Quy định hiến má.u là nghĩa vụ bắt buộc của công dân là không phù hợp

Dự án Luật về Má.u và Tế bào gốc vừa gửi tới Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ Y tế đề xuất 2 giải pháp liên quan đến hiến má.u. Cụ thể, giải pháp 1 quy định việc hiến má.u là nghĩa vụ bắt buộc của công dân phải thực hiện 1 năm/lần nhưng có loại trừ một số trường hợp không thể hiến má.u; giải pháp 2 quy định việc hiến má.u là tự nguyện kết hợp với tăng chi cho hoạt động vận động hiến má.u. Đại diện Bộ Y tế sau đó đã khẳng định không có chuyện “bắt buộc công dân hiến má.u mỗi năm một lần”, đây chỉ là phương án đối chiếu khi đưa vào dự thảo Luật, song cũng nên bàn thêm về vấn đề này.

Quy định hiến má.u là nghĩa vụ bắt buộc của công dân là không phù hợp

Có thể khẳng định, đây là dự án luật cần thiết nhằm tạo nguồn má.u dự trữ ổn định để cấp cứu và điều trị bệnh nhân. Hiện nay, đa số các bệnh viện ở nước ta đều khan hiếm nguồn má.u, phải liên tục phát động các phong trào hiến má.u tình nguyện, nhất là huy động lực lượng học sinh, sinh viên; đoàn viên thanh niên, lực lượng vũ trang và một số hội viên của các tổ chức đoàn thể…

Vì đây là dự án luật quan trọng, có liên quan đến quyền và nghĩa vụ của công dân được quy định rõ trong Hiến pháp, do vậy cần phải được thẩm định, lấy lý kiến rộng rãi các tầng lớp nhân dân để đảm bảo tính khả thi. Trong 2 giải pháp của dự án luật, giải pháp thứ 1 quy định việc hiến má.u là nghĩa vụ bắt buộc của công dân phải thực hiện 1 năm/lần nhưng có loại trừ một số trường hợp không thể hiến má.u.

Giải pháp này không khả thi, vì hiến má.u là vấn đề nhạy cảm, bởi không phải ai cũng có thể hiến má.u. Nhiều người khi thấy má.u đã hoảng sợ hoặc ngất xỉu, huống chi bắt buộc họ phải có nghĩa vụ hiến má.u. Đồng thời, má.u là một phần cấu thành nên cơ thể của con người, gắn liền với con người nên việc hiến má.u là quyền mỗi cá nhân, không thể xem nó là một nghĩa vụ. Bên cạnh đó, việc hiến má.u phải phụ thuộc vào từng thể trạng mỗi người, nếu bắt buộc phải thực hiện nghĩa vụ, khi người đó hiến má.u nếu xảy ra những biến chứng, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng thì ai sẽ chịu trách nhiệm và bồi thường.

Nếu quy định hiến má.u là nghĩa vụ của công dân thì cần phải ban hành hàng loạt các quy định khác kèm theo như: Quy định độ tuổ.i hiến má.u; hiến má.u ở đâu; cơ quan quản lý nguồn má.u; bảo quản và sử nguồn má.u như thế nào (miễn phí hay thu phí đối bệnh nhân được nhận má.u); chế độ, chính sách đối với người hiến má.u; những trường hợp nào miễn hiến má.u, không được hiến má.u… và xử lý như thế nào đối với người không thực hiện nghĩa vụ hiến má.u, có thể áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành hay không…Do đó, quy định việc hiến má.u là nghĩa vụ bắt buộc của công dân phải thực hiện 1 năm/lần là quy định trên trời, có thể làm rối loạn xã hội, sẽ bị người dân phản đối. Vì vậy, giải pháp 1 nêu trên là không có tính khả thi, đề nghị đưa ra khỏi dự án luật.

Mặt khác, tôi đồng tình với giải pháp 2, việc hiến má.u là tự nguyện kết hợp với tăng chi cho hoạt động vận động hiến má.u. Để đảm bảo nguồn má.u dự trữ phục vụ cứu chữa bệnh nhân, việc trước tiên là phải tăng cường vận động hiến má.u nhân đạo, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia, nhất là đội ngũ học sinh, sinh viên, lực lượng vũ trang. Đẩy mạnh việc tuyền truyền để người dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của việc hiến má.u tự nguyện.

Đây là việc làm nhân đạo phục vụ cho việc cứu người, cần phải có chế độ, chính sách phù hợp đối với những người hiến má.u tự nguyện như họ được nhận một khoản tiề.n tương xứng; được nhận má.u miễn phí nếu phải điều trị bệnh… Đồng thời, thường xuyên động viên, khen thưởng xứng đáng đối với những người tham gia hiến má.u tự nguyện hoặc những người có thành tích trong công tác này.

Các cơ quan được giao nhiệm vụ tiếp nhận nguồn má.u cần phải thực hiện các biện pháp quản lý chặt chẽ, đảm bảo an toàn; không để xảy ra tình trạng thất thoát, hư hỏng hoặc mua bán, trao đổi trái quy định nguồn má.u này; định kỳ hàng năm phải công khai việc sử dụng để những người hiến má.u tự nguyện được biết. Có như vậy, sẽ tạo nên sự lan tỏa trong cộng đồng, thu hút đông đảo người dân tham gia hiến má.u tự nguyện, đảm bảo nguồn má.u phục vụ cứu chữa bệnh mà không cần bắt buộc người dân phải có nghĩa vụ thực hiện…

(Theo Lao Động)