Phương pháp mới phát hiện Deepfake

Bằng khả năng sử dụng công nghệ máy học ( machine learning ) và trí tuệ nhân tạo (AI) để tổng hợp hình ảnh, những gương mặt người ảo do Deepfake tạo ra ngày càng tinh vi hơn. Vậy phải làm thế nào phân biệt giữa Deepfake và người thật?

Phương pháp mới phát hiện Deepfake - Hình 1

Ảnh trái là người thật. Ảnh phải là Deepfake vì có sự khác biệt giữa hai mắt

Để trả lời cho câu hỏi này, các nhà khoa học máy tính từ Đại học Buffalo (Mỹ) vừa công bố hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng phát hiện Deepfake chỉ bằng cách phân tích ánh sáng phản chiếu trong đôi mắt. Thử nghiệm trên ảnh chân dung, công cụ này hiệu quả đến 94% khi nhận diện Deepfake.

Theo The Next Web , hệ thống AI giúp vạch trần Deepfake bằng cách phân tích giác mạc vốn có bề mặt giống như gương phản chiếu hình ảnh mỗi khi có ánh sáng chiếu vào. Đối với ảnh chụp chân dung người thật, những đốm sáng phản chiếu trong hai mắt sẽ giống nhau, nhưng cặp mắt trong ảnh do Deepfake tạo ra thường thiếu nhất quán, mỗi bên mắt phản chiếu đốm sáng khác nhau hoặc vị trí phản xạ không khớp.

Phương pháp mới phát hiện Deepfake - Hình 2

Phân tích ánh sáng phản chiếu trên mắt là mấu chốt của phương pháp này

AI tìm kiếm những điểm khác biệt bằng cách lập bản đồ gương mặt, phân tích ánh sáng phản chiếu trong mỗi nhãn cầu. Hệ thống tạo ra những điểm ảnh như một thước đo độ tương đồng, điểm ảnh càng nhỏ thì càng có khả năng gương mặt đó là Deepfake.

Tuy nhiên, hạn chế của hệ thống là chỉ dựa vào nguồn ánh sáng phản xạ ở hai mắt. Nếu một trong hai mắt bị che mất trên ảnh thì xem như không thể áp dụng phương pháp này. Mặt khác, có thể thực hiện xử lý hậu kỳ để cặp mắt trong ảnh Deepfake trở nên chân thật hơn.

Video đang HOT

Các nhà nghiên cứu vẫn tiếp tục khắc phục những nhược điểm nhằm nâng cao hiệu quả của hệ thống AI nhận diện Deepfake. Hiện tại, hệ thống mới chỉ nhận diện một số hình ảnh tương đối đơn giản, chưa thể phát hiện những Deepfake tinh vi nhất.

Trên thế giới , Deepfake đang bị sử dụng vào những mục đích bất chính như lan truyền tin giả hay ghép mặt người nổi tiếng vào phim khiêu dâm.

Những người bị hủy hoại vì deepfake

Helen Mort sững sờ khi một người bạn nói loạt ảnh nuy của cô đang bị phát tán trên một trang web nhạy cảm.

Cô hoang mang bởi chưa bao giờ trong đời cô từng chụp hay chia sẻ những bức ảnh nhạy cảm. Hẳn phải có sự nhầm lẫn nào đó. Cuối cùng, sau khi thu hết can đảm để mở đường link, cô bỗng cảm thấy sợ hãi và nhục nhã.

Những người bị hủy hoại vì deepfake - Hình 1

Ngày càng nhiều phụ nữ trở thành nạn nhân của deepfake. Ảnh: MIT Technology Rreview.

Mort, nhà thơ kiêm phát thanh viên ở Sheffield (Anh), sốc bởi khuôn mặt trong ảnh đúng là cô. Ai đó cố tình lấy những tấm hình chụp từ năm 2017 đến 2019 mà cô đăng trên Facebook, như ảnh đi nghỉ mát, ảnh mang thai và thậm chí ảnh thời niên thiếu. Sau đó, người này ghép khuôn mặt cô thành ảnh nhạy cảm và bạo lực. Một số tấm được cắt ghép vụng về, nhưng một số chân thực đến rùng mình.

Khi tìm hiểu điều gì đang diễn ra với mình, Mort học được một thuật ngữ mới: deepfake, dùng để chỉ những nội dung như ảnh, video, văn bản, âm thanh được tạo ra, chỉnh sửa, cắt ghép... bằng các công cụ AI.

"Bạn cảm thấy bất lực. Bị trừng phạt vì là một phụ nữ có tiếng nói nhất định trước công chúng. Những bức ảnh như muốn nói: Nhìn đi, chúng tôi luôn có thể làm điều đó với cô", Mort chia sẻ.

Trong sự giận dữ, cô muốn truy tìm kẻ tấn công. Cô gọi cảnh sát, nhưng họ nói không thể làm được gì. Cô định không sử dụng Internet nữa, nhưng không thể vì còn liên quan tới công việc của mình.

Mort hoàn toàn không đoán được ai đã làm điều đó. Và rồi cô sợ hãi khi nghe nói đó là người mà cô thân thiết. Cô bắt đầu nghi ngờ mọi người, đau đớn hơn là cô nghi cả chồng cũ. Sau khi chia tay, hai người vẫn là bạn tốt, nhưng kẻ tấn công đã sử dụng tên chồng cũ của cô làm biệt danh. "Dù đó không phải là anh ấy, điều đáng buồn là tôi bắt đầu hoài nghi toàn bộ các mối quan hệ của mình", cô nói.

Những người bị hủy hoại vì deepfake - Hình 2

Helen Mort. Ảnh: MIT Technology Rreview.

Dù được cảnh báo nhiều về nguy cơ tác động đến chính trị, phần lớn deepfake hiện được sử dụng để nhắm vào phụ nữ. Công ty nghiên cứu Sensity AI đã theo dõi các video deepfake trên mạng từ tháng 12/2018 nhận thấy hơn 90% trong số đó có nội nhạy cảm.

"Đây là một dạng bạo lực nhằm vào phụ nữ", Adam Dodge, sáng lập EndTAB, tổ chức phi lợi nhuận về giáo dục, nhận định. "Deepfake là công cụ hoàn hảo cho ai đó đang tìm cách sử dụng quyền lực và kiểm soát nạn nhân".

Một số nạn nhân thậm chí phải đổi tên, xóa tất cả tài khoản của họ trên Internet. Họ vẫn luôn lo sợ rằng bất cứ lúc nào, những hình ảnh đó có thể xuất hiện trở lại và một lần nữa hủy hoại cuộc sống của họ.

Từ tháng 12/2017, Samantha Cole, phóng viên của Motherboard , phát hiện một người dùng Reddit với biệt danh "deepfakes" sử dụng công nghệ do giới nghiên cứu AI phát triển để hoán đổi, ghép khuôn mặt của những người nổi tiếng nữ vào video nhạy cảm. Cole cố gắng cảnh báo độc giả: Rồi những phụ nữ khác sẽ là nạn nhân tiếp theo.

Lời cảnh báo cũng thu hút sự chú ý nhất định, nhưng chủ yếu là vì sự mới mẻ của công nghệ. Còn đa số vẫn nghĩ đó là câu chuyện diễn ra ở đâu đó xa vời chứ không xảy ra với mình.

Deepfake hiện không còn thô sơ như bốn năm trước. Các công cụ AI hoàn toàn có thể cho ra đời video giả mạo trông chân thực, mắt thường khó phân biệt được trừ khi được cảnh báo trước. Thậm chí, đã xuất hiện công cụ biến ảnh chụp thành video sống động, hay một bot tự động trên Telegram có khả năng "lột" quần áo khỏi ảnh phụ nữ. Từ đó, việc tạo ra ảnh nuy của bất cứ phụ nữ nào trở nên dễ dàng, miễn là có ảnh khuôn mặt của người đó.

Giorgio Patrini, Giám đốc điều hành Sensity AI, cho biết phạm vi lạm dụng đang ngày càng tăng, không chỉ nhắm vào người nổi tiếng mà cả người bình thường.

Nhiều người nghĩ deepfake ra đời chỉ để phô diễn công nghệ hoặc giải trí, phục vụ các mục đích vô hại như hoán đổi khuôn mặt. Họ có thể vô tư ghép mặt mình hoặc bất cứ ai vào trong một đoạn phim, thay cho diễn viên nổi tiếng. Tuy nhiên, mọi thứ thay đổi khi khuôn mặt bạn bị ghép vào video nhạy cảm.

Trong bối cảnh đại dịch, xu hướng này càng đáng lo ngại khi nhiều người phải ở nhà và có thời gian rảnh lên mạng. "Mọi người có nhiều thời gian hơn để tìm hiểu và học cách sử dụng một số công nghệ kiểu này. Như thể một đợt sóng lớn sắp ập đến", Sophie Mortimer, quản lý đường dây trợ giúp Revenge Porn phi lợi nhuận ở Anh, cảnh báo.

Karolina Mania, một học giả pháp lý, cho biết gần như chưa có nước nào cấm nội dung nhạy cảm giả mạo ở cấp quốc gia. Ví dụ ở Mỹ, 46 bang cấm phát tán ảnh hoặc video nhạy cảm của các cá nhân mà chưa có sự đồng tình của họ. Tuy nhiên, mới chỉ có lệnh cấm của Virginia và California bao gồm cả các nội dung giả mạo. Ở Anh, lan truyền hình ảnh nhạy cảm bị cấm, nhưng luật pháp không áp dụng cho các nội dung bị làm giả.

Do đó, các nạn nhân của deepfake gần như không được hỗ trợ, trừ trong các tình huống đặc biệt. Chẳng hạn, nếu khuôn mặt nạn nhân được lấy từ ảnh bản quyền, kẻ phát tán có thể bị phạt theo luật sở hữu trí tuệ. Hoặc nếu đủ căn cứ, họ có thể kiện về hành vi quấy rối. Tuy nhiên, thu thập đủ bằng chứng như vậy thường rất khó.

Điều này đúng với Mort. Cô chỉ biết về những bức ảnh ghép khi chúng đã tồn tại trên mạng hơn một năm. Kẻ lạm dụng cũng không nêu danh tính của cô, nên khó có thể nói đó là hành vi quấy rối có chủ đích.

Việc chưa có luật về deepfake, theo Dodge, là do đây chưa hẳn là một công nghệ phổ biến và khoảng 80% người dùng Internet vẫn chưa biết deepfake là gì. Tuy vậy, tín hiệu tích cực là sau nhiều năm các nhà hoạt động đấu tranh để bảo vệ các nạn nhân của bạo lực tình dục dựa trên hình ảnh, cuối cùng deepfake cũng đang buộc các nhà lập pháp ở nhiều nước phải chú ý tới.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Cách dùng AI chỉnh sửa ảnh bằng câu lệnh trên Google PhotosCách dùng AI chỉnh sửa ảnh bằng câu lệnh trên Google Photos
18:29:47 26/10/2025
5 cách giúp điện thoại Samsung Galaxy chạy nhanh hơn5 cách giúp điện thoại Samsung Galaxy chạy nhanh hơn
13:02:58 27/10/2025
Đau đầu với "yếu tố thay đổi cuộc chơi" mang tên AIĐau đầu với "yếu tố thay đổi cuộc chơi" mang tên AI
18:26:02 26/10/2025
Vì sao Microsoft vẫn giữ bí mật về Windows XP?Vì sao Microsoft vẫn giữ bí mật về Windows XP?
13:18:54 27/10/2025
So sánh 3 công cụ AI tạo video: Fliki AI, VideoGen và Pictory AISo sánh 3 công cụ AI tạo video: Fliki AI, VideoGen và Pictory AI
10:32:55 28/10/2025
Sẽ không có iPhone 19Sẽ không có iPhone 19
13:40:24 28/10/2025
Apple phạm sai lầm gì với iPhone Air?Apple phạm sai lầm gì với iPhone Air?
13:09:41 27/10/2025
Trí tuệ nhân tạo 'nhòm ngó' giải Nobel?Trí tuệ nhân tạo 'nhòm ngó' giải Nobel?
09:11:05 27/10/2025

Tin đang nóng

Bạn thân nhìn 'chằm chằm' chồng tôi khi vừa đến nhà, cô ấy còn lập ra kế hoạch 'không thể tin nổi' ngay sau đóBạn thân nhìn 'chằm chằm' chồng tôi khi vừa đến nhà, cô ấy còn lập ra kế hoạch 'không thể tin nổi' ngay sau đó
10:43:27 28/10/2025
8 người cùng một gia đình nghi bị ngạt khí trong đêm lũ lớn8 người cùng một gia đình nghi bị ngạt khí trong đêm lũ lớn
13:22:26 28/10/2025
Hứa Thiệu Hùng - Tài tử TVB qua đời vì ung thưHứa Thiệu Hùng - Tài tử TVB qua đời vì ung thư
12:29:27 28/10/2025
Ngày đền tội của gã tưới xăng đốt quán cà phê khiến 11 người tử vongNgày đền tội của gã tưới xăng đốt quán cà phê khiến 11 người tử vong
11:53:44 28/10/2025
Chồng cho phép vợ ngoại tình, với điều kiện duy nhất là không được ly hôn anhChồng cho phép vợ ngoại tình, với điều kiện duy nhất là không được ly hôn anh
10:47:56 28/10/2025
Tối ngày than nghèo, vợ tôi hàng tháng vẫn lén gửi tiền cho một ngườiTối ngày than nghèo, vợ tôi hàng tháng vẫn lén gửi tiền cho một người
12:59:44 28/10/2025
Chưa thu hồi được 825 tỷ đồng của ông Đinh La ThăngChưa thu hồi được 825 tỷ đồng của ông Đinh La Thăng
13:03:11 28/10/2025
Lấy hết can đảm thú nhận 'bắt chồng đổ vỏ', tôi rụng rời khi anh quỳ xuống cảm ơnLấy hết can đảm thú nhận 'bắt chồng đổ vỏ', tôi rụng rời khi anh quỳ xuống cảm ơn
10:52:29 28/10/2025

Tin mới nhất

Xiaomi phát hành HyperOS 3 toàn cầu, bất ngờ với "bến đỗ" đầu tiên

Xiaomi phát hành HyperOS 3 toàn cầu, bất ngờ với "bến đỗ" đầu tiên

09:20:28 28/10/2025
Các mẫu máy cũ hơn như Xiaomi 14, Poco F6 và các thiết bị ra mắt trong năm 2024 sẽ nhận được bản cập nhật vào khoảng cuối tháng 11 hoặc đầu tháng 12.
Gemini Canvas giúp tạo slide tiện lợi

Gemini Canvas giúp tạo slide tiện lợi

09:18:28 28/10/2025
Công cụ mới của Google có thể chuyển đổi tài liệu hoặc văn bản đơn giản thành slide (bài thuyết trình) có cấu trúc chặt chẽ. Tính năng này cho phép người dùng tạo ra các slide với thiết kế và hình ảnh sẵn có, sẵn sàng để xuất sang Googl...
Phòng thí nghiệm AI đẩy nhanh các đột phá khoa học

Phòng thí nghiệm AI đẩy nhanh các đột phá khoa học

09:15:28 28/10/2025
Zou hy vọng đây chỉ là khởi đầu. Nhóm của ông hiện đang tìm hiểu cách sử dụng phòng thí nghiệm ảo cho nhiều vấn đề sức khỏe khác - như ung thư, lão hóa và những bệnh hiếm gặp.
Qualcomm trình làng chip AI cạnh tranh với AMD và Nvidia

Qualcomm trình làng chip AI cạnh tranh với AMD và Nvidia

09:12:12 28/10/2025
Qualcomm cho biết chip của họ tập trung vào suy luận, tức là chạy các mô hình AI, thay vì đào tạo, vốn là cách những phòng thí nghiệm như OpenAI tạo ra các khả năng AI mới bằng cách xử lý hàng terabyte dữ liệu.
Dùng thử ChatGPT Atlas - trình duyệt AI thách thức đế chế Google

Dùng thử ChatGPT Atlas - trình duyệt AI thách thức đế chế Google

13:15:07 27/10/2025
OpenAI vừa ra mắt trình duyệt AI ChatGPT Atlas hôm 21.10. Trình duyệt được xây dựng dựa trên chatbot mạnh nhất hiện nay, nhằm thách thức sự thống trị của Google Chrome.
Pixel 10 Pro: Trải nghiệm AI liền mạch, vượt xa chatbot

Pixel 10 Pro: Trải nghiệm AI liền mạch, vượt xa chatbot

15:10:33 26/10/2025
Pixel 10 Pro tích hợp sâu AI vào mọi tác vụ hàng ngày, từ trợ lý Magic Cue thông minh đến chỉnh sửa ảnh tức thì, định nghĩa lại khái niệm điện thoại AI.
Trình duyệt ChatGPT Atlas: Thách thức mới cho sự thống trị của Google

Trình duyệt ChatGPT Atlas: Thách thức mới cho sự thống trị của Google

15:07:33 26/10/2025
Điểm khác biệt cốt lõi của Atlas là đặt ChatGPT vào vị trí trung tâm của trải nghiệm duyệt web. Ngay khi mở trình duyệt, thanh tìm kiếm mặc định là ChatGPT, không phải Google.
Windows XP là biểu tượng không thể thay thế của Microsoft?

Windows XP là biểu tượng không thể thay thế của Microsoft?

12:39:55 26/10/2025
Khi nhắc đến Windows, thật khó để bỏ qua những phiên bản đã làm nên tên tuổi hệ điều hành của Microsoft, đặc biệt với cái tên không thể quên là Windows XP.
Google "dạy" Gemini kiên nhẫn hơn khi nghe người dùng nói

Google "dạy" Gemini kiên nhẫn hơn khi nghe người dùng nói

10:48:21 26/10/2025
Hiện tại, vẫn chưa rõ thời điểm những thay đổi này sẽ được áp dụng. Ứng dụng Gemini hiện có sẵn trên Google Play cho thiết bị Android và trên App Store cho iPhone.
Pin iPhone có thể kéo dài hơn với tính năng này trên iOS 26

Pin iPhone có thể kéo dài hơn với tính năng này trên iOS 26

13:39:53 25/10/2025
Tính năng này được đánh giá là một trong những thay đổi đáng chú ý trên iOS 26, hướng tới việc kéo dài tuổi thọ pin và nâng cao trải nghiệm sử dụng thực tế.
Microsoft "dằn mặt" người dùng cố bám Windows 10

Microsoft "dằn mặt" người dùng cố bám Windows 10

13:33:03 25/10/2025
Công ty cũng lưu ý rằng các vi phạm liên quan đến cơ sở hạ tầng không được hỗ trợ thường có chi phí khắc phục cao hơn, thời gian ngừng hoạt động lâu hơn và tổn hại đến uy tín lớn hơn so với các cuộc tấn công vào nền tảng được hỗ trợ.
OpenAI với nước cờ then chốt

OpenAI với nước cờ then chốt

11:57:10 25/10/2025
Ngoài ra, Apple cung cấp nền tảng Foundation Models cung cấp quyền truy cập vào các mô hình AI cục bộ, cho phép những nhà phát triển tích hợp AI trực tiếp vào ứng dụng của họ.

Có thể bạn quan tâm

Có đến gần 75% ca nhập viện do RSV xảy ra ở trẻ sinh đủ tháng, khỏe mạnh

Có đến gần 75% ca nhập viện do RSV xảy ra ở trẻ sinh đủ tháng, khỏe mạnh

Sức khỏe

15:35:38 28/10/2025
Dữ liệu quốc tế ước tính, cứ 10 người lớn tuổi nhiễm RSV thì có 1 người phải vào khoa hồi sức tích cực, đồng thời tỷ lệ trở nặng tăng cao ở những người có bệnh lý mạn tính kèm theo.
Hoà Minzy bỗng tính chuyện lấy chồng, còn nhắc thẳng tên Văn Toàn

Hoà Minzy bỗng tính chuyện lấy chồng, còn nhắc thẳng tên Văn Toàn

Sao thể thao

15:34:03 28/10/2025
Cô nàng cho biết với danh sách bạn bè thân gồm ca sĩ, diễn viên, đạo diễn, anh em quay phim, người mẫu, hoa á hậu, cầu thủ, vận động viên, team make up làm tóc, stylist, bạn bè người thân... Hoà Minzy chưa biết tổ chức cưới ở đâu cho đủ
Ca sĩ Vũ Hà hầu tòa vụ đánh bạc tại khách sạn Pullman

Ca sĩ Vũ Hà hầu tòa vụ đánh bạc tại khách sạn Pullman

Pháp luật

15:27:54 28/10/2025
Ngày 28/10, TAND TP Hà Nội đưa các bị cáo trong vụ đánh bạc 106 triệu USD tại khách sạn Pullman ra xét xử theo trình tự sơ thẩm.
Lê Dương Bảo Lâm xin lỗi Lamoon sau drama, hé lộ đoạn hội thoại quan trọng trong hậu trường 2 Ngày 1 Đêm

Lê Dương Bảo Lâm xin lỗi Lamoon sau drama, hé lộ đoạn hội thoại quan trọng trong hậu trường 2 Ngày 1 Đêm

Sao việt

15:23:48 28/10/2025
Lê Dương Bảo Lâm đã tiết lộ thái độ của Lamoon ở hậu trường, lên tiếng về những tranh cãi của đàn em khi tham gia 2 Ngày 1 Đêm.
Nga sẵn sàng chấp nhận đề xuất của Mỹ về chấm dứt xung đột Ukraine

Nga sẵn sàng chấp nhận đề xuất của Mỹ về chấm dứt xung đột Ukraine

Thế giới

15:19:49 28/10/2025
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết Moscow sẵn sàng chấp nhận đề xuất của Mỹ về việc chấm dứt xung đột Ukraine và có ý định tiến hành các bước tiếp theo dựa trên khuôn khổ mà Washington đề xuất.
Câu nói đang gây bão MXH của Phương Oanh

Câu nói đang gây bão MXH của Phương Oanh

Phim việt

15:13:42 28/10/2025
Trong tập 34 Gió Ngang Khoảng Trời Xanh, phân đoạn trò chuyện giữa Mỹ Anh (Phương Oanh) và Lam (Quỳnh Kool) khiến khán giả vô cùng xúc động
Quyết định nguy hiểm của Lisa (BLACKPINK)

Quyết định nguy hiểm của Lisa (BLACKPINK)

Hậu trường phim

15:09:53 28/10/2025
Nếu thành công, đây sẽ là vai nữ chính đầu tiên của ngôi sao người Thái Lan tại Hollywood và trở thành bước tiến lớn trong sự nghiệp của Lisa.
Loạt MV "ăn chơi" của Binz bay màu, đại diện lên tiếng

Loạt MV "ăn chơi" của Binz bay màu, đại diện lên tiếng

Nhạc việt

15:06:49 28/10/2025
Sáng 28/10, khán giả phát hiện loạt MV đình đám của Binz như Krazy, They Said, Thôi Anh Không Chơi Đâu đồng loạt biến mất khỏi YouTube.
Lần đầu tiên Son Ye Jin công khai nhắc tên "chồng iu" Hyun Bin trên mạng xã hội

Lần đầu tiên Son Ye Jin công khai nhắc tên "chồng iu" Hyun Bin trên mạng xã hội

Sao châu á

14:59:03 28/10/2025
Tối muộn 27/10, Son Ye Jin bỗng khiến mạng xã hội xứ Hàn bùng nổ khi mở lại tài khoản phụ, đồng thời chia sẻ hình ảnh 3 chiếc bánh quy có khắc chữ Ye Jin yêu Hyun Bin.
Top phim kinh bị đánh giá cao quá mức năm 2025

Top phim kinh bị đánh giá cao quá mức năm 2025

Phim âu mỹ

14:54:59 28/10/2025
Năm 2025 chứng kiến một mùa phim kinh dị đầy sôi động với nhiều dự án được đầu tư quy mô và thu hút truyền thông toàn cầu.
Cô gái 25 tuổi biến phòng trọ 20m cũ kỹ thành tổ ấm khiến dân mạng sửng sốt: "Đúng là người yêu đời thì ở đâu cũng hạnh phúc!"

Cô gái 25 tuổi biến phòng trọ 20m cũ kỹ thành tổ ấm khiến dân mạng sửng sốt: "Đúng là người yêu đời thì ở đâu cũng hạnh phúc!"

Sáng tạo

14:45:13 28/10/2025
Không phải ai trẻ cũng biết cách sống đẹp. Cô gái 25 tuổi ở Bắc Kinh này là một ví dụ điển hình: trong căn phòng tập thể chỉ 20m, tường loang, sàn xi măng, đèn mờ yếu, cô vẫn biến mọi thứ tồi tàn thành góc sống ấm áp