Phòng ngừa loạn thị tuổi học đường

Loạn thị là một trong những tật khúc xạ khá phổ biến, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng gặp ở trẻ lứa tuổi học đường nhiều hơn.

Có khoảng 30% trẻ em bị loạn thị ở những mức độ khác nhau, gây ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình học tập cũng như sinh hoạt hàng ngày.

Loạn thị xảy ra khi mặt trước của mắt (còn gọi là giác mạc) hoặc ống kính ở bên trong của mắt có một độ cong bề mặt hơi khác nhau theo một hướng khác. Thay vì thẳng và mịn theo tất cả các hướng thì bề mặt của những người loạn thị có thể có một số khu vực có hình cong hoặc dốc hơn.

Ở mắt của những người bình thường, các tia hình ảnh sau khi đi qua giác mạc thì sẽ được hội tụ ở một địa điểm trên võng mạc. Tuy nhiên, ở mắt loạn thị, các tia hình ảnh này lại được hội tụ ở nhiều điểm trên võng mạc khiến những người bị loạn thị thấy hình ảnh nhòe và không được rõ ràng.

Loạn thị có thể xảy ra kết hợp với các tật khúc xạ bao gồm:

Với cận thị thành chứng cận loạn: Tình trạng này xảy ra khi giác mạc cong quá nhiều hoặc mắt dài hơn bình thường. Thay vì tập trung chính xác vào võng mạc, ánh sáng tập trung ở phía trước của võng mạc, kết quả là xuất hiện nhìn mờ khi nhìn xa.

Với viễn thị thành chứng viễn loạn: Điều này xảy ra khi giác mạc là cong quá ít hoặc mắt ngắn hơn bình thường. Hiệu ứng này là đối diện của cận thị. Khi mắt đang ở trong một trạng thái thoải mái, ánh sáng tập trung phía sau mắt làm cho các đối tượng ở gần đó mờ.

Các triệu chứng của loạn thị là: Hình ảnh bị biến dạng, có thể nhìn mờ cả xa lẫn gần, nhức đầu và mỏi mắt (vùng trán và thái dương), nhìn phải nheo mắt, chảy nước mắt, mắt bị kích thích. Trẻ bị loạn thị thường nhìn mờ, khi nhìn lên bảng hay đọc nhầm.

Loạn thị khi nhẹ sẽ không gây nguy hiểm và không ảnh hưởng nhiều đến thị lực của người bệnh. Nhưng nếu trong trường hợp loạn thị nặng (từ 1,5 D trở lên), thì thị lực sẽ giảm và có thể làm cho mắt trẻ nhược thị nếu không được điều chỉnh kính và tập luyện mắt thường xuyên.

Ngồi đọc sách đúng tư thế và khoảng cách giúp phòng ngừa loạn thị ở trẻ (ảnh minh họa).

Khuyến cáo phòng bệnh

Trẻ bị loạn thị sẽ có một số bất tiện trong sinh hoạt, học tập. Trẻ sẽ thường xuyên phải nheo mắt, nghiêng đầu, vẹo cổ khi nhìn, đôi khi có thể có nhức đầu, nhức mắt… Trong lớp học, trẻ không nhìn rõ trên bảng, hay cúi đầu lại gần sách để nhìn cho rõ, hay chép nhầm bài, đọc nhầm chữ, ảnh hưởng đến chất lượng học tập. Vì vậy, điều quan trọng là phụ huynh và cô giáo cần phát hiện sớm chứng loạn thị ở trẻ, đưa trẻ đi khám mắt thường xuyên để phát hiện và có phương hướng điều trị thích hợp.

Để phòng ngừa các tật khúc xạ cho trẻ, cha mẹ nên cho trẻ đi kiểm tra thị lực ngay tại các cơ sở chuyên khoa mắt khi thấy các biểu hiện lạ ở mắt như hiện tượng lác, trẻ thường hay nheo mắt, nghiêng đầu khi nhìn, nhức mắt, dụi mắt, nhìn mờ hoặc kết quả học tập giảm sút… Đặc biệt, nếu phát hiện bị tật khúc xạ cần cho trẻ đeo kính phù hợp và tái khám định kỳ để theo dõi và xử lý những biến chứng có thể xảy ra.

Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh cần hướng dẫn con em mình: Ngồi học đúng tư thế, lưng thẳng và mắt cách mặt chữ khoảng 30cm. Phòng học đủ ánh sáng, bàn ghế theo đúng tiêu chuẩn theo từng cấp học, đèn học để phía đối diện với tay cầm bút. Bố trí thời gian học và vui chơi ngoài trời hợp lý.

Không cho trẻ đọc sách, xem tivi hoặc chơi vi tính quá 2 giờ liên tục. Không cho trẻ đọc sách trên tàu xe, khi nằm ngửa hoặc ở những nơi thiếu ánh sáng. Cần có chế độ ăn uống điều độ, nhiều chất xơ cũng như vitamin nhằm đảm bảo thị lực cho trẻ.