Phương pháp xét nghiệm máu phát hiện sớm 5 bệnh ung thư
Các nhà nghiên cứu vừa phát triển thành công một phương pháp xét nghiệm máu mới có khả năng phát hiện 5 loại ung thư sớm hơn vài năm so với các phương pháp hiện giờ.
Xét nghiệm máu có thể phát hiện ung thư ở những người không biểu hiện triệu chứng. Ảnh: Pixabay
Theo kênh RT, nhóm nghiên cứu PanSeer thuộc Đại học California (Mỹ) đã phát triển một hình thức xét nghiệm máu mới dựa trên quá trình sinh học gọi là phân tích methyl hóa ADN, truy tìm dấu vết của những ADN phản ứng đặc trưng với một số bệnh ung thư cụ thể như ung thư dạ dày, thực quản, đại tràng, phổi và gan.
Mặc dù phương pháp này không thể dự đoán chính xác bệnh ung thư song có thể cảnh báo nguy cơ ung thư ở những bệnh nhân không biểu hiện triệu chứng sớm hơn các phương pháp hiện giờ đến vài năm.
Công trình nghiên cứu này thực hiện xuyên suốt 10 năm (2007-2017) trên 120.000 người tại Trung Quốc, tập trung nghiên cứu mẫu máu lấy từ 600 cá nhân theo định kỳ. Trong nhóm người tham gia được lấy máu, có tới 191 người sau này nhận chẩn đoán ung thư.
Các nhà khoa học đã sử dụng phương pháp xét nghiệm mới để phân tích mẫu máu 4 năm trước khi các bệnh nhân biết mình bị ung thư. Nhóm khoa học đã phát hiện ung thư trong 91% người tham gia không biểu hiện triệu chứng vào thời điểm xét nghiệm.
“Mục tiêu cuối cùng của nghiên cứu này là đưa phương pháp xét nghiệm máu mới vào quy trình kiểm tra sức khỏe hàng năm. Hiện nay chúng tôi mới chỉ tập trung xét nghiệm cho những người có nguy cơ cao, như có yếu tố di truyền hoặc theo độ tuổi”, ông Kun Zhang – Chủ nhiệm khoa Kỹ thuật sinh học Đại học California – cho hay.
Video đang HOT
Tuy nhiên, các tác giả nghiên cứu lưu ý phương pháp này cần thời gian chứng minh tính hiệu quả và độ chính xác trước khi được cân nhắc sử dụng rộng rãi trong y khoa.
Việc phát hiện sớm ung thư là một yếu tố cực kỳ quan trọng trong việc cải thiện tỷ lệ sống của bệnh nhân do được can thiệp sớm, như phẫu thuật, hóa trị… trước khi khối u có cơ hội lan ra các bộ phận khác trong cơ thể. Mỗi năm thế giới có gần 10 triệu người chết vì căn bệnh ung thư.
Người phụ nữ mắc ung thư gan điều trị 8 năm đã ổn định: "Bí quyết" thành công là gì?
Ung thư gan hiện nay vẫn là nỗi ám ảnh với nhiều người vì tiên lượng khó hơn các bệnh ung thư khác và đặc biệt đây là căn bệnh đang gia tăng ở Việt Nam.
Đau tức hạ sườn đi khám ra ung thư
Bà Nguyễn T. T., nữ 60 tuổi, quê ở huyện Gia Viễn - Ninh Bình đã chiến đấu với ung thư gan 8 năm nay. Bà là một trong những bệnh nhân của Trung tâm y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai.
Từ tháng 03 năm 2012, bà T. vào viện vì lý do đau tức bụng. Lúc đó, bệnh nhân đau tức bụng vùng hạ sườn phải khoảng 4 tháng, không sốt, không nôn, ăn uống kém, gầy sút cân 2kg/4 tháng. Khi bệnh nhân thấy đau tức vùng hạ sườn phải tăng lên đã vào viện Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai.
Khi khám lâm sàng bác sĩ thấy bình thường, xét nghiệm máu mọi chỉ số đều bình thường chỉ riêng có chỉ số AFP: 2837ng/ml (tăng cao, bình thường dưới 7ng/mL). Siêu âm ổ bụng: có hình ảnh khối u ở gan phải, kích thước 3x4 cm, không có dịch ổ bụng, không có huyết khối tĩnh mạch cửa.
Ung thư gan nguy hiểm thế nào?
Chụp cắt lớp vi tính ổ bụng thấy 1 khối tổn thương tại gan phải đường kính 70x50 mm, sau tiêm không ngấm thuốc. Không phát hiện tổn thương thứ phát.
Bà T. được chẩn đoán là ung thư biểu mô tế bào gan giai đoạn T3N0M0. Lúc đó, bác sĩ chỉ định đốt sóng cao tần khối u gan.Sau đó 2 tháng bệnh nhân đi khám được làm xét nghiệm có kết quả chất chỉ điểm khối u: AFP: 11ng/ml, sau đó giảm dần chỉ còn AFP: 2,56ng/ml vào tháng 10/2012.Bệnh nhân được đánh giá lại sau điều trị với lâm sàng ổn định, không còn đau tức vùng hạ sườn phải, ăn uống tốt hơn. Kết quả chụp cắt lớp vi tính ổ bụng cho thấy tổn thương cũ, không tăng sinh mạch, không có tổn thương mới.
Sau đó bà T. về nhà và thường xuyên theo dõi bệnh. Đến năm 2014, bệnh nhân được siêu âm ổ bụng cho thấy dọc gan trái 95 mm, dọc gan phải 110 mm, nhu mô hạ phân thùy VII sát vòm hoành có khối tăng âm không đều, ranh giới rõ, bờ đều, kích thước 29x33 mm, xung quanh khối này có viền xơ hóa tăng âm, trên Doppler không có khối tăng sinh mạch. Nhu mô còn lại không thấy khối mới
Năm 2015 bệnh nhân khám lại cho thấy, chụp cắt lớp vi tính thấy khối tổn thương gan phải kích thước 29x33 mm, không sinh mạch, không xuất hiện khối mới. Xét nghiệm máu: AFP: 2,47ng/mL. GOT: 40, GPT: 43 U/L. Hiện tại lần tái khám gần đây nhất, bà T, đi khám định kì theo hẹn, hiện tại bệnh nhân khỏe mạnh.
Phát hiện sớm để chữa thành công
Theo PGS.TS. Phạm Cẩm Phương - Giám đốc Trung tâm y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai trường hợp của bà T. bệnh nhân đến khám sớm, chưa di căn hạch, khối u chưa lan xa điều trị cũng thành công hơn.
Ung thư gan là một trong các bệnh ung thư phổ biến, có tỷ lệ mới mắc và tỷ lệ tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Theo thống kê năm 2018 của Cơ quan nghiên cứu ung thư Quốc tế (International Agence on Cancer Research) ung thư gan có tỷ lệ số ca mới mắc 25.335 chiếm 15,4%, có tỷ lệ tử vong 25.404 chiếm 22,1% cao nhất trong các loại ung thư hiện nay tại Việt Nam. Nguyên nhân chủ yếu là do Xơ gan, Viêm gan virus B, C...
Các dấu hiệu của ung thư gan
PGS Phương cho biết chẩn đoán và điều trị ung thư gan hiện nay đã phát triển hơn rất nhiều. Đối với các ung thư tế bào gan nguyên phát phát hiện sớm/rất sớm khi chức năng gan vẫn còn tốt (Child - Push: A - B) thì có khả năng điều trị triệt căn bằng các phương pháp phẫu thuật, tiêm cồn, đốt sóng cao tần hay ghép gan có thể đem lại hiệu quả và tác động lên thời gian sống sót sau điều trị cao trên 5 năm.
Trong đó, các phương pháp có ưu nhược điểm khác nhau, nhưng với các khối u đơn độc kích thước lớn trong gan thì phương pháp đốt sóng cao tần cho thấy ưu điểm an toàn và hiệu quả khi bệnh nhân không có chỉ định phẫu thuật đồng thời đem lại tác dụng hoại tử có thể tiên lượng tốt hơn và hiệu quả vượt trội hơn so với tiêm cồn.
Nguyên nhân gây bệnh ung thư gan đến nay vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như giới tính (thường gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới), những người mắc bệnh gan mãn tính (xơ gan), gan nhiễm mỡ, viêm gan B, viêm gan C, béo phì, nhiễm độc tố aflatoxin do nấm mốc.... Ngoài ra, nguyên nhân gây ung thư gan có thể liên quan đến các yếu tố môi trường, chế độ ăn uống lạm dụng rượu bia, thuốc lá...
PGS Phương cho biết ung thư gan ở giai đoạn đầu thường rất khó phát hiện. Phần lớn người bệnh đến khám khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn muộn gây khó khăn cho việc điều trị. Ở giai đoạn sớm của ung thư có thể gặp các triệu chứng của viêm gan mạn tính hoặc xơ gan tiến triển như chán ăn, đau, nặng tức vùng hạ sườn phải, trướng bụng, vàng da, củng mạc mắt,...
Cách tốt nhất để phòng ngừa, phát hiện ung thư gan là khám sức khỏe định kỳ siêu âm gan 6 tháng/lần, đặc biệt là những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao như xơ gan, viêm gan mạn tính do rượu, viêm gan virus B, C,... Ngoài ra tiêm đầy đủ vacxin phòng viêm gan B, tránh tiếp xúc với các hóa chất độc hại dễ làm tổn thương gan để giảm nguy cơ mắc bệnh.
Xét nghiệm máu giúp tầm soát những loại ung thư nào? Các xét nghiệm tầm soát ung thư nhằm phát hiện ra ung thư ở giai đoạn sớm, khi bệnh chưa gây ra các triệu chứng lâm sàng. Từ đó, bệnh nhân sẽ có nhiều cơ hội điều trị thành công. Đối với bệnh ung thư, việc phát hiện sớm có ý nghĩa cực kì quan trọng, bởi điều trị vào "giai đoạn vàng"...