Quan hệ giữa IAEA và Iran cải thiện sau chuyến thăm của ông Grossi?

Theo Tổng Giám đốc IAEA , Iran có thể sẽ cung cấp quyền tiếp cận thông tin, địa điểm và con người, qua đó thể hiện sự cải thiện trong quan hệ hai bên sau nhiều năm Tehran duy trì quan điểm cứng rắn.

Tổng thống Iran Ebrahim Raisi (phải) và Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi (trái) tại cuộc gặp ở Tehran, ngày 4/3. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Ngày 5/3, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế ( IAEA ) cho biết Iran đã cam kết sẽ hỗ trợ các hoạt động thanh sát của cơ quan này, vốn bị trì hoãn từ lâu, về việc phát hiện vật chất urani tại những địa điểm chưa được công bố và cả việc lắp đặt lại các thiết bị giám sát bị gỡ bỏ trước đó.

IAEA và Iran đã ra tuyên bố chung nhân chuyến thăm Tehran của Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi, chỉ 2 ngày trước cuộc họp quý của Hội đồng Thống đốc IAEA gồm đại diện của 35 quốc gia.

Theo các nguồn tin ngoại giao, tuyên bố chung có rất ít thông tin chi tiết nhưng khả năng cải thiện rõ rệt quan hệ giữa IAEA và Iran có thể ngăn phương Tây thúc đẩy một nghị quyết khác yêu cầu Iran hợp tác.

Tuyên bố chung có đoạn nêu rõ Iran bày tỏ sẵn sàng cung cấp thêm thông tin và khả năng tiếp cận để giải quyết những vấn đề an toàn còn tồn tại.

Hãng tin Reuters dẫn một báo cáo riêng của IAEA gửi các quốc gia thành viên có đoạn cho biết ông Grossi hy vọng triển khai nhanh chóng và đầy đủ tuyên bố chung.

Phát biểu họp báo tại sân bay Vienna (Áo) ngay sau khi trở về từ Tehran, ông Grossi cho biết Iran có thể sẽ cung cấp quyền tiếp cận thông tin, địa điểm và con người, qua đó thể hiện sự cải thiện trong quan hệ hai bên sau nhiều năm Tehran duy trì quan điểm cứng rắn.

Ngoài ra, Iran cũng sẽ cho phép lắp đặt lại các thiết bị giám sát bổ sung, vốn được triển khai theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015 nhưng đã bị gỡ bỏ hồi năm ngoái trong bối cảnh thỏa thuận ngày càng lung lay sau khi Mỹ rút vào năm 2018.

Cũng theo ông Grossi, những cuộc đàm phán tiếp theo ở Iran giữa IAEA và giới chức sở tại nhằm đưa ra các nội dung hợp tác cụ thể sẽ “rất sớm” diễn ra. Dù cho biết các thiết bị giám sát sẽ được lắp đặt lại nhưng người đứng đầu IAEA không nêu các địa điểm cụ thể.

Tuy nhiên, người phát ngôn Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI) Behrouz Kamalvandi khẳng định Tehran chưa đồng ý cho phép tiếp cận con người.

Trả lời phỏng vấn hãng thông tấn quốc gia IRAN, ông Kamalvandi nêu rõ: “Trong 2 ngày ông Grossi ở thăm Iran, vấn đề tiếp cận với các cá nhân không được nêu ra,” đồng thời cũng không có bất cứ thỏa thuận nào liên quan tới việc lắp đặt camera giám sát mới tại các cơ sở hạt nhân của Iran.