Quốc Hưng và Đỗ Hiền – hai anh em nghệ sĩ hiếm hoi ở phía Bắc cùng là NSND

Đỗ Quốc Hưng – Đỗ Hiền được biết đến là hai anh em tài năng trong làng nghệ thuật phía Bắc và đều được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (NSND) khi còn trẻ.

Theo Quyết định 1431/QĐ-CTN do Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng ký ngày 28/11/2023, 42 cá nhân được phong tặng danh hiệu NSND. Trong danh sách này có NSƯT Đỗ Văn Hiền (Đỗ Hiền) – em trai của NSND Quốc Hưng.

Hai anh em nghệ sĩ tài năng

NSND Quốc Hưng sinh năm 1970 tại Hà Nội trong một gia đình không ai theo đuổi nghệ thuật. Bố mất sớm, mẹ anh tần tảo nuôi các con khôn lớn.

Ngay từ nhỏ, Quốc Hưng đã bộc lộ năng khiếu và dành toàn bộ đam mê cho nghệ thuật. Anh theo học chèo 3 năm rồi tham gia công tác tại Đoàn chèo Hà Nội, trước khi tới Nhạc viện Hà Nội học opera dưới sự khuyến khích của NSND Quý Dương.

NSND Quốc Hưng dạy học trò (Ảnh: Toàn Vũ).

Thành công đến với Quốc Hưng vào năm 2000 khi anh đoạt giải Nhất cuộc thi Hát thính phòng Nhạc kịch toàn quốc lần II. Năm 2004, anh được cúp Vàng Liên hoan Âm nhạc Quốc tế Mùa Xuân Bình Nhưỡng (Triều Tiên).

Với chất giọng được cho là “đặc biệt”, Quốc Hưng được Nhà hát Opera Hanover mời làm việc nhưng anh vẫn ở lại Việt Nam.

Năm 2013, Quốc Hưng làm album tưởng nhớ cha mình mang tên Những bản tình ca đỏ gồm 10 ca khúc nhạc đỏ.

Năm 2017, Quốc Hưng trở thành Tiến sĩ và là trưởng khoa Thanh nhạc của Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Năm 2019, anh được Nhà nước phong tặng danh hiệu NSND.

Ngày 19/5/2023, NSND Quốc Hưng nhận quyết định được bổ nhiệm làm Phó Giám đốc Đào tạo và Nghiên cứu khoa học của Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam.

NSND Quốc Hưng là ca sĩ opera sở hữu giọng bass hiếm nhất Việt Nam. Người yêu nhạc thính phòng cổ điển Việt Nam ấn tượng giọng hát của NSND Quốc Hưng khi anh thể hiện các tác phẩm: Aria Vousqui Taites L’sendo Rmie trích trong Opera Faust (T iếng cười con quỷ) của nhà soạn nhạc lừng danh Charler Gound, Aria Figaro trích trong vở opera Đám cưới của Figaro của thiên tài âm nhạc Mozart… hay những ca khúc nhạc đỏ mang âm hưởng hùng tráng như Ta tự hào đi lên ôi Việt Nam (Chu Minh), Tổ quốc gọi tên mình (Đinh Trung Cẩn – Nguyễn Phan Quế Mai)…

Anh cũng là người đào tạo nhiều thế hệ học trò âm nhạc tài năng và nổi tiếng.

Trong khi đó, nghệ sĩ Đỗ Hiền (SN 1979) – em trai NSND Quốc Hưng – là biên đạo múa trẻ và tài năng. Anh thi đỗ vào Học viện Múa Việt Nam từ năm 12 tuổi.

Đỗ Hiền có 7 năm theo học chuyên ngành ballet, sau đó về công tác tại Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam. Năm 2002, Đỗ Hiền nhận học bổng du học Pháp, chuyên ngành Múa đương đại.

Hơn 3 năm sau, nghệ sĩ Đỗ Hiền trở về nước, cùng bạn bè thành lập nhóm múa mang tên 84. Thời điểm đó, nghệ thuật múa đương đại còn khá xa lạ đối với công chúng Việt Nam. Nhóm biên đạo Văn Hiền, Minh Đức, Thi Ngọc đã chung sức dàn dựng Tam nguyên – tác phẩm múa dân gian đương đại đầu tay của nhóm.

Tiếp đó, những tác phẩm như Vừng ơi, 84, Là thế.. của nhóm lần lượt ra đời, được giới chuyên môn và công chúng đánh giá cao bởi sự sáng tạo mới mẻ, đặc sắc, đồng thời mang đậm bản sắc Việt.

Nghệ sĩ Đỗ Hiền (Ảnh: Nhân vật cung cấp).

Tận tâm với nghề nghiệp, Đỗ Hiền không ngại lên vùng cao sinh sống, quan sát sinh hoạt hằng ngày của bà con dân tộc. Anh kết hợp những yếu tố dân gian với tinh hoa của nghệ thuật múa đương đại, tạo nên hàng loạt tác phẩm ấn tượng.

Trong số đó có thể kể tới tiết mục Chóng thần mà anh biên đạo cho Đoàn nghệ thuật dân tộc Hà Giang tham gia Liên hoan Múa quốc tế năm 2001 tại Ninh Bình.

Bằng tài năng nổi trội, Đỗ Hiền sở hữu hàng loạt giải thưởng lớn trong các liên hoan nghệ thuật.

Năm 2018, tiết mục Hồn đất do anh dàn dựng được các nghệ sĩ Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh Kon Tum thể hiện và giành Huy chương Vàng tại Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc.

3 năm sau, anh tiếp tục giành giải Biên đạo múa xuất sắc nhất tại Liên hoan với tiết mục Gọi non ngàn thức giấc.

Với những đóng góp quan trọng và to lớn cho nền nghệ thuật nước nhà, năm 2023, anh có mặt trong danh sách các nghệ sĩ được phong tặng danh hiệu NSND do Chủ tịch nước ký quyết định.

Một tiết mục múa do Đỗ Hiền biên đạo (Ảnh: Nhân vật cung cấp).

Thành công đến sau những ngày tháng anh em yêu thương, đùm bọc

Trò chuyện với phóng viên Dân Trí, NSND Quốc Hưng cho biết, chính anh là người định hướng cho em trai trên con đường nghệ thuật.

Năm Đỗ Hiền 12 tuổi, NSND Quốc Hưng dự định cho em trai vào học tại trường Nghệ thuật Xiếc và Tạp kỹ Việt Nam. Tuy nhiên, khi đến nơi thì vòng sơ tuyển đã kết thúc. Hai anh em quyết định sang Học viện Múa Việt Nam. Sau nhiều vòng xét duyệt, Đỗ Hiền đỗ vào hệ Tạo nguồn, cần theo học 1 năm sau đó tiếp tục thi tuyển vào hệ Chính thức.

Thuở ấy, gia đình Đỗ Quốc Hưng – Đỗ Hiền rất khó khăn. Để nuôi dưỡng đam mê của con trai, trong suốt 1 năm đó, mẹ Đỗ Hiền mỗi tuần đều đặn đạp xe 3 lần từ Đông Anh sang Mai Dịch, đưa con đi học.

Trời không phụ lòng người, Đỗ Hiền đã đỗ vào kỳ thi sau đó, bắt đầu những ngày tháng sống tại ký túc xá.

NSND Quốc Hưng trong cuộc trò chuyện với phóng viên Dân trí (Ảnh: Toàn Vũ).

“Hiền phải xa gia đình từ khi còn rất nhỏ, cũng bởi vậy, mẹ và các anh đều rất thương, luôn lo lắng, đùm bọc. May là em ấy rất ngoan, lễ phép, điển trai, được thầy cô giáo trong trường và mọi người yêu quý”, NSND Quốc Hưng tâm sự.

Nhận tin em trai út được phong tặng danh hiệu NSND trong đợt phong tặng thứ 10 năm 2023, NSND Quốc Hưng vô cùng hạnh phúc. Anh chia sẻ: “Với gia đình tôi, việc hai anh em nhận được danh hiệu cao quý NSND là một vinh dự lớn lao, mẹ tôi là người hạnh phúc nhất.

Bố tôi mất sớm. Mẹ tôi lúc đó nghỉ việc công nhân, đi làm thuê, làm nông để nuôi 4 người con. Dù gia đình không ai theo đuổi nghệ thuật, bà đã luôn ủng hộ, vun vén cho giấc mơ của chúng tôi. Mẹ tôi rất vất vả, nhưng đến giờ chúng tôi đều thành đạt, khiến mẹ tự hào”.