Rơi gối cầu metro, 8 tháng chưa rõ nguyên nhân: Khó hiểu

Không sớm tìm được nguyên nhân, giải quyết dứt điểm nhà nước có thể rơi vào tình thế thiệt đơn, thiệt kép.

PGS.TS Nguyễn Văn Hiệp – ĐH Bách khoa TP.HCM cho rằng, cần đặt định thời gian cụ thể với chủ đầu tư, buộc đơn vị này phải có trách nhiệm báo cáo rõ nguyên nhân dẫn đến sự cố rớt gối cao su tuyến Metro số 1 ( Bến Thành – Suối Tiên ).

Bêtông bên dưới đường ray bị nứt sau sự cố gối cao su trên dầm cầu cạn thuộc gói thầu CP2 bị rơi hồi cuối tháng 10/2020. Ảnh: LĐO

Vị PGS cho rằng, 8 tháng chưa tìm ra được nguyên nhân là rất khó hiểu. Hơn nữa, cách làm của chủ đầu tư, Ban quản lý đường sắt đô thị (MAUR) hiện nay sẽ càng dễ gây hiểu nhầm.

Với tư duy trên, ông kiến nghị hai vấn đề:

Thứ nhất, các bên từ chủ đầu tư, các nhà thầu chính – phụ, tư vấn giám sát, tư vấn thiết cũng như bản thân nhà sản xuất ra các gối cầu họp bàn với nhau, di đến thống nhất thời gian, quy trình cụ thể để giải quyết sự cố trên. Tất cả quy trình, mốc thời gian phải được công bố, công khai trước dư luận.

“Đây là trách nhiệm của các bên, vì một đồng đầu tư cho dự án đều được trích từ tiền thuế của dân để trả. Vì thế, người dân, đặc biệt các nhà chuyên môn phải được hiểu, được biết, phải được nắm rõ mọi quy trình, thủ tục để giám sát và được góp ý”, PGS Nguyễn Văn Hiệp nói.

Vẫn theo vị PGS, quy trình đánh giá, tìm nguyên nhân phải rất cụ thể về mốc thời gian, thời hạn hoàn thành để dư luận có quyền tham gia thảo luận, góp ý.

Đồng thời, quy trình này phải nêu cho được việc tiến hành kiểm tra lại toàn bộ các gối cầu khác sẽ được tiến hành như thế nào để bảo đảm an toàn cho người dân về lâu về dài khi sử dụng tuyến Metro này.

Vấn đề thứ hai, về tiến độ tìm nguyên nhân của sự cố, vị PGS cho rằng nhất thiết phải nhanh chóng tìm ra nguyên nhân để tìm giải pháp khắc phục cho được. Việc này không chỉ liên quan tới vấn đề kỹ thuật mà còn liên quan tới hàng loạt những vấn đề khác về tiến độ, vốn đầu tư cũng như những phiền hà, rắc rối cho người dân.

“Đầu tiên, việc chậm tìm ra nguyên nhân các sự cố liên quan tới tuyến Metro số 1 thì sẽ làm cản trở tới hàng loạt những hoạt động khác của dự án như: lắp đặt các đường điện, đường ray, tiến độ vận hành…

Về nguyên tắc, khi đã lắp đặt xong các gối cầu rồi mới tiến hành làm đường điện, đưa đường ray lên. Đường ray các tuyến Metro có mối hàn đặc biệt, sẽ giãn nở khi nhiệt độ tăng, vì thế, đi Metro rất êm, không bị những tiếng động làm ồn. Tuy nhiên, đó là trong điều kiện thuận lợi, mọi quy trình đều được áp dụng đúng kỹ thuật, trường hợp có những sự cố như trên các hoạt động lắp đặt khác đều bị ảnh hưởng, không những thế còn ảnh hưởng tới cả chất lượng và kỹ thuật của dự án.

Bây giờ cố lắp đường ray thì không bảo đảm an toàn, nếu không lắp đường ray sẽ lại ảnh hưởng tới tiến độ, rồi lại chậm trễ, lại kéo dài, lại có đội vốn như các dự án khác không?

Chưa hết, từ sự chậm trễ của gói thầu này sẽ kéo theo những ảnh hưởng của gói thầu khác, như vậy, nếu bị các thầu phụ kiện, phạt vì chậm giao mặt bằng để thi công thì ai sẽ là người phải chịu trách nhiệm?”, vị chuyên gia đặt câu hỏi.

Vị chuyên gia cho rằng, nếu không giải quyết dứt điểm được tình trạng này nhà nước có thể rơi vào tình thế thiệt đơn, thiệt kép.

“Dự án chậm trễ đưa vào khai thác sẽ gây thiệt hại lớn tới kinh tế, đời sống, xã hội của người dân.

Chưa hết, dự án chậm tiến độ, làm đội vốn, nhà nước sẽ có nguy cơ mất thêm một khoản nữa.

Trường hợp, bị nhà thầu thi công kiện, nếu không có hợp đồng ràng buộc chặt chẽ, thì nguy cơ phải bồi thường cho nhà thầu thi công là khó tránh. Khi đó, không phải nhà nước chịu thiệt kép mà phải chịu thiệt tới nhiều lần”, PGS.TS Nguyễn Văn Hiệp nói rõ.

Từ những phân tích ở trên, PGS.TS Nguyễn Văn Hiệp kiến nghị các cơ quan quản lý phải kiên quyết, dứt điểm, buộc chủ đầu tư nhanh chóng công khai kết luận sự cố. Việc này không chỉ liên quan tới lợi ích của riêng chủ đầu tư mà còn liên quan tới lợi ích chung của cả quốc gia, do đó, cần thiết phải sớm đưa ra kết luận, đồng thời làm rõ trách nhiệm của từng bên.

Liên quan tới sự cố trên, trước đó, Sở GTVT TPHCM đã báo cáo UBND TPHCM về tình hình giải quyết các vấn đề quan trọng trong quá trình triển khai tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên), trong đó có sự cố gối cao su ở gói thầu CP2.

Theo Sở GTVT TPHCM, trước đó Ban quản lý đường sắt đô thị (MAUR) đã kiến nghị bổ sung gói thầu tư vấn độc lập thí nghiệm đối chứng và kiểm định chất lượng toàn bộ các gối cầu đã lắp đặt và các đoạn dầm bị hư hỏng ở gói thầu CP2 tuyến metro số 1. Mặc dù còn nhiều lo ngại sẽ đẻ thêm một gói thầu, tốn thêm chi phí nhưng vì mong muốn sớm tìm ra nguyên nhân, gói thầu đã được phê duyệt.

Cùng với quyết định trên, Sở GTVT cũng yêu cầu MAUR khẩn trương triển khai, tìm ra nguyên nhân.

Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại các nguyên nhân dẫn tới sự cố vẫn chưa được làm rõ.