Quyết định bước ngoặt của Tổng thống Mỹ Joe Biden

Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 21/7 (giờ địa phương) đã ra tuyên bố rút khỏi chiến dịch tranh cử nhiệm kỳ tiếp theo, sau nhiều ngày cách ly tại ngôi nhà bên bờ biển Delaware vì nhiễm COVID-19.

Quyết định này của Tổng thống Biden dù không nằm ngoài dự đoán của giới quan sát nhưng được cho là sẽ mang lại nhiều bất ngờ sau đó, bởi đảng Dân chủ cần tìm kiếm một ứng cử viên mới, người có khả năng tái tạo được khí thế nếu muốn đánh bại đối thủ đảng Cộng hòa Donald Trump.

Hôm 20/7 (giờ địa phương), Tổng thống Mỹ Joe Biden vẫn tuyên bố với các trợ lý cấp cao rằng ông tràn đầy động lực để tiếp tục tranh cử. Nhưng chỉ một ngày sau đó, ông đột ngột thay đổi quyết định.

Tổng thống Joe Biden rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng và đề cử Phó Tổng thống Kalama Harris thay ông tranh cử. Nguồn: Reuters

Trên mạng xã hội X, ông Biden viết: “Được phục vụ các bạn với tư cách tổng thống là vinh dự lớn nhất trong cuộc đời tôi. Mặc dù có ý định tái tranh cử nhưng tôi tin rằng việc mình từ bỏ chiến dịch và chỉ tập trung hoàn thành nhiệm vụ với tư cách là một tổng thống trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ là lợi ích lớn nhất cho đảng Dân chủ và cho đất nước”.

Ông Biden khẳng định, quyết định dừng cuộc chạy đua vào Nhà Trắng không xuất phát từ sự mệt mỏi khi nhiều quan chức trong đảng Dân chủ kêu gọi dừng cuộc đua mà bởi bản thân ông nhận thấy không còn khả năng chiến thắng. Kết quả cuộc thăm dò trong tuần qua tại một vài bang then chốt của đảng Dân chủ chỉ ra những con số ảm đạm, khi ông Biden không chỉ bị tụt lại ở cả sáu bang đang dao động, mà còn bị bỏ xa ở hai bang khác là Virginia và New Mexico.

Theo Politico, một ngày trước tuyên bố rút lui, ông Steve Ricchetti và ông Mike Donilon, hai cố vấn chiến lược lâu năm đã tới Delaware để trao đổi với Tổng thống Biden những thông tin mới xoay quanh cuộc bầu cử 2024. Đây được cho là yếu tố dẫn đến quyết định quan trọng nhất trong sự nghiệp chính trị của Tổng thống Biden. Thượng nghị sĩ bang New York Chuck Schumer bày tỏ: “Ông Joe Biden không chỉ là một tổng thống và nhà lãnh đạo lập pháp vĩ đại, ông còn là một con người thực sự đặc biệt. Quyết định của ông ấy rõ ràng không dễ thực hiện, nhưng một lần nữa, ông đặt đất nước, đảng của mình và tương lai của chúng ta lên hàng đầu. Joe, hôm nay ông đã chứng tỏ được rằng ông là một nhà yêu nước thực sự và một người Mỹ vĩ đại”.

Cũng trong tuyên bố của mình, ông Joe Biden tiến cử Phó Tổng thống Kalama Harris (59 tuổi) thay ông trở thành ứng viên của đảng Dân chủ trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay. Ông Joe Biden chia sẻ: “Quyết định đầu tiên của tôi với tư cách là ứng cử viên của đảng vào năm 2020 là chọn bà Kamala Harris làm phó tổng thống và đó là quyết định đúng đắn nhất tôi từng đưa ra. Hôm nay, tôi muốn bày tỏ sự ủng hộ và tán thành hoàn toàn của mình để bà Kamala trở thành ứng viên tổng thống của đảng chúng tôi năm nay”.

Theo giới quan sát, sự ủng hộ của Tổng thống Biden dành cho bà Kalama Harris giúp bà có lợi thế, nhưng việc liệu bà có nhận được đề cử chính thức của đảng Dân chủ hay không lại là điều không chắc chắn. Ông Joe Biden đã giành chiến thắng trong gần như tất cả cuộc bỏ phiếu sơ bộ, nhưng ông vẫn chưa phải là ứng cử viên chính thức của đảng và không thể ra quyết định đơn phương. Bà Kalama Harris là người phụ nữ da màu đầu tiên giữ chức phó tổng thống Mỹ. Bà có thể thu hút được sự ủng hộ từ các nhóm cử tri thiểu số, phụ nữ cũng như giới trẻ.

Tuy nhiên, bà cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm việc cải thiện hình ảnh và tỷ lệ ủng hộ của công chúng vốn không cao như mong đợi. Theo Sky News, các cuộc thăm dò gần đây cho thấy tỷ lệ cử tri ủng hộ bà Harris chỉ ở mức 29% trong khi tỷ lệ không ủng hộ bà lên tới 49% và 22% cử tri cho biết họ không có quan điểm gì về bà hoặc tệ hơn là chưa từng biết đến bà. Điều này khiến đảng Dân chủ buộc phải tìm cách lựa chọn thêm một số nhân vật khác.

Một số nguồn thạo tin cho biết, Thống đốc California Gavin Newsom (56 tuổi) được coi là một ngôi sao đang lên với tài tranh biện tuyệt vời. Lần đầu tiên ông gây sự chú ý trên cả nước là khi cùng Thị trưởng San Francisco và nhiều quan chức khác trong thành phố cấp giấy chứng nhận hôn nhân đồng giới năm 2004, bất chấp điều này vi phạm luật pháp bang Florida vào thời điểm đó. Tuy nhiên, trở ngại lớn nhất hiện nay chính là việc ông công khai ủng hộ bà Harris và ca ngợi bà là một người cứng rắn, không biết sợ hãi và ngoan cường.

“Trong bối cảnh nền dân chủ và tương lai của chúng ta đang bị đe dọa, không ai ngoài Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris có thể thách thức ông Donald Trump và dẫn dắt đất nước tới một con đường sáng lạn hơn”, ông Newsom chia sẻ trên tài khoản X. Ngoài ra, Thống đốc bang Michigan Gretchen Whitmer (52 tuổi) cũng là một cái tên gây chú ý. Chỉ trong vòng hai thập kỷ, bà Gretchen Whitmer đã thăng tiến thần tốc từ một nữ sinh đại học luật thành Thống đốc bang Michigan đồng thời thiết lập vị thế là một nhân vật nổi bật của đảng Dân chủ. Vị thế của bà càng được củng cố vào năm 2022 khi bà tái cử tại bang Michigan và đảng Dân chủ thành công trong việc giành lại thế đa số tại lưỡng viện bang, giúp đảng này lần đầu tiên nắm quyền kiểm soát cả Thượng viện và Hạ viện ở Michigan trong gần 40 năm qua. Bà từng chỉ trích ông Trump đã thổi bùng ngọn lửa thù hận chính trị khiến bà trở thành nạn nhân của một âm mưu bắt cóc và ám sát. Rất may, FBI đã sớm phát giác và ngăn chặn âm mưu này vào năm 2020.

Về phần mình, ngay sau quyết định mang tính bước ngoặt của Tổng thống Biden, cựu Tổng thống Donald Trump nhận định rằng ông Biden không phù hợp để tiếp tục tranh cử. Ông Trump nhấn mạnh, nước Mỹ đã chịu nhiều tổn thất và ông sẽ khắc phục những thiệt hại trong nhiệm kỳ của ông Biden một cách nhanh chóng”, kèm theo tuyên bố gắn với tên tuổi của ông “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại!”. Trong một diễn biến có liên quan, lãnh đạo nhiều quốc gia trên thế giới đã có những phản ứng trước tuyên bố của ông Biden.

Theo đó, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk và Thủ tướng Australia Anthony Albanese, đều bày tỏ sự trân trọng đối với Tổng thống Joe Biden, cảm ơn ông vì những điều tốt đẹp đã làm khiến nền dân chủ trở nên mạnh mẽ. Tổng thống Israel Isaac Herzog bày tỏ lòng biết ơn tới ông Biden vì tình bạn và sự ủng hộ kiên định hàng thập kỷ mà ông Biden dành cho người dân Israel.

Viết trên mạng xã hội X, Tổng thống Ukraine Zelensky cảm ơn Tổng thống Biden vì sự ủng hộ không ngừng nghỉ của Mỹ với nước này trong cuộc xung đột với Nga. Trong khi đó, Phát Ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov mô tả ông Biden là ứng cử viên dễ dự đoán và vẫn còn bốn tháng cho tới cuộc bầu cử Mỹ nên nhiều điều vẫn có thể xảy ra. Chủ tịch Hạ viện Nga Vyacheslav Volodin thì kêu gọi Tổng thống Joe Biden chịu trách nhiệm về những vấn đề mà ông đã tạo ra trên toàn thế giới cũng như ngay tại Mỹ.