Phiến quân IS điên cuồng “san bằng” thành phố cổ Iraq

Giới chức Iraq cho hay, các chiến binh Nhà nước Hồi giáo (IS) ồ ạt tràn vào thành cổ Nimrud sau giờ cầu nguyện buổi trưa thứ Năm (5.3) và bắt đầu cướp bóc cổ vật, thẳng tay “san bằng” những thứ chúng không thể cướp đi hoặc muốn tiêu hủy.

Hàng xe chở các chiến binh IS nối đuôi nhau di chuyển trên đường.

Trong một tuyên bố, Bộ Du lịch Iraq khẳng định: “IS đã tấn công vào Nimrud và san phẳng thành phố lịch sử này”.

Trong khi đó, IS tuyên bố, những ngôi đền và các bức tượng ở Nimrud là “những vật không đáng được tôn sùng” và phải bị phá hủy.

Reuters dẫn lời một nhân chứng địa phương mô tả: “Các chiến binh của Nhà nước Hồi Giáo đã tràn vào thành phố Nimrud và cướp bóc những vật có giá trị ở đó, rồi đập phá địa điểm này. Nhiều pho tượng, tường thành cũng như một lâu đài đã bị Nhà Nước Hồi Giáo phá hủy hoàn toàn”.

IS phá, xô đổ, đập vỡ các bức tượng

Việc phá hủy thành cổ Nimrud diễn ra chỉ vài ngày sau khi các chiến binh IS cướp phá bảo tàng viện Mosul, đập vỡ các pho tượng cổ khỏi bệ cũng như dùng búa tạ và máy khoan đập nát chúng thành các mảnh vụn, tất cả trong khuôn khổ một chiến dịch định xóa bỏ các dấu vết của lịch sử tiền Hồi giáo hay phi Hồi giáo ở miền Bắc Iraq, từng là nơi sinh sống của các nhóm sắc tộc và các tôn giáo chuyên về nghệ thuật khảm.

Thành phố cổ Nimrud của người Assyrian, được thành lập vào thế kỉ 13 trước Công Nguyên, nằm bên bờ sông Tigris, cách Mosul, thị trấn do IS kiểm soát, khoảng 30km về phía Đông Nam . Nhiều trong số những cổ vật được phát hiện ở Nimrud đã được tới các bảo tàng ở Baghdad và nước ngoài, nhưng vẫn còn nhiều cổ vật còn sót lại ở thành phố này.

Ngoài phá hủy các cổ vật, IS còn đem các cổ vật đi bán, mang về nguồn tài chính quan trọng cho tổ chức khủng bố này.

Người đàn ông Iraq đi ngang qua một bức tượng cổ ở Nimrud

Trước tội ác của IS, nhà khảo cổ học Iraq Lamia al-Gailani chua xót thốt lên rằng: “Chúng đang xóa bỏ lịch sử của chúng ta”.

Trong khi đó, người đứng đầu mảng văn hóa của Liên Hiệp Quốc phẫn nộ hành động phá hủy “có hệ thống” của IS ở Iraq là một “tội ác chiến tranh”.

Bộ Văn hóa Iraq đã mạnh mẽ kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc tổ chức một cuộc họp khẩn để bàn cách bảo vệ di sản văn hóa ở Iraq trước những cuộc tấn công hủy diệt của IS.

Năm ngoái, các chiến binh IS đã cho nổ tung đền thờ tiên tri Younis (Jonah) và đền thờ tiên tri Jirjis, hai ngôi đền cổ tại Mosul – thành phố lớn thứ 2 của Iraq mà chúng chiếm được từ hồi tháng 6.2014. Chúng cũng đe dọa phá hủy đền thờ Crooked Minaret 850 tuổi của Mosul, nhưng người dân địa phương cho đến nay đã ngăn chặn được chuyện này xảy ra.

Hiện các nhà khảo cổ lo sợ, các chiến binh IS sẽ chuyển sự chú ý sang Hatra, một địa điểm đã có từ thể kỷ thứ 3 trước Công nguyên và tàn phá nơi này. Hatra, cách Mosul 110 cây số về hướng tây nam, là một di sản thế giới và được cơ quan văn hóa của Liên Hiệp Quốc UNESCO mô tả là thủ phủ của “vương quốc Ả Rập đầu tiên”. Các di tích của thành phố, bao gồm các đền thờ pha trộn kiến trúc Hy Lạp và La Mã với những trang trí phương Đông được xem là “minh chứng cho sự vĩ đại của nền văn minh”.

Trong khi Nimrud đang bị các chiến binh IS dày xéo, thì tại thị trấn chiến lược miền tây al-Baghdadi, rất gần với nơi Mỹ đang huấn luyện cho binh sỹ Iraq, lực lượng an ninh Iraq đã đẩy lui các chiến binh IS.

Thị trấn al-Baghdadi nằm gần sông Euphrates ở miền tây Iraq, bị IS chiếm giữ hồi tháng trước. Việc IS chiếm thị trấn đe dọa căn cứ quân sự Al-Asad cách đó khoảng 8 km, nơi hàng trăm lính Mỹ đồn trú để huấn luyện cho binh lính Iraq.

Lực lượng an ninh của Iraq giành được thắng lợi trước IS nhờ sự hỗ trợ của các cuộc không kích “chính xác và hiệu quả” của liên quân do Mỹ dẫn đầu, theo tuyên bố của quân đội Mỹ.

Liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu đã không kích 26 lần xung quanh Al-Baghdadi kể từ ngày 22.2, đồng thời hỗ trợ chiến dịch chống IS của quân đội Iraq bằng các thiết bị do thám, giám sát, các nhóm cố vấn.

Hiện các lực lượng người Kurd và quân đội Iraq dưới sự yểm trợ của liên quân do Mỹ dẫn đầu đang nỗ lực đẩy lùi IS khỏi các vùng lãnh thổ mà tổ chức khủng bố này chiếm được năm ngoái.

Theo Khampha