Reuters: Mỹ chuẩn bị bán 7 hệ thống vũ khí cho Đài Loan
Hợp đồng bán 7 hệ thống vũ khí quan trọng cho Đài Loan đang được Mỹ hoàn tất các thủ tục cuối cùng, động thái được miêu tả là nhằm gây sức ép lên Trung Quốc.
Các lô vũ khí này – được sản xuất bởi Lockheed Martin, Boeing và General Atomics – đang trải qua giai đoạn làm thủ tục xuất khẩu, ba nguồn tin xác nhận, Reuters hôm 16/9 cho biết. Quốc hội Mỹ dự kiến ra thông báo về hợp đồng bán lô vũ khí cho Đài Loan trong vài tuần tới.
Các nguồn tin từ giới công nghiệp quốc phòng cho biết Mỹ sẽ bán cho Đài Loan 7 hệ thống vũ khí lớn, trong đó có mìn sát thương, tên lửa dẫn đường và máy bay không người lái. Động thái này nhằm gia tăng sức ép lên Trung Quốc, các nguồn tin cho biết.
Hệ thống rocket pháo binh cơ động cao của Mỹ được Đài Loan quan tâm. Ảnh: Reuters.
Tổng thống Trump dự kiến được Ngoại trưởng Mike Pompeo báo cáo về tiến trình của hợp đồng bán vũ khí cho Đài Loan trong tuần này. Một số hệ thống vũ khí đã được Đài Loan đề nghị mua từ hơn một năm trước, nhưng chỉ được Washington thúc đẩy trong thời gian vừa qua khi mâu thuẫn với Bắc Kinh leo thang.
Video đang HOT
Kể từ khi nhậm chức năm 2017, Tổng thống Trump đã nỗ lực đẩy mạnh xuất khẩu vũ khí nhằm tăng cường năng lực quốc phòng của các đối tác, giúp họ giảm phụ thuộc vào Washington, đồng thời tạo thêm việc làm cho các doanh nghiệp và lao động Mỹ.
Việc thúc đẩy hợp đồng bán vũ khí cho Đài Loan là một phần trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump. Phe Cộng hòa cũng miêu tả ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden sẽ là người chùn tay trong cuộc đối đầu với Bắc Kinh.
Trong khi đó, Đài Loan đang mở rộng chi tiêu phòng vệ, với lo ngại Washington sẽ không sẵn lòng chuyển giao cho hòn đảo này những hệ thống vũ khí tối tân nhất trong trường hợp ông Biden đắc cử.
Đài Loan từ lâu đã bày tỏ sự quan tâm tới các phương tiện và vũ khí tối tân của Mỹ. Hòn đảo này đang mở rộng năng lực phòng vệ nhằm đối phó với những động thái được miêu tả là ngày càng mang tính đe dọa của Bắc Kinh, như các cuộc tập trận hải quân và không quân gần Đài Loan.
Mỹ công bố điện mật, tăng hợp tác với Đài Loan
Washington thông báo lập sáng kiến kinh tế mới với Đài Loan và công bố hai bức điện mật dưới thời tổng thống Reagan trong đó có "sáu bảo đảm" dành cho hòn đảo.
Washington công bố hai bức điện năm 1982, được giải mật vào ngày 16/7 và đăng trên website của Viện Mỹ tại Đài Loan (AIT) hôm 31/8, tập trung vào việc bán vũ khí cho Đài Loan và "sáu đảm bảo" dành cho Đài Loan.
Mỹ cùng ngày cũng thông báo thiết lập đối thoại kinh tế song phương mới với Đài Loan nhằm tăng cường quan hệ với hòn đảo "trước sức ép ngày càng tăng từ Bắc Kinh".
Bức điện đầu tiên có tên "Bán vũ khí cho Đài Loan", do cựu ngoại trưởng Mỹ Lawrence S. Eagleburger gửi cho Giám đốc AIT James Lilley vào tháng 7/1982, liên quan việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan.
Điện mật Mỹ gửi Đài Loan năm 1982 được Viện Mỹ tại Đài Loan (AIT) hôm 31/8. Ảnh: AIT.
Bức điện giải thích việc Mỹ sẵn sàng giảm bán vũ khí cho Đài Loan, với điều kiện Trung Quốc tiếp tục cam kết về một giải pháp hòa bình tại eo biển Đài Loan. Nếu Trung Quốc "trở nên hiếu chiến hoặc gây mất an ninh, bất ổn cho khu vực này", Mỹ sẽ tăng cường bán vũ khí cho Đài Loan.
Bức điện thứ hai có tên "Sáu bảo đảm", do cựu ngoại trưởng Mỹ George Shultz gửi ông James Lilley vào tháng 8/1982, trong đó đưa ra sáu cam kết bảo đảm an ninh cho Đài Loan. Văn bản này được xem là yếu tố nền tảng trong chính sách của Mỹ đối với Đài Loan.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á David Stilwell cho biết các động thái mới nhất của Mỹ với Đài Loan không phải là sự thay đổi chính sách, mà là một phần của loạt "điều chỉnh đáng kể" trong khuôn khổ nguyên tắc "một Trung Quốc" lâu đời của Washington. "Mỹ sẽ tiếp tục ủng hộ Đài Loan trước những hành động gây áp lực, đe dọa và loại bỏ Đài Loan của Trung Quốc", ông nói.
Daniel Russel, người tiền nhiệm của ông Stilwell dưới thời Obama, cho biết "Sáu đảm bảo" là "bí mật mở".
Cơ quan Ngoại giao Đài Loan cho biết việc công bố giải mật hai bức điện gần 40 năm trước thể hiện cam kết của Mỹ đối với hòn đảo, đồng thời "bày tỏ cảm ơn" về sự ủng hộ của Mỹ và cho biết sẽ tiếp tục tăng cường khả năng quốc phòng của mình.
Trung Quốc chưa có bình luận về động thái trên của Mỹ. Tuy nhiên, việc giải mật được đưa ra vào thời điểm quan hệ giữa Washington - Bắc Kinh ở mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ. Trung Quốc được dự đoán là mục tiêu bị chỉ trích và áp các biện pháp cứng rắn khi Trump vận động cho chiến dịch tái tranh cử vào tháng 11 tới.
Trung Quốc luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực. Trung Quốc cũng coi Đài Loan là một trong những vấn đề nhạy cảm và quan trọng nhất trong quan hệ quốc tế cũng như phản đối mọi động thái vi phạm nguyên tắc "một Trung Quốc".
Dù công nhận chính sách "một Trung Quốc", Mỹ vẫn duy trì quan hệ với Đài Loan và bán vũ khí cho hòn đảo, nhưng thường không bán những khí tài hiện đại nhất để tránh gây căng thẳng với Bắc Kinh.
Trung Quốc trừng phạt nhà thầu quân sự Mỹ Trung Quốc tuyên bố trừng phạt Lockheed Martin, nhà thầu chính trong thỏa thuận Mỹ vừa phê chuẩn cho phép Đài Loan nâng cấp hệ thống tên lửa Patriot. "Chúng tôi kịch liệt phản đối hợp đồng vũ khí của Mỹ với Đài Loan, đồng thời kêu gọi Mỹ nghiêm túc tuân thủ chính sách 'Một Trung Quốc', ngừng bán vũ khí và...