Politico: Ukraine gặp khó tại Washington do sai lầm trong ưu tiên yêu cầu viện trợ

Chuyến thăm Washington của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky không đạt kết quả như kỳ vọng, khi đề xuất tập trung vào tên lửa hành trình Tomahawk bị cho là thiếu phù hợp trong bối cảnh hiện nay.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: AA/TTXVN

Theo tờ Politico ngày 20/10, ông Zelensky kỳ vọng tận dụng mối quan hệ đang cải thiện với Tổng thống Mỹ Donald Trump để thuyết phục Washington cung cấp Tomahawk – loại vũ khí được cho là có thể tạo bước ngoặt trong cuộc xung đột và gây sức ép lên nền kinh tế của Nga. Kiev tin rằng sau thành công ngoại giao tại Trung Đông, ông Trump có thể sẵn sàng hỗ trợ mạnh mẽ hơn cho Ukraine.

Tuy nhiên, ngay trước cuộc gặp, ông Trump có cuộc điện đàm kéo dài hơn 2 giờ 30 phút với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong khi thảo luận, ông Trump có đề cập khả năng viện trợ Tomahawk cho Kiev, nhưng cuối cùng đồng ý gặp lại ông Putin tại Budapest để tiếp tục bàn về chấm dứt xung đột. Điều này khiến việc Ukraine tập trung vào Tomahawk trở nên bất lợi.

Giới chức đảng Cộng hòa tại Washington vốn đã khuyến nghị Ukraine giảm bớt trọng tâm vào Tomahawk, do lo ngại nguy cơ leo thang cũng như hạn chế về kho dự trữ của Mỹ. Lầu Năm Góc cũng nhiều lần bày tỏ quan ngại về việc chia sẻ loại vũ khí này. Các chuyên gia cho rằng Kiev đã bỏ lỡ cơ hội tập trung vào nhu cầu cấp bách hơn như tên lửa đối không cho tiêm kích F-16, MiG và tên lửa đánh chặn Patriot để chống lại các đợt tấn công bằng UAV và tên lửa đạn đạo từ Nga.

Ngoài Tomahawk, nhiều đề xuất khác của Ukraine cũng chưa đạt tiến triển rõ rệt. Đáng chú ý là kế hoạch sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa để tài trợ quốc phòng. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent tỏ ra ủng hộ, song Washington chỉ kiểm soát khoảng 7 tỷ USD, trong khi phần lớn – khoảng 140 tỷ euro – nằm ở châu Âu. Các nước EU như Đức, Pháp và Italy mong muốn Mỹ và Nhật Bản cùng chia sẻ trách nhiệm nhằm hạn chế rủi ro với đồng euro.

Vấn đề nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ cũng gặp trắc trở. Ukraine đã mua khoảng 0,5 tỷ mét khối LNG từ Mỹ nhưng nhu cầu ngày càng tăng khi hạ tầng năng lượng liên tục bị Nga tấn công. Bộ trưởng Năng lượng Svitlana Hrynchuk cho biết Kiev dự kiến tăng nhập khẩu thêm 30%. Tuy nhiên, đàm phán với Ngân hàng Xuất nhập khẩu Mỹ chưa đạt kết quả vì điều kiện cho vay bị đánh giá là quá khắt khe.

Chuyến công du lần này có sự tham gia của phái đoàn cấp cao, gồm Chánh văn phòng Andriy Yermak và Thủ tướng Yulia Svyrydenko , với kỳ vọng đạt được nhiều thỏa thuận lớn về quốc phòng và năng lượng. Song kết quả lại khá hạn chế, không có cam kết cụ thể nào được đưa ra trong các cuộc tiếp xúc cấp cao.

Trong bối cảnh đó, mối lo lớn nhất của Ukraine là viễn cảnh một mùa đông khắc nghiệt. Tổng thống Zelensky cảnh báo trên truyền hình Mỹ rằng Nga đang tăng cường tấn công hạ tầng năng lượng bằng hàng trăm UAV và tên lửa mỗi ngày, đe dọa gây ra “thảm họa năng lượng”. Một cố vấn Cộng hòa cũng nhận định nếu tình trạng này kéo dài, Ukraine có thể phải đối mặt với mùa đông tồi tệ nhất kể từ khi xung đột nổ ra.