Quy hoạch mạng lưới trường học Hà Nội thiếu 2 chữ “công lập” và hệ lụy không nhỏ

Mai Thị Diễm09:56 18/02/2020

Quy hoạch mạng lưới trường học Hà Nội năm 2012 đã liệt kê từng khu đô thị bắt buộc quy hoạch một khu đất xây trường học, nhưng lại “quên” điền chữ “công lập”.

Phó giáo sư Đặng Thị Thanh Huyền – nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục, Học viện Quản lý Giáo dục, đã đến dự và phát biểu tại buổi Tọa đàm “Quy hoạch mạng lưới trường lớp tại Hà Nội, thực trạng và giải pháp”, do Báo điện tử Giáo dục Việt Nam tổ chức ngày 11/2 vừa qua.

Video: Trẻ em Hà Nội phải đủ chỗ học, không chen chúc

Phó giáo sư Đặng Thị Thanh Huyền, chia sẻ: “Học viện Quản lý giáo dục là đơn vị tư vấn xây dựng Quy hoạch giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục trung cấp chuyên nghiệp của Hà Nội năm 2012, nên tôi cũng rất may mắn được tham gia vào việc này.

Trong quá trình xây dựng quy hoạch thì có 2 mảng, thứ nhất quy hoạch về các xu hướng phát triển, là chúng tôi làm. Còn quy hoạch hệ thống trường lớp kỹ thuật thì do Viện Thiết kế quy hoạch của Sở Quy hoạch – Kiến trúc thực hiện.

Tuy nhiên, (việc quy hoạch mạng lưới trường học của Hà Nội cũng) phải tuân thủ các tiêu chuẩn quốc gia về quy hoạch giáo dục. Ví dụ, đối với cấp mầm non phải theo tiêu chuẩn 50 chỗ học, cấp tiểu học là từ 65 đến 80 chỗ học, cấp trung học cơ sở từ 55 đến 70 chỗ học và cấp trung học phổ thông là 45 đến 60 chỗ học cho 1.000 dân.

Đặc biệt có một điểm rất quan trọng trong quy hoạch mạng lưới này là yêu cầu mỗi một phường phải có 1 trường mầm non,1 trường tiểu học và 1 trường trung học cơ sở công lập.

Những trường này đảm bảo cho con em các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là những người lao động có thu nhập thấp cũng có nơi để cho con đi học.

Quy hoạch chung của Hà Nội dự kiến đến năm 2030 là 9,2 triệu dân, nhưng năm 2019 thì dân số Hà Nội đã hơn 8 triệu, và đến bây giờ thì tôi e con số đó đã đạt 9 triệu rồi, có nghĩa là bằng dân số dự báo của năm 2030.Nhưng hiện nay khái niệm dân cư trong một phường năm 2020 nó đã khác xa với năm 2012, thực tế số lượng dân cư đã tăng gấp đôi lên rồi.

Như vậy quy hoạch cũ dù vẫn đảm bảo các tiêu chuẩn, nhưng vì chúng ta không hình dung và dự báo được dân cư đô thị nhập vào, cũng như số lượng các tòa chung cư mới mọc nhanh đến thế.

Trước kia chúng tôi cũng đã liệt kê từng khu đô thị, khu này có bao nhiêu hộ dân và bắt buộc phải quy hoạch 1 khu đất phù hợp để xây dựng trường, nhưng mà tiếc rằng lại không điền chữ công lập vào khu đất xây trường đó, đây quả thật là sai sót.

Ở các khu đô thị hiện nay thì các trường tư thục có thể phát triển rất mạnh, vì nhu cầu nhân dân với nhiều tầng lớp và họ có nguyện vọng được học ở trường có chất lượng giáo dục cao.

Nhưng đối với đại đa số những người dân lao động thì chúng tôi chỉ tính 2 vợ chồng với thu nhập 10 triệu đồng 1 tháng, nếu họ phải đi thuê nhà thì đã mất tối thiểu 3 triệu đồng, tiền học ở trường tư thục cho 1 con ở mức thấp nhất cũng phải 5 triệu đồng thì họ không còn gì để sống nữa.

Như vậy đối với các cấp học phổ cập thì nhà nước phải đảm bảo đủ trường công lập ở các khu đô thị. Phải kiến nghị khi sửa đổi quy hoạch là mỗi một khu đô thị thì nhà nước phải đảm bảo 1 trường công lập đủ chỗ học.

Ngoài ra có thể xây các trường tư thục, nhưng phải đảm bảo để các tầng lớp nhân dân đến sinh sống khu đô thị đó có chỗ cho con em họ học công lập miễn phí ở các bậc học phổ cập.

Phổ cập mầm non 5 tuổi, phổ cập tiểu học, trung học cơ sở và Hà Nội phải đi đầu trong việc này.

Không thể để các trường như ở khu Linh Đàm… Tiểu học Chu Văn An ở quận Hoàng Mai có tới 70 cháu 1 lớp, và 1 tuần các cháu phải nghỉ học luân phiên 1 buổi, thậm chí tập thể dục cũng luân phiên.

Tôi thấy hiện nay chưa đảm bảo được quy hoạch 2012 thì đã là một vấn đề, bên cạnh việc đảm bảo mỗi một phường xã có 1 trường mầm non, tiểu học công lập, như vậy cũng tính đến phải xây dựng trường công lập ở các khu đô thị”.

Đến dự buổi tọa đàm có các đại biểu:

Giáo sư Nguyễn Anh Trí – Đại biểu Quốc hội khóa 14.

Giáo sư Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh – Nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp (Bộ Giáo dục và Đào tạo), hiện là Thành viên Tổ tư vấn Ủy ban đổi mới Giáo dục – Đào tạo.

Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm – Nguyên Hiệu trưởng Trường trung học phổ thông Đinh Tiên Hoàng, Chủ tịch Hội tâm lý Giáo dục Hà Nội, và hiện là Thành viên Tổ tư vấn Ủy ban đổi mới Giáo dục – Đào tạo.

Nhà giáo nhân dân Nguyễn Thị Hiền – Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm (Hà Nội).

Phó giáo sư Đặng Thị Thanh Huyền – Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học Quản lý Giáo dục, Học viện Quản lý Giáo dục.

Bà Trần Kim Phương – Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Everest.

Tùng Dương

Theo giaoduc.net.vn

Nhiều nơi mặc cả từng đồng lương giáo viên nhưng lại lãng phí tiền tỷ

Hiện nay mức lương giáo viên tại nhiều nơi vẫn còn thấp, đời sống nhà giáo còn nhiều khó khăn trong khi tình trạng lãng phí trong giáo dục vẫn còn lớn.

Trong tháng 7/2019, Học viện Quản lý Giáo dục đã từng tiến hành khảo sát với các học viên là cán bộ quản lý cấp tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông tại 3 tỉnh: Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hà Nam.

Theo đó, với 367 ý kiến thu về, 100% các ý kiến đều cho rằng các trường phổ thông hiện nay còn nhiều lãng phí, trong đó tập trung nhiều lãng phí ở cơ sở vật chất, tài chính, thời gian.

Bên cạnh đó nhiều cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông công lập đều có ý kiến cho rằng nguồn tài chính hạn hẹp, cơ sở vật chất còn nhiều thiếu thốn.

Vậy tại sao lại có sự lãng phí? Khi tìm hiểu sâu vấn đề này sẽ thấy rằng việc lãng phí không chỉ do cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh của trường mà còn do cơ chế quản lý.

Có rất nhiều ví dụ về sự lãng phí trong giáo dục có thể nhìn thấy rõ. Thậm chí một số cá nhân còn lợi dụng điều này để trục lợi cho mình.

Nhìn từ miền xuôi đến miền ngược, từ những tỉnh thành phố lớn cho đến các tỉnh vùng cao không đâu là không có những biểu hiện lãng phí trong giáo dục.

Tại các tỉnh miền núi, có giáo viên bức xúc vì các cuộc thi, các phong trào được tổ chức một cách vô bổ, không có hiệu quả.

Cô giáo N.T.H (Mường Khương, Lào Cai) thẳng thắn: "Có nhiều cuộc thi và phong trào được tổ chức rất hình thức. Chẳng hạn như cuộc thi tìm hiểu về xe máy điện, xe phân khối lớn.

Trong khi các học sinh của tôi toàn đi bộ đến trường. Như vậy có phải là lãng phí thời gian và kinh phí tổ chức các cuộc thi này hay không?".

Nhiều công trình,trường học bỏ hoang gây lãng phí lớn cho ngân sách nhà nước (Ảnh minh họa: Quân đội Nhân dân)

Ở huyện Xín Mần (Hà Giang), có giáo viên phản ánh: Học sinh trong trường có quá nửa hộ nghèo thế nhưng năm nào phòng Giáo dục cũng chỉ đạo phải mua sách giáo khoa mới, đồ dùng học tập mới.

Tại các tỉnh miền xuôi đặc biệt là ở những tỉnh/thành phố lớn sự lãng phí trong giáo dục còn lớn hơn nhiều. Có thể lấy ví dụ như một số cuộc thi tổ chức trên mạng, các phong trào thi đua nặng về hình thứ. Rồi chuyện nâng hạng cho giáo viên, chuyện chứng chỉ tiếng Anh, tin học...

Có giáo viên hợp đồng tại Hà Nội, lương chỉ khoảng 1.2 triệu đồng/ tháng nhưng đành bấm bụng bỏ ra số tiền từ 3-5 triệu đồng để có chứng chỉ tiếng Anh, tin học theo đúng quy định. Vấn đề lãng phí ở đây là những tấm chứng chỉ đó chẳng được sử dụng cũng chẳng giúp nâng cao trình độ cho giáo viên.

Trong khi đời sống giáo viên nhiều nơi còn nhiều khó khăn với mức thu nhập thấp. Nhiều giáo viên mức lương còn thấp hơn cả lương phụ vữa. Thậm chí ngay tại Thủ đô Hà Nội có những giáo viên vẫn chỉ nhận trên dưới 1 triệu đồng.

Thế nhưng những con số lãng phí, thất thoát trong giáo dục vẫn như "trêu ngươi"cười đùa trên khó khăn của nghề giáo. Nếu số tiền trên được sử dụng hiệu quả hoặc dùng để tăng lương, nâng cao đời sống cho giáo viên thì thiết thực biết mấy.

Nhiều cuộc thi dành cho học sinh, sinh viên bị phản ánh là vô bổ, nặng hình thức (Ảnh minh họa:hanoimoi.com)

Phóng viên từng có dịp thăm những ngôi trường vùng cao phải "chạy đua"để đạt chuẩn Quốc gia. Đằng sau những căn phòng học quy mô,hoành tráng nhưng phủi đầy bụi là một góc giáo viên của trường phải chắt chiu từng giọt nước, từng nguồn điện để phục vụ sinh hoạt.

Những học sinh ăn mặc phong phanh, cơm chẳng có mà ăn nhưng năm nào cũng phải bỏ mấy trăm nghìn đồng để mua sách vở mới chỉ để....đẹp mặt nhà trường.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Tuyết Hạnh, Phó trưởng khoa Quản lý, Học viện Quản lý giáo dục:

"Có thể thấy trong giáo dục Việt Nam còn nhiều lãng phí, lãng phí nhân lực do đào tạo không gắn với sử dụng hoặc tuyển dụng không dựa trên vị trí việc làm, năng lực chưa đáp ứng. Lãng phí về cơ sở vật chất do chất lượng vật tư, phương tiện, thiết bị giáo dục thấp.

Lãng phí tài chính do đầu tư không đúng, mua sắm thiếu kế hoạch, hoặc mua những thứ không cần thiết. Lãng phí thời gian do thủ tục rườm rà. Lãng phí tư duy, cơ hội do không nhận ra cơ hội để đón bắt hoặc do thiếu quyết đoán.

Trong quản lý nhà trường, sự lãng phí tư duy, lãng phí phương pháp thể hiện ở chỗ chưa huy động được trí tuệ tập thể giải quyết các vấn đề của tổ chức, hoặc phương pháp làm việc chưa phù hợp.

Có thể thấy sự lãng phí đang hiện diện ở khắp nơi, mọi nơi trong các cơ sở giáo dục nói chung và cơ sở giáo dục phổ thông nói riêng".

Vị chuyên gia này cũng đề xuất: Trong khi nguồn ngân sách còn hạn hẹp thì giải quyết vấn đề lãng phí là việc làm cần thiết để có thêm điều kiện cho đổi mới.

Thực hành tiết kiệm chống lãng phí trong các việc làm hàng ngày của lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường sẽ tác động đến học sinh để hình thành ở các em năng lực hình thành tiết kiệm.

Tại buổi Hội thảo: "Tái cấu trúc nguồn lực nhà nước đầu tư cho giáo dục để tăng hiệu quả, chống lãng phí" do Báo điện tử Giáo dục Việt Nam tổ chức, Tiến sĩ Bùi Thị An - Đại biểu Quốc hội khóa 13 chỉ ra những nguyên nhân gây lãng phí trong giáo dục:

"Có nhiều nguyên nhân khách quan, nhưng chủ quan thì tôi thấy chính là do trình độ con người rất yếu, không biết dự báo, không biết nhìn xa trông rộng...cũng phải nói thêm đây là sản phẩm của chúng ta.

Cũng phải nói thêm là bệnh thành tích, bệnh thích và chưa kể là thích tham nhũng vì cứ có dự án là có tiền. Đấy là một bối cảnh đẻ ra chuyện lãng phí mà trong đó có lĩnh vực giáo dục, phải khẳng định như vậy".

Nhiều chuyên gia đã từng cảnh báo và chỉ ra sự thất thoát, lãng phí trong giáo dục (Ảnh:L.C)

Tiến sĩ Bùi Thị An cũng phân tích thêm: "Việc đẻ ra các trung tâm giáo dục, cũng phải nói có những lúc, có giai đoạn có những địa phương đáp ứng được nhu cầu, nơi vùng sâu vùng xa người ta không có điều kiện đến trường phổ thông để đi học được, thì những trung tâm này lại đáp ứng được chuyện đó.

Nhưng còn lại nhiều nơi mà đặc biệt là những thành phố lớn tôi thấy là quá lãng phí.

Trước thực trạng như hiện nay thì phải thế nào? Thực trạng thì mọi người đã rõ và lãng phí cả địa điểm, nhân sự, bộ máy thì cồng kềnh, dãn ra thì dễ nhưng thu hẹp thì rất khó".

Có thể thấy tình trạng lãng phí trong giáo dục là điều được chính những người trong cuộc và xã hội nhìn thấu.

Và có 1 nghịch lý rằng: Trong khi nhiều địa phương vẫn còn đang "kỳ kèo" thêm bớt 100.000 đồng - 200.000 đồng tiền lương cho giáo viên, tệ hơn còn tìm mọi cách để không đóng bảo hiểm cho người lao động thì vẫn còn đó những số tiền hàng trăm tỷ đồng cho những công trình bỏ hoang, cho những sự lãng phí vô tội vạ.

Vũ Ninh

Theo giaoduc.net

Bồi dưỡng cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông: Nâng tầm cá nhân nhà giáo Để triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, Bộ GD&ĐT giao cho Học viện Quản lý Giáo dục tổ chức tập huấn, bồi dưỡng 4.000 cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông. Công tác này đang được triển khai thực hiện nghiêm túc với nhiều điểm mới. Một lớp tập huấn, bồi dưỡng cán bộ quản lý cơ...