Rừng ngập mặn chết khô

Khoảng 7,5 ha rừng tự nhiên và 25 ha rừng trồng cây đước, mắm, bần ở xã Tam Giang, huyện Núi Thành chết khô giữa nước.

Những ngày này, cánh rừng ngập mặn rộng hơn 50 ha chạy quanh xã Tam Giang, huyện Núi Thành không còn màu xanh vốn có, thay vào đó là màu nâu sẫm của thân, cành cây khô héo. Đây là cánh rừng ngập mặn có diện tích lớn nhất phía Nam tỉnh Quảng Nam.

Hình chụp ngày 20/4/2019 và 14/7/2021.

Theo người dân địa phương, sau nhiều cơn bão liên tiếp cuối năm 2020, cây trong rừng ngập bắt đầu rụng lá rải rác rồi chết khô dần trên diện rộng. Đầu mùa hè 2021, thời tiết nắng nóng kèo dài khiến cành, thân chết khô nhanh hơn.

Một góc khu rừng trước và sau khi chết khô.

Xã Tam Giang như một ốc đảo, xung quanh sông nước bao vây. Người dân trồng rừng ngập mặn với các loại cây mắm, bần, đước chạy dọc theo tuyến đê. Đến năm 1995, phong trào nuôi tôm thẻ trân trắng nở rộ, nhiều hộ dân bắt đầu “xẻ thịt” rừng để đắp bờ làm ao nuôi tôm. Toàn địa phương còn sót lại hơn 25 ha rừng ngập mặn tự nhiên nằm rải rác.

Ông Nguyễn Ngọc Chính, 64 tuổi, xã Tam Giang, là người từng tham gia trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng ngặp mặn. “Rừng là lá phổi của làng, nó còn ngăn sóng, bão gió bảo vệ người dân. Nhiều năm qua người dân trồng và chăm sóc bảo vệ nhưng nay khô héo hết rồi”, ông chia sẻ mong muốn chính quyền sớm tìm ra nguyên nhân, trồng lại cây mới.

Hai cây đước còn sống sót giữa xung quanh khô héo.

Cây bần hơn 150 tuổi bị chết khô. “Rừng này chưa bao giờ bị chết, đây là đầu tiên tôi chứng kiến”, ông Lương Văn Long, hơn 70 tuổi, nói và nhận định cơn Molave cuối tháng 10/2020 mạnh nên mang theo nước mặn có nồng độ cao xâm thực ngâm nhiều ngày khiến cây chết.

Xã Tam Giang nằm ở nơi có nhiều cửa sông chảy về nên rác thải tấp vào. Mỗi khi nước lớn dâng lên, rác tràn vào rừng, nay lá cây không còn che phía trên nên rác thải lộ thiên dày đặc.

Một số cây chưa chết khô song phát triển chậm, cành lá còi cọc.

Trước đây ông Nguyễn Văn Trung, 42 tuổi, thường mang lưới ra mưu sinh ở rừng ngập mặn khi nước thủy triều lên, song từ ngày cây chết khô, thủy hải sản không còn nhiều. “Ngày trước cây cối dày đặc xanh tốt nên cá, cua, tôm… về sống nhiều song nay cạn kiệt. Bủa lưới cả buổi chỉ đủ phục vụ bữa ăn cho gia đình, không có bán”, ông nói và cho biết thêm nhiều loài chim không còn bay về đây trú ngụ.

Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Núi Thành, cho biết rừng ngập mặn ở xã Tam Giang có diện tích hơn 50 ha. Trong đó, 25 ha rừng tự nhiên đã chết khoảng 7,5 ha; rừng trồng mới 26 ha, chết hơn 25 ha.

“Chúng tôi đã khảo sát, đánh giá song vẫn chưa thể xác định được nguyên nhân vì sao cây rừng lại bị chết”, đại diện Phòng nông nghiệp nói.

Rừng ngập mặn chết khô. Video: Đắc Thành.