳng may dính nọc độc của kiến ba khoang, người dân nên dùng nước muối sinh lý để rửa vết thương hoặc đưa vị trí tổn thương dưới vòi nước đang chảy để loại bỏ bớt nồng độ của độc tố. Bên cạnh đó, cũng có thể dùng xà phòng, cồn để rửa vết thương. Sau đó, đến cơ sở y tế chuyên khoa để được khám và điều trị kịp thời.
Để tránh độc tố của kiến ba khoang gây tổn thương cơ thể, theo các chuyên gia, nếu phát hiện có kiến ba khoang đang bò trên da hay ở dưới mặt đất, tuyệt đối không dùng tay, chân đập kiến vì sẽ khiến dịch độc của kiến dính vào da gây tổn thương.
Trường hợp này nên đuổi kiến khỏi da bằng cách thổi hoặc đặt một tờ giấy cho kiến bò vào và lấy ra khỏi người. Khi tiếp xúc với kiến ba khoang nên đeo găng tay hoặc dùng giấy mềm để lót.
Đề phòng ngừa kiến ba khoang, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) khuyến cáo, người dân nên:
- Hạn chế mở cửa buổi tối khi thắp đèn. Làm lưới ngăn côn trùng ở khu vực cửa, lỗ thông khí, nhất là nơi ở gần cây cối, cánh đồng...
- Ngủ trong màn.
- Tránh đứng dưới bóng đèn sáng nơi công cộng, chú ý khi làm việc dưới ánh đèn vì kiến ba khoang rất hay xuất hiện ở nơi có đèn sáng.
- Vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, cây cỏ.
- Giũ mạnh khăn mặt, quần áo trước khi dùng.
- Khi đi làm việc trên đồng ruộng, nhất là vào mùa mưa bão, cần dùng phương tiện bảo hộ lao động như: quần áo dài tay, đội mũ/nón, khẩu trang, đi ủng.
- Có thể xử lý diệt kiến bằng phun thuốc ở những vị trí mà kiến hay tập trung gần người.
Mai Thùy
Theo giadinh.net
Bệnh xã hội, chớ xem thường Thời gian gần đây, Bệnh viện (BV) Da liễu TPHCM tiếp nhận và điều trị nhiều trường hợp mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nhiều người tỏ ra e ngại khi đi khám bác sĩ, dù thấy rõ triệu chứng bất thường như ngứa, đau, rát, ra nhiều khí hư, tiểu buốt... Thậm chí, có những người chưa xác định...