Quy hoạch hợp lý nguồn nước lưu vực sông Cửu Long

Thứ trưởng Lê Công Thành Bộ TN&MT nhấn mạnh: Việc lập quy hoạch tổng hợp tài nguyên nước lưu vực sông Cửu Long phải bảo đảm phân bổ công bằng và hợp lý nguồn nước giữa các vùng, nhóm đối tượng sử dụng nước và các tỉnh.

Điều này sẽ cơ bản giải quyết được tình trạng mâu thuẫn trong phân bổ, khai thác, sử dụng giữa các đối tượng sử dụng nước.

Ngày 15/1, tại Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) họp bàn về Quy hoạch tổng hợp tài nguyên nước lưu vực sông Cửu Long.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành cho rằng, Đồng bằng sông Cửu Long là vùng có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú nhưng lại chịu tác động và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Đặc biệt, nguồn tài nguyên nước bị phụ thuộc phần lớn vào lượng nước sản sinh từ ngoài lãnh thổ, chịu tác động của hệ thống các hồ chứa thủy điện thượng nguồn ở nước ngoài, biến đổi khí hậu, nước biển dâng và xâp nhập mặn… Do đó, các cơ quan chức năng cần xem xét lại và cụ thể hóa hơn nữa về những điểm mạnh, điểm yếu và các thách thức của tài nguyên nước cho các vấn đề liên quan đến quy hoạch.

Họp bàn về Quy hoạch tổng hợp tài nguyên nước lưu vực sông Cửu Long. (Ảnh: TL)

Đối với mục tiêu phát triển kinh tế, quy hoạch cần bổ sung mục tiêu phát triển hạ tầng thủy lợi đồng bộ phù hợp với mô hình chuyển đổi sản xuất nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu dựa trên mục tiêu được đề ra theo Nghị Quyết 120/NQ-CP ngày 17/11/2017 của Chính phủ về việc phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu.

Thứ trưởng Lê Công Thành nhấn mạnh: Việc lập quy hoạch tổng hợp tài nguyên nước lưu vực sông Cửu Long phải bảo đảm phân bổ công bằng và hợp lý nguồn nước giữa các vùng, nhóm đối tượng sử dụng nước và các tỉnh. Điều này sẽ cơ bản giải quyết được tình trạng mâu thuẫn trong phân bổ, chia sẻ, khai thác, sử dụng nước giữa các đối tượng sử dụng nước.

Để đảm bảo các nguyên tắc đó, Thứ trưởng đề nghị, đơn vị chủ trì lập quy hoạch phải phối hợp chặt chẽ với các đơn vị có liên quan cần sớm hoàn thiện công cụ mô hình toán; đánh giá thêm hiện trạng khai thác sử dụng nước nước từ năm 2016 đến nay.

Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu quan điểm phân vùng quy hoạch làm cơ sở phân tích, tổng hợp, dự báo các chỉ tiêu của quy hoạch; cân đối nhu cầu sử dụng nước của 4 vùng trong những năm cực hạn nhằm đưa ra giải pháp hữu hiệu để hạn chế dao động biên mặn. Đặc biệt, cần chú trọng đánh giá nhu cầu sử dụng nước có xét đến sự biến động nguồn nước do tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng và do khai thác, sử dụng nước ở thượng nguồn sông Cửu Long…

Theo Trung tâm Quy hoạch và Điều tra Tài nguyên nước quốc gia (Bộ TN&MT), theo tài liệu thu thập và kết quả điều tra khảo sát 13 tỉnh/thành, tổng lưu lượng khai thác toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long là 1.923.681 m3/ngày. Việc quy hoạch tổng hợp lưu vực sông Cửu Long sẽ cụ thể hóa quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên, trong tình hình hiện nay, hai bản quy hoạch sẽ được tiến hành đồng thời để đảm bảo tính thống nhất, phù hợp và nhất quán trong quy hoạch tổng hợp và quy hoạch vùng.

Do đó, thời gian tới, Cục Quản lý Tài nguyên nước sẽ có kế hoạch rà soát thêm hiện trạng khai thác sử dụng nước mặt, nước dưới đất… Đồng thời, xác định tỉ lệ phân bổ trong trường hợp bình thường và trường hợp hạn hán, thiếu nước, xác định nguồn nước dự phòng để cấp nước sinh hoạt trong trường hợp xảy ra sự cố ô nhiễm nguồn nước.

Tại cuộc họp, đại diện các đơn vị đã chia sẻ, đóng góp ý kiến để đẩy nhanh tiến độ xây dựng nội dung Quy hoạch. Trong đó, tập trung vào quan điểm phân vùng quy hoạch của các Bộ, ngành liên quan, đồng thời, có xem xét hạ tầng và các trục giao thông đường thủy, đường bộ; định hướng phân vùng quy hoạch theo thủy văn – sinh thái và cảnh quan để tạo sự thống nhất với các ngành; định hướng các chỉ tiêu về phát triển kinh tế xã hội, phân bổ, bảo vệ, phòng chống, công trình điều tiết, mạng quan trắc giám sát làm cơ sở dự báo nhu cầu sử dụng nước…