Quảng Nam: Khoảng 30 hồ chứa thủy lợi không còn phù hợp với điều kiện mưa, lũ cực đoan
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Nam có 93 hồ chứa thủy lợi, thủy điện (trong đó có 73 hồ chứa thủy lợi) đang hoạt động. Tuy nhiên, phần lớn các hồ thủy lợi vừa và nhỏ của Quảng Nam đã xây dựng từ nhiều năm trước đây, không còn phù hợp với điều kiện mưa, lũ cực đoan.
Quảng Nam yêu cầu các đ.ập thủy điện trên địa bàn, lắp đặt bổ sung các trạm quan trắc khí tượng thuỷ văn trên lưu vực hồ chứa
Mặc dù mùa mưa năm nay, lượng mưa trên lưu vực sông Vu Gia và Thu Bồn ở Quảng nam thấp kỷ lục so với chuỗi thủy văn 45 năm trở lại đây, theo dự đoán thì khó xảy ra tình trạng ngập lụt cho vùng hạ lưu. Tuy nhiên, theo số liệu tính toán, kinh nghiệm thiết kế, kỹ thuật thi công hạn chế, đặc biệt đa số hồ chứa nhỏ ở Quảng Nam được thi công bằng thủ công, nhiều đ.ập, hồ chứa nước không còn phù hợp với điều kiện mưa, lũ cực đoan đang diễn biến khó lường như hiện nay, nên không thể chủ quan.
Theo kết quả kiểm tra, đ.ánh giá hiện trạng an toàn đ.ập năm 2018, Quảng Nam hiện có khoảng 30 hồ chứa thủy lợi có hiện tượng bị sụt lún, xói lở mái thượng, hạ lưu đ.ập, lòng hồ bị bồi lấp khá lớn, cầu công tác bị hư hỏng, cửa cống và thiết bị đóng mở xuống cấp rò rỉ, tràn xả lũ bị bong vữa, nứt nẻ hoặc tràn đất tự nhiên có khẩu độ còn nhỏ, khả năng thoát lũ kém, có nguy cơ mất an toàn khi có mưa lũ xảy ra.
Mưa lũ cực đoan tại Quảng Nam được cảnh báo sẽ diễn biến rất khó lường
Mặt khác, lực lượng quản lý, vận hành đ.ập, hồ chứa thủy lợi còn mỏng, không bảo đảm năng lực chuyên môn, nhất là hồ nhỏ thiếu kinh phí tu sửa, bảo dưỡng, sửa chữa thường xuyên nên nhiều hồ đã bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng, nguy cơ mất an toàn và đe dọa tính mạng người dân và tài sản cho vùng hạ du.
Thực hiện Chỉ thị số 22/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường quản lý, đảm bảo an toàn đ.ập, hồ chứa nước, đảm bảo an toàn các công trình hồ chứa thủy lợi, thủy điện và vùng hạ du trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiên tai ngày càng phức tạp, khó lường, Quảng Nam đã chủ động cho rà soát, bổ sung, xây dựng kế hoạch theo cấp báo động lũ trên các sông để chủ động ứng phó.
Video đang HOT
Quảng Nam sẽ xử lý nghiêm đối với tổ chức, cá nhân không thực hiện đầy đủ quy định của pháp luật về quản lý an toàn đ.ập, hồ chứa thủy lợi
Theo đó, trên cơ sở kiểm tra đ.ánh giá thực tế mức độ an toàn đ.ập, hồ chứa nước trên địa bàn, UBND tỉnh Quảng Nam đã lập danh mục các đ.ập, hồ chứa nước bị hư hỏng, xuống cấp để có phương án chủ động ứng phó, đồng thời yêu cầu các đ.ập thủy điện chấp hành nghiêm lệnh vận hành xả lũ của cấp có thẩm quyền, thực hiện đúng quy trình vận hành liên hồ chứa được cấp thẩm quyền phê duyệt; xây dựng phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp; lắp đặt trang bị hệ thống giám sát tự động, hệ thống cảnh báo xả lũ hạ du cho các đ.ập, hồ chứa thủy điện; lắp đặt bổ sung các trạm quan trắc khí tượng thuỷ văn trên lưu vực hồ chứa và vùng hạ du để nâng cao công tác cảnh báo, dự báo khi lũ về hồ.
Đối với hệ thống Camera đảm bảo phải quan sát được độ mở cửa van (kẻ vạch để dễ giám sát), phía hạ lưu các cửa tràn và quan sát được cột đo mực nước hồ ở thượng lưu; tiếp tục đầu tư xây dựng tháp báo lũ, trạm loa phát thanh phục vụ cho công tác thông tin, truyền tin vận hành, điều tiết khi xảy ra mưa lũ, (đặc biệt là mưa lũ cực đoan) để nhân dân biết chủ động theo dõi, ứng phó.
UBND tinh Quảng Nam sẽ kiên quyết xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân không thực hiện đầy đủ quy định của pháp luật về quản lý an toàn đ.ập, hồ chứa thủy lợi.
Ngọc Khánh
Theo baotainguyenmoitruong
An toàn hồ, đ.ập - Bài 1: Nhiều công trình xuống cấp
Hiện cả nước có khoảng 1.200 hồ chứa bị hư hỏng, xuống cấp hoặc thiếu khả năng xả lũ. Các hình thái xuống cấp của các hồ chứa thủy lợi này chủ yếu là thấm thân đ.ập, nứt tràn xả lũ, hư hỏng cống lấy nước, xói lở tiêu năng...
Hệ thống thân đ.ập Nhà máy thủy điện Buôn Kuốp, tinh Đăk Lăk. Ảnh: Dương Giang/TTXVN
Hiện nay, trên cả nước có gần 7.000 hồ chứa thủy lợi, thủy điện đang hoạt động, đã phát huy hiệu quả, góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là cấp nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp.
Tuy nhiên, phần lớn các hồ thủy lợi vừa và nhỏ đã được xây dựng từ nhiều năm trước, trong điều kiện thiếu kinh phí, số liệu tính toán, kinh nghiệm thiết kế, kỹ thuật thi công hạn chế, đặc biệt đa số hồ chứa nhỏ được thi công bằng thủ công, nhiều đ.ập, hồ chứa nước không phù hợp với điều kiện mưa, lũ cực đoan hiện nay.
Trước thực tế một số hồ đ.ập trong nước và quốc tế đã xảy ra sự cố thời gian qua, Chính phủ đã yêu cầu cần các ngành chức năng triển khai các biện pháp cấp bách để bảo đảm an toàn. Đồng thời, chủ động xây dựng phương án ứng phó trong mọi tình huống, bảo đảm an toàn cho đ.ập và vùng hạ du.
Khoảng 1.200 hồ chứa bị hư hỏng, xuống cấp
Hiện cả nước có khoảng 1.200 hồ chứa bị hư hỏng, xuống cấp hoặc thiếu khả năng xả lũ. Các hình thái xuống cấp của các hồ chứa thủy lợi này chủ yếu là thấm thân đ.ập, nứt tràn xả lũ, hư hỏng cống lấy nước, xói lở tiêu năng... Phần lớn các đ.ập tạo hồ chứa thủy lợi đều là đ.ập đất, xây dựng từ những năm 70 - 80 của thế kỷ trước. Do hạn chế về kỹ thuật và vốn đầu tư, t.uổi đời đã quá lâu nên đã xảy ra hoặc tiềm ẩn nguy cơ xảy ra sự cố.
Theo thống kê của Tổng cục Thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, với các đ.ập, hồ chứa lớn hiện có 73 đ.ập đất trong tình trạng thấm và 82 đ.ập bị biến dạng mái đ.ập; 188 hồ tràn xả lũ bị hư hỏng thân tràn hoặc xói lở tiêu năng hạ lưu tràn ở các mức độ khác nhau.
Hầu hết các hồ chứa thủy lợi lớn đã dược lắp đặt thiết bị quan trắc lún, thấm. Nhưng, các thiết bị lắp đặt là dạng đơn giản chủ yếu là các thiết bị quan trắc công trình và hiện tại đang hoạt động bình thường.
Về năng lực chống lũ, theo thống kê, cả nước có 280 trong số 702 hồ chứa lớn được xây dựng sau năm 2000 hoặc đã được sửa chữa nâng cấp đảm bảo an toàn công trình. Hiện còn 422 trong số 702 hồ chứa lớn xây dựng từ trước những năm 2000, chưa được kiểm định, đ.ánh giá khả năng chống lũ theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật hiện hành.
Với các đ.ập, hồ chứa nhỏ, hiện có hàng nghìn công trình bị thấm, hư hỏng thân tràn hoặc xói lở tiêu năng, hư hỏng thân cống lấy nước ở cả mức độ nặng, nhẹ. Hầu hết các hồ chứa nhỏ chưa được lắp đặt các thiết bị quan trắc.
Về năng lực chống lũ, các hồ chứa nhỏ chưa có số liệu đ.ánh giá cụ thể, tuy nhiên hầu hết các hồ chứa nhỏ đều được xây dựng từ những năm 70 - 80 của thế kỷ trước trong điều kiện kinh tế khó khăn, việc khảo sát, thiết kế và thi công còn hạn chế. Trong bối cảnh ảnh hưởng của biến đổi khí hậu thường gây mưa, lũ lớn bất thường, cực đoan xảy ra ở nhiều nơi như hiện nay nên có rất nhiều hồ chứa không đảm bảo khả năng chống lũ, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra sự cố mất an toàn công trình chứa và vùng hạ du đ.ập.
Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu
Trong những năm qua, mặc dù đã được Chính phủ hết sức quan tâm, các bộ, ngành và địa phương đã có nhiều nỗ lực trong bảo đảm an toàn cho hồ chứa nước nhưng, trong những năm gần đây, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đã tác động ngày càng rõ nét đến an toàn đ.ập hồ chứa ở nước ta. Mưa, lũ cực đoan diễn biến phức tạp, bất thường, mưa, lũ với cường độ lớn, cục bộ thường xuyên xảy ra ở nhiều nơi ảnh hưởng nghiêm trọng an toàn hồ chứa.
Từ năm 2008 đến nay đã xảy ra 50 sự cố về đ.ập, hồ chứa. Cụ thể, năm 2010 với 5 hồ, năm 2011 có 5 hồ, năm 2012 có 2 hồ, năm 2013 có 10 hồ... Riêng năm 2017 do ảnh hưởng của liên tiếp những trận mưa lớn đã xảy ra sự cố vỡ, sạt lở nặng có nguy cơ vỡ ở 23 hồ, đ.ập trên địa bàn 11/45 tỉnh có hồ.
Nguyên nhân do ảnh hưởng của mưa, lũ dòng chảy về hồ vượt tần suất thiết kế; các hồ chứa bị nước tràn qua đỉnh đ.ập như: hồ Rộc Cốc, Rộc Cầu, Cành, Ông Già, Trại Gà, Cự Lễ, Mỹ Đức... Đối với các công trình được xây dựng từ lâu, chất lượng công trình xuống cấp nhất là các hạng mục cống, tràn xả lũ, các cấu kiện xây đúc bị nứt, vỡ suy giảm cường độ chịu lực. Đ.ập yếu do mái đ.ập bị sạt lở, bào mòn lâu ngày, tổ mối trong đ.ập đất... khi mực nước dâng cao, lượng nước thấm qua các vị trí nứt hoặc tổ mối tăng lên gây vỡ đ.ập như Đồng Đẻn, Đá Bàn, Khe Làng, hồ 271...
Trong quản lý, hầu hết các hồ chứa nước nhỏ trong nhưng năm năm đây đều được giao cho UBND các huyện, xã quản lý. Song lực lượng cán bộ, công nhân quản lý vận hành không đáp ứng yêu cầu dẫn đến không phát hiện được và kịp thời xử lý các hư hỏng (thấm, nứt, tổ mối trong thân đ.ập).
Theo ông Trần Thế Hoan, Giám đốc Công ty TNHH MTV quản lý công trình thủy lợi Đắk Lắk, tỉnh hiện có hơn 600 hồ chứa và các hồ chứa này đa phần đều xây dựng trong thời kỳ bao cấp, hiện đã xuống cấp và không có kinh phí để đầu tư. Thời tiết biến đổi khí hậu nhiều, đặc biệt là mưa lũ ngày càng khắc nhiệt hơn, thảm bảo vệ thực vật không giống như ngày xưa, do đó dòng chảy về mùa lũ thay đổi. So với hồ thủy điện, hồ thủy lợi nguy cơ mất an toàn nhiều hơn do được đầu tư từ những năm 70 của thế kỷ trước.
"Vấn đề kiểm định an toàn đ.ập để bảo đảm cho công trình phải thực hiện. Chúng tôi luôn ưu tiên bảo đảm an toàn tuyệt đối cho an toàn đ.ập và tính mạng người dân ở vùng hạ lưu", ông Hoan nói.
Theo thống kê, cả nước đã đầu tư xây dựng 6.648 hồ chứa thủy lợi; trong đó, có 702 hồ chứa lớn, 5.946 hồ chứa nhỏ. Có 3 hồ là Cửa Đạt, Tả Trạch, Dầu Tiếng là hồ chứa quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia. Hồ chứa nước thủy lợi đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, góp phần ổn định phát triển bền vững tài nguyên nước.
Nhiều năm qua, Chính phủ đã có chỉ đạo quyết liệt để đảm bảo nhiệm vụ an toàn đ.ập. Chúng ta đã có Chương trình an toàn hồ chứa, cùng với đó là dự án sửa chữa và nâng cấp an toàn hồ đ.ập vay vốn Ngân hàng thế giới gần 10.000 tỷ đồng để hỗ trợ chương trình tại 35 tỉnh thành phố cả nước. Trong khoảng 10 năm, có trên 600 hồ đ.ập được nâng cấp, nhất là hồ đ.ập lớn. Chương trình này đang đảm bảo sửa chữa, nâng cấp khoảng 450 hồ đ.ập, số còn lại đang tiếp tục để thực hiện.
Mới đây Thủ tướng Chính phủ đồng ý hỗ trợ 500 tỷ đồng để các địa phương gia cố nâng cấp các hồ thủy lợi xuống cấp để đưa vào sử dụng trong mùa mưa bão năm nay.
"Dự kiến sẽ có 83 hồ chứa của 28 tỉnh thành được nâng cấp sửa chữa ngay. Vì vậy, các địa phương cần tập trung chỉ đạo quyết liệt để đảm bảo thời gian thi công ngắn nhất, đưa công trình vào sử dụng. Đồng thời trong quá trình thi công phải đảm bảo về chất lượng, kỹ thuật và hiệu quả đầu tư", ông Nguyễn Đăng Hà, Vụ trưởng Vụ An toàn đ.ập, Tổng cục Thủy lợi cho biết.
Theo Bích Hồng (TTXVN)
Quy định chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức Sở TN&MT Sơn La Theo đó, kể từ ngày 1/11/2018, Sở TN&MT Sơn La có 6 phòng chuyên môn và 4 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc, giảm 3 phòng chuyên môn, 2 Chi cục và 1 đơn vị trực thuộc Sở so với trước đây. Sở TN&MT Sơn La UBND tỉnh Sơn La vừa ban hành Quyết định số 30/2018/QĐ-UBND ngày 16/10/2018, về việc...
