Quản lý sử dụng đất nông – lâm trường: Rà soát quỹ đất trên… sổ sách

Ngày 13.12, Bộ NNPTNT đã họp tổng kết về quản lý, sử dụng đất trong các nông-lâm trường (NLT) quốc doanh. Sau gần 10 năm thực hiện Nghị quyết 28 của Chính phủ về rà soát quản lý đất (2003), thực trạng đáng lo ngại là hàng trăm lâm trường vẫn trong tình thế “bình mới, rượu cũ” khi vẫn còn nhiều vướng mắc về sử dụng đất.

Nhiều NLT vẫn trong tình trạng lãng phí quỹ đất. Ảnh: D.H

“Bình mới, rượu cũ”

Theo chủ trương của Nghị quyết 28, 187 NLT phải sắp xếp, đổi mới trên nhiều lĩnh vực, trong đó tập trung cho vấn đề rà soát quản lý, sử dụng quỹ đất. Theo đó, Bộ NNPTNT cho biết, từ 187 NLT đã liên tục chuyển đổi thành các hình thức DN như các Cty TNHH một thành viên, Cty liên doanh, Cty cổ phần… và giải thể 23 nông trường hoạt động kém hiệu quả. Tương tự, 256 lâm trường quốc doanh trên cả nước sau khi sắp xếp cũng đổi tên thành các Cty cổ phần, ban quản lý rừng hoặc các Cty TNHH (số này chiếm nhiều nhất với 148 Cty).

Theo Tổng cục Lâm nghiệp, sau khi sắp xếp, diện tích đất các lâm trường quản lý giảm mạnh với trên 50%, chủ yếu giao về cho địa phương quản lý hoặc trực tiếp giao lại cho người dân có nhu cầu sử dụng. Điều này đồng nghĩa với việc diện tích đất thực sử dụng của các NLT đã được cải thiện đáng kể, tỉ lệ tự tổ chức sản xuất của các lâm trường- theo Tổng cục Lâm nghiệp- đạt 90,5%.

Tuy nhiên, qua khảo sát của Bộ NNPTNT, phần lớn các NLT đã tiến hành rà soát quỹ đất, nhưng công việc này chỉ thực hiện theo… số liệu trên sổ sách. Trong 56 NLT được rà soát vào năm 2011, chỉ 16 đơn vị thực hiện rà soát, đo đạc thực tế, số còn lại chỉ rà soát trên giấy tờ.

Thậm chí, có GĐ Cty lâm nghiệp còn không nắm được Cty mình có bao nhiêu đất (Cty lâm nghiệp Đăk Song, Đắc Nông). Nguyên nhân được cho là thiếu kinh phí, ngân sách địa phương không đảm bảo, một số đơn vị thì chưa quyết tâm triển khai. Diện tích đất tranh chấp, lấn chiếm thậm chí còn tăng hơn so với trước sắp xếp rà soát (đất tranh chấp tăng từ hơn 282ha lên đến gần 2.400ha, đất lấn chiếm tăng từ hơn 5.400ha lên gần 6.400ha).

Tiếp tục.. rà soát

Về sử dụng quỹ đất các NLT, Phó BCĐ đổi mới và phát triển DN – ông Phạm Quốc Danh- nhìn nhận: “10 năm là khoảng thời gian đủ để khẳng định một quyết sách phù hợp với thực tế hay không. Lời hứa với Chính phủ là hết năm 2012 về cơ bản phải hoàn thành việc rà soát đất NLT, nhưng hôm nay, đã gần hết năm rồi mà thực trạng vẫn quá ngổn ngang. Bộ buộc phải nợ việc này và tiếp tục tiến hành rà soát và lùi báo cáo Chính phủ vào quý I/2013″. Theo ông Danh, hiện nhiều đơn vị không làm theo trình tự của Luật Đất đai (đặc biệt là các Cty cổ phần), theo đó quỹ đất không ai quản lý dẫn đến việc mượn và thuê đất rất bát nháo.

Trước tình trạng quá bộn bề của quản lý, sử dụng quỹ đất các NLT, Bộ TNMT cho hay kiểu gì cũng phải… tiếp tục rà soát, đánh giá lại tình hình sử dụng đất của từng NLT, tiếp tục xem xét giải thể các NLT sử dụng đất thiếu hiệu quả, để hoang hóa quá nhiều hoặc quản lý yếu kém gây lãng phí đất.

Cả nước có 664 NLT. Trong đó, có 235 nông trường, 167 lâm trường và 262 ban quản lý rừng. Tổng diện tích đất các NLT cả nước đang quản lý sử dụng chiến hơn 6,8 triệu hécta. Sau khi sắp xếp, rà soát theo NQ 28, diện tích các NLT trả lại cho địa phương là hơn 735.700ha. D.H

Theo laodong