Phụ nữ Việt ở Hollywood 10 năm qua: Không còn là “bông hồng lẳng lơ” thời chiến gây tranh cãi mà mạnh mẽ vẽ nên câu chuyện siêu anh hùng!

Trong thập kỷ vừa qua, đã nhiều lần phụ nữ Việt Nam xuất hiện trong các tác phẩm của Hollywood, với dấu hiệu ngày càng tích cực hơn.

Xuyên suốt lịch sử của kinh đô điện ảnh Hollywood, đã có nhiều lần phụ nữ Việt Nam xuất hiện muôn màu muôn vẻ, dẫu vậy vẫn ít khi nào để lại được dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả như vài năm gần đây.

Phụ nữ Việt Nam và hình tượng yếu đuối, “bông hồng phương Đông” cần điểm tựa trong lịch sử Hollywood

Với nhiều nhà làm phim quốc tế, hình ảnh duy nhất họ có thể nhớ về Việt Nam chính là cuộc chiến tranh. Chính vì vậy, rất nhiều lần trong quá khứ, hình ảnh người Việt hiện lên trong điện ảnh Mỹ đều thuộc về thời chiến: Gái Sài Gòn lẳng lơ lắc hông trong Full Metal Jacket , ốm đói và yếu ớt trong Casualties Of War . Nếu không, sẽ là cô gái Việt dịu dàng yếu đuối của nàng Trinh trong Good Morning, Vietnam .

Cô gái Sài Gòn làm nghề bán hoa ở Full Metal Jacket (1987)

Người phụ nữ Việt yếu đuối, sợ sệt đầy mong manh của Casualties Of War (1989)

Cô gái dịu dàng, mỏng manh trong Good Morning, Vietnam

Nhìn chung, phụ nữ Việt xuất hiện trong phim Hollywood thì thường đi dưới mô típ bóng hồng phương Đông không có sức phản kháng, chủ yếu làm nền cho các nhân vật người Mỹ. Những hình ảnh này vô tình chỉ phản chiếu “một màu” của những người phụ nữ Việt, trong khi câu chuyện của họ hoàn toàn có thể phức tạp và đa chiều, hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, với số lượng người Việt và người Mỹ gốc Việt quá nhỏ để tạo ra nhu cầu thị trường, các nhà làm phim Hollywood cũng không cảm thấy mặn mà lắm trong việc phát triển những tuyến nhân vật Việt Nam.

Suốt 10 năm vừa qua, hình ảnh phụ nữ Việt vẫn xuất hiện đều trên màn ảnh nhưng cũng vô cùng rập khuôn

Trong khoảng thời gian 10 năm qua, cũng có nhiều lần phụ nữ Việt xuất hiện trong các cái tên đình đám, tuy nhiên để lại dấu ấn thì rất hiếm hoi. Trong Orange Is The New Black hay Better Call Saul , người Việt chủ yếu hiện lên dưới tư cách những người nhập cư từ lâu đang làm ăn trên đất Mỹ. Họ xuất hiện với vẻ ngoài chỏng lỏn, phong cách đanh đá và nghề nghiệp chủ yếu là làm móng. Những hình tượng này của người Việt không mới, nhưng cũng không cũ vì nó vẫn phần nào phản ánh một phần cuộc sống thực sự. Dẫu vậy, khán giả vẫn mong chờ những điều gì đó mới mẻ hơn ở phụ nữ Việt trên màn ảnh Hollywood.

Cửa tiệm làm móng toàn người Việt trong series phim tội phạm Better Call Saul

Vẫn có những điểm sáng xuyên suốt thập kỷ khi phụ nữ Việt hiện lên đa chiều, sâu sắc và truyền cảm hứng

Một hình tượng phụ nữ Việt mạnh mẽ nhất có lẽ đến từ series hoạt hình Bojack Horseman khi có nữ chính Diane Nguyễn. Từ “Nguyễn” trong cái tên của cô bị lôi ra trêu ghẹo nhiều lần nhưng nhân vật này vẫn luôn gắn bó với nó – thể hiện sự quan trọng của cội nguồn gốc Việt. Có hẳn một tập phim khi Diane về Việt Nam để “kết nối với cội nguồn” sau cuộc chia tay đẫm nước mắt, tuy nhiên cô không thể gắn bó được với “quê hương” vì vốn không có kỷ niệm, cộng đồng ở đây. Diane Nguyễn hiện lên như đại diện của thế hệ những người Mỹ gốc Việt sinh ra và lớn lên ở Mỹ, chứ không phải là người Việt Nam. Dẫu sao, cô vẫn là một đại diện lớn của Việt Nam trên màn ảnh.

Tập phim nhân vật Diane Nguyễn trở về Việt Nam chính là một trong những tập được đánh giá cao nhất của series

Những bom tấn như Star Wars: The Last Jedi hay Downsizing đánh dấu sự xuất hiện mạnh mẽ hơn của phụ nữ Việt khi có Ngô Thanh Vân, Kelly Marie Tran và Hồng Châu. Hồng Châu cũng làm nên lịch sử khi trở thành nữ diễn viên gốc Việt đầu tiên được đề cử Nữ Phụ Xuất Sắc Nhất ở Quả Cầu Vàng. Ngoài ra, cô còn mới thủ vai Lady Trieu trong series Watchmen của HBO.

Ngô Thanh Vân để lại nhiều ấn tượng trong Star Wars: The Last Jedi dù chỉ xuất hiện chớp nhoáng

Hồng Châu kế bên Matt Damon trong Downsizing

Năm 2020, Ngô Thanh Vân tiếp tục hành trình đưa hình ảnh phụ nữ Việt đi xa với The Old Guards và Da 5 Bloods . Không còn bóng dáng những bông hồng yếu ớt, giờ đây “một nửa của Việt Nam” hiện lên mạnh mẽ, quyền lực và thông minh, để lại dư âm lớn cho khán giả.

Vai Quỳnh của Ngô Thanh Vân trong The Old Guards để lại nhiều ấn tượng, cho dù cũng không được xuất hiện nhiều

Nữ diễn viên tiếp tục thể hiện vai Hanoi Hannah – phát thanh viên có nhiệm vụ làm nản lòng lính Mỹ ở Hà Nội trong bộ phim Da 5 Bloods

Gần đây, hệ thống truyền hình trực tuyến HBO Max đã mạnh tay đặt cược vào một bộ phim tài liệu dài tập House Of Ho – kể về một đại gia đình gốc Việt siêu giàu xứ Mỹ, tạo ra khối tài sản khổng lồ chỉ từ hai bàn tay trắng. Đây được xem là nước đi “ăn theo” sự thành công quá lớn của Crazy Rich Asians , tuy nhiên được khai thác theo hướng khác. Hình ảnh thành công, phú quý dường như không còn “độc quyền” cho những câu chuyện, nhân vật gốc gác xứ Trung mà giờ đây người Việt cũng có phần.

House Of Ho mở ra những hình ảnh mới về thế hệ người Việt siêu giàu nơi đất Mỹ

Tương lai Hollywood rộng mở cho những câu chuyện của người phụ nữ Việt Nam

Vì sao chúng ta cần nhìn thấy thêm người Việt nói riêng và người Á nói chung ở Hollywood? “Tôi còn nhớ cảm giác khi không thấy ai giống mình trong sách hay phim”, Kelly Marie Tran kể lại với Variety. “Khi ta còn nhỏ, chúng ta thường trở nên yêu thích các nhân vật tuổi thơ. Nhưng nếu bạn dần chỉ thấy một loại nhân vật ở khắp nơi và nhận ra họ không trông giống bạn, giọng nói cũng khác, bạn cũng sẽ muốn tự thay đổi bản thân. Đó là điều tôi đã làm khi tôi còn nhỏ.”

Kelly Marie Tran từng bị fan Star Wars chỉ trích vì ngoại hình đến mức phải xóa MXH, tuy nhiên điều đó không làm cô từ bỏ ước mơ diễn xuất

Hollywood vẫn đang liên tục đi tìm kiếm những câu chuyện mới, và phong trào đẩy mạnh sự hiện diện (representation) của những nhóm người thiểu số trong xã hội cũng đang tạo ra sự xoay vần mạnh mẽ trong ngành công nghiệp điện ảnh lớn nhất hành tinh. Quá trình “quốc tế hóa” của các nghệ sĩ Việt cũng đang nhận được sự quan tâm, ủng hộ của đất nước và khán giả. Trong tương lai gần, có bộ phim Raya And The Last Dragon tập trung vào những truyền thuyết Đông Nam Á được dự đoán sẽ mang về thành công cho Disney, với Kelly Marie Tran lồng tiếng cho vai chính. Khán giả nhiều khả năng sẽ còn gặp lại Ngô Thanh Vân ở The Old Guard 2 khi bộ phim này đã tạo được tiếng vang lớn cho Netflix hồi ra mắt, đồng thời câu chuyện phần 2 cũng đã được phát triển, chỉ chờ đi vào sản xuất.