Phế liệu nhập lậu về cảng biển: Có sự tiếp tay
Ai đã tiếp tay cho phế liệu nhập lậu đổ về và ùn ứ tại cảng biển? Câu trả lời không quá khó khi cơ quan chức năng xem xét lại quy trình làm việc của những đơn vị liên quan. Qua làm việc với Tổng cục Hải quan, phần nào đã hé lộ những đầu mối liên quan…
Phế liệu thành phẩm từ làng nghề Minh Khai (Văn Lâm, Hưng Yên) tỏa đi các nơi tiêu thụ. Ảnh: Tuấn Nguyễn.
Cần điều tra, làm rõ
Liên quan đến vụ việc nhập lậu phế liệu của của Cty TNHH dịch vụ thương mại xuất nhập khẩu Đức Đạt (Cty Đức Đạt, ở Yên Khánh, Ninh Bình, đã bị khởi tố điều tra), nhiều ý kiến cho rằng có dấu hiệu tiếp tay, buông lỏng quản lý của lực lượng chức năng, trong đó có cán bộ hải quan và môi trường. Trong suốt hơn 1 năm (từ 7/1/2017 đến 31/3/2018), công ty này đã đăng ký 1.526 tờ khai nhập khẩu (NK) phế liệu nhựa tại 3 Cục Hải quan Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh và Bà Rịa- Vũng Tàu; đã làm thủ tục thông quan xong 1.355 tờ khai.
Chiều 30/7, trả lời câu hỏi của Tiền Phong về trách nhiệm của lực lượng hải quan địa phương trong vụ việc này, ông Nguyễn Khánh Quang, Cục phó Cục Điều tra chống buôn lậu (Cục ĐTCBL, thuộc Tổng cục Hải quan) cho biết: “Chúng tôi là cơ quan được Tổng cục Hải quan (TCHQ) trực tiếp giao điều tra và khởi tố vụ án. Từ tháng 12/2017, Cục Hải quan Hải Phòng đã phát hiện dấu hiệu nghi vấn trong NK phế liệu của doanh nghiệp (DN) này ở cảng Hải Phòng và bắt đầu điều tra. Tiếp đó, Cục Hải quan TPHCM và Cục Hải quan Bà Rịa – Vũng Tàu cũng phát hiện nghi vấn và điều tra công ty này từ tháng 1/2018″.
Theo ông Quang, sau khi Cục Quản lý rủi ro (Cục QLRR, thuộc TCHQ) rà soát, báo cáo đề xuất về các dấu hiệu vi phạm của Cty Đức Đạt, Cục ĐTCBL đã cùng 3 cục hải quan địa phương nghiên cứu sâu hơn, đồng thời rút hồ sơ về nghiên cứu kỹ. Tổ công tác của Cục ĐTCBL đã đi xác minh mở rộng cả Sở Tài nguyên và Môi trường Ninh Bình (Sở TNMT NB) – nơi DN xin được tờ giấy chứng nhận đủ điều kiện NK (giấy phép NK). Đồng thời, cục cũng xác minh cả bên phía Ngân hàng Techcombank Gia Định – nơi Cty Đức Đạt cung cấp tờ giấy xác nhận phong tỏa tài khoản trong các bộ hồ sơ NK nhựa phế liệu. Tuy nhiên, hai đơn vị trên đã kiểm tra và khẳng định đấy là giấy tờ giả.
Theo Cục phó Cục ĐTCBL, công việc xác minh mất khoảng 3 tháng, tính từ cuối tháng 5/2018. Sau khi thu thập đầy đủ chứng cứ, Cục ĐTCBL đã chuyển hồ sơ lên Viện KSND tối cao phê duyệt. Cục này ban hành 2 quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới đối với Cty Đức Đạt tại khu vực cảng TP.HCM và Bà Rịa-Vũng Tàu, chuyển hồ sơ vụ việc cho công an tiếp tục điều tra làm rõ.
Video đang HOT
“Do hồ sơ vụ việc phức tạp, xác minh mất nhiều thời gian, thời hạn điều tra lại ngắn nên chúng tôi mới làm được những dấu hiệu sai phạm bước đầu của DN. Lãnh đạo TCHQ cũng đã có văn bản nhắc nhở 3 đơn vị hải quan địa phương trên và yêu cầu tất cả các đơn vị khác phải rà soát, nếu phát hiện những sai phạm phải xử lý nghiêm”, Cục phó Nguyễn Khánh Quang khẳng định.
Theo vị này, cơ quan điều tra công an sẽ điều tra làm rõ vụ việc, làm rõ những kẽ hở, cũng như xử lý trách nhiệm của các bên liên quan (nếu có).
Mở rộng điều tra
Liên quan đến công tác quản lý phế liệu NK, Tổng cục phó TCHQ Mai Xuân Thành cho biết có rất nhiều khó khăn như phải lấy mẫu 4 điểm trong container để kiểm tra hàng hóa. Khi việc lấy mẫu đạt yêu cầu, hải quan mới mở container. Tuy nhiên, mở container ra rồi lại phát sinh nhiều vấn đề như: Giám sát, quản lý hàng ra sao? DN tốn kém thêm kinh phí bốc xếp hàng hóa…
Một lý do khác, theo vị Tổng cục phó, hầu hết các DN nhập khẩu phế liệu chỉ cung cấp bản sao giấy phép NK do Bộ TNMT hoặc các Sở TNMT cấp. Do đó, nếu DN cố tình gian lận, làm giả giấy tờ sẽ gây nhiều khó khăn cho hải quan trong quá trình kiểm tra, xác minh hồ sơ.
Để khắc phục vấn đề này, Tổng cục phó TCHQ cho biết, ngành đã đề nghị Bộ TNMT cung cấp lên Cổng thông tin một cửa quốc gia danh sách các DN được cấp phép NK phế liệu, các giấy tờ liên quan đến lô hàng. Trên cơ sở đó, hải quan mới có cơ sở để đối chiếu, tiết kiệm thời gian và giảm thiểu rủi ro.
Mới đây, TCHQ cũng đã đăng tải danh sách 228 DN được Bộ TNMT cấp giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu làm nguyên liệu sản xuất từ năm 2016 đến tháng 4/2018. Tuy nhiên, theo ông Thành, trường hợp DN do các Sở TNMT cấp xác nhận thì đến nay TCHQ vẫn chưa được cập nhật.
Số liệu container tồn tại cảng Cát Lái – TPHCM tính đến ngày 25/7/2018 theo thống kê của TCHQ: 3.579 container, trong đó: 594 container tồn đọng từ 30 – 90 ngày; 2.423 container tồn đọng quá 90 ngày; số còn chưa quá 30 ngày.
Số liệu container tồn tại cảng Hải Phòng tính đến ngày 5/7/2018 là 1.485 container (trong đó 1.342 container là phế liệu nhựa, tăng thêm 228 container so với ngày 5/6/2018).
TUẤN NGUYỄN
Theo TPO
Hết chỗ lấy mẫu phế liệu nhập khẩu
Chiều 30.7, Tổng cục Hải quan tổ chức họp báo về công tác quản lý đối với phế liệu nhập khẩu.
Container tại cảng Cát Lái ẢNH: NGỌC DƯƠNG
Theo cơ quan này, sau khi Trung Quốc thực hiện chính sách cấm nhập khẩu 24 loại phế liệu, hoạt động nhập khẩu, mua bán phế liệu ở nước ta có chiều hướng gia tăng mạnh, có nhiều diễn biến phức tạp, nguy cơ gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến môi trường sống gây bức xúc trong dư luận.
Qua theo dõi, phế liệu nhập khẩu năm 2017 tăng gấp hơn 2 lần trong năm 2016. Trong đó khối lượng sắt, thép, nhựa, giấy và xỉ hạt nhỏ tăng từ 200% đến 400% so với năm 2016. Tuy nhiên, theo Tổng cục Hải quan, nhiều lô hàng phế liệu nhập khẩu không đáp ứng các điều kiện quy định về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất. Các doanh nghiệp (DN) không đến làm thủ tục hải quan hoặc không được cơ quan hải quan giải quyết thủ tục thông quan dẫn đến tình trạng có một lượng lớn các loại phế liệu nhập khẩu đang tồn đọng tại các cảng biển VN. Cụ thể, tại cảng Cát Lái (TP.HCM), tính đến ngày 25.7 đang tồn 3.579 container; cảng Hải Phòng tính đến ngày 5.7 tồn 1.485 container.
Về nguyên nhân ùn ứ tại cảng, ông Mai Xuân Thành, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, cho biết phế liệu là mặt hàng đặc thù, phải lấy mẫu và xem hàng hóa đó có thực sự đảm bảo yêu cầu hay không. Nếu muốn kiểm tra đầy đủ, đúng quy trình thì phải dỡ bỏ hết hàng từ container xuống, nhưng khó khăn là cảng không còn đủ chỗ lấy mẫu, nếu như mở tung hết các container ra sẽ không có chỗ để.
Bên cạnh đó, cũng rất khó để phát hiện ngay được DN nào là DN thực sự được Bộ TN-MT cấp giấy chứng nhận trong nhập khẩu nguyên liệu phế liệu để sản xuất. Cơ quan hải quan không đối chiếu được theo Thông tư 41 do chỉ có giấy bản sao chứng thực và bản photo giấy mua bán lô hàng để kiểm tra thông quan. "Để khắc phục khó khăn này, chúng tôi có kiến nghị Bộ TN-MT đưa danh sách các DN được cấp chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất và giấy thông báo lô hàng nhập khẩu lên cổng 1 cửa để cơ quan hải quan có đủ tư liệu đối chiếu", ông Thành nói.
Ông Âu Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Giám sát quản lý, cho biết thêm đối với hàng hóa phế liệu đã tồn đọng tại cảng, cơ quan hải quan tiến hành rà soát, phân loại và xử lý theo quy định của pháp luật. Trường hợp hàng hóa nhập khẩu quá 90 ngày kể từ ngày đến cửa khẩu nhưng không có người đến nhận thì chủ phương tiện vận tải, người điều khiển vận tải hoặc người được chủ phương tiện vận tải ủy quyền phải vận chuyển hàng hóa đó ra khỏi lãnh thổ VN.
Theo Cục Điều tra chống buôn lậu, đơn vị này cũng đang chủ trì triển khai kế hoạch "Điều tra, xác minh, xử lý vi phạm trong hoạt động nhập khẩu phế liệu". Theo đó, tổ chức điều tra, xác minh các trường hợp có dấu hiệu nghi vấn trong hoạt động nhập khẩu phế liệu từ tháng 1.2016 - 5.2018 và xử lý các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật, tập trung vào đấu tranh làm rõ các hành vi vi phạm: làm giả giấy xác nhận nhập khẩu phế liệu; làm giả, sửa chữa thông báo nhập khẩu phế liệu của các cơ quan có thẩm quyền...
Theo TNO
Nhiều làng nghề ở đất nhãn lồng "ngộp thở" vì rác thải Tìm về làng tái chế nhựa tại thôn Minh Khai, thị trấn Như Quỳnh (huyện Văn Lâm) - một trong những điểm đen ô nhiễm tại Hưng Yên, PV NTNN không khỏi ái ngại trước tình trạng hàng loạt ống khói san sát từ các cơ sở tái chế nhựa đua nhau nhả khói. Làng Minh Khai, thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn...