Phong cách thời trang Nhật Bản đang ‘hồi sinh’ trong cộng đồng nhóm văn hóa

Decora là một phong cách đường phố đang được yêu thích tại Nhật Bản, phản ánh sự hồi sinh trong cộng đồng nhóm văn hóa.

Nico (18 tuổi) là người sáng lập Neo-Decora Kai, một công ty thời trang phong cách Decora. Đây là phong cách thời trang vào những năm 1990 và hiện quay trở lại trong cộng đồng nhóm văn hóa ở Nhật Bản. Phong cách thời trang này mang biểu tượng dễ thương của Nhật Bản – giống như thời trang gắn liền với những chiếc nơ và màu phấn của Hello Kitty.

Decora, một nhóm văn hóa thời trang đã không còn được ưa chuộng vào cuối những năm 2010 nhưng chứng kiến sự hồi sinh. Ảnh: Jonathan Vit

Nico đại diện cho nhóm nhỏ trong xã hội sở hữu những đặc điểm riêng về thời trang mang phong cách Decora ở thời hiện đại.

Định nghĩa “Tiểu văn hóa” ( cộng đồng nhóm văn hóa) là thuật ngữ chỉ một nhóm nhỏ trong xã hội sở hữu những đặc điểm riêng so với cộng đồng chung, như là sở thích, giá trị sống và quan điểm riêng biệt với các nhóm khác. Với Gen Z (thế hệ sinh trong khoảng thời gian từ năm 1997 đến 2012), khái niệm “tiểu văn hóa” vô cùng đa dạng và đặc sắc.

Phong cách trang sức bên ngoài với nhiều phụ kiện đã giúp Nico đạt được cái gọi là “đỉnh cao của văn hóa kawaii”. Decora cũng xuất hiện đầu tiên ở tại quận Harajuku. Phong cách Decora là một phong cách đường phố được yêu thích tại Nhật Bản, thể hiện được xu hướng thời trang tích cực, năng động, vui tươi và có đôi chút trẻ con.

Jana Katzenberg, một nhà nghiên cứu tại khoa Nhật Bản học của Đại học Cologne (Đức) cho biết khi nói đến phong cách Decora, mọi người sẽ nghĩ ngay đến tên gọi “thời trang Harajuku”. Trang phục rất nhiều màu sắc, nhiều lớp, nhiều phụ kiện và mọi thứ đều được thực hiện ở mức tối đa.

Harajuku cũng là một tên gọi đại diện cho phong cách thời trang của giới trẻ Nhật Bản, vì có thể mặc tùy thích nên mang đậm tính cá nhân và tự do.

Các ngôi sao nổi tiếng của những năm 1990 như Tomoe Shinohara là nguồn cảm hứng ban đầu cho phong cách này. Và ngày nay, sự xuất hiện thường xuyên trên truyền hình của Nico trong trang phục theo nhóm văn hóa này đã trở nên nổi tiếng rộng rãi hơn ở Nhật Bản.

Sự lan tỏa ở Nhật Bản

Các ngôi sao nhạc pop người Nhật Bản như Kyary Pamyu Pamyu cũng mang phong cách Decora đến với số lượng khán giả lớn, trong khi các nhãn hiệu thời trang như 6% Doki Doki hay Super Lovers lại mang đến những nét mới về tính thẩm mỹ kawaii (văn hóa dễ thương) trong phong cách Decora.

Kawaii là một từ vựng xuất phát từ tiếng Nhật, thường xuất hiện trong các nhân vật như Hello Kitty và Pikachu. Đó là thời trang, ít nhất là ở phạm vi quốc tế, đã thể hiện tinh thần của thời trang Harajuku. Phong cách Decora mang ý nghĩa sáng tạo, hào nhoáng và đậm chất DIY (tự chủ động trong phong cách).

Shoichi Aoki, người sáng lập tạp chí Fruits, tạp chí chuyên ghi lại thời trang Harajuku ở thời kỳ hoàng kim đã gọi Decora là “thời trang nguyên bản của Nhật Bản và không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác”.

Phong cách Harajuku đã tạo ra “cơn sốt” của văn hóa thời trang vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000.

Ngày nay, dù các ngôi sao vẫn duy trì phong cách Decora trên sân khấu biểu diễn nhưng phong cách này gần như đã biến mất khỏi đường phố Harajuku vào cuối những năm 2010.

Giống như nhiều nền văn hóa khác, phong cách này dường như đã trở nên lỗi thời. Harajuku đã nhanh chóng trở thành xu hướng cũ.

Khôi phục lại văn hóa thời trang Harajuk

Tuy nhiên, một thế hệ thời trang mới đang khám phá lại phong cách Harajuku thông qua những hình ảnh quét từ các trang tạp chí thời trang có ảnh hưởng như Fruits và Kera đăng tải trực tuyến.

Theo các nhà quan sát, sự hồi sinh này có thể phát triển thành một cộng đồng rộng lớn hơn trên mạng xã hội và tại các cuộc gặp gỡ ngoài đời thực như sự kiện Neo-Decora Kai của Nico.

Bản thân Nico tình cờ biết đến việc trang điểm khi xem hướng dẫn trang điểm trên YouTube. Cô đã bị mê mẩn và dành thời gian tìm hiểu sâu về lịch sử thời trang lần đầu tiên xuất hiện trên đường phố Tokyo từ thập kỷ trước khi cô được sinh ra.

“Tôi xem video và thấy những mái tóc sặc sỡ, những đồ trang trí sặc sỡ, cách trang điểm sặc sỡ. Tôi hơi ngạc nhiên khi tìm hiểu về nền văn hóa này. Tôi dần bắt đầu nghiên cứu những bức ảnh chụp nhanh và tìm hiểu về nhiều nền văn hóa khác nhau của Harajuku. Tất cả đều khác biệt và hấp dẫn,” cô Nico nói.

Thời điểm đó, Nico đã tự phối hợp bộ trang phục đầu tiên cho bản thân – áo sơ mi màu hồng và xanh, váy sặc sỡ, quần bó và giày đen – và thực hiện chuyến đi từ quận Saitama, ngoại ô Tokyo, đến Harajuku để khoe bộ trang phục đẹp nhất vào thời điểm đó.

“Tôi đã từng rất sợ. Tôi là người duy nhất mặc trang phục Harajuku. Nếu bạn ở một mình, mọi người sẽ nhìn bạn với ánh mắt tò mò. Tôi chỉ làm những gì mình thích”, Nico nói thêm.

Tuy nhiên, gần đây, Nico nhận ra rằng cộng đồng Decora đang phát triển mạnh trên mạng xã hội và cần một nơi để phát triển hơn nữa trong thế giới thực.

“Lúc đầu, tôi không có bạn bè. Tôi muốn có cơ hội gặp gỡ bạn bè và mặc trang phục như vậy để có cơ hội gặp gỡ. Dần dần, nhóm phát triển thành Neo-Decora Kai và thu hút những người trẻ có cùng cảm nhận chung sở thích về thời trang”, Nico nhấn mạnh.

Sự kiện này đã trở thành nơi gặp gỡ thường xuyên của thế hệ thời trang. Nico cũng thường xuyên phỏng vấn những người có ảnh hưởng về thời trang khác trên YouTube và tiếp tục kết nối với bối cảnh quốc tế ngày càng phát triển xoay quanh phong cách đầy màu sắc và sáng tạo.

Bà Theresa Winge, người nghiên cứu thời trang và các nền văn hóa nhóm tại Đại học bang Michigan (Mỹ) nhấn mạnh các nền văn hóa nhóm Nhật Bản không chỉ tồn tại lâu dài mà còn tái xuất hiện theo thời gian.

“Đây sẽ là hiện tượng thực sự hấp dẫn khi bạn tìm thấy một nhóm văn hóa có thể tự duy trì hoặc phát triển trở lại”, bà Theresa Winge nói thêm.

Hiện tại, Nico hoạt động duy trì ở nhãn hiệu 6% Doki Doki và đã trở thành gương mặt thường xuyên trong phong cách Harajuku. Từng là người có rất ít bạn bè theo phong cách Decora, Nico giờ đây đã trở thành một nhân vật nổi tiếng thông qua các sự kiện Neo-Decora Kai, thu hút khoảng 30 người đến mỗi buổi gặp mặt.