Phim ‘Ròm’ và hiện thực bồn rửa chén
Gây nhiều tranh luận sau khi ra mắt, bộ phim “Ròm” đưa tới lát cắt cuộc sống gai góc của một bộ phận lao động nghèo trong xã hội.
Sau ba ngày đầu trình chiếu, Ròm thu hơn 30 tỷ đồng. Đó là thành công đáng kể đối với bộ phim trải qua nhiều gian truân trong quá trình phát triển, thực hiện, thẩm định và ra rạp.
Song, đi kèm với thành công phòng vé dành cho dự án tiêu tốn hơn 10 tỷ đồng để thực hiện, vô số tranh cãi từ phía khán giả nảy sinh. Một bộ phận công chúng khen ngợi Ròm, nhưng cũng không ít người bày tỏ sự thất vọng trước bộ phim.
Dù đi theo phong cách hiện thực xã hội (social realism), nhưng Ròm lại chọn hướng tiếp cận thô ráp hơn, mang hơi hướm “ Kitchen sink realism” (tạm dịch: Hiện thực bồn rửa chén) vốn được khởi nguồn từ những năm 1950-1960 tại Anh.
Các tác phẩm đi theo hướng này khắc họa cuộc sống hàng ngày của người nghèo trong xã hội hiện đại, mô tả kiểu chi tiết đời thường bậc nhất – như chính tên gọi của trào lưu – từ đó đưa tới đề tài gai góc, bắt khán giả nhìn thẳng vào hiện thực khó khăn ấy, đối nghịch hoàn toàn với những tác phẩm “thoát ly hiện thực”, vui vẻ thông thường.
Cho dù được coi là khuynh hướng gắn liền với nước Anh, hình mẫu quen thuộc của hiện thực bồn rửa chén có thể xuất hiện ở mọi nơi trên thế giới: đó là “gã trai trẻ tức giận” – những chàng trai tuổi đời còn non, chật vật kiếm sống, hay bực dọc và có những ước mơ khó mà đạt được.
Bộ phim lựa chọn hướng tiếp cận được gọi là “Kitchen sink realism”.
Dù vô tình hay hữu ý, nhân vật chính tên Ròm vẫn được xây dựng theo hình mẫu đó nhằm đại diện cho sự phản kháng trước hoàn cảnh, bất chấp kết quả có tích cực hay không. Theo chân Ròm, khán giả thấy hiện trạng cuộc sống nghèo, những nỗi đau đớn cả về thể xác lẫn tinh thần, những giấc mộng chẳng thành theo một cách trần trụi, bạo liệt.
Trận đánh nhau trên bãi sình của hai đứa trẻ được quay liền mạch và ít cắt tại hành động (cut on action) đã phô bày những va chạm nảy lửa thực sự, đem đến sự choáng váng cho người xem bởi tính bạo lực chân thực không thường thấy trên màn ảnh.
Cho dù việc đi theo khuynh hướng hiện thực dễ dàng khiến bộ phim thô ráp hơn, gai góc hơn, đạo diễn của Ròm đã cố gắng mô tả nỗi khổ cực một cách tự nhiên, không trau chuốt, không lãng mạn hay bần cùng hoá. Bộ phim chỉ “có gì nói đó”, mô tả cuộc sống thường ngày bấp bênh của người nghèo như chính bản chất vốn có.
Đoạn kết lơ lửng không vui, không buồn, đơn thuần mô tả sự vật lộn luẩn quẩn tìm kế sinh nhai và nuôi dưỡng ước mơ xa xôi, là minh chứng rõ ràng cho sự trung lập của bộ phim.
Ròm có thể khiến nhiều khán giả thất vọng vì chưa đem tới đoạn kết trọn vẹn sau khi đã cài cắm nhiều điều. Nhưng nếu được suy chiếu dưới góc độ một lát cắt cuộc sống của người dân nghèo mải miết chạy theo ước mơ xa vời, thì tác phẩm đã cho khán giả thấy một hình ảnh rõ ràng, không khoan nhượng, không lối thoát, về sự khốn khó của một nhóm người trong xã hội.
Hiểu thế nào về chất hiện thực trong Ròm?
Xét theo cấu trúc thông thường, bộ phim nói về hành trình kiếm tiền bất chấp để tồn tại và nuôi dưỡng giấc mơ gặp lại gia đình đã bỏ rơi mình của nhân vật chính, với cao trào là khi cậu quyết định nhận tiền để đốt khu chung cư mà bản thân đã gắn bó từ lâu.
Nhưng cũng không sai nếu có người khép phim vào thể loại slice of life (dòng phim mô tả cuộc sống hàng ngày của nhân vật nhằm làm nổi bật phong cách sống đó) và coi nó như một lăng kính để quan sát nhiều thân phận khác nhau được khắc họa chân thực nhất có thể.
Không ít khán giả tỏ ra chưa hài lòng với cái kết có phần lửng lơ của tác phẩm.
Bộ phim diễn ra đơn thuần như cuộc sống, không đầu – không cuối, với những tình huống nảy sinh bất ngờ và nhân vật sẽ phải tìm cách để đương đầu. Đôi lúc, phim có những tình tiết nảy sinh rất “đúng lúc”, đến độ gây cảm giác sắp đặt. Như khi Ròm vô tình tìm ra mộ của vợ con ông Khắc ngay sau một đêm, Ròm đang đói thì gặp đúng quán ăn của bà Ghi mà mình vừa gặp hồi chiều, bác sĩ nói về bệnh của con bà Ghi đúng khi Ròm ở đó…
Những chi tiết vô tình xuất hiện nhiều như vậy trong kịch bản thường bị cho là minh chứng của sự thiếu đầu tư. Nhưng trong bối cảnh của Ròm, khi tác phẩm cố đem đến sự tréo ngoe của cuộc sống và ai cũng chỉ mong chờ sự may rủi của số đề, thì có lẽ những tình tiết ấy càng làm nổi bật sự “từ trên trời rơi xuống” cho câu chuyện. Quả như tiền nhân đã dạy, “cuộc đời mà, ai biết được chữ ngờ.”
Bộ phim cố gắng tiệm cận với hiện thực nhất có thể. Điều đó vô tình gây ra một cuộc tranh luận rằng Ròm thực đến mức độ nào, khoảng bao nhiêu %, có đúng với cuộc sống đã và đang diễn ra ngoài kia hay không.
Có người cho rằng phim rất giống với những ký ức, những sự kiện mà họ từng chứng kiến ngoài đời. Có người lại bảo không giống lắm, tâm lý nhân vật người nghèo không như vậy ngoài đời đâu. Những tranh luận này là điều bình thường, bởi gốc rễ của nó là một vấn đề triết học đã được bàn cãi bấy lâu nay.
Theo triết gia Descartes, chúng ta khó có thể chắc chắn 100% hiện tại bản thân đang sống là hiện thực khách quan, bởi những gì chúng ta tiếp nhận đều mang tính chủ quan. Mỗi chúng ta đều quan sát và cảm nhận cuộc sống xung quanh dưới các góc nhìn khác nhau, dẫn tới việc sẽ có tranh cãi hiện thực của bạn không giống với của tôi. Do đó, nếu bạn nói Ròm không giống với hiện thực mà bạn biết, thì điều đó không có nghĩa rằng bạn sai, mà đơn thuần là hiện thực chủ quan của bạn không giống với ý niệm của đạo diễn.
Hãy coi bộ phim là hiện thực chủ quan của đạo diễn, chứ không phải hiện thực khách quan.
Như vậy, hiện thực trong Ròm có thể không giống ý bạn hay ý người viết, hay xã hội khách quan ngoài kia, nhưng chắc chắn đó là hiện thực chủ quan của đạo diễn – do nhà làm phim sáng tạo ra. Mọi thứ xuất hiện trong phim (như các nhân vật sống ra sao, đi đứng kiểu gì, hành động và suy nghĩ thế nào…) đều phản ánh quan điểm của đạo diễn về hiện thực xã hội và phải phục vụ ý đồ mà anh ta muốn truyền tải.
Một ví dụ nhỏ là cách khắc họa những người dân nghèo trong phim. Ngoài bà Ba với công việc bán bánh và căn phòng ra vẻ tri thức, khán giả không biết gì thêm về công việc, quan hệ của những người dân khác, ngoài việc họ có “máu số đề”. Đạo diễn xóa bớt tính đời sống của họ, để dồn sự tập trung vào ý tưởng “người nghèo mê số đề” nhằm làm bật thông điệp xã hội của bộ phim.
Đó là quan điểm chủ quan của người nghệ sĩ trong công việc tái tạo hiện thực mà bạn có thể đồng ý hay không. Nhưng khi anh ta truyền tải được một điều gì đó khiến người xem phải suy ngẫm về hiện thực quanh họ, thì đấy cũng đã là một thành công.
Bởi lẽ, Ròm thuộc số ít tác phẩm khiến khán giả phải trực tiếp chứng kiến nỗi đau của một nhóm người ít khi được cất tiếng nói trên màn ảnh. Dù hay hay dở trong mắt mỗi người xem, phim vẫn có tác dụng đánh động vấn đề hiện thực xã hội, giúp công chúng ngẫm nghĩ, và có thể mở đường cho các tác phẩm cùng thể loại trong tương lai.
7 chi tiết thú vị có thể bạn đã bỏ lỡ trong 'RÒM'
Ở nửa sau bộ phim, khán giả bắt gặp hình ảnh nhân vật Ròm (Trần Anh Khoa) thường gắn liền với chiếc áo màu đỏ in con số 7. Trong quan niệm phương Tây, số 7 được xem là một con số may mắn của các cuộc chơi 'đỏ đen'. Trong trò chơi Jackpot, nếu người chơi quay được cùng lúc ba số 7 thì họ sẽ giành được giải thưởng cao nhất.
(Lưu ý: Bài viết có tiết lộ nội dung phim, độc giả cân nhắc trước khi đọc)
Chiếc áo số bảy may mắn
Qua lời kể của Ròm ở đầu phim, cậu bé từng là một người rất may mắn. Chi tiết chiếc áo số 7 Ròm mặc đã bị phai màu, cũ kĩ là ngầm ý nói rằng sự may mắn của cậu bé chỉ nằm trong quá khứ.
Những cặp số lặp lại
Có 3 lần chiếc đồng hồ xuất hiện trong RÒM với những cặp số được lặp lại. Ngay từ trailer của phim, khán cũng có thể nhìn thấy con số 23h23p xuất hiện trên chiếc đồng hồ của cậu bé Ròm. Đối với những người mù quáng tin vào những 'con số may mắn', sự lặp lại này được xem là điềm báo.
Vì là một bộ phim xoay quanh chủ đề số đề, nên có thể thấy các con số trong RÒM đều mang những ý nghĩa sâu xa nào đó.
Nghề nghiệp của bà Ba
Bà Ba (nghệ sĩ Thiên Kim) là một trong những nhân vật phụ để lại nhiều ấn tượng trong lòng khán giả sau khi xem RÒM. Nếu quan sát kĩ căn của bà với rất nhiều sách, chiếc bảng đen trong căn phòng, người xem có thể đoán được nhân vật này là một nhà giáo đã về hưu.
Bên cạnh đó, địa điểm bà Ba đi bán bánh tráng hàng ngày cũng là trước cổng trường. Đây có lẽ là nơi bà từng làm nghề giáo. Khán giả có thể hiểu rằng vì quá lưu luyến với thời một thời vàng son không thể quên nên bà vẫn muốn gắn bó với ngôi trường này.
Ý nghĩa của góc máy nghiêng
RÒM là bộ phim rất đặc biệt khi gần như 100% cách cảnh quay được thực hiện với một góc máy nghiêng. Đây chính là chủ đích của hai đạo diễn hình ảnh khi muốn khắc hoạ các mảnh đời bấp bênh, không bằng phẳng trong RÒM.
Trong cảnh quay ở mid-credit, khán giả sẽ một lần hiếm hoi được thấy góc máy được căn chỉnh thẳng trở lại. Đó cũng là giây phút hiếm hoi Ròm tự tìm thấy sự cân bằng cho mình sau những lần chạy miệt mài không ngừng nghỉ.
Cuốn sách 'Cả thế gian trong túi'
Trong chồng sách của bà Ba, có một cuốn sách mang tên 'Cả thế gian trong túi'. Đây là thời điểm mà bà Ba chỉ sống bằng việc bấu víu vào những con số đề may rủi với hy vọng giữ lại được căn nhà. Bà đã dốc hết tất cả gia tài vào con số đề cuối cùng. Tựa cuốn sách như đang nói lên số phận và hi vọng mà bà đặt vào cuộc đỏ đen.
Quá khứ của ông Khắc
Ông Khắc (Mai Trần) là nhân vật dị biệt nhất trong RÒM và cũng là nhân vật mang nhiều nỗi đau trong quá khứ. Ban đầu, khán giả thấy ông không bị cuốn vào trò chơi số đề đang khiến cả chung cư điêu đứng. Ông thề chỉ đặt niềm tin vào con số khi tìm được phần mộ đã thất lạc của vợ con mình. Trong cả cuộc đời hành nghề đóng hòm cho người đã khuất, nỗi thương nhớ vợ con là điều duy nhất ám ảnh ông Khắc. Ngay cả khi bị buộc phải rời bỏ chung cư, ông cũng nhất quyết không để hũ tro cốt của vợ con bị đập bỏ.
Xuất thân của cặp vợ chồng trong chung cư
Cũng như nhiều nhân vật khác trong phim, cặp vợ chồng do diễn viên Mai Thế Hiệp và Thanh Tú thủ vai không được giới thiệu nhiều về thân thế. Tuy nhiên thông qua cách bài trí căn phòng của họ, có thể đoán nhân vật của Mai Thế Hiệp là một hoạ sĩ nghèo, còn người vợ (Thanh Tú thủ vai) làm nội trợ. Vì hoàn cảnh gia đình túng quẫn người vợ đã sa vào đam mê với số đề. Hai vợ chồng chỉ mong ước con số may mắn sẽ mang đến cho họ cơ hội mở một tiệm may nhỏ để thay đổi cuộc đời.
RÒM sở hữu hệ thống nhân vật phụ phong phú nhưng sống động và chân thật. Tuy mỗi nhân vật chỉ có thời lượng xuất hiện ít ỏi nhưng đều có cho riêng mình số phận và nét khắc hoạ đặc biệt. Mỗi khung hình đều được đạo diễn sắp đặt các chi tiết dù nhỏ nhưng hỗ trợ hiệu quả cho câu chuyện của từng nhân vật.
Trailer 'Ròm'
RÒM hiện đang được công chiếu tại các rạp trên toàn quốc.
Phim 'Ròm' thu hơn 10 tỷ đồng trong ngày khởi chiếu Trong ngày 25/9, bộ phim của đạo diễn Trần Thanh Huy đạt con số doanh thu khả quan tại phòng vé khi chính thức ra mắt khán giả Việt Nam. Theo nhà phát hành, Ròm bán được hơn 100.000 vé và cán mốc doanh thu 10 tỷ đồng trong ngày khởi chiếu 25/9. Đây là bộ phim của đạo diễn Trần Thanh Huy...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Cha tôi, người ở lại - Tập 4: Xúc động trước ông bố 'xù lông' bảo vệ con không máu mủ ruột già

Không thời gian - Tập 48: Tình cảm giữa Hùng và Hạnh có tín hiệu khởi sắc

Những chặng đường bụi bặm - Tập 2: Ông Nhân tủi nhục khi bị mắng là "lão già mất nết"

Những chặng đường bụi bặm - Tập 2: Cậu ấm Nguyên đối đầu với chú ruột, bị mắng "tầm nhìn hạn hẹp, chỉ giỏi phá"

Không thời gian - Tập 47: Hồi từng tin là Cường phản bội hẹn ước

Nhà Gia Tiên: Đây mới là phim Tết đúng nghĩa!

(Review) 'Nhà gia tiên': Thông điệp vừa vặn về tình thân gia đình

'Những chặng đường bụi bặm' tập 2: Nguyên sốc khi bạn thân đòi nợ

Không thời gian - Tập 47: Sự thật nào khiến Hồi không đến được với Cường?

Những chặng đường bụi bặm - Tập 1: Cuộc gặp gỡ của người đàn ông vừa mãn hạn tù và chàng công tử nhà giàu

Không thời gian - Tập 46: Cuộc gặp gỡ xúc động sau 50 năm xa cách

Cha tôi, người ở lại: Những câu thoại ứa nước mắt trong tập 1 - 3
Có thể bạn quan tâm

Cảnh nam sinh ngồi bấm điện thoại khi bà bầu đứng suốt 30 phút trên tàu metro số 1 gây tranh cãi dữ dội
Netizen
3 giờ trước
Mẹ đơn thân sống cùng con trai: Vừa mở cửa phòng trọ liền thấy 1 điều chưa từng dám nghĩ tới
Sáng tạo
3 giờ trước
Khoảnh khắc kinh hoàng khi voi suýt nghiền nát ô tô cùng người ngồi bên trong
Lạ vui
3 giờ trước
Salah xuất sắc, Liverpool khiến Man City chạm mốc chưa từng có
Sao thể thao
3 giờ trước
Đến Bình Thuận ghé thăm làng chài mũi La Gàn
Du lịch
4 giờ trước
Chủ tịch công ty địa ốc chiếm đoạt hơn 21 tỉ đồng
Pháp luật
4 giờ trước
Bí ẩn chiếc thẻ thanh tra xây dựng của người bị CSGT khống chế ở TPHCM
Tin nổi bật
4 giờ trước
Diva Hồng Nhung và hành trình vừa làm việc vừa chiến đấu với ung thư
Sao việt
4 giờ trước
Làm thịt heo quay nhớ thực hiện bước này bì vàng ươm, nổ đều lại giòn tan ăn đã miệng
Ẩm thực
5 giờ trước
Triệu Lộ Tư tự biến mình thành trò hề
Sao châu á
5 giờ trước