Roland Garros: Đất nào cho backhand 1 tay?

Nadal áp đảo Federer trên sân đất nện bao năm tháng qua, cũng như cả hai đang thể hiện hình ảnh trái ngược tại Roland Garros năm nay không chỉ nằm ở mỗi cú bóng xoáy.

Nadal không phải là người chơi trái hai tay giỏi nhất. Anh không được xếp cùng chiếu với những người chơi theo trường phái này gồm có Nalbadian, Davydenko, Murray và nay có thêm Djokovic.

Và khi so cú trái của Nadal với Federer, siêu sao người Tây Ban Nha cũng không ở cùng đẳng cấp với huyền thoại người Thụy Sĩ.

Nhưng, khi Nadal chơi trên sân đất nện, và đặc biệt là ở mặt sân tiêu chuẩn như Roland Garros, anh đã và đang chứng minh được hai điều: Một là chơi trái hai tay lợi hơn và hai là dù là cùng chơi trái hai tay đi chăng nữa, chuyện thành hay bại trong tennis được quyết định khá nhiều bởi đôi chân hay nói đúng hơn là kỹ thuật di chuyển.

Cách Nadal và Federer dọn dẹp những chướng ngại vật qua bốn vòng đầu tiên ở Roland Garros đang diễn ra tại Paris ít nhiều cho thấy điều đó chứ không chỉ là những gì đã xảy ra suốt bảy năm qua. Federer có ba trận liền đều thua một set trước các đối thủ không xếp hạt giống, còn Nadal sau bốn trận (trận thứ tư gặp hạt giống số 13 Juan Monaco) chỉ đánh rơi có 19 game (trung bình khoảng một game rưỡi mỗi set).

Phòng thủ của Nadal không đơn thuần là cứu bóng

Sự lợi hại của cú trái hai tay trên góc độ xử lý bóng tầm cao, dễ dàng đè bóng so với cú trái một tay chỉ dễ dàng hơn khi xử lý bóng nảy thấp là điều chúng ta đã nói, đã nghe, và đã thấy nhiều lần.

Điều ít đề cập mà hôm nay chúng ta có thể nói ở đây, là chơi trái hai tay, Nadal vẫn được xoạc khi di chuyển để đánh những cú trái tay trong tư thế phòng thủ. Mà phòng thủ của Nadal không đơn thuần là cứu bóng. Nó đôi khi là một đường cong hình quả chuối vượt ra ngoài tầm với của đối thủ, hoặc là một cú nã rocket rất nặng kể cả khi anh không được đánh thuận tay.

* Xoạc trên sân đất nện là chìa khóa thành bại

Hãy nói cụ thể hơn về kỹ thuật xoạc trong khi di chuyển. Chuẩn mực khi trượt trên sân đất nện là xoạc chân ở bên ngoài (tức là chân gần nhất với đường dây dọc bên phía bóng đang tới), hay nói cách khác là người thuận tay trái, khi đánh forehand xoạc chân trái đi trước. Còn với cú backhand thì là xoạc chân phải. Xoạc ở tư thế đó đảm bảo cho Nadal có thể thực hiện các cú đánh trái tay của mình ở tư thế chân mở (open stance). Trong tennis hiện đại thế chân mở được khuyến khích sử dụng cả khi đánh thuận tay hoặc trái tay, và nó rất hữu hiệu khi phòng thủ. Murray chơi trái hai tay xuất sắc, nhưng trước đây như chính anh thừa nhận lại thường chỉ xoạc chân trong.

Federer và những người chơi trái một tay lại không thể sử dụng thế chân mở trong những tình huống tương tự. Lực của các cú đánh trái một tay đến chủ yếu ở việc dồn trọng lượng cơ thể lên chân trước với tư thế đánh phổ biến nhất là thế chân trung bình (neutral stance) và thế chân đóng (close stance). Nói cách khác, là chơi trái một tay phải bước vào bóng để đánh.

Federer vì thế khi phải phòng ngự bên trái thường cắt bóng. Cắt trên sân đất nện cho phép các tay vợt xoạc bằng chân trong (thuận tay phải xoạc chân phải đi trước chân trái theo thế chân đóng – closed stance). Nhưng cắt ở đây lại khó chìm như sân cứng và sân cỏ, nên dễ thành mồi cho đối thủ tấn công dứt điểm.

Chúng ta đôi khi vẫn thấy Federer bật cao cả hai chân trong tư thế chân bán mở (semi-open stance), và bung trái những đường bóng cao từ tầm vai trở lên, nhưng chỉ là trên sân cứng. Còn nếu thực hiện trên sân đất nện, Federer sẽ phải xoạc tiếp một đoạn ngắn nữa sau khi đánh bóng và tiếp đất. Như thế anh sẽ trở lại vị trí sẵn sàng muộn hơn, đồng thời để lộ nhiều góc rộng hơn bình thường cho đối thủ tấn công.

Thời điểm trượt chuẩn mực là trên đường tới bóng, và dừng lại sau khi đã tiếp bóng, để từ đó quay trở lại cho cú đánh tiếp theo. Nadal thực hiện hầu như không sai một millimet, nên suốt hơn một thập kỷ qua, anh đã thực hiện hàng ngàn hàng vạn cú xoài người đánh bóng trái tay mà anh vẫn không bị mất thăng bằng. Cũng nhờ cách tiết kiệm quãng đường di chuyển, lấy thăng bằng và đổi hướng nhanh này đã giải thích tại sao Nadal luôn đứng rất sâu sau vạch cuối sân nhưng anh hiếm khi bị thua trong các pha đối phương bỏ nhỏ trên sân đất nện.

* Nhưng vẫn có cơ hội

Federer là người duy nhất chơi trái một tay trong tám năm qua đăng quang ở Roland Garros. Trước anh có Gaston Gaudio hay Albert Costa chơi trái một tay cũng lên ngôi ở đây kể từ năm 2000. Giải thích cho điều kỳ lạ tại sao họ lại không thể vô địch Grand Slam ở sân cứng và sân cỏ mà thành công ở đất nện là do họ tập luyện và trưởng thành trên mặt sân đất này (Gaudio người Argentina, Costa người Tây Ban Nha), và tennis chưa được đẩy tới những giới hạn như hiện nay, hoặc do Nadal ngày đó vẫn chưa “chín”.

Trái một tay như Federer cũng có thể đăng quang tại Roland Garros

Hay như nhà vô địch Roland Garros đơn nữ bốn năm (có ba năm liên tiếp) Justin Henin trở lại sau khi gác vợt chỉ thua tại đây năm 2010 một phần vì cô đã xuống phong độ và phần khác vì cô gặp đúng ngày Samantha Stosur – chuyên gia giao bóng xoáy cồng và có cú thuận tay rất nặng và xoáy chơi với phong độ đỉnh cao. Nên nhớ, Henin được coi là Federer của WTA bởi những cú trái một tay thần sầu của cô.

Tức là trái một tay vẫn có những cơ hội (dù ít) để thành công trên sân đất nện nói chung và tại Roland Garros năm nay nói riêng.

Chí ít là tính tới thời điểm này, Federer không phải là người chơi trái một tay duy nhất có mặt ở tứ kết, dù Richard Gasquet – một kỳ nhân trái một tay khác đã bị Murray hạ dễ dàng sau bốn set. Trái-một-tay-Almagro đã đánh bại Tipsarevic – người thường xuyên có mặt trong top 10 ATP hai năm qua để giành một trong tám suất cuối.

Gặp Nadal ở tứ kết có thể là một điều kém may mắn cho Almagro (đối đầu 7-0), nhưng ít ra cũng là một cơ hội để anh chứng minh rằng gần hai mươi năm trước, quyết định chơi trái một tay của mình là không sai. Brad Gilbert, tác giả của cuốn sách “Winning Ughly” (Thắng xấu), sau khi xem Almagro thắng Tipsarevic đã thốt lên khi bình luận trên kênh Tennis Channel (Mỹ) rằng tay vợt người Tây Ban Nha có “cú trái một tay xuất sắc nhất tại giải”.

Liệu Almagro (người chưa thua set nào từ đầu giải) có thể làm nên lịch sử? Hay giỏi lắm anh sẽ chỉ giành được một set từ tay Nadal, và khi đó chúng ta lại trông đợi ở Federer dù biết rằng ở Roland Garros nó khó như việc chứng minh rằng quả bóng tennis không phải hình tròn!

PHẠM TẤN

Theo 24h