Rò rỉ dữ liệu gây hoài nghi về số ca bệnh Covid-19 ở Trung Quốc

Dữ liệu rò rỉ từ Đại học Công nghệ Quốc phòng Quốc gia của Trung Quốc làm dấy lên hoài nghi về số ca nhiễm virus corona thực tế ở Trung Quốc có thể cao hơn báo cáo chính thức.

Tạp chí Foreign Policy và tổ chức báo chí độc lập 100Reporters ngày 13/5 cho biết nhận được dữ liệu rò rỉ trong Đại học Công nghệ Quốc phòng Quốc gia, trực thuộc Quân ủy Trung ương Trung Quốc.

Dữ liệu cập nhật thông tin về các ca nhiễm và tử vong vì virus corona ở hơn 230 thành phố của Trung Quốc. Nguồn tin của hai tổ chức báo chí đề nghị giấu tên vì tính nhạy cảm của việc chia sẻ dữ liệu quân sự. Dữ liệu vẫn chưa được công khai. Hai tổ chức báo chí đang tìm cách chia sẻ riêng với cộng đồng nghiên cứu.

Bác sĩ tại bệnh viện Hồ Bắc xem ảnh chụp CT phổi của bệnh nhân nhiễm virus corona. Ảnh: Getty.

Theo bài viết được Foreign Policy và 100Reporters đồng xuất bản, đây là tài liệu có quy mô lớn nhất từ trước đến nay được công bố về số ca nhiễm virus corona tại Trung Quốc.

Những thông tin trong gói dữ liệu rò rỉ trùng khớp với một công cụ theo dõi dữ liệu virus corona cũng do Đại học Công nghệ Quốc phòng Quốc gia Trung Quốc công bố. Chú giải của trường đại học về công cụ theo dõi dữ liệu cho biết họ lấy thông tin từ Bộ Y tế Trung Quốc, Ủy ban Y tế Quốc gia, truyền thông và các nguồn công khai khác.

Nguồn tin giấu tên cho biết dữ liệu rò rỉ cũng được lấy từ trường đại học này. Tuy nhiên, bản rò rỉ có quy mô lớn hơn bản đồ giám sát chính thức của trường này. Điểm khác biệt làm dấy lên nghi ngờ về số ca nhiễm thực tế so với những gì Trung Quốc chính thức công bố.

Dù không đảm bảo thể hiện toàn diện tình hình dịch bệnh, dữ liệu rò rỉ có quy mô rất lớn. Gói dữ liệu gồm hơn 640.000 dòng cập nhật thông tin về số ca bệnh ở những địa điểm cụ thể.

Mỗi dòng cập nhật thể hiện kinh độ, vĩ độ và số ca bệnh “được xác nhận” tại địa điểm đề cập. Thời gian dữ liệu được thu thập kéo dài từ đầu tháng 2 đến cuối tháng 4.

Đối với những địa điểm trong và xung quanh tâm điểm bùng phát dịch ở Vũ Hán, thuộc tỉnh Hồ Bắc, gói dữ liệu rò rỉ còn thể hiện số ca tử vong và số người “đã hồi phục”. Dữ liệu không thể hiện rõ cách thức nhóm tác giả thu thập thông tin xác định như thế nào là “được xác nhận” hay “đã hồi phục”.

Foreign Policy và 100Reporters lưu ý rằng Trung Quốc đã nhiều lần điều chỉnh cách tính số ca nhiễm và tử vong vì Covid-19 trên toàn quốc. Dịch bệnh bùng phát ở Trung Quốc trước khi hoàn chỉnh các biện pháp xét nghiệm trên diện rộng. Điển hình là đợt tăng đột biến số ca nhiễm ở Hồ Bắc vào giữa tháng 2, sau khi cơ quan y tế gộp thêm bệnh nhân được chẩn đoán bằng ảnh chụp CT phổi.

Ngoài những địa điểm cập nhật ca nhiễm được mô tả là bệnh viện, dữ liệu rò rỉ còn bao gồm một số địa điểm mang tên trùng với một số chung cư, khách sạn, siêu thị, nhà ga xe lửa, nhà hàng và trường học khắp Trung Quốc.

Theo báo cáo chính thức của chính phủ Trung Quốc, số ca nhiễm virus corona được xác nhận tại Trung Quốc đại lục là 82.919, tính đến ngày 13/5. Tổng số ca tử vong là 4.633 người.

Nhiều nước thời gian qua kêu gọi điều tra độc lập về dịch bệnh Covid-19 tại Trung Quốc vì các quan ngại về mức độ minh bạch và truy cập các kho dữ liệu chịu hạn chế.

Trung Quốc cũng đối diện nhiều cáo buộc từ Mỹ về che giấu nguồn gốc dịch bệnh. Đã xuất hiện hoài nghi trong giới nghiên cứu về độ tin cậy của số liệu do Trung Quốc cung cấp. Điển hình là lần điều chỉnh tổng số ca tử vong tại Vũ Hán tăng gần 50% vào giữa tháng 4, từ 2.579 lên 3.869 người.